Süheyl Gürbaşkan
Süheyl Gürbaşkan | |
|---|---|
 Süheyl Gürbaşkan | |
| Doğum | 19 Eylül 1931 İstanbul |
| Ölüm | 22 Haziran 1992 (60 yaşında) İstanbul |
| Eğitim | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
| Meslek | Reklamcı, gazeteci ve iş adamı |
Süheyl Gürbaşkan (d. 19 Eylül 1931, İstanbul - ö. 22 Haziran 1992, İstanbul) Türk reklamcı, gazeteci ve hukukçu.[1]
Gürbaşkan 1950’de Galatasaray Lisesi’nden, 1954’te İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu. Paris Sorbonne Üniversitesi’nde hukuk doktorası yaptı. Aynı zamanda kriminoloji ve kriminalistik Enstitüsü’nden aynı dereceyle mezun oldu.
Üniversitede okurken İstanbul Radyosu’nda “Şehirde Bu Hafta” adlı programı sundu. Tercüman’da yazı işleri müdürlüğü yaptı. Vatan’da politika yazarı, Akşam gazetesinde başyazar olarak çalıştı.
24 Mayıs 1959’da İstanbul Reklam’ı kurdu. O dönem sadece basın ve radyodan ibaret olan reklam maceralarına sinemanın katılması için adımlar attı.[2] Yeni Melek, Atlas, Lâle, Saray, Konak, Site, Opera, Süreyya, Bulvar ve Çemberlitaş sinemalarıyla sözleşme imzalayarak Türkiye'de sinema reklamcılığı resmen başlatmış oldu[3] ve televizyon reklamcılığının da önünü açtı.[4] Dönemin animasyon sanatçılarından Yüksel Ünsal ise 1971 yılında yayımladığı Bilimsel Reklam ve Pazarlamadaki Yeri adlı kitabında İstanbul Reklam'ın, sinema reklamcılığının gelişmesindeki rolünü doğrulamakla birlikte o dönem yapılan filmleri oldukça ilkel bulmakta, filmlerin halkın tepkisini çektiğini söylemekte hatta bu nedenle bu girişimin yarardan çok zarar getirdiğini savunmaktadır.[5]
Gürbaşkan, televizyon reklamlarının başlamasıyla birlikte bu mecranın gelişmesinde ve reklamverenler tarafından benimsenmesinde de önemli rol oynadı.[6] Altan Erbulak, Oğuz Aral, Sezgin Burak ve Yalçın Çetin gibi sanatçıları da bünyesinde barındıran İstanbul Reklam onun yönetiminde canlandırma filmlerin reklam alanında kullanılmasının ilk örneklerini verdi.[7]
Hakkında yayımlanmış Vural Sözer imzalı Rubikon: Anılar, İzlenimler ve İstanbul Reklâm (1976) ve Bir Reklamcı Aranıyor! (1980), Birce Gürbaşkan Akyüz imzalı Rubikon: Bir Reklamcılık Efsanesi Süheyl Gürbaşkan ve İstanbul Reklam (2017) adlı üç eser bulunmaktadır.
1991 yılında kansere yakalanan Süheyl Gürbaşkan 22 Haziran 1992’de hayatını kaybetti.[8] Ölüm ilanını bizzat kendisi yazmıştı.[9]
İstanbul Reklam Sitesi[değiştir | kaynağı değiştir]
1968 yılında İstanbul'un ilk modern mimari örneklerinden birisi olan İstanbul Reklam Sitesi binasının yapımı için Türkiye Mimar ve Mühendis Odaları Birliği'yle işbirliği içinde bir proje yarışması düzenledi. Böylece ilk kez kamu sektörü dışında bir kuruluş için mimari proje yarışması açılmış oldu. Yarışmayı Günay Çilingiroğlu ve Muhlis Tunca'nın hazırladığı proje kazandı.[10] Yapımı üç yıl süren bina 1972 yılında Cağaloğlu'nda hizmete girdi.[11]
İstanbul Reklam Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]
Sühely Gürbaşkan Türkiye'de eksik olan reklamcılık literatürünü oluşturmak üzere 1971 yılında İstanbul Reklam Yayınları'nı kurdu. İstanbul Reklam Yayınları üç yıl içinde her ay bir kitap olmak üzere reklamcılık ve ilgili alanlarda toplam 43 kitap yayımladı ve o dönem yeni reklamcıların yetişmesinde önemli bir rol üstlendi.[12] Bu kitapların 23 tanesinin çevirisini Sühely Gürbaşkan kendisi yaptı.
Türkiye'nin ilk Atatürk ansiklopedilerinden birisi de yine Süheyl Gürbaşkan'ın girişimleriyle İstanbul Reklam tarafından yayımlandı. Ömer Sami Coşar tarafından hazırlanan ansiklopedinin ilk cildi 29 Ekim 1973 tarihinde basıldı. Ancak ansiklopedinin yayımı ikinci ciltten sonra durmuştur.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Dr. Süheyl Gürbaşkan". İstanbul Reklam Resmi Sitesi. 19 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kemal Sezer (2005). Reklamın Sokak Çocuğu - Ersin Salman'ın Yaşamöyküsü. Reklamcılık Vakfı Yayınları. ss. 71-72.
- ^ Vural Sözer (1976). Rubikon - Anılar İzlenimler ve İstanbul Reklâm. İstanbul Reklâm Yayınları. s. 109.
- ^ Pelin Özkan (2004). Hayatımız Reklam: Türkiye'nin Reklam Ustalarıyla Söyleşiler. MediaCat Yayınları. s. 51.
- ^ Yüksel Ünsal (Eylül 1971). Bilimsel Reklam ve Pazarlamadaki Yeri. Tivi Reklam. s. 60.
- ^ Müge Elden, Murat Çelik (1 Kasım 2017). Reklam Ustaları 2. Detay Yayıncılık. s. 101.
- ^ Gülbin Demiriz. TELEVİZYON REKLAMLARINDA CANLANDIRMA UYGULAMALARININ REKLAM ANLATISINA ETKİLERİ “VADA” KAMPANYASI ÖRNEĞİ (PDF). s. 93. 25 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ "Eşsiz Reklam Girişimci: Dr. Süheyl Gürbaşkan". İAÜ Reklam Atölyesi. 25 Mart 2021. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pelin Özkan (2004). Hayatımız reklam: Türkiye'nin reklam ustalarıyla söyleşiler. MediaCat Yayınları. s. 114.
- ^ Meltem Ö. Gürel. Mid-century Modernism in Turkey (PDF). Routledge. ss. 163-185. 25 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ Boğaçhan Dündaralp (2014). "İstanbul Reklam Sitesi "Zorunlu Bağlamsallık mı, Yoksa Bağlamsal Bir Çaba mı?"". Betonart Dergisi. s. 62. 26 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ Yılmaz Gruda (1986). Biraz reklam alır mısınız. Kelebek Yayınları. s. 19.