Riyad es-Sunbati
Riyad es-Sunbati | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Unvanı | Mansure Bülbülü |
Doğum | 30 Kasım 1906 Faraskur, Dekahliye, Mısır Hidivliği |
Ölüm | 10 Eylül 1981 (74 yaşında) Kahire, Mısır |
Meslekler | Bestekar, Müzisyen |
Çalgılar | Ud |
Etkin yıllar | 1928-1972 |
Riyad es-Sunbati (Arapça: رياض السنباطي; d. (30 Kasım 1906 Dekahilye, Mısır Hidivliği - ö. 10 Eylül 1981, Kahire, Mısır) Mısırlı bestekar ve şarkıcı. 20.yüzyılın en önemli Arap bestecilerinden biri olarak kabul edilir. Opera, operet,dini şarkılar, aşk şarkıları ve film şarkıları gibi çeşitli dallarda 539 eser bestelemiştir.[1] Dönemindeki ünlü şarkıcılardan; Ümmü Gülsüm, Asmahan, Warda Al-Jazairia, Necat el-Sağira, Münire'tül Mehdiye, Feyza Ahmed, Suad Muhammed, Azize Celal gibi şarkıcılara besteler yaptı.[2][3]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Çocukluğu ve Keşfedilmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Riyad es-Sunbati, 30 Kasım 1906 tarihinde Mısır'ın Dekahilye Valiliğine bağlı Faraskur şehrinde doğdu.[4] Babası, çevre köylerde ve kasabalarda dini günlerde, düğünlerde ud çalıp, şarkı söyleyen bir şarkıcıydı. Sunbati ilk eğitimini babasını dinleyerek aldı. 9 yaşında sesi babası tarafından keşfedildi ve onun yanında köylerde şarkı söylemeye başladı. Sunbati dokuz yaşındayken gözlerinde görmeyi zorlaştıran bir hastalığa yakalandı, bu yüzden okulu bırakmak zorunda kaldı. Daha sonra babası tarafından ses eğitimi aldı ve çevre köylerde ve kasabalarda giderek ün kazandı. Bu sayede Mansure Bülbülü unvanını aldı. Ününü duyan Seyid Derviş onu İskenderiye'ye çağırsa da babası bunu kabul etmedi.[1]
Müzik Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]1928 yılında babası, Sunbati ile Kahire'ye taşındı. Sunbati burada Arap Müzik Enstitüsüne öğretmen olarak kaydoldu ve burada ünlendi. Buradan 3 sene sonra ayrıldı. Daha sonra bestekarlığa yöneldi. İlk bestesini Ahmed Şevki'nin bir şiiri olan Maqadeer men Jafnayky'ye yaptı.[1] 1930'lu yılların başında kendine özgü Ud taksimlerini kaydetmeye başladı. 1935 yılından itibaren Ümmü Gülsüm ile çalışmaya başladı ve ona 200'den fazla şarkı besteledi.[2] El Qalb Yaashaq şarkısı onun için yaptığı son bestedir.[2] Sunbati'nin bilinen en popüler bestesi El-Atlal'ı 1966 yılında Ümmü Gülsüm için besteledi. Ümmü Gülsüm için bestelediği eserleri kendi sesiyle de kaydediyordu.[5][6] Son bestesini 1972 yılında Rihab el-Huda ile kendisine yapmıştır. Sunbati kendine has Ud taksimleri ile de tanınmıştır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]10 Eylül 1981 tarihinde Kahire'de öldü.[4]
Sinema kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Sunbati ilk ve tek oyunculuk deneyimini 1952 yılında "Habeeb Alby" (Kalbimin Aşkı) filmi ile yaptı.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Riad Al Sunbati", Wikipedia (İngilizce), 11 Temmuz 2020, erişim tarihi: 1 Eylül 2020
- ^ a b c "السبعة الكبار في الموسيقى العربية المعاصرة". www.goodreads.com. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "رياض السنباطي - سهرة سنباطية مع الحانه لغير ام كلثوم ( Riad Al Sunbati ) - YouTube". www.youtube.com. 1 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ a b "Riad El Soumbati". Discogs (İngilizce). 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "اغاني خالده احببتها السنباطي الاطلال - YouTube". www.youtube.com. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "Roubaiyat al khayam - YouTube". www.youtube.com. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "رياض السنباطي", ويكيبيديا (Arapça), 26 Ağustos 2020, erişim tarihi: 1 Eylül 2020