Marceli Nencki

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Marceli Nencki
Doğum15 Ocak 1847
Boczki, Polonya
Ölüm14 Ekim 1901 (54 yaşında)
Sankt-Peterburg, Rusya
MilliyetPolonya
MeslekKimyager

Wilhelm Marceli Nencki (15 Ocak 1847, Boczki, Zduńska Wola İlçesi - 14 Ekim 1901, Saint Petersburg), Polonyalı kimyager ve doktor.[1]

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Nencki'nin ana bilimsel ilgi alanı üre sentezi, pürinlerin kimyası ve aromatik bileşiklerin biyolojik oksidasyonu üzerineydi. Ayrıca proteinlerin yapısı, bağırsaktaki enzimatik süreçler ve bakteriyel biyokimya ile ilgilendi. Araştırma sonuçlarından biri, ürenin organizmada bir protein molekülünden oluşturulmadığını, amino asitlerden oluştuğunu, bu işlemde de karbondioksit bağlanmasının eşlik ettiğini göstermesiydi.

Yağ asitlerinin sentezinin iki karbon atomlu parçaların kademeli olarak yoğunlaşma reaksiyonuyla adım adım oluştuğunu ve yağ asitlerinin oksidasyonunun iki karbonlu birime bölünerek gerçekleştiğini öne sürdü.[2]

1877'de Bern Üniversitesi'nde çalışırken, sudaki amonyum rodanid (modern kimyada amonyum tiyosiyanat) ve kloroasetik asit arasında gelişen reaksiyon yoluyla rodanini keşfetti.[3]

Nencki'nin en büyük başarılarından biri, hemoglobinin kimyasal yapısı üzerine yaptığı çalışmadır. Hemoglobinin bozunma ürünleri arasında hemopirolü tanımladı ve bunu Leon Marchlewski'nin klorofilden elde ettiği ürünlerden biri aracılığı ile ispatladı.

Kuşkonmaz yedikten sonra idrarda oluşan kokunun metanitiyol nedeniyle oluştuğunu düşünen ve analiz eden ilk kişi oldu.[4] 1886'da Fenil salisilat veya salol imal etti ve bunu hafif bir bağırsak antiseptik olarak tanıttı (aslında böyle bir özelliği yoktur).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "MARCELI NENCKI". 27 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Seventy historical years of activity at the Marceli Nencki Experimental Biology Institute". 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Nencki (10 Temmuz 1877). "Ueber die Einwirkung der Monochloressigsäure auf Sulfocyansäure und ihre Salze". Journal für Praktische Chemie. 16 (1): 1-17. doi:10.1002/prac.18770160101. 
  4. ^ Nencki (1891). "Ueber das vorkommen von methylmercaptan im menschlichen harn nach spargelgenuss". Arch. Exp. Pathol. Pharmakol. 28 (3–4): 206-209. doi:10.1007/BF01824333.