Mavi Cami, Afganistan
Farsça: مَقَام عَلِيّ | |
Ad kökeni | Ali (h. 656-661) |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tür | Müze Cami |
Konum | Mezar-ı Şerif, Afganistan |
Koordinatlar | 36°42′30″K 67°06′40″D / 36.70833°K 67.11111°D |
Tamamlanma | y. 10.–16. yüzyıl |
Ali'nin Türbesi ya da Mavi Cami (Farsça: مَقَام عَلِيّ, romanize: Maqām ʿAlī), Afganistan'ın Mezar-ı Şerif şehrinde bulunan, Şii Müslümanların Ali'nin mezarını içerdiğine inandıkları bir camidir. Şiiler, Ali'yi ilk halifeleri olarak görürler ve her yıl Ali'nin türbesine bir miktar para öderler.
Pek çok hacı her yıl Nevruz'u burada kutlamaktadır. Her yıl düzenlenen Jahenda Bala töreninde Ali'nin onuruna bir bayrak göndere çekilir. İnsanlar yeni yılda şans getirmesi için bu bayrağa dokunuyor.[1][2]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Bina, 11. yüzyılda Selçuklu Sultanı Ahmed Sencer tarafından Hanefi Mâtürîdî olan Ali bin Ebu Talib el Belhi'nin mezarının üzerine yaptırılmıştır.[3][4] Ali Bin Ebu Talib el Belhi, dördüncü Râşidîn halifesi Ali'nin uzaktan bir akrabasıydı ve onun soyundan geliyordu.[4]
13. yüzyılda Cengiz Han yönetimindeki Moğollar Belh'i işgal ederek Belh halkını katletti ve ibadethanelerini yok etti. Sencer'in yaptırdığı cami de bu yokoluştan nasibini alıp 1220 yılında Moğollar tarafından yıkılmıştır.[5]
15. yüzyılda Timur İmparatorluğu emiri Sultan Hüseyin Baykara, yıkılan binanın yeniden inşa edilmesini emretti.[5]
Daha sonraki yıllarda, kubbe inşa eden Şeybanî emiri II. Abdullah Han da dahil olmak üzere çeşitli hükümdarlar onarım ve bağışlar yaptı. 1357'den 1359'a kadar hüküm süren Altın Orda Hanı Berdi Beg, binaya çeşitli süslemeler ekledi. En sonunda modern çağda, 1910 yılında tüm kompleksin yenilenmesine yönelik bir plan oluşturuldu.[5]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Ramazan'da camide namaz kılan müslümanlar (2012)
-
Binanın girişlerinden biri.
-
Camiye uzaktan bir bakış (2011)
-
Mavi Cami'nin avlusunda beyaz güvercinler.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Janda Bala, flag raising, marked in Balkh". www.pajhwok.com. 28 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ "Thousands celebrate Nowruz in Mazar-i-Sharif". UNAMA (İngilizce). 22 Mart 2010. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2020.
- ^ Abu Al-Hasan Al-Balkhi and the Blue Mosque, by Dr. Dhefar Qahtan Abdul Sattar Ali Al-Hadithi. Published in Al-Rased newspaper, 1988
- ^ a b 'Umdat al-talib fi ansab Al 'Abi Talib. Dār Maktabat al-ḥayah, Beirut. 1964. p. 303.
- ^ a b c "Rowze-i Sharif | Archnet". web.archive.org. 11 Haziran 2016. 5 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2023.