Oksijen konsantratörü
Oksijen konsantratörü, havada serbest şekilde mevcut olan oksijeni süzerek, % 90 - 95 oranında saf hale getiren, soluma güçlüğü çeken hastaların kullandığı bir cihazdır.
1950'li yıllarda Union Carbide firması tarafından ilk denemeleri yapılan ve 1960'larda ilk moleküler eleklerin kullanıldığı, günümüzdeki halini 1970'li yılların başında alan ve elektrikle çalışan oksijen konsantratörü, içinde bulunan kompresör aracılığı ile dış ortamda bulunan havayı toplar. Bu havayı, gövdesinde yer alan moleküler elek (molekular sieve) barındıran haznelere gönderir. Bu haznelerde bir takım işlemlerden geçerek azot ve diğer gazlardan ayırdığı oksijen, bir maske ile hastaya verilir.[1]
Hastanelerde ve evlerde sürekli oksijene ihtiyaç duyan amfizem, KOAH, astım gibi hastalıkları olan hastaların oksijen tüpü yerine kullandıkları bu cihaz, oda havasındaki oksijeni filtre etmesine karşın, odadaki normal oksijen miktarını etkilemez. Oksijen konsantratörleri, dakikada beş litreye kadar üretim yapabilmektedir. Evlerde kullanılan modelleri 13–20 kg. arasında değişirken, taşınabilir modelleri 800 gr. ile 8 kg. arasındadır. Konsantratörler kesintisiz oksijen akışı sağlarken, “pulse dose” diye adlandırılan modelleri, kullanıcı nefes aldıkça oksijen üfleyen özelliktedir. Taşınabilir modeller, içerdikleri bir batarya (pil) ile çalışmaktadır.[2][3]
Oksijen konsantratörleri, farmasötik üretim, su arıtımı ve cam imalatı gibi çeşitli endüstrilerde kullanılmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ruthven, Douglas M.; Shamsuzzman Farooq, Kent S. Knaebel (1993). Pressure Swing Adsorption. Wiley-VCH. s. 6,304. ISBN 9780471188186.
- ^ Duke, T.; Wandi, F.; Jonathan, M.; Matai, S.; Kaupa, M.; Saavu, M.; Subhi, R.; Peel, D. (2008). "Improved oxygen systems for childhood pneumonia: A multihospital effectiveness study in Papua New Guinea". The Lancet. 372 (9646). ss. 1328-1333. doi:10.1016/S0140-6736(08)61164-2. PMID 18708248.
- ^ Friesen, R. M.; Raber, M. B.; Reimer, D. H. (1999). "Oxygen concentrators: A primary oxygen supply source". Canadian Journal of Anesthesia. 46 (12). ss. 1185-1190. doi:10.1007/BF03015531.