Parkinson hastalığı demansı
Parkinson hastalığı demansı (PDD), Parkinson hastalığı (PD) ile ilişkili demanstır.[1] Lewy cisimcikli demans (DLB) ile birlikte, Lewy cisimciklerinin beyinde anormal birikmesiyle karakterize edilen Lewy cisimcikli demanslardan biridir.[2][3][4][5]
Parkinson hastalığı bir hareket bozukluğu olarak başlar, ancak çoğu durumda demans ve ruh hali ve davranış değişikliklerini içerecek şekilde ilerler.[6] YGB'nin belirtileri, semptomları ve bilişsel profili DLB'ninkilere benzer;[2] DLB ve PDD, Parkinson hastalığında demans ortaya çıktıktan sonra klinik olarak benzerdir.[5] Parkinson hastalığı YGB için bir risk faktörüdür; YGB'ye yol açan bilişteki düşüşü hızlandırır.[2] PH'li kişilerin %78'ine kadar demans vardır.[2] YGB'deki sanrılar DLB'ye göre daha az yaygındır[2] ve Parkinson hastaları tipik olarak görsel halüsinasyonlara DLB'li kişilere göre daha az kapılırlar.[7] PD'de istirahatte titreme insidansı DLB'ye göre daha yüksektir ve PDD'deki parkinsonizm belirtileri DLB'ye göre daha az simetriktir.[8]
Parkinson hastalığı demansı kesin olarak ancak ölümden sonra beyin otopsisi ile teşhis edilebilir.[6] 2017 Dördüncü Uzlaşı Raporu, PDD ve DLB için tanı kriterlerini belirledi. Tanı kriterleri her iki durum için de aynıdır, ancak PDD, demans semptomlarının parkinson semptomlarına göre ortaya çıktığı zaman çerçevesi ile DLB'den ayrılır. DLB tanısı, bilişsel semptomların parkinsonizmden önce veya aynı zamanda başlamasıyla konur. Parkinson hastalığı demansı, Parkinson hastalığının demans ortaya çıkmadan önce iyice yerleşmiş olması durumunda konulan tanıdır; yani demansın başlangıcı, parkinson semptomlarının başlangıcından bir yıldan fazla bir süre sonradır.[9]
Bilişsel davranışçı terapi, parkinson ağrısı, uykusuzluk, depresyon, anksiyete ve dürtü bozuklukları olan Parkinson hastalarına, eğer bu müdahaleler Parkinson demansı da dahil olmak üzere Parkinson hastalığında görülen motor, bilişsel ve yürütücü işlev bozukluklarına uygun şekilde uyarlanırsa yardımcı olabilir.[10]
Toplum ve kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
LBD, Alzheimer'dan sonra en sık görülen ikinci demans olmasına rağmen LBD hakkındaki genel farkındalık, Parkinson ve Alzheimer hastalıklarının oldukça gerisindedir.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Current concepts and controversies in the pathogenesis of Parkinson's disease dementia and Dementia with Lewy Bodies". F1000Res. 6: 1604. 2017. doi:10.12688/f1000research.11725.1. PMC 5580419 $2. PMID 28928962.
- ^ a b c d e "Lewy Body Dementias: Dementia With Lewy Bodies and Parkinson Disease Dementia". Continuum (Minneap Minn). 22 (2 Dementia): 435-63. April 2016. doi:10.1212/CON.0000000000000309. PMC 5390937 $2. PMID 27042903.
- ^ "Structural and Functional Neuroimaging of Visual Hallucinations in Lewy Body Disease: A Systematic Literature Review". Brain Sci. 7 (12): 84. July 2017. doi:10.3390/brainsci7070084. PMC 5532597 $2. PMID 28714891.
- ^ "Lewy Body Disorders". Neurol Clin. 35 (2): 325-338. May 2017. doi:10.1016/j.ncl.2017.01.004. PMC 5912679 $2. PMID 28410662.
- ^ a b "Lewy body dementias". Lancet. 386 (10004): 1683-97. October 2015. doi:10.1016/S0140-6736(15)00462-6. PMC 5792067 $2. PMID 26595642.
- ^ a b "Lewy body dementia: Hope through research". National Institute of Neurological Disorders and Stroke. US National Institutes of Health. 8 Aralık 2017. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018.
- ^ "Hallucinations in neurodegenerative diseases". CNS Neurosci Ther. 18 (2): 149-59. February 2012. doi:10.1111/j.1755-5949.2011.00247.x. PMC 6493408 $2. PMID 21592320.
- ^ "REM sleep behavior disorder in Parkinson's disease and other synucleinopathies". Mov. Disord. 32 (5): 645-58. May 2017. doi:10.1002/mds.27018. PMID 28513079.
- ^ "Diagnosis and management of dementia with Lewy bodies: Fourth consensus report of the DLB Consortium". Neurology. 89 (1): 88-100. July 2017. doi:10.1212/WNL.0000000000004058. PMC 5496518 $2. PMID 28592453.
- ^ "Clinical Practice Guidelines Based on Evidence for Cognitive-Behavioral Therapy in Parkinson's Disease Comorbidities: A Literature Review". Clin Psychol Psychother. 27 (4): 504-514. March 2020. doi:10.1002/cpp.2448. PMID 32196842.
- ^ "Advocacy, education, and the role of not-for-profit organizations in Lewy body dementias". Alzheimers Res Ther. 6 (5): 59. 2014. doi:10.1186/s13195-014-0059-0. PMC 4468791 $2. PMID 26082807.