Spermatogenez

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Olgunlaşan sperm ile seminifer tübül, H&E lekesi

Spermatogenez, ergenliğe giren eril canlılarda sperm hücresinin (haploid) oluşum sürecine verilen ad. Spermatozoa, testisin seminifer tübülleri içindeki germ hücresinden gelişir. Bu süreç, tübüllerin bazal membranına yakın bulunan kök hücrelerin mitotik bölünmesi ile başlar.[1] Bu hücrelere Spermatogonial Stem Cells adı verilir.

Bu süreç 46 kromozomlu spermatogonyum ile başlayıp 23 kromozomlu spermatozoon (sperm) ile biten bir süreçtir. Bu süreçte spermatogonyum hücresi ilk olarak mayoz geçirerek spermatositi[2] oluşturur. Spermatosit bir mayoz daha geçirerek spermatidi oluşturur ve spermatid olgunlaşınca sperm hücreleri olarak da bilinen olgun spermatozoaya dönüşür.[3] Böylece, birincil spermatosit iki hücreye, ikincil spermatositlere yol açar ve iki ikincil spermatosit alt bölümlere ayrılarak dört spermatozoa ve dört haploid hücre üretir.[4]

Bu sürecin her eril canlı için oluş süresi değişmektedir fakat insan erkek bireylerde yaklaşık 70 gün sürer.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ de Kretser, D. M.; Loveland, K. L.; Meinhardt, A.; Simorangkir, D.; Wreford, N. (1 Nisan 1998). "Spermatogenesis". Human Reproduction (İngilizce). 13. ss. 1-8. doi:10.1093/humrep/13.suppl_1.1. ISSN 0268-1161. PMID 9663765. 14 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2023. 
  2. ^ "Vikisözlük'te spermatosit". 20 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2023. 
  3. ^ Sharma S, Hanukoglu A, Hanukoglu I (2018). Testis, Sertoli hücreleri ve spermatozoanın germinal epitelinde epitelyal sodyum kanalı (ENaC) ve CFTR'nin lokalizasyonu. Journal of Molecular Histology. 49. ss. 195-208. doi:10.1007/s10735-018-9759-2. PMID 29453757. 
  4. ^ "The Spermatozoön, in Gray's Anatomy". 1 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2010.