Metehi Köprüsü

Metehi Köprüsü
მეტეხის ხიდი
Metehi Köprüsü; მეტეხის ხიდი
Geçiş	Yayalar için
Konum	Tiflis, Gürcistan
Koordinatlar	41°41′25″N 44°48′36″E / 41.69038°K 44.8101°D
Tasarım	Serko Demçineli
Türü	Kemer köprü
Malzeme	Demir, beton
Açılış	1951

Metehi Köprüsü, Gürcistan'ın başketi Tiflis'teki Eski Tiflis ve Metehi mahallelerini birbirine bağlayan, Kura Nehri'nin üzerine inşa edilmiş kemer köprüdür. Köprü, şehirdeki en eski geçittir. Aynı nehrin yukarısında Barış Köprüsü, aşağısında ise 300 Aragvinli Köprüsü bulunmaktadır.

Konumu

Köprü, Vahtang Gorgasali meydanı ile diğer Avrupa meydanlarını birleştirmektedir. Köprünün yakınlarında Metehi Kilisesi, Rike parkı ve Vahtang Gorgasali Heykeli bulunmaktadır.

Tarihi

Metehi köprüsünün şehrin kuruluşundan beri var olduğu düşünülmektedir. Köprüden, Tiflis hakkında bilgi sağlayan pek çok kaynakta ve 1735 yılında Vaghişi Bagrationi tarafından hazırlanan kentin ilk planında bahsedilmiştir.^[1]

Bu bölgedeki köprü, yüzyıllardır kentin iki bölgesini birbirine bağlayan tek bağlantı noktası olmuştur. Stratejik öneminden dolayı, köprü, savaş sırasında kenti savunmaya çalışan yerli halk ve istilacılar tarafından defalarca yıkılmıştır. Köprü, 1795 yılında I. Bagrat, Celâleddin Harezmşah ve Ağa Muhammed Şah önderliğinde Arapların kentten gönderilmesi sırasında tamamen yıkılmıştır. Köprünün yapım amacı da aslında buydu. Böylece, gerekirse, ahşap köprü kolayca yıkılabilir veya sökülebilir ve ardından yeniden inşa edilebilirdi. Ahşap Metehi köprüsü, iki taraftan kayaya dayanmış bir yapıydı.

1821 yılında Avlabari Köprüsü, mühendis Maurice Destremin'in tasarımıyla yeniden inşa edilmiştir. 27.7 metre uzunluğundaki tahta köprü, taş temele dayandırılmıştır.^[2] 1870 yılında Metehi ve Avlabari köprüleri, demirden inşa edilmiştir.

1951 yılında, iki köprünün yerine yeni bir betonarme köprü inşa edilmiştir. Metehi köprüsünün her iki tarafına da, köprünün yapımında emeği geçen mühendis Q. Çomaxidze ve mimar S. Demçinellinin adına bir dizi dikili taş dikilmiştir. Yeni köprünün inşaatı sırasında, Zubalaşvili kervansarayı ve Tiflis'teki Şah Abbas Mescidi de dahil olmak üzere çevredeki birçok tarihi ve mimari anıt yıkılmıştır. Son yıllarda, şehir yönetimi, 20. yüzyılın ilk yarısında köprünün inşaatı sırasında yıkılmış eserlerin restorasyonu için projeler başlatmıştır.

2010 yılında, nehrin sol yakasında, köprüye yakın bir yerde Rike parkı inşa edilmiştir.

Mimarisi

Köprüde iki tane kemer altı vardır. Nehir, sadece köprünün sol tarafı kullanılarak geçilebilmektedir, çünkü köprü simetrik değildir: çayın üstüne inşa edilen 43 metrelik köprünün, 25.6 metresi sol tarafa inşa edilmiştir.^[3]

Köprüye yayaların ve araçların kullanması için eklemeler yapılması planlanmaktadır. Karayolu taşımacılığı için yapılması düşünülen bölüm altı şeritlidir. Yaya geçidini çevreleyen çitler dökme demirden yapılmış ve beton zemin üzerine yerleştirilmiştir.

Kaynakça

^ "План царевича Вахушти". 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
^ Николаи, Л. Ф. (1898). Краткие исторические данные о развитии мостового дела в России. СПб. ss. 64, 65. 25 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.
^ Архитектурный ансамбль мостов Тбилиси 1975.

Dış bağlantılar

Мост Метехи //Парламентская библиотека Грузии Gürcüce:

[1] "План царевича Вахушти". 12 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.

[2] Николаи, Л. Ф. (1898). Краткие исторические данные о развитии мостового дела в России. СПб. ss. 64, 65. 25 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2019.

[FOOTNOTEАрхитектурный_ансамбль_мостов_Тбилиси1975-3] Архитектурный ансамбль мостов Тбилиси 1975.

[1]

[2]

[3]