Oy ve Ötesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Oy ve Ötesi
Slogan"OYUNU SEVEN SAYSIN"
Kuruluş24 Nisan 2014
Merkezİstiklal Cad. Galatasaray, Beyoğlu Türkiye İstanbul, Türkiye
Personel148,000 gönüllü (2017)[1][2]
Resmî siteoyveotesi.org

Oy ve Ötesi, 24 Nisan 2014 tarihinde kurulan ve merkezi İstanbul'da olan sivil toplum kuruluşu.[3] Türkiye’de katılımcı demokrasi bilincinin yerleşmesi ve sorunlara özgürlükçü, eşitlikçi, adil ve sürdürülebilir çözümler üretmek[4] için çalışmalar yürütmektedir.

Kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Oy ve Ötesi sivil inisiyatifinin başlangıcı 2013 yılının ortalarında başlayan Gezi Parkı protestoları sonrasına dayanır.[5]

Daha önce herhangi bir siyasi oluşumda yer almayan ancak Oy ve Ötesi'nin oluşumuna ilham veren bu protestolara katılan ve Gezi'nin enerjisini daha somut ve kısa zamanda sonuç alınabilecek bir projeye kanalize etmek isteyen apolitik 8 genç arkadaş tarafından kuruldu.[6][7][8]

2015 Mayıs ayında akademisyenler tarafından yayınlanan bir araştırmanın sonucuna göre Türkiye'de seçimlerin adil olmayacağına inanan yurttaşların oranı 2007 yılında %28 iken 2015 yılında bu oran %43'e yükseldi, aynı araştırmada 2007 yılında seçimlerin adil olacağına inananların oranı %70 iken 2015 yılında bu oran %43'e düştü.[5] 2014 seçimlerinde yaşanan 35 ildeki elektrik kesintileri, yetkililer tarafından kesintilerin sebebi olarak kedilerin trafoya girdiğinin açıklanması, oyların mum ışığında sayılması, bazı seçim bürolarına yapılan baskınlar, kazanılıp kaybedilen iller, çöplerde bulunan oylar, kaybolan ya da değiştirilen tutanaklar gibi gelişmeler seçim sandıklarına olan güveni sarstı.[9][10]

Taban hareketi olarak gelişen ve sandık güvenliği için Türkiye çapında binlerce kişilik gönüllü ordusundan oluşan bağımsız sivil inisiyatiflerinden biri Oy ve Ötesi oldu.[10][11][12][13]

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Facebook, Twitter, Instagram[14] gibi sosyal medya araçları ve ana akım medya aracılığıyla bir araya gelen Oy ve Ötesi'nin faaliyetleri seçim dönemi (OY) ve seçim sonrası dönem (VE ÖTESİ)[15] olarak ikiye ayrılmaktadır.

Başlangıçta seçim dönemlerinde yapılan çalışmalarının üç ana hedefi[16] bulunmaktaydı. Bunlar;

  • seçmen katılımını arttırmak,[17]
  • adayların şeffaflığı,[18]
  • bağımsız müşahit organizasyonu.

Bu hedeflerden bağımsız müşahit organizasyonu seçmen nüfusunu harekete geçirmede en büyük etkiyi yaratmıştır.[16] Bağımsız seçim gözetmenliği 2018 Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçimlerinde ulusal düzeye getiren Oy ve Ötesi Derneği, 58 ilde etkin bağımsız müşahit organizasyonu yapabilmektedir.[19][20] Dernek kuruluşundan bu yana 9 seçimde[21] bağımsız müşahit organizasyonu yapmış ve faaliyetlerini raporlamıştır. Değerlendirme raporu yayınladığı seçimler;

olmuştur. Müşahit organizasyonuna ek olarak dernek T3 olarak da bilinen Tütkiye Tutanak Teyit[27] sistemini geliştirmiştir. T3, Oy ve Ötesi gönüllüleri tarafından T3 Tutanak Gönder[28] (T3TG) adlı uygulama kullanılarak toplanan sandık sonuç tutanak fotoğraflarının elektronik veriye dönüştürülmesine imkan tanıyan ve Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilan edilen resmi seçim sonuçları 26 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.[29] ile karşılaştırılmasını sağlayan sistemdir.

Seçim sonrası (VE ÖTESİ) çalışmalarına devam eden Derneğin 2021 yılı itibari ile iki adet projesi bulunmaktadır.

Bunlardan ilki Podcast-19[30] adlı projedir. Farklı alanlardan uzmanların katıldığı ve salgının orta ve uzun vadeli etkilerinin değerlendirildiği programlara[31] Prof. Dr. Kenan Çayır, Doç.. Dr. Evren Balta, Birce Altay, Prof. Dr. Nebi Sümer, Dr. Gaye Yılmaz, Av. Barış Karlı, Dr. Gülsüm Kav, Av. Ceren Akkaya, Batuhan Aydagül, Prof. Dr. Fuat Keyman, Arzu Atasoy, Sezgin Vatansever, Doç. Dr. Aziz Çelik, Emre Saklıca, Prof. Dr. Pınar Uyan Semerci, Dr. Tevfik Uyar, Doç. Dr. Çiğdem Nas, Prof. Dr. Ali Akay, Dr. Güçlü Ateşoğlu, Saadet Özkan, Aslı Çeliker, Prof. Dr. Emre Erdoğan, Prof. Dr. Osman Selim Badur, Prof. Dr. Emre Toros ve son olarak Sema Genel Karaosmanoğlu katılmışlardır.

İkinci proje ise Dijital Demokrasi Platformudur. Katılım odaklı dijital demokrasi araçlarının Türkiye’de tanıtılması ve yerel yönetimlerin bu araçları kullanmasını teşvik etmek için tasarlanmış projenin[32] pilot uygulaması İstanbul'un Avcılar ilçesinde yapılmaktadır.[33]

Destek verenler[değiştir | kaynağı değiştir]

Oy ve Ötesi'ne destek veren kurumlar arasında Türkiye Barolar Birliği, İstanbul Barosu, İstanbul Hepimizin, Bab-ı Hayal, Denge ve Denetleme Ağı, Antalya Barosu ve Muğla Barosu bulunmaktadır.[34] Oy ve Ötesi'nin başlattığı kampanyaya destek veren Cem Yılmaz seçmenleri oylarına sahip çıkmaya çağırdı.[35] Mehmet Günsür, Yasemin Allen, Engin Öztürk, Meltem Cumbul, Ezgi Mola, Güven Kıraç ve Burcu Kutluk 'Oy’una Sahip Çık!' isimli video için gönüllü olarak kamera karşısına geçti.[36] İlber Ortaylı, Oy ve Ötesi'ne verdiği röportajda gençlerden ve bütün halktan bu işe gönül verenleri sandık başlarına giderek oylarına sahip çıkmaya çağırdı.[37]

Üyelikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Oy ve Ötesi'nden açıklama var 11 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., posta.com.tr, erişim 10 Haziran 2015
  2. ^ a b @OyveOtesi 8 Haz 24 Ağustos 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., twitter.com/OyveOtesi, erişim 10 Haziran 2015
  3. ^ Biz Kimiz? 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., oyveotesi.org, erişim 4 Haziran 2015
  4. ^ "Biz Kimiz?". Oy ve Ötesi Derneği. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  5. ^ a b ‘Oy ve Ötesi’ aims for fair election results, and beyond 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hurriyetdailynews.com, erişim 6 Haziran 2015
  6. ^ Civil body Vote and Beyond to monitor presidential polls 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hurriyetdailynews.com , erişim 6 Haziran 2015
  7. ^ Partiler sandığa sahip çıkarsa hile önlenebilir 22 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., sozcu.com.tr, erişim 6 Haziran 2015
  8. ^ Turkish volunteers flock to monitor knife-edge election 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., reuters.com, erişim 6 Haziran 2015
  9. ^ Oylarımız güvende mi? 31 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., aksiyon.com.tr, erişim 14 Haziran 2015
  10. ^ a b Sandık harekatı 7 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., hurriyet.com.tr, erişim 6 Haziran 2015
  11. ^ "CHP'nin oyunu koruduğum kadar AKP'nin oyunu koruyacağıma..." 10 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., haberturk.com, erişim 6 Haziran 2015
  12. ^ Ahead of Turkey's Crucial Election, Citizens Take Action to Protect Their Vote 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., huffingtonpost.com, erişim 6 Haziran 2015
  13. ^ Oy ve Ötesi: Bu kez sandık başı daha da kritik 15 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., bbc.co.uk, erişim 6 Haziran 2015
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. 
  15. ^ "Oy ve Ötesi'nin Ötesi Nedir?". Twitter. 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  16. ^ a b "Civic Engagement in Turkey's Democracy: The case of Oy ve Ötesi". Turkish Policy Quarterly. 5 Şubat 2015. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  17. ^ "Koy verme, Oy ver". Oy ve Ötesi. 26 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "Oy ve Ötesi Adaylara Soruyor". Oy ve Ötesi. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ a b "2018 Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçim Raporu" (PDF). 2018 Cumhurbaşkanı ve Milletvekili Genel Seçim Raporu. Oy ve Ötesi. 25 Mayıs 2021. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  20. ^ "TV100 - Yüz yüze programı". Oy ve Ötesi. 13 Temmuz 2019. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  21. ^ "Seçim Raporları". Oy ve Ötesi. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021. 
  22. ^ a b c Neler Yaptık? 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., oyveotesi.org, erişim 10 Haziran 2015
  23. ^ "2015 Milletvekili Genel Seçimleri 1 Kasım Raporu" (PDF). 2015 Milletvekili Genel Seçimleri 1 Kasım Raporu. Oy ve Ötesi. 25 Mayıs 2021. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  24. ^ "2017 Referandum Değerlendirmesi". 2017 Referandum Değerlendirmesi. Oy ve Ötesi. 25 Mayıs 2021. 6 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  25. ^ "2019 Mahalli İdareler Seçim Raporu" (PDF). 2019 Mahalli İdareler Seçim Raporu. Oy ve Ötesi. 25 Mayıs 2021. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  26. ^ "23 Haziran 2019 tekrarlanan İstanbul yerel seçimi değerlendirme raporu" (PDF). Oy ve Ötesi. 25 Mayıs 2021. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  27. ^ "T3". Oy ve Ötesi Derneği. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  28. ^ "T3TG". Oy ve Ötesi Derneği. 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  30. ^ "PODCAST-19". Oy ve Ötesi Derneği. 2 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  31. ^ "Podcast-19 • A podcast on Anchor". Anchor (İngilizce). 25 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  32. ^ Bardız, Boran. "Dijital Demokrasi" (İngilizce). 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  33. ^ "Dijital Demokrasi Platformu - Avcılar". Dijital Demokrasi Platformu. 2 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021. 
  34. ^ Bize destek verenler 10 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., oyveotesi.org, erişim 12 Haziran 2015
  35. ^ Cem Yılmaz'dan o kampanyaya destek 14 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ntv.com.tr, erişim 6 Haziran 2015
  36. ^ Ünlü oyunculardan videolu çağrı: Oyuna sahip çık! 14 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., radikal.com.tr, erişim 12 Haziran 2015
  37. ^ "Oy verme işlemini titizlikle takip edin" - İlber Ortaylı 5 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Oy ve Ötesi, YouTube sayfası, erişim 19 Ekim 2015
  38. ^ "Denge ve Denetleme Ağı- üyelik". Dengedenetleme.org. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]