İçeriğe atla

Münci Kalayoğlu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Prof. Dr.

Münci Kalayoğlu
1994'te Kalayoğlu
Doğum7 Mayıs 1940(1940-05-07)
Ankara, Türkiye
Ölüm17 Kasım 2024 (84 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı
EğitimAnkara Üniversitesi
Hacettepe Üniversitesi
Pittsburgh Çocuk Hastanesi [en]
MeslekGenel cerrah
İşverenHacettepe Tıp Fakültesi (1971-1981)
Wisconsin-Madison Üniversitesi
(1983-2006)
Memorial Şişli Hastanesi
(2006-2018)
Koç Üniversitesi Hastanesi
(2018-2024; ölümü)
Tanınma nedeniKaraciğer nakli yapan ilk Türk doktor olması
Evlilik
Fatma Belkis Kalayoğlu (e. 1972)
Çocuk(lar)2

Münci Kalayoğlu (7 Mayıs 1940, Ankara - 17 Kasım 2024, İstanbul), karaciğer nakli yapan ilk Türk doktor olmasıyla tanınan Türk genel cerrah.[1] Özellikle karaciğer nakli konusunda olmak üzere organ nakli konusunda uzmanlaşmış ve tanınmış olan Kalayoğlu dünyanın en iyi cerrahlarından biri olarak kabul edilmekteydi.[2]

Türk Tabipler Birliği[3] ve Türkiye Bilimler Akademisi üyesi olan Kalayoğlu; ODTÜ, Ege Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi'nden fahri doktora sahibiydi.[1]

Erken hayatı ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Babası savcı, annesi öğretmen olan Kalayoğlu, Dinar'da yaşayan ailesinin Dinar'da kadın hastalıkları ve doğum bölümü olmadığı için gittiği Ankara'da 7 Mayıs 1940 tarihinde doğdu.[4] Babasının mesleğinden dolayı çocukluğu boyunca pek çok kez taşınan Kalayoğlu ilkokulu Ankara'da, ortaokulu ise Antalya'da okudu.[5]

Ankara Atatürk Lisesi'ni bitirdikten sonra mühendislik okumak için İstanbul Teknik Üniversitesi'nin sınavına girdi. Bu sınavda başarısız olunca 1963 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nin sınavına girdi ve başarılı oldu.[5] Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne girerek İhsan Doğramacı'nın asistanı olarak genel cerrahi eğitimi aldı.[5][6] Ardından Mount Sinai'deki Icahn Tıp Fakültesi [en]'nde 1967-1968 yılları arasında tıbbi staj yaptı. 1968-1970 yılları arasında Pittsburgh Çocuk Hastanesi [en]'nde çocuk cerrahisi alanında uzmanlık çalışmaları yaptı.[6]

Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Amerika'da eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye'ye döndü ve 1971 yılında Hacettepe Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi alanında yardımcı doçent olarak çalışmaya başladı. Bir yıl sonra doçent, 1977 yılında ise profesör oldu. 1981 ile 1983 yılları arasında Pittsburgh Üniversitesi'nde misafir doçent olarak çalıştı. Bu sırada Thomas Starzl [en]'ın yanında organ nakli üstüne çalışmaya başladı.[6] 1983 yılında Türkiye'ye dönüp karaciğer nakli üstüne çalışmak istedi ancak yetkililer bu dönemde Türkiye'de çocukluk dönemi kronik ishalinin [en] daha önemli bir sorun olduğunu düşünerek bu görüşünü desteklemedi.[7][8] Bunun üstüne Wisconsin-Madison Üniversitesi'nden aldığı davetle Amerika'ya gitti.[8]

1990larda Wisconsin Üniversitesi Hastanesi [en]'ndeki nakil doktorları, Kalayoğlu önden en solda

Eşiyle birlikte Madison, Wisconsin'e yerleşen Kalayoğlu Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde Organ Nakli ve Transplantasyon Bölümü'nü kurdu ve bu bölümün başkanlığını yaptı.[5][6] Kalayoğlu, Temmuz 1984'te bu bölümdeki ilk karaciğer naklini gerçekleştirdi.[9] Başlangıçta tanınmadığı için hastası olmayan Kalayoğlu alanda eğitimli bir cerrah bulunmadığı için yapışık ikizleri ayırdığı ameliyat sonrasında eyalette tanındı. Wisconsin'de kaldığı süre boyunca karaciğer nakli üstüne uzmanlaştı. Karaciğerin vücut dışında 20 saatten fazla canlı tutulmasını sağlayan Wisconsin solüsyonunun [en] geliştirilmesine katkıda bulundu. 2006 yılında Türkiye'ye döndüğünde 1.500'den fazla karaciğer nakli ve toplamda 5.000'e yakın organ nakli yapmıştı.[5][8]

2006 yılında Memorial Şişli Hastanesi'nde Organ Nakli, Genel Cerrahi ve Çocuk Cerrahisi Bölüm Başkanı olarak çalışmaya başladı. Mart 2018'de Koç Üniversitesi Hastanesi'ne geçen Kalayoğlu burada Organ Nakil Merkezi'nde bölüm başkanı olarak çalıştı.[6]

Koç Üniversitesi Hastanesi'nin organ nakli merkezinin adı Kalayoğlu onuruna Haziran 2022'de "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu Organ Nakli Merkezi" olarak değiştirildi.[10]

Özel hayatı ve ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalayoğlu, 2 Haziran 1972'te Fatma Belkis Kalayoğlu (e.ö.s. Versan, d.1949) ile evlendi ve 2 çocuk sahibi oldu.[11][12] Versan, Behçet Uz'un torunu ve Veysel Versan'ın kızıdır.[13]

Kalayoğlu, 17 Kasım 2024'te İstanbul'daki evinde 84 yaşında hayatını kaybetti.[14] Bir süredir demans tedavisi gören Kalayoğlu, Ağustos 2024'te beyin kanaması geçirmiş ve Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi'nde ameliyat olmuştu.[15][16]

Anma töreni ve cenazesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalayoğlu için 19 Kasım 2024'te Koç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Topkapı Kampüsü'nde anma töreni düzenlendi.[17] Aynı gün Zincirlikuyu Camii'ndeki cenaze namazının ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[18]

Aldığı bazı ödüller

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu'na Tıp Bilim Nişanı". NTV. 12 Haziran 2017. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  2. ^ "2 Türk cerrah ilk 20'de". CNN Türk. 18 Nisan 2014. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  3. ^ "Acı Kaybımız: Prof. Dr. Münci Kalayoğlu Vefat Etmiştir". İstanbul Tabip Odası. 18 Kasım 2024. Erişim tarihi: 21 Kasım 2024. 
  4. ^ Başkent, Furkan (16 Kasım 2021). "Hatırda Kalanlar-Münci Kalayoğlu". MERGEN. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  5. ^ a b c d e "Sağlıkta Fark Yaratanlar: Prof. Dr. Münci Kalayoğlu". Doktorclub. 5 Mart 2019. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  6. ^ a b c d e "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu". Koç Üniversitesi Hastanesi. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  7. ^ Coşkun, Nesrin (22 Mart 2007). "Prof. Münci Kalayoğlu'nun 24 Yılık Sırrı". Haberler.com. DHA. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  8. ^ a b c d Ak İkinci, Özlem (1 Mayıs 2012). "72 Yıllık Yaşamda Kurtarılan Binlerce Hayat Prof. Dr. Münci Kalayoğlu" (PDF). Bilim ve Teknik, 534. ss. 24-30. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ekim 2020. 
  9. ^ Gönül Ayda Pultar, Mazzari, Louis; Baskett, Belma Ötüş (15 Mart 2019). The Turkish-American Conundrum: Immigrants and Expatriates between Politics and Culture (İngilizce). Cambridge Scholars Publishing. s. 195. ISBN 978-1-5275-3146-8. 
  10. ^ "Koç Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu Organ Nakli Merkezi" adıyla hizmet vermeye devam edecek". Koç Bayi. 22 Haziran 2022. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  11. ^ Zengin, H. Salih (23 Haziran 2010). "Amerika'da ameliyathanede İbrahim Tatlıses dinlettim". Medimagazin. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  12. ^ "Yüzücüler Listesi" (PDF). Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışı. Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi. 2019. s. 36. 27 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  13. ^ Yaşar Aksoy (18 Eylül 2011). "Dr.Behçet Uz asla unutulmasın". Hürriyet. 27 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  14. ^ "Dünyaca ünlü doktor Prof. Dr. Münci Kalayoğlu hayatını kaybetti". Sözcü. 17 Kasım 2024. 17 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2024. 
  15. ^ "İlk karaciğer naklini yapan Prof. Dr. Münci Kalayoğlu vefat etti". Habertürk. 17 Kasım 2024. 19 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  16. ^ Demir, Mesude (3 Ağustos 2024). "Efsane karaciğer nakli cerrahı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu beyin kanaması geçirdi". Diken. 6 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 
  17. ^ "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu'na veda". Habertürk. 19 Kasım 2024. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  18. ^ Anadolu Ajansı (19 Kasım 2024). "Prof. Dr. Münci Kalayoğlu son yolculuğuna uğurlandı". Sözcü. Erişim tarihi: 19 Kasım 2024. 
  19. ^ "13. Sedat Simavi Ödülleri - 1989". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. 26 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2024. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Münci_Kalayoğlu&oldid=34424944" sayfasından alınmıştır