Sporda Türk kadını
| Makale serilerinden |
 |
Türk Kadınları, atletizm, voleybol, basketbol, halter, güreş, atletizm gibi spor dallarında mücadele ederek birçok kupa ve başarı kazanmıştır.
Olimpiyatlara katılım
[değiştir | kaynağı değiştir]Öncüleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye’yi Olimpiyat Oyunları'nda temsil eden ilk kadın sporcular, 1936 Yaz Olimpiyatları'nda eskrim dalında yarışan Suat Fetgeri Aşeni ve Halet Çambel olmuştur.[1]
Madalyalar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Olimpiyatlar | İsim | Kategori (dal) | Derece |
|---|---|---|---|
| 1992 | Hülya Şenyurt | Judo, 48 kg |  Bronz
|
| 2000 | Hamide Bıkçın | Tekvando 57 kg | Bronz
|
| 2004 | Nurcan Taylan | Halter, 48 kg |  Altın
|
| 2008 | Azize Tanrıkulu | Tekvando 57 kg |  Gümüş
|
| 2012 | Nur Tatar | Tekvando 67 kg. | Gümüş
|
| 2016 | Nur Tatar | Tekvando 67 kg. | Bronz
|
| 2020 | Busenaz Sürmeneli | Boks, 69 kg | Altın[2]
|
| 2020 | Buse Naz Çakıroğlu | Güreş, 51 kg | Gümüş[3]
|
| 2020 | Yasemin Adar | Güreş, 76 kg | Bronz[4]
|
| 2020 | Hatice Kübra İlgün | Tekvando, 57 kg | Bronz[5]
|
| 2020 | Merve Çoban | Karate, 61 kg | Bronz[6]
|
Atletizm
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya Atletizm Şampiyonası
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | İsim | Kategori (dal) | Derece |
|---|---|---|---|
| 2003 | Süreyya Ayhan | 1500 m. | Gümüş
|
| 2007 | Elvan Abeylegesse | 10000 m. | Gümüş
|
| 2009 | Karin Melis Mey | Uzun atlama | Bronz
|
Avrupa Atletizm Şampiyonası
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | İsim | Kategori (dal) | Derece |
|---|---|---|---|
| 2002 | Süreyya Ayhan | 1500 m. | Altın
|
| 2006 | Elvan Abeylegesse | 5000 m. | Bronz
|
| 2010 | Elvan Abeylegesse | 5000 m. | Altın
|
| Elvan Abeylegesse | 10000 m. | Altın
| |
| Nevin Yanıt | 100 m. engelli | Altın
| |
| 2012 | Aslı Çakır Alptekin | 1500 m. | Altın
|
| Gamze Bulut | 1500 m. | Gümüş
| |
| Nevin Yanıt | 100 m. engelli | Altın
| |
| Gülcan Mıngır | 3000 m. engelli koşu | Altın
|
Akdeniz Oyunları'nda Atletizm
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | İsim | Kategori (dal) | Derece |
|---|---|---|---|
| 1987 | Serap Aksu | 400 m. engelli | Gümüş
|
| 1991 | Aysel Taş | Cirit | Bronz
|
| 1997 | Serap Aktaş | Maraton | Altın
|
| Lale Öztürk | Maraton | Bronz
| |
| 2001 | Nora Güner | 100 m. | Altın
|
| Nora Güner | 200 m. | Altın
| |
| Süreyya Ayhan | 1500 m. | Gümüş
| |
| Ebru Kavaklıoğlu | 1500 m. | Bronz
| |
| Ebru Kavaklıoğlu | 5000 m. | Altın
| |
| Elvan Abeylegesse | 10000 m. | Bronz
| |
| Mehtap Sızmaz | Maraton | Altın
| |
| Serap Aktaş | Maraton | Gümüş
| |
| Anzhela Atroshchenko | Heptatlon | Altın
| |
| 2005 | Binnaz Uslu | 800 m. | Bronz
|
| Anzhela Atroshchenko | Heptatlon | Bronz
| |
| Türk Takımı | 4x400 m. | Bronz
| |
| 2009 | Nevin Yanıt | 100 m. engelli | Altın
|
| Elvan Abeylegesse | 10000 m. | Altın
| |
| Burcu Ayhan | Yüksek atlama | Gümüş
| |
| Karin Melis Mey | Uzun atlama | Gümüş
|
Basketbol
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye kadın millî basketbol takımı. Potanın Perileri'nin en büyük başarısı 2005 Akdeniz Oyunları'nda kazandığı altın madalyadır.
- Akdeniz Oyunları'nda;
| Yıl | Şehir | Derece |
|---|---|---|
| 1987 Akdeniz Oyunları | Lazkiye, Suriye | Gümüş
|
| 2005 Akdeniz Oyunları | Almería, İspanya | Altın
|
Futbol
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de kadın futbolu, 1970'lerin başında İstanbul'da kurulan Dostlukspor kulübü ile başlamıştır.
- Önemli kadın futbolcular;
- Merve Aladağ (d. 1993)
- Sevgi Çınar (d. 1994)
- Bilgin Defterli (d. 1980)
- Sibel Duman (d. 1990)
- Eylül Elgalp (d. 1991)
- Esra Erol (d. 1985)
- Melahat Eryurt (d. 1975)
- Leyla Güngör (d. 1993)
- Lale Orta (d. 1960)
- Hatice Bahar Özgüvenç (d. 1984)
- Zeliha Şimşek (d. 1981)
- Ebru Topçu (d. 1996)
- Yağmur Uraz (d. 1990)
- Cansu Yağ (d. 1990)
- Aylin Yaren (d. 1989)
- FIFA kokartlı kadın hakemler;
- Hilal Tuba Tosun Ayer (d. 1970)
- Dilan Deniz Gökçek (d. 1976)
- Kadriye Gökçek
- Dilek Koçbay
- Lale Orta (d. 1960)
- Melis Özçiğdem
Güreş
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
- Türkiye'nin kadın güreşinde yer aldığı ilk uluslararası organizasyon, 6-10 Mayıs 1998 tarihlerinde Slovakya'nın başkenti Bratislava da yapılan Avrupa Serbest Güreş Şampiyonası idi.[7]
- Bu dalda Türkiye ilk madalyasını 2000 yılında Budapeşte’ de yapılan Avrupa Bayanlar Güreş Şampiyonası’nda, 75 kiloda Zarife Yıldırım bronz madalya kazanarak Türk güreş tarihinde madalya kazanan ilk kadın sporcu oldu.[8]
- Bir sonraki madalya 12 yıl sonra Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da 2012'de gerçekleştirilen Avrupa Güreş Şampiyonası'nda kadınlar 63 kiloda mindere çıkan Rus asıllı Elif Jale Yeşilırmak'ın elde ettiği bronz madalya oldu[9]
- Yeşilırmak, 2012 Londra Olimpiyatları'na katılarak olimpiyatlara katılan ilk Türk kadın sporcu oldu.
- Avrupa şampiyonalarında altın madalya elde eden ilk kadın sporcu 2016'da birinci olan Yasemin Adar'dır. Adar, 2017,2018, 2019'da da Avrupa Güreş Şampiyonası'nda altın madalyayı kazandı. Adar, ayrıca 2017 yılında Türkiye'nin daha önce kadınlarda hiç finalde mücadele edemediği Dünya Şampiyonası'na katılarak 75 kiloda şampiyon oldu.[10]
- Adar'ın bu başarıları Türkiye'de kadın güreşçilerin özgüven kazanmasında ve uluslararası başarılar elde etmesine öncülük etmiştir.[9] 2021 yılında Avrupa Gençler Güreş Şampiyonası'nda milli güreşçiler Avrupa üçüncüsü olmuştur.[11]
Hentbol
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye Kadınlar Hentbol Süper Ligi
- Akdeniz Oyunları'nda;
| Yıl | Şehir | Derece |
|---|---|---|
| 2009 Akdeniz Oyunları | Pescara, İtalya | Gümüş
|
Buz Hokeyi
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye Kadın Millî Buz Hokeyi Takımı
Jimnastik
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'nin ilk kadın atleti olan Mübeccel Argun, İsveç'te jimnastik kursları alarak Türkiye'de aletli jimnastik yapan ilk kadın olmuş ve okullarda, halk evlerinde jimnastik öğretmenliği yapmıştır. 100 yıl kadar jimnastik alanında Türk sporcular ciddi bir başarı elde etmedi ancak 2000'i yıllarda hem erkek jimnastikçiler ve kadın jimnastikçiler uluslararası başarılar elde etmeye başladı.
- Türkiye Olimpiyat Oyunları'nda ilk kez Göksu Üçtaş Şanlı tarafından 2012 yılında temsil edildi.
- Tutya Yılmaz, artistik jimnastikte olimpiyatlara katılma hakkı kazanan Türkiye'den ikinci kadın sporcu oldu ve 2016 Yaz Olimpiyatlarına katıldı. *Tutya Yılmaz, aynı yıl Artistik Jimnastik Dünya Kupası’nda altın madalya kazanırken aerobik jimnastik alanında Ayşe Begüm Onbaşı, 16. Dünya Aerobik Jimnastik Şampiyonası'nda Genç Kadınlar Bireysel kategorisinde şampiyon olmayı başardı.
- Türk Kadınlar Cimnastik tarihinde kadınlarda ilk madalya, Mersin'de düzenlenen 2020 Avrupa Kadınlar Artistik Jimnastik Şampiyonası'nda Derin Tanrıyaşükür tarafından 2020 yılında kazanıldı.[12]
- Ritmik jimnastik dalında Türkiye Kadın Ritmik Jimnastik Grup Milli Takımı, 2020 yılında Ukrayna’nın başkenti Kiev'de düzenlenen Ritmik Jimnastik Avrupa Şampiyonası'nda ‘3 çember 2 labut’ aletinde şampiyonluğu elde etti.[13]
Judo
[değiştir | kaynağı değiştir]- Akdeniz Oyunları'nda;
| Yıl | Kategori (dal) | İsim | Derece |
|---|---|---|---|
| 1997 Akdeniz Oyunları, Bari, İtalya | 48 kg. | Gülnigar Gülsaran | Bronz
|
| 61 kg. | Neşe Yazıcı | Bronz
| |
| 66 kg. | Gamze Sakızlıgil | Bronz
| |
| 72 kg. | Zarife Yıldırım | Bronz
| |
| 2001 Akdeniz Oyunları, Tunus, Tunus | 48 kg. | Neşe Şensoy | Altın
|
| 2005 Akdeniz Oyunları, Almería, İspanya | 48 kg. | Neşe Şensoy | Bronz
|
| 52 kg. | Aynur Samat | Gümüş
| |
| 78 kg. | Seda Karadağ | Bronz
| |
| 78+ kg. | Belkız Zehra Kaya | Altın
| |
| 2009 Akdeniz Oyunları, Pescara, İtalya | 48 kg. | Derya Cibir | Bronz
|
| 78+ kg. | Gülşah Kocatürk | Bronz
|
Yüzme
[değiştir | kaynağı değiştir]Voleybol
[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye kadın millî voleybol takımı. Filenin Sultanları' en büyük başarısı, 2005 Akdeniz Oyunları'nda kazandığı altın madalyadır.
- Akdeniz Oyunları'nda;
| Yıl | Şehir | Derece |
|---|---|---|
| 1975 Akdeniz Oyunları | Cezayir, Cezayir | Bronz
|
| 1987 Akdeniz Oyunları | Lazkiye, Suriye | Gümüş
|
| 1991 Akdeniz Oyunları | Atina, Yunanistan | Gümüş
|
| 1993 Akdeniz Oyunları | Languedoc-Roussillon, Fransa | Bronz
|
| 1997 Akdeniz Oyunları | Bari, İtalya | Gümüş
|
| 2001 Akdeniz Oyunları | Şehir|Tunus, Tunus | Gümüş
|
| 2005 Akdeniz Oyunları | Almería, İspanya | Altın
|
| 2009 Akdeniz Oyunları | Pescara, İtalya | Gümüş
|
| 2013 Akdeniz Oyunları | Mersin, Türkiye | Gümüş
|
Ayrıca kadınlar voleybolda Fenerbahçe 2012 yılında Avrupa Bayanlar Voleybol Şampiyonlar Ligi'ni, VakıfBank ise 2011 ve 2013 yıllarında Avrupa Bayanlar Voleybol Şampiyonlar Ligi 2013 yılında ise FIVB Kadınlar Dünya Kulüpler Şampiyonası'nı kazanmıştır. Eczacıbaşı ise 2015 ve 2016'da iki kez üst üste Dünya Kulüpler Şampiyonasını kazanmıştır.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sporcularımızın Yaz Olimpiyatları Öyküsü" (PDF). TMOK. 3 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Busenaz Sürmeneli olimpiyat şampiyonu (Tokyo 2020)". www.ntv.com.tr. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ "Buse Naz Çakıroğlu'ndan gümüş madalya". www.ntv.com.tr. 7 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ "Tokyo 2020: Yasemin Adar ve Rıza Kayaalp güreşte bronz madalya kazandı". euronews. 2 Ağustos 2021. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ "Olimpiyatlardaki ikinci madalya Hatice Kübra İlgün'den". NTVSpor.net. 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ Sporx. "Bir madalya da Merve Çoban'dan! - Türkiye ÖZEL". Sporx. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2023.
- ^ "Dünya bayanlar güreş şampiyonası müsabaka teknik analizi". Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2009. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ "Zarife Yıldırım, tarihe geçti". arsiv.ntv.com.tr. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ a b "Minderde erkek hegemonyası bitti". www.aa.com.tr. 7 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ "Türkiye'nin dünya şampiyonu ilk kadın güreşçisi Yasemin Adar kimdir?". BBC News Türkçe. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ "Genç milli kadın güreşçiler Avrupa 3.'sü oldu". www.trtspor.com.tr. 3 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ "Cimnastikçiler 10 madalya ile tarih yazdı". NTV Spor. 21 Aralık 2020. 21 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2021.
- ^ "Kadın Ritmik Cimnastik Grup Milli Takımı, Avrupa şampiyonu oldu". Anadolu Ajansı web sitesi, 28 Kasım 2020. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türk kadın sporcuların başarıları
- Türk Millî Olimpiyat Komitesi 28 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.