Romana Manastırı
Romana Manastırı veya Romana Gürcü Manastırı (Gürcüce: რომანის ქართველთა მონასტერი), Bizans imparatoru I. Basileios (868-886) tarafından Gürcü din adamı İlarion Kartveli'nin anısına Konstantinopolis'te inşa edilen Gürcü manastırıdır. Manastır, Bizans İmparatorluğu'ndaki Gürcü kültür ve dini merkezlerinden biriydi.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Romana Manastırı, 9. yüzyılda yaşamış ünlü Gürcü din adamı İlarion Kartveli'nin anısına bugünkü Boğaziçi'nde, Sostenion (bugün İstinye) yakınında Romana vadisinde inşa edilmiştir.[1] Aziz İlarion olarak da bilinen İlarion Kartveli, Kahetili soylu (aznauri) bir ailenden geliyordu ve Gürcistan dışındaki dinsel çalışmalarıyla tanınıyordu. İlarion 864 civarında, Bizans sınırları içinde, bugün Uludağ olarak bilinen Olimpos Dağı'nda bir Gürcü manastırı kurmuştu. Olimpos Dağı'ndan önce Konstantinopolis'e, ardından Selanik'e giden İlarion, 882 yılında burada ölmüştü. İlarion Kartveli'nin Bizans İmparatorluğu'nda da itibarı büyüktü ve İmparator I. Basileios, azizin anısına bir manastır ve kilise inşa etmeye karar verdi. Ayrıca imparator, İlarion'un naşının Selanik'ten Romana Manastırı'na nakledilmesi için bir tören düzenledi. Bu törene imparatorun oğulları Leon ve Aleksandros'un yanı sıra pek çok hayranı da katıldı.[2][3]
Romana Gürcü Manastırı olarak da bilinen Romana Manastırı, Aziz İlarion'un birçok öğrencisine ev sahipliği yaptı. İmparator, iki oğlunu da bizzat getirip, Gürcü edebiyatını öğrenmek amacıyla Gürcü keşişlere yetiştirmeleri için teslim etti.[4] Manastırda hazırlanmış iki Gürcüce el yazması vardır: 1066'da Svimon Dvali tarafından yeniden yazılan Ekvtime Mtatzmindeli'nin çevirilerinden oluşan bir koleksiyon (A-134) ve 12. yüzyılın sonu veya 13. yüzyılın başında İoane adında biri tarafından yeniden yazılan Vani İncili'dir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ M. Kaplan, "L'hinterland religieux de Constantinople: moines et saints de banlieue d'après l'hagiographie", Constantinople and Its Hinterland (Edited by Cyril Mango - Gilbert Dagron), Variorum, 1995, s.193. ISBN 0860784878,9780860784876
- ^ Eugène Dallegio d'Alessio "ქართველები კონსტანტინოპოლში" (İstanbul Gürcüleri), İstanbul, 1921, s. 22-23.
- ^ Eugène Dallegio d'Alessio, İstanbul Gürcüleri (Çeviri: Fahrettin Çiloğlu), İstanbul, 2003, s. 39. ISBN 975-8260-15-4
- ^ Salia 1983, s. 81-82.