Slav Destanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Alfons Mucha, 1920 yılında tablolar üzerinde çalışıyor.
Mucha'nın Slav Destanı'nın Prag Ulusal Galerisi'nde sergilendiği dönem.

Slav Destanı (Çekçe: Slovanská epopej), Art Nouveau akımının temsilcilerinden olan Çek ressam Alfons Mucha tarafından 1910 ve 1928 yılları arasında boyanmış 20 büyük tuvalden oluşan bir resim serisidir. Tablolar, Çeklerin ve diğer Slav halklarının tarihini ve mitolojisini tasvir etmektedir. Mucha, 1928'de çalışmasını bitirdikten sonra, resimlerin sergilenmesi için özel bir çadır kurulması şartıyla eserini Prag şehrine bağışlamıştır.[1][2]

2012'den önce eser, Çekya'nın Güney Moravya Bölgesi'ndeki Moravský Krumlov kasabasında bulunan bir şatoda sergilenmekteydi. 2012 yılında, 20 eserin tamamı Prag'daki Ulusal Galeri tarafından düzenlenen bir sergi için Veletržní Sarayı'nın zemin katına taşındı ve 2016 yılına kadar burada sergilendi.[3] 2016 yılında Prag'da özel bir sergi salonu açılması planlandığı için saraydan taşınan eserler yaklaşık beş yıl boyunca hiçbir yerde sergilenemedi.[4] Prag'da yapılması planlanan sergi salonunun açılış tarihinin 2026 olarak belirlenmesinin ardından eserler bir kez daha Moravský Krumlov kasabasının şatosuna taşındı ve 2021 yılından itibaren tekrar burada sergilenmeye başlandı.[5][6]

Arka planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Slav Destanı'nın 1930 yılındaki sergi afişi

Alfons Mucha, hayatının şaheseri olarak gördüğü Slav Destanı serisi üzerinde uzun yıllar çalıştı. 20. yüzyılın başından beri Slav tarihinin bir kutlaması olarak gördüğü böyle bir seri oluşturmayı hayal ediyordu ancak finansal zorluklar nedeniyle bunu gerçekleştiremiyordu. 1904 ve 1909 yılları arasında eseri için finansal destek bulabilmek adına beş kez Amerika Birleşik Devletleri'ne seyahat eden Mucha en sonunda 1909 yılının Noel gününde Slav kültürünün hayranı Amerikalı bir hayırsever olan Charles Richard Crane'den bağış almayı başardı.[7] Ardından ön hazırlık olarak eserinde tasvir etmeyi planladığı yerleri ziyaret etmeye başladı: Rusya ve Polonya'nın ardından Athos Dağı ve Balkanlar'a ziyaretler düzenledi. Ayrıca tasvirin doğruluğundan emin olmak için tarihi olayların detayları ile ilgili çeşitli tarihçilere danıştı. 1910 yılında Plzeň bölgesine bağlı Rokycany'deki Zbiroh kasabasında bulunan kalenin bir bölümünü kiraladı ve eserinin üzerinde çalışmaya başladı.[8]

Mucha, 18 yıl boyunca tablolar üzerinde çalışmaya devam etti ve bir yandan da tamamladığı eserleri Prag şehrine gönderdi. 1919'da, on bir tuvalden oluşan serinin ilk bölümü Prag'daki Clementinum kütüphanesinde sergilendi. Mucha açılış konuşmasında şunları söyledi:

"Destan'ın amacı henüz tamamlanmadı. Bu seri; geçmişte kim olduğumuzu, günümüzde kim olduğumuzu ve ne umduğumuzu yabancı dostlarımıza ve hatta düşmanlarımıza duyuracak. Slav ruhunun gücü onların saygısını kazansın, çünkü saygıdan aşk doğar."[9]

1921'de, tablolardan beş tanesi New York ve Chicago'da sergilendi ve büyük beğeni topladı.[10]

1928'de eserlerin tamamı ilk kez Çekoslovakya'nın başkenti olan Prag'daki Ticaret Fuarı Sarayı'nda sergilendi. Yirmi tablodan oluşan serideki on tablo Çek tarihindeki önemli olayları, diğer on tablo ise farklı Slav bölgelerindeki tarihi olayları tasvir etmekteydi.

Alfons Mucha, Temmuz 1939'da öldü. Çekoslovakya'daki sosyal hayatın önemli bir temsilcisi olduğu için ölümünden kısa bir süre önce Nazi polis teşkilatı Gestapo tarafından sorguya çekilmişti.[11] İkinci Dünya Savaşı sırasında, Slav Destanı'nın Naziler tarafından ele geçirilmesini önlemek amacıyla eserler üzerleri örtülerek saklandı.[2]

1948'deki Çekoslovakya darbesi sonrasında komünist güçlerin ülke yönetimine el koymasının ardından Mucha, sosyalist gerçekçiliğin ideallerinden uzaklaşmış ve yozlaşmış bir burjuva ressamı olarak değerlendirildi.[12] Slav Destanı serisinin sergilenmesi için özel bir binanın inşa edilmesi yeni komünist rejim tarafından alakasız ve önemsiz olarak görüldü.[12] Savaştan sonra, resimler bir grup yerel vatansever tarafından Moravský Krumlov'daki şatoya taşındı ve eserler 1963 yılında burada sergilenmeye başladı.[2]

Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Prag şehri, eserin şehirde sergilenmesi için on yıl süren bir hukuk mücadelesi verdi.[2] Slav Destanı'nın neredeyse 50 yıldır sergilendiği Moravský Krumlov'dan Prag'a taşınması istenmekteydi. Binlerce turistin uğrak yeri olan Prag'ın tablolara olan ilgiyi arttırması bekleniyordu. Ancak Prag'da bulunan galerilerde eserin sergilenmesi için uygun bir yer bulunmadığı için Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Ofisi başta olmak üzere[13] bazı Çek devlet kurumları eserin mevcut yerinde kalmasına karar verdi.[14][15] Prag şehri 2010 yılının başlarında restorasyon çalışmaları ve sergilenmesi için eserin iadesini talep etti.[16] Ancak sanatçının torunu John Mucha ve annesi Geraldine tarafından yönetilen Mucha Vakfı buna izin vermedi.[2] Prag Belediyesi, tabloların sahibinin Alfons Mucha değil, Charles R. Crane olduğunu ve eserin kendisi tarafından Prag şehrine bağışlandığını savundu. Bununla ilgili sözleşmeler şehir arşivlerinde bulunan belgelerle kanıtlandı.[7] Mucha Vakfı, eser için kalıcı bir sergi salonu inşa edilmesi için Prag şehri ile görüşmeler düzenledi.[2] Bu görüşmeler sonucunda Prag'da 2026 yılında tamamlanması planlanan bir sergi salonunun tasarım ve inşa çalışmalarına başlandı.[5]

25 Temmuz 2010'da, Slav Destanı'nın taşınmasını protesto etmek için Moravský Krumlov'da binden fazla kişi toplandı.[17]

Prag ve Moravský Krumlov kasabası arasındaki iki yıllık bir anlaşmazlığın ardından, 20 tuvalden oluşan ünlü seri 2012 yılında, sanat tarihçilerinin itirazlarına rağmen, Ulusal Galeri'nin Veletržní Sarayı'nda sergilenmek üzere teslim alındı ve 2016 yılının sonuna kadar burada sergilendi.[18] 2018 yılında, Slav Destanı'nın dokuz tablosu RE:PUBLIKA Festivali sırasında Brno şehrinde sergilendi.[19] Sergide ünlü Art Nouveau ressamı Alfons Mucha'nın görkemli destanı ve poster koleksiyonu bir arada gösterildi.[20] Resimler, tartışmalı bir şekilde iki yıllık bir Asya turunda sergilenmesinin ardından Prag'a geri döndü.[21][22]

2021 yılında tablolar bir kez daha Moravský Krumlov kasabasındaki şatoda sergilenmeye başladı. Günümüzde hala burada sergilenen tabloların 2026 yılında Prag'da açılacak sergi binasına taşınması planlanmaktadır.[5]

Tabloların listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Eserde, altı metre yüksekliğe ve sekiz metre genişliğe kadar ulaşan 20 adet tablo bulunmaktadır.[2]

# Tablo Başlık Altyazı Temsil ettiği Tamamlanma Boyutlar
Mekan Zaman
1 Slavlar Anayurtlarında Turanid Kırbacıyla Gotların Kılıcı Arasında Polesiye, Avrupa Karanlık Çağ 1912 8.10 × 6.10 metre
2 Svantevit Kutlaması Tanrılar Savaştayken Kurtuluş Sanattadır Rügen, Almanya Orta Çağ 1912 8.10 × 6.10 metre
3 Slavca Duaların Başlangıcı Tanrı'yı Kendi Dilinizde Övün "Veligrad", Çekya 9. yüzyıl 1912 8.10 × 6.10 metre
4 Bulgar Çarı Simeon Slavca Edebiyatın Sabah Yıldızı Veliki Preslav, Bulgaristan 10. yüzyıl 1923 4.80 × 4.05 metre
5 Bohemya Kralı II. Ottokar Slav Hanedanlarının Birleşimi Prag, Çekya 1260'lar 1924 4.80 × 4.05 metre
6 Sırbistan Çarı Stefan Duşan'ın Doğu Roma İmparatoru Olarak Taç Giyme Töreni Slav Hukuk Kuralları Üsküp 1346 1926 4.05 × 4.80 metre
7 Kroměřížli Jan Milíč Manastıra Çevrilen Bir Genelev Prag, Çekya 1372 1916 4.05 × 6.20 metre
8 Rahip Jan Hus Beytüllahim Şapeli'nde Vaaz Veriyor Gerçek Üstün Gelir Prag, Çekya 1412 1916 8.10 × 6.10 metre
9 Křížky'de Toplanma Utraquizm Slavkov Ormanı, Çekya 1419 1916 4.05 × 6.20 metre
10 Grunwald Muharebesi Ardından Kuzey Slavlarının Dayanışması Grunwald, Masuria, Polonya 1410 1924 6.10 × 4.05 metre
11 Vitkov Tepesi Muharebesinin Ardından Tanrı Gerçeği Temsil Eder, Gücü Değil Prag'da bulunan Vitkov Tepesi, Çekya 1420 1923 4.80 × 4.05 metre
12 Petr Chelčický Vodňany'de Kötülüğü Kötülükle Karşılık Verme Vodňany, Çekya 1420'ler 1918 6.20 × 4.05 metre
13 Hussit Kralı Podiebrad Antlaşmalar Gözlemlenecek Prag, Çekya 1460'lar 1923 4.80 × 4.05 metre
14 Nikola Zrinski'nin Türklere Karşı Zigetvar Savunması Hristiyan Aleminin Muhafazası Zigetvar, Macaristan 1566 1914 8.10 × 6.10 metre
15 Kralice İncili'nin Ivančice'deki Basımı Tanrı Bize Dil Armağanı Verdi Ivančice, Çekya 1579 1914 8.10 × 6.10 metre
16 Jan Amos Comenius'un Naarden'deki Son Günleri Bir Umut Işığı Naarden, Hollanda 1670 1918 6.20 × 4.05 metre
17 Kutsal Athos Dağı En Eski Ortodoks Edebi Hazinelerinin Korunması Athos Dağı, Yunanistan 1926 4.80 × 4.05 metre
18 Slav Ihlamur Ağacı Altında Omladina Andı Slavların Uyanışı Çekya 1890'lar 1926 4.80 × 4.05 metre
19 Rusya'da Serfliğin Kaldırılması Özgürce Çalışmak Bir Devletin Temelidir Moskova, Rusya 1861 1914 8.10 × 6.10 metre
20 Slavların Tanrılaştırılması İnsanlık İçin Slavlar Belirsiz Gelecek 1926 4.05 × 4.80 metre

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "The Slav Epic". Moravský Krumlov. 27 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2010. 
  2. ^ a b c d e f g Cameron (10 Ağustos 2010). "Czech battle over art nouveau epic by Alphonse Mucha". BBC. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2010. 
  3. ^ "Muchově Epopeji to ve Veletržním paláci až nečekaně sluší". iDnes (Çekçe). Mladá fronta DNES. 10 Mayıs 2012. 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2012. 
  4. ^ Expats.cz. On the Mucha trail in Prague: From ceilings to stained glass, discovering the artist’s legacy 11 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 24 July 2020.
  5. ^ a b c "Art Nouveau pioneer Alphonse Mucha's Slav Epic finds a home at last". The Art Newspaper. 22 Ocak 2021. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  6. ^ "The Slav Epic at the Moravský Krumlov Château - Mucha's monumental paintings in their old new home". VisitCzechRepublic. 31 Temmuz 2021. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  7. ^ a b "Slovanská epopej na cestě do Prahy. Muchovi nepatří". Týden.cz. 18 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  8. ^ "Slovanská epopej se zatím stěhovat nebude. Krumlovští se brání". TV Nova (Çekçe). 22 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  9. ^ Mucha, Jiri (1966). Alphonse Maria Mucha: His Life and Art. p. 269.
  10. ^ The Coasts of Bohemia: A Czech History. Princeton University Press. 1998. s. 20. 
  11. ^ "Alfons Mucha". Radio Prague. 9 Şubat 2000. 11 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  12. ^ a b "Slovanská epopej v mlhách" (Çekçe). Český rozhlas 6. 26 Temmuz 2010. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  13. ^ "Do sporu o epopej se vložil Klaus. Chce, aby zůstala na Moravě". Mladá fronta DNES (Çekçe). Çekya: iDNES. 31 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  14. ^ Muchova Slovanská epopej do Prahy zatím nepřesídlí 17 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Týden.cz
  15. ^ Muchova Slovanská epopej stále nemá v Praze místo, další jednání se chystá na říjen 28 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; IDne.cz
  16. ^ Loss of Mucha art work likely to hit small Moravian town hard 12 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Radio.cz
  17. ^ "Proti stěhování epopeje protestovalo v Moravském Krumlově tisíc lidí". Mladá fronta DNES (Çekçe). Çekya. 28 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2010. 
  18. ^ "Mucha's "Slav Epic" moved to Prague without approval". 12 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  19. ^ "RE:PUBLIKA Festival – – Go To Brno". 27 Mart 2018. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  20. ^ "Alfons Mucha: Two worlds – Go To Brno". 21 Mart 2018. 16 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022. 
  21. ^ "Alphonse Mucha's grandson sues Prague to stop Asian tour of Slav Epic". www.theartnewspaper.com (İngilizce). 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021. 
  22. ^ "Slav Epic, Alphonse Mucha's masterpiece, has finally found a permanent home in Prague - Art Nouveau Club". webcache.googleusercontent.com. Erişim tarihi: 17 Eylül 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]