Squire

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bir squire, Orta Çağ'ın başından itibaren bir şövalyenin kalkan veya kılıç taşıyıcısıydı.[1]

Sözcüğün kullanımı zamanla değişti. İlk başta bir şövalyenin çırağı anlamına geliyordu. Sonra toprak ağası veya tımar sahibi olarak da kullanılmaya başlandı ve daha sonraları sözcük, toprak sahibi soylular sınıfının üyeleri için kullanılageldi. Squire unvanı, çağdaş Amerikan kullanımında sulh hakimlerine ve yerel devlet adamlarına verilmektedir.[kaynak belirtilmeli]

Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Squire, Eski Fransızca escuier (modern Fransıca écuyer) sözcüğünden gelen esquire sözcüğünün kısaltmasıdır ki sözcüğün Fransızca aslı, Orta Çağ İngilizcesi'ndeki karşılığı scutifer olan ve "kalkan taşıyıcısı" anlamına gelen Geç Latince sözcüğü scutarius'dan gelmektedir. Sözcüğün Klasik Latincedeki karşılığı "silah taşıyıcısı" anlamına gelen armiger'dı.[2]

Şövalye yamakları[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir şövalye ve yamağı

Şövalye yamağı denilen kişi, bir şövalye olmak için eğitim gören ve çoğunlukla genç oğlan çocuklarından oluşan delikanlılardı. Bir delikanlı 14 yaşında yamak olurdu. Yamaklık, uşaklıktan sonra şövalyeliğe giden ikinci adımdı. Yamaklar; atı eyerlemek, şövalyenin silahları ve zırhlarıyla ilgilenmek gibi basit ama önemli görevleri yerine getirerek şövalyeye bir refakatçi veya kalkan taşıyıcısı olarak hizmet ederlerdi. Yamak, bazen efendisiyle beraber muharebe meydanına şövalyenin sancağını taşırdı.[2]

Şövalye, genelde yamağını savaşa götürüp kendisini kanıtlama şansı verirdi. Eğer savaşta yeteneğini ve sadakatini ispat ederse "dubbing" denilen resmi bir törenle şövalye ilan edilirdi.[2] Ancak Orta Çağ sırasında yamak rütbesi kendi başına tanımlanmaya başlandı, artık bir yamağın kendiliğinden şövalye olacağı varsayılmıyordu. Yamaklıkla şövalyelik arasındaki bağlantı da sona erdi, tıpkı kalkan taşıma görevlerinin sona erdiği gibi.[kaynak belirtilmeli]

Zırh temizleyen bir şövalye yamağı

Görevler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir yamağın görevleri tipik olarak şunlardır:

  • Bir şövalyenin zırhını, kalkanını ve kılıcını taşımak
  • Mahkumlara göz kulak olmak
  • Şövalyenin şerefli bir şekilde defnedildiğinden emin olmak
  • Ölü veya yaralı atları ikame etmek
  • Şövalyenin zırhını kuşanmasına yardımcı olmak.
  • Şövalyenin sancağını taşımak
  • Şövalyeyi korumak
  • Atların bakımını üstlenmek
  • Şövalyeye turnuvalar ve muharebelerde eşlik etmek
  • Şövalyenin ekipmanlarının bakımını üstlenmek
  • Zırhları temizlemek

Edebiyatta[değiştir | kaynağı değiştir]

Genç Kral Arthur, "Arthur'un Ölümü" ile "Bir Zamanlar ve Gelecek Kralı" başta olmak üzere edebi eserlerde geçen geleneksel "taştaki kılıç" hikâyesinde Sir Kay'ın yamağı olarak hizmet etmiştir. Canterbury Hikâyeleri'ndeki babası hikâyeyi anlatan meddah bir yamaktır. Miguel de Cervantes'in Don Kişot'unda geveze Sancho Panza, kafayı sıyırmış Don'un yamağıdır. Tavan Arasındaki Kale adlı çocuk kitabında baş kahraman William, Orta Çağ'dan günümüze gelen bir şövalye olan Sör Simon'un yamağı olarak hizmet etmektedir.

Köy ağası[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Definition of Squire". Retrieved 12 December 2016
  2. ^ a b c "Nasıl Orta Çağ Şövalyesi Olunur". 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020.