Sağlam, Eğil

Vikipedi, özgür ansiklopedi
20.27, 5 Eylül 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17570725 numaralı sürüm (düzeltme AWB ile)
Sağlam
Harita
Diyarbakır
Diyarbakır
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlDiyarbakır
İlçeEğil
Coğrafi bölgeGüneydoğu Anadolu Bölgesi
Nüfus
 (2000)
 • Toplam590
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0412
Posta kodu21360
Resmî site
Yerelnet

Sağlam, Diyarbakır ilinin Eğil ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe

Köyün adının nereden geldiği ve geçmişi hakkında bilgi yoktur.

Kültür

Köyün gelenek, görenek ve yemekleri hakkında bilgi yoktur.

Coğrafya

eghrgğil ilçesine 45 km uzaklıktadır.

İklim

Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre köy nüfus verileri
2007
2010 1000
1997 679

Ekonomi

Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.

Altyapı bilgileri

Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.

Kaynakça

Bedirxan alfabesinden alınan ve bazılarının Zazaca yazımda kullandığı alfabe de bazı küçük sorunlar , yetersizlikler görülmektedir. Bunları aşağıda göstermeye çalıştım.

1 –Zazacada  ( Arapçadaki ayn harfi – Ben bunu burada şapkalı  şeklinde gösterdim- ) sesi vardır ve çevremizde konuşulmaktadır. Örnek : ( Âebre-Dara , ÂEDAR-Mart ayı , Âem-Hala , Âesir-Helva , Âeşfe-Çapa , âezeb-bekar , Âurtık-Gegirme , Âardleq-Deprem , Âelb-Kap/su kabı ) gibi. Bu sesi veren bir harf , Bedirxan alfabesinde yoktur. Bazıları bu (Ayn) sesinin Arapçadan geldiğini söylüyor. Arapçadan gelip gelmediği bilinmez ama velevki Arapçadan gelsin , bu sesi konuştuğumuz halde yazıda kullanmayalım mı , başka dillerden gelen harfler yok mudur sanki ? - J - harfi Zazaca da , birkaç yerde geçtiği halde , yine de alfabeye konmuş ( Celaled Ali Bedirxan alfabesine ) ama , -  - ( ayn ) sesi çok daha fazla kullanılmasına rağmen alfabelerinde olmaması bir sıkıntı oluşturmaktadır.

2- Bedirhan alfabesi veya bazılarının yazımda kullandığı Zazacadaki alfabede H ve Ħ diye iki farklı ses aynı sembolle gösteriliyor. ( Ben burada bu iki sesi H ve Ħ şeklinde gösterdim ). Oysaki biri gırtlaktan ( Ħelaw-pekmez , Ħıl-vardiye , Ħıng-an/zaman , ħes kardış-sevmek gibi ) , diğeri ise dudaktan hafifçe çıkıyor. ( Heş-ayı , hıng-arı , hak-yumurta gibi ). V-W sesleri gibi, H-Ħ sesleri de iki farklı simge ile gösterilmelidir.

3- Türkçedeki ( I , ı ) harfinin yerine - I , i - aynı sesin sembolü olarak kullanılıyor. Yani iki sembol tek sesi gösteriyor. Ayrıca Türkçedeki ( İ , i ) – harfleri yerine şapkalı - Î - harfi kullanılıyor. Bu İngiliz alfabesi taklidi değil de nedir ? Bence bu konuda Türkçedeki gibi kullanılsa daha iyidir. Aynı sese iki harf kullanıldığı halde bazı seslere hiç harf yok , veya belirttiğim gibi iki sese , tek harf kullanılmış. Bu , doğru bir yazıma benzemiyor.

4- Ğ ve X diye iki ses aynı sembolle gösteriliyor. Sembol kıtlığı mı var. Örnek: ( Ğele-buğday , ğela-kıtlık , ğar-bilye , ğereqayış-bayılma gibi) ve ( Xox-şeftali , xela-hediye , xal-dayı , xebat-çalışma gibi) Burada Ğ harfi yok sayılıp , onun yerine yine - X - harfi kullanılmaktadır. Bu doğru bir yazım olarak görünmüyor.

5- Türkçedeki ( O , U ) yerine Zazacada bir tane ses vardır. Bunun için - O - kullanılması yeterlidir. Yine Türkçedeki ( Ö , Ü ) yerine Zazacada bir tane ses vardır. Bunun için - U - kullanılması yeterlidir. Yani bunun için ayrıca bir de şapkalı Û kullanmaya gerek yoktur.

- Ancak  , Ê , Ħ harfleri ile yazı yazmakta bir sorun ortaya çıkıyor. Gerçi el ile yazmada sorun yoktur , fakat bilgisayar ile yazmaya başlarsan büyük bir sorunla karşılaşırsın. Çünkü klavyede bu harfler yoktur. Sadece Word programında yazabilirsin orada da çok yavaşlatıyor. Çünkü Word programının üst taraflarındaki ekle – simge kısmını tıklıyorsun , sonra harfi bulup eklersin , bu da zaman kaybına yol açar. Bunun için bilgisayardan anlayan bir kişi , bir program yaparsa veya işletim sistemleri üretenler, klavyeye bir kod eklerse sorun hal olunabilir. Türk Lirasının yeni sembolü de klavyede yoktu ama bu sembol için , bir kodlama yapmışlar ve bu kodlama programını bilgisayarına kurup yüklersen basit bir işlemle yazabilirsin ( galiba bu TL nin yeni sembolünün yazılması için ALT + T tuşuna basılıyordu. Tabi önce kodlama programının bilgisayara yüklenmesi gerekir. ). Buna benzer bir kodlama da  , Ê , Ħ harfleri için gerekmektedir. Bunu bilgisayardan iyi anlayan biri yapabilir , internetten de dağıtılırsa , isteyen herkes yararlanabilir.

BM Unesco’ya göre ZAZACA , başka diller veya lehçeler tarafından asimile edilip yok edilmesi ile karşı karşıyadır. Asimile eden bu diller başta Türkçe ve Kürtçenin Kurmanci ( Kırdasi ) Lehçesi olmak üzere Arapça , Farsça , Ermenice , Gürcüce , Rusça , İngilizce , Fransızca , Almanca , İsveçce olabilir.

Dış bağlantılar

Şablon:Portal

Şablon:Eğil belde ve köyleri