Mübarek Şah (Seyyid Hanedanı)
| Mübarek Şah | |
|---|---|
| Muizz-ud-Din | |
.jpg) Mübarek Şah dönemine ait sikke | |
| 29. Delhi Sultanı | |
| Hüküm süresi | 20 Mayıs 1421 – 19 Şubat 1434 |
| Önce gelen | Hızır Han |
| Sonra gelen | Muhammed Şah |
| Hükümdar | Şahruh adına |
| Doğum | bilinmiyor |
| Ölüm | 19 Şubat 1434 |
| Defin | Delhi, Hindistan |
| Hanedan | Seyyid Hanedanı |
| Dini | Islam |
.jpg)
Mübarek Şah (Sultan olmadan önce Mübarek Han) (h. 1421-1434) Delhi Sultanlığı'nı yöneten Seyyid Hanedanı'nın ikinci hükümdarı ve Hızır Han'nın oğluydu.
Saltanatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Hızır Han'ın ölümünden sonra 1421'de Muizz-ud-Din Mübarek Şah adıyla tahta çıkmıştır. Babasının aksine Sultan unvanı aldı ve madeni para bastırdı. Ayrıca Hutbede adı okundu.[1][2]
Timur'un halefi Şahruh zamanında, Mübarek Şah'ın Timurluların başkenti Herat'tan saltanat alameti olan bir cübbe ve bir Çetr (şemsiye, çadır) [3] ile döndüğü biliniyor. Bu da sadakatin onun zamanında da devam ettiğini gösterir.
Timur işgali sonrası meydana gelen yerel hanedan ayaklanmaları, Mübarek Şah'ı hükümdarlığı süresince uğraştırdı. Karşılaştığı en büyük tehdit Khokarlar’ın Pencap lideri Casrat’ın isyanı oldu. Casrat geniş topraklar alarak ilerledi ve 1431'de Delhi'yi fethetti. Eylül 1432'de Casrat Lahor'a saldırmak için büyük bir ordu topladı. Lahor yöneticisi Nusret Han komutasındaki iki ordu arasında şiddetli bir savaş oldu.[4] Casrat yenildi ve Delhi'yi terk etti. Kendi topraklarının büyük bir bölümünü Delhi Sultanlığına bırakmak zorunda kaldı. Bu büyük zaferden iki yıl sonra Mübarek Şah 1434'te öldürüldü ve yerine yeğeni Muhammed Şah geçti.[5][6]
Ölümü hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]
Mübarek Şah, emrindeki yöneticilerin başarılarına göre sık sık ikta adlıkları bölgeleri değiştiriyordu. Bu zamanla huzursuzluğa neden oldu. Kendi adıyla anılan Mübârekâbâd adlı şehrin inşası devam ederken, 1434 yılında şehirdeki gelişmeleri teftiş etmek üzere buraya geldi. Bu ziyaret veziri Serverülmülk için bir fırsat oldu. 19 Şubat 1434 tarihinde cuma namazı için hazırlanırken vezirin yardımı ile suikasta uğradı.[7]
Târîh-i Mübârek Şâhî[değiştir | kaynağı değiştir]
Dönemin tarihçisi yazar Yahya Sirhindi tarafından yazılmıştır. Seyyid Hanedanı'nı ve özellikle Mübarek Şah dönemini ayrıntılı bir şekilde anlatmıştır. Kitap, Muhammed Şah dönemini anlatırken ani olarak biter ve 1434 sonrasına ait herhangi bir yazı yer almaz.[8]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jackson, Peter (2003). The Delhi Sultanate : a political and military history (1.1url=https://books.google.com/books?id=lt2tqOpVRKgC bas.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521543293.
- "Sayyid dynasty". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ V. D. Mahajan (2007). History of Medieval India.
- ^ Iqtidar Alam Khan (2008). Historical Dictionary of Medieval India. s. 103.
- ^ "Çetr". Aydın Taneri. TDV İslam Ansiklopedisi. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ A Comprehensive History of India: The Delhi Sultanat (A.D. 1206-1526), ed. by Mohammad Habib and Khaliq Ahmad Nizami (İngilizce). People's Publishing House. 1970. s. 653.
- ^ Jackson 2003.
- ^ EB.
- ^ Iqtidar Alam Khan (2008). Historical Dictionary of Medieval India. s. 656.
- ^ Iqtidar Alam Khan (2008). Historical Dictionary of Medieval India. s. 130.
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Hızır Han |
 Delhi Sultanı 1421-1434 |
Sonra gelen: Muhammed Şah |
