Lucius Licinius Lucullus
Lucius Licinius Lucullus (d. MÖ y. 117 - ö. MÖ 58/56), MÖ 74-66 arasında Pontus hükümdarı VI. Mithradates Eupator'a karşı savaşan Romalı general.
MÖ 88'de Lucius Cornelius Sulla'nın quaestor'u olarak onunla birlikte Roma'ya yürüdü. Ayrıca, MÖ 87'den, İtalya Yarımadasına dönüşüne değin Sulla'nın Doğu'daki proquaestor'u olarak görev yaptı. Sulla döneminde Mithradates'i Tenedos Deniz Savaşı'nda yendi (MÖ 86). MÖ 79'da aedilis oldu ve görkemli oyunlar düzenledi, MÖ 78'de de özel bir izinle Afrika'ya praetor, 74'te konsül olarak yollandı.
Lucullus'un konsüllüğü sırasında MÖ 74'te, Pontus hükümdarı Mithradates Roma'nın Bitinya eyaletini işgal etti. Kilikya ve sonra da Asya valiliğine atanan Lucullus, Mithradates'e karşı savaşan Roma ordularına komuta etti. MÖ 74-73 kışında komutasındaki beş lejyonla Mithradates'i Kyzikos'tan sürdü ve MÖ 72'de Cabira'da yenilgiye uğrattı. MÖ 70'te savaş bitmiş görünüyordu. Lucullus yetenekli mali yönetimi sayesinde savaşın Asya eyaletinde yol açtığı bunalımın hafif atlatılmasını sağladı. Lucullus’un, bu reformları sayesinde, 4 yıl içinde, bütün borçlar ödenerek, hayat normalleşmeye başladı. Asya eyalet kentleri, Lucullus adına bayramlar düzenleyerek, ona olan minnetlerini göstermeye başladılar. Bu bayramlara Luculliennes dendi. Lucullus halkın sevgi ve saygısını kazanmıştı, herkes ona karşı minnet duyuyordu. Ancak, eyaletler yararına gerçekleştirdiği reformlar sonucu kârları azalan Romalı tüccarların düşmanlığını kazandı.[1]
Mithradates daha sonra Ermeni kralı olan damadı II. Dikran'la (hükümdarlığı MÖ y. 94 - MÖ y. 56) ittifak kurdu. Bunun üzerine Lucullus Ermenilere saldırdı, Dikran'ı yenilgiye uğrattı ve MÖ 69'da başkent Dikranagerd'i ele geçirdi. MÖ 68-67 yıllarında ordusunda üç kez ayaklanma çıkması üzerine harekatları kısa kesmek zorunda kaldı. Mithradates, kaybettiği toprakların çoğunu geri aldı. Bunun üzerine Lucullus'un düşmanları, komutayı Gnaeus Pompeius'a bırakmasına yol açan bir yasa (Lex Manilia) çıkarttılar.
Roma'da ancak MÖ 63'te zaferini kutlayabilen Lucullus, daha sonra büyük bir lüks içinde yaşadı. "Lüks" sözcüğü de onun adından türetilmiştir.