Saprotrofik beslenme
Saprotrofik beslenme[1] veya lizotrofik beslenme,[2] çürümüş (ölü veya atık) organik maddelerin işlenmesinde yer alan kemoheterotrofik hücre dışı sindirim sürecidir. Çoğunlukla mantarlar (örneğin Mucor) ve toprak bakterilerini kapsayan ve saprotrof olarak adlandırılan organizmalarca gerçekleştirilir. Saprotrofik mikroskobik mantarlara bazen saprobes denir; saprotrofik bitkiler veya bakteriyel flora, saprofit (sapro- çürük materyal+ -fit bitki) olarak adlandırılır, ancak şimdi daha önce saprotrofik olduğu düşünülen tüm bitkilerin aslında mikroskobik mantarların veya diğer bitkilerin parazitleri olduğuna inanılmaktadır. İşlem çoğunlukla, bu tür malzemelerin iç miselyum ve onu oluşturan hifler içindeki endositoz yoluyla aktif taşınması yoluyla kolaylaştırılır.[3]
İşlem[değiştir | kaynağı değiştir]
Madde, saprotrofun bulunduğu bir ortamda ayrıştığında, saprotrof, bu maddeyi kendi bileşiklerine ayırır.
- Proteinler, peptit bağlarının proteazlar tarafından kırılması yoluyla amino asit bileşimlerine parçalanır.[4]
- Lipitler lipazlar tarafından yağ asitlerine ve gliserole parçalanır.[4]
- Nişasta amilazlar tarafından basit disakkaritlere parçalanır.[4]
- Bitki hücrelerinin büyük bir kısmı olan ve dolayısıyla çürüyen maddenin önemli bir bileşeni olan selüloz, glikoza parçalanır.
Bu ürünler endositoz yoluyla hücre duvarı yoluyla hifaya yeniden emilir ve misel kompleksi boyunca aktarılır. Bu, bu tür materyallerin organizma boyunca geçişini kolaylaştırır ve büyümeye ve gerekirse onarıma izin verir.[5]
Koşullar[değiştir | kaynağı değiştir]
Saprotrofik bir organizmanın optimal büyümeyi ve onarımı kolaylaştırması için uygun koşulların ve besinlerin mevcut olması gerekir.[6] Optimal koşullar, saprotrofik organizmaların büyümesini optimize eden çeşitli koşulları ifade eder;
- Suyun varlığı: Mantar kütlesinin %80-90'ı sudur ve mantarlar, dahili olarak tutulan suyun buharlaşması nedeniyle emilme için fazla suya ihtiyaç duyar.[6]
- Oksijen varlığı : Çok az sayıda saprotrofik organizma, su veya toprak gibi ortamların üzerindeki büyümelerinin de gösterdiği gibi, anaerobik koşullara dayanabilir.[6]
- Nötr-asidik pH: pH 7'nin altında nötr veya hafif asidik koşullar gereklidir.[6]
- Düşük-orta sıcaklık: Saprotrofik organizmaların çoğunluğu 1 ile 1 arasında sıcaklık gerektirir. °C ve 35 °C (33,8 °F ve 95 °F), optimum büyüme 25 °C'de gerçekleşir °C (77 °F).[6]
Bu tür organizmalar tarafından alınan besinlerin çoğunluğunun karbon, protein, vitamin ve bazı durumlarda iyonları sağlayabilmesi gerekir. Organizmaların çoğunluğunun karbon bileşimi nedeniyle ölü ve organik maddeler, maltoz ve nişasta gibi zengin disakkarit ve polisakkarit kaynakları ile monosakkarit glikozu sağlar.[5]
Azot açısından zengin kaynaklar açısından saprotroflar, amino asitlerin emilimiyle kolaylaştırılan ve genellikle zengin topraktan alınan proteinlerin oluşturulması için kombine proteine ihtiyaç duyar. Hem iyonlar hem de vitaminler nadir olmasına rağmen, tiamin veya potasyum, fosfor ve magnezyum gibi iyonlar miselyumun büyümesine yardımcı olur.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "saprotroph - definition of saprotroph in English from the Oxford dictionary". OxfordDictionaries.com. 8 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016.
- ^ "The Ecology of Story: Revealing Hidden Characters of the Forest". 25 Nisan 2020. 1 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Clegg & Mackean (2006, s. 296)
- ^ a b c Clegg & Mackean (2006), fig 14.16—Diagram detailing the re-absorption of substrates within the hypha.
- ^ a b c Clegg & Mackean (2006, s. 296) states the purpose of saprotrophs and their internal nutrition, as well as the main two types of fungi that are most often referred to, as well as describes, visually, the process of saprotrophic nutrition through a diagram of hyphae, referring to the Rhizobium on damp, stale whole-meal bread or rotting fruit. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "advanced_biology_principles_1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b c d e Clegg & Mackean (2006), fig 14.17—A diagram explaining the optimal conditions needed for successful growth and repair. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "advanced_biology_fig14.17" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
|
Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |