Mary Peters Fieser

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mary Peters Fieser
Doğum27 Mayıs 1909(1909-05-27)
Atchison, Kansas, ABD
Ölüm22 Mart 1997 (87 yaşında)
Belmont, Massachusetts, ABD
MilliyetAmerikalı
Mezun olduğu okul(lar)Bryn Mawr Koleji, ABD; Radcliffe Koleji, ABD
Tanınma nedeniK vitamininin sentezlenmesi; organik kimya ders kitapları yazmak
EvlilikLouis Fieser (1932–1977)
ÖdüllerGarvan-Olin Madalyası (1971)

Mary Peters Fieser (27 Mayıs 1909 - 22 Mart 1997), kocası Louis Fieser ile birlikte yazdığı birçok kitapla tanınan Amerikalı kimyagerdir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

1909'da Atchison, Kansas'ta bulunan Mary Peters'da doğdu.[1] Babası Robert Peters, bir üniversitede İngilizce profesörüydü: Aile daha sonra Carnegie Teknoloji Enstitüsü'nde (şu anda Carnegie Mellon Üniversitesi) bir pozisyonu kabul etmesinin ardından aile Harrisburg, Pensilvanya'ya taşındı. Mary ve kız kardeşi Ruth, özel bir kız lisesinde eğitim gördüler ve ikisi de Bryn Mawr Koleji'ne gittiler. Mary, 1930'da Bryn Mawr'dan kimya alanında lisans derecesiyle mezun oldu.[1]

Mary Peters, kimya profesörü olan ve onun akıl hocası olacak olan müstakbel kocasıyla Bryn Mawr'da tanıştı. Louis Fieser, 1930'da Harvard Üniversitesi'ndeki fakülteye katılmak için Bryn Mawr'dan ayrıldığında, Mary Peters onu takip etmeye ve kimya alanında ileri bir derece almaya karar verdi. Harvard'da kimya dersleri alabilmek için yakındaki Radcliffe Koleji'ne resmi olarak kaydolmak zorunda kaldı ancak döneminin cinsiyet ayrımcılığından kurtulamadı.[1] Özellikle analitik kimya profesörü Gregory Baxter, onun erkek öğrencilerle birlikte laboratuvara girmesine izin vermedi; bu nedenle mecburen deneylerini yakındaki bir binanın terk edilmiş bodrum katında (gözetim olmadan) yürütmek zorunda kaldı.[2] 1936'da kimya alanında Radcliffe Yüksek Lisansı ile ödüllendirildi, ancak doktora yapmamaya karar verdi: "Kendi başıma pek iyi geçinemeyeceğimi görebiliyordum, [ancak Bayan Fieser olarak] İstediğim kadar kimya yapabilirdim."[3]

Mary Peters, akıl hocasıyla 1932'de evlendi ve bilimsel işbirlikleri Louis Fieser'in 1977'deki ölümüne kadar devam etti.[1] İlk araştırmaları birlikte kinonların[4] ve steroidlerin[5] kimyasına odaklandı ve K Vitamini, kortizon ve antimalaryal bileşik lapinonun sentezlerini geliştirdiler.[6] Ancak Fieser'lar daha çok yazdıkları kitaplarıyla tanınıyordu. İlk ortak ders kitapları Organik Kimya (1944),[7][8] materyalin sunumundaki özgünlük nedeniyle Atlantik'in her iki yakasında da çok başarılı ve etkili oldu ve birçok baskı yaptı. 1967'de Fiesers, Reagents for Organic Synthesis yayınlamaya başladı ve Louis Fieser'in ölümünden önce altı cilt ürettiler:[9] Mary, projeye daha sonraki destekçi ve işbirlikçileriyle devam etti.[10] Ayrıca 1959'da Style Guide for Chemists'i[11] ve aynı yıl Steroidler üzerine ufuk açıcı bir monografi yayınladılar.[12]

Fieser, Harvard'da çalışmaya başladıktan yaklaşık yirmi dokuz yıl sonra Kimya Araştırma Görevlisi unvanını almasına rağmen hiçbir zaman Harvard'da ücretli bir pozisyona sahip olmadı.[1] 1971'de Amerikan Kimya Derneği'nin Garvan Madalyası ile ödüllendirildi.[13] Harvard Üniversitesi'ndeki Louis ve Mary Fieser Lisans Organik Kimya Laboratuvarı'na kendisi ve kocasının adı verilmiştir.[14] 2008 yılında Harvard Kimya ve Kimyasal Biyoloji Bölümü, kimya alanında kadınları ve yeterince temsil edilmeyen azınlıkları desteklemek için Mary Fieser Doktora Sonrası Bursunu oluşturdu.[15]

Mary Fieser 22 Mart 1997'de Belmont, Massachusetts'te öldü.[14] Hiç çocuğu olmadı ama etrafı her zaman kedilerle çevriliydi; kedilerin resimleri birçok kitabının önsözünde yer alıyordu.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Louis Fieser and Mary Fieser", Science History Institute, 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2018 .
  2. ^ Rayner-Canham, Marelene; Rayner-Canham, Geoffrey W. (1998), "Mary Fieser", Women in Chemistry: Changing Roles from Alchemical Times to the Mid-20th Century, Washington, D.C.: American Chemical Society, ISBN 0-8412-3522-8 
  3. ^ Pramer, Stacey (1985), "Mary Fieser: A transitional figure in the history of women", J. Chem. Educ., 62 (3), s. 186, doi:10.1021/ed062p186 
  4. ^ Fieser, Louis F.; Peters, Mary A. (1931), "The Potentials and the Decomposition Reactions of Ortho Qunones in Acid Solution", J. Am. Chem. Soc., 53 (2), ss. 793-805, doi:10.1021/ja01353a053 . Fieser, Louis F.; Peters, Mary A. (1931), "The Addition of Diazomethane and some of its Derivatives to α-Naphthoquinone", J. Am. Chem. Soc., 53 (11), ss. 4080-93, doi:10.1021/ja01362a024 . Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1933), "The Conversion of Phthaloylnaphthalenes and Naphthoyl-2-benzoic Acids into Benzanthraquinones", J. Am. Chem. Soc., 55 (8), ss. 3342-52, doi:10.1021/ja01335a050 . Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1934), "The Tautomerism of the Aminonaphthoquinones", J. Am. Chem. Soc., 56 (7), ss. 1565-78, doi:10.1021/ja01322a034 . Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1935), "The Reduction Potentials of Various Naphthoquinones", J. Am. Chem. Soc., 57 (3), ss. 491-94, doi:10.1021/ja01306a031 . Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1935), "A New Diene Synthesis of Anthraquinones", J. Am. Chem. Soc., 57 (9), ss. 1679-81, doi:10.1021/ja01312a054 . Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1939), "The Synthesis from β-Naphthohydroquinone of a Tautomer of 4-Benzyl-1,2-naphthoquinone", J. Am. Chem. Soc., 61 (3), ss. 596-608, doi:10.1021/ja01872a017 . Fieser, Louis F.; Bowen, Douglas M.; Campbell, William P.; Fieser, Mary; Fry, Edward M.; Jones, R. Norman; Riegel, Byron; Schweitzer, Carl E.; Smith, Perrin G. (1939), "Quinones having Vitamin K Activity", J. Am. Chem. Soc., 61 (7), ss. 1925-26, doi:10.1021/ja01876a507 . Fieser, Mary; Fieser, Louis F. (1941), "Anthocyanidin-Like Pigments from α-Naphthohydroquinones", J. Am. Chem. Soc., 63 (6), ss. 1572-76, doi:10.1021/ja01851a022 .
  5. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary; Chakravarti, Ram Narayan (1949), ""α"-Spinasterol", J. Am. Chem. Soc., 71 (6), ss. 2226-30, doi:10.1021/ja01174a085 . Fieser, Mary; Rosen, William E.; Fieser, Louis F. (1952), "An i-Steroid Hydrocarbon from Ergosterol", J. Am. Chem. Soc., 74 (21), ss. 5397-5403, doi:10.1021/ja01141a052 . Fieser, Mary; Quilico, Adolfo; Nickon, Alex; Rosen, William E.; Tarlton, E. James; Fieser, Louis F. (1953), "Permanganate Oxidation of Ergosterol", J. Am. Chem. Soc., 75 (16), ss. 4066-71, doi:10.1021/ja01112a057 . Tarlton, E. James; Fieser, Mary; Fieser, Louis F. (1953), "Chromic Acid Oxidation of Epicholesteryl Acetate", J. Am. Chem. Soc., 75 (18), ss. 4423-24, doi:10.1021/ja01114a007 . Fieser, Mary; Romero, Miguel A.; Fieser, Louis F. (1955), "Bromination of 5α,6β-Dibromocholestane-3-one", J. Am. Chem. Soc., 77 (12), ss. 3305-7, doi:10.1021/ja01617a045 . Yamasaki, Kazumi; Rosnati, Vittorio; Fieser, Mary; Fieser, Louis F. (1955), "Δ3-Cholenic Acid", J. Am. Chem. Soc., 77 (12), ss. 3308-9, doi:10.1021/ja01617a046 . Klass, Donald L.; Fieser, Mary; Fieser, Louis F. (1955), "Digitogenin", J. Am. Chem. Soc., 77 (14), ss. 3829-33, doi:10.1021/ja01619a045 . Issidorides, Costas H.; Fieser, Mary; Fieser, Louis F. (1960), "Selenium Dioxide Oxidation of Methyl Δ3-Cholenate", J. Am. Chem. Soc., 82 (8), ss. 2002-5, doi:10.1021/ja01493a038 .
  6. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1948), "Naphthoquinone Antimalarials. XII. The Hooker Oxidation Reaction", J. Am. Chem. Soc., 70 (10), ss. 3215-22, doi:10.1021/ja01190a005, PMID 18891824 .
  7. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1944), Organic Chemistry, Boston, Mass.: D. C. Heath , 1091 pp.
  8. ^ Bergman, Werner (1944), "New Books", J. Am. Chem. Soc., 66 (10), s. 1802, doi:10.1021/ja01238a056 . (book review)
  9. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary, Reagents for Organic Synthesis, Wiley : Volume 1 (1967) 1,475 pp. 0-471-25875-X; Volume 2 (1969) 538 pp. 0-471-25876-8; Volume 3 (1972) 401 pp. 0-471-25879-2; Volume 4 (1974) 660 pp. 0-471-25881-4; Volume 5 (1975) 864 pp. 0-471-25882-2; Volume 6 (1977) 765 pp. 0-471-25873-3.
  10. ^ Volume 7 (1979) 487 pp. 0-471-02918-1; Volume 8 (1980) 602 pp. 0-471-04834-8; Volume 9 (1981) 596 pp. 0-471-05631-6; Volume 10 (1982) 528 pp. 0-471-86636-9; Volume 11 (1984) 669 pp. 0-471-88628-9; Volume 12 (1986) 643 pp. 0-471-83469-6; Volume 13 (1988) 472 pp. 0-471-63007-1; Volume 14 (1989) 386 pp. 0-471-50400-9; Volume 15 (1990) 432 pp. 0-471-52113-2; Volume 16 (1992) 435 pp. 0-471-52721-1; Volume 17 (1994) 464 pp. 0-471-00074-4.
  11. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1960), Style Guide for Chemists, New York: Reinhold .
  12. ^ Fieser, Louis F.; Fieser, Mary (1959), Steroids, New York: Van Nostrand Reinhold, ISBN 0-278-91709-7 , 964 pp.
  13. ^ Francis P. Garvan-John M. Olin Medal, Recipients, American Chemical Society, 3 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Eylül 2023 
  14. ^ a b "Mary Fieser, Researcher, Writer in Organic Chemistry, Dies at Age 87", Harvard University Gazette, 27 Mart 1997, 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Eylül 2023 
  15. ^ "Chemistry Department creates Fieser Fellowship". Harvard Gazette (İngilizce). 7 Şubat 2008. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2018. 

Daha fazla okuma[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]