Mhitar Heratsi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Heratsi'nin bir büstü

Mıkhitar Heratsi (Ermenice: Մխիթար Հերացի), 12. yüzyıl Ermeni hekimi. Günümüzde İran'ın kuzeybatısında yer alan Hoy'da doğdu. Farsça, Yunanca ve Arapça biliyordu. Heratsi Ermeni tıbbiyatının kurucusu olarak kabul görmektedir.[1] Relief of Fevers (1184, Ateşlerin Dermanı) adlı ansiklopedik eserin yazarıyken bu eserde cerrahi, psikoterapi ve diyet gibi konular tartışılmaktadır. Hatırasını yaşatmak adına Erivan Devlet Tıp Üniversitesi'ne 25 Mayıs 1989'de Heratsi'nin adı verildi ve başarılı öğrencilere onun adını taşıyan burs imkânı tanındı.[2] Ermenistan Cumhurbaşkanlığı da onun adını taşıyan yüksek bir madalyayı ülkede öne çıkan sağlık çalışanları ve hayırseverler için takdim etmektedir..[3]

Heratsi'nin Relief of Fevers'ı (Ateşlerin Dermanı) dönem tıbbiyâtı ve hastalıkları hakkında birincil bir kaynaktır. O aralıkta Kilikya'da yaygın olarak görülen sıtma, sarıhumma ve tifo gibi hastalıkların vücut ısısını artırıyor oluşundan hareketle esere bu ismin verildiği düşünülmektedir. Heratsi eserini klasik Ermenice değil halkın anlayacağı yerel bir dille yazmıştı.[4] Onun tıbbiyattaki rolü Ermeniler için İbn-i Sina ve Hipokrat'la kıyaslanacak düzeydedir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Agop Jack Hacikyan; Gabriel Basmajian; Edward S. Franchuk; Nourhan Ouzounian (2002). The Heritage of Armenian Literature: From the sixth to the eighteenth century. Detroit: Wayne State University Press. s. 427. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  2. ^ "Yerevan State Medical University after Mkhitar Heratsi". YSMU. 28 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  3. ^ "The Medal of "Mkhitar Heratsi"". President of the Republic of Armenia. 11 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  4. ^ Ozinian, Ali. "Tahran'a Mıkhitar Heratsi , Yerevan'a İbn-i Sina heykeli". Agos. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020. 
  5. ^ Minasyan, Smbat. "Medicine in Ancient and Medieval Armenia" (İngilizce). armenian-history.com. 22 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.