Ležáky
Ležáky (Almanca Ležák, 1939'dan itibaren: Lezaky), Miřetice belediyesine bağlı, Çekoslovakya'da bir köydü. Almanya'nın Çekoslovakya'yı işgali sırasında, Reich Koruyucusu Reinhard Heydrich'in 1942 baharının sonlarında öldürülmesine misilleme olarak Nazi güçleri tarafından yerle bir edildi.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Ležáky'de değirmen yakınındaki sekiz evde yaşayan fakir taş ustaları ve kulübeciler yaşıyordu Köy adını Ležák nehrinden almıştır.
24 Eylül 1941'den itibaren, SS - Obergruppenführer ve Polis Generali Reinhard Heydrich, Bohemya ve Moravya'daki Nazi Koruma Bölgesi'nin Reichsprotektor Vekili idi.[2] Bölge 5 Nisan 1939'dan beri Nazi Almanyası tarafından işgal ediliyordu.[2]
Aralık 1941'de birkaç Müttefik paraşütçü bölgeye bırakıldı. Bazıları, Anthropoid Operasyonu olarak bilinen bir eylemle Reinhard Heydrich'e suikast düzenlemek için gönderildi. Başka bir grup ise Silver A Operasyonunun bir parçasıydı. Birkaç Ležáky sakini, radyo setleri için bir saklanma yeri sağlayarak ikinci gruba yardım etti.[1]
27 Mayıs 1942 sabahı Heydrich'in arabası, sürgündeki Çekoslovak hükûmeti adına hareket eden Çek ve Slovak askerleri Jozef Gabčík ve Jan Kubiš tarafından saldırıya uğradı.[3] Heydrich, 4 Haziran 1942'de aldığı yaralardan öldü.
Katliam[değiştir | kaynağı değiştir]
Suikastın ardından Naziler sıkıyönetim ilan etti. 10 Haziran'da Lidice köyü yerle bir edildi ve 14-84 yaş arası tüm erkek köy sakinleri vuruldu. Lidice köyü seçildi çünkü bölge sakinleri haksız yere yerel direniş partizanlarını barındırmakla ve Anthropoid Operasyonu ekip üyelerine yardım etmekle suçlanıyordu.[1]
Gestapo ajanları Ležáky'de Silver A Operasyonuna ait bir radyo vericisi buldu.[1] Silver A direniş grubunun lideri Alfred Bartoš kısa bir süre sonra kendini öldürdü. Lidice'deki herkes öldürülmemiş olsa da Pardubice'deki Gestapo komutanı Gerhard Clages, SS'leri Ležáky'de acımasız olmasını istedi ve bir katliam düzenledi.
24 Haziran öğleden sonra erken saatlerde Ležáky, Clages komutasındaki 150 Gestapo askeri, 30 Çek işbirlikçisi ve 300'den fazla SS adamı tarafından kuşatıldı Tüm sakinleri uzaklaştırdılar ve köy yok edildi. 33 yetişkinin tamamı (hem erkek hem de kadın) vuruldu.[1] Sadece 13 çocuk kurtuldu 26 Haziran tarihli bir basın açıklaması sonucu duyurdu. Aralık 1943'ün ortalarında Ležáky kalıntıları, Nazi çalışma kamplarından 65 adam tarafından kaldırıldı.[4]
13 çocuktan Jarmila ve Marie Šťulík kardeşler "Almanlaştırma" için seçildi; her ikisinin de yeri belirlendi ve savaştan sonra ailelerinin yanına geri gönderildi. Geri kalan 11 çocuk, Lidice'den bir kızla birlikte 1942 yazında gazla öldürüldükleri Cłmno imha kampına gönderildi.
Lidice'in aksine Ležáky savaştan sonra yeniden inşa edilmedi; Bugün sadece anıtlar kaldı.
1 Eylül 1942'de Clages, katliamı organize ettiği için Hauptsturmführer'e terfi etti. Daha sonra 9 Kasım 1944'te Sturmbannführer'e terfi etti. Ancak bu terfi ölümünden sonra gerçekleşti; Clages, 15 Ekim 1944'te Macaristan'da çatışma sırasında öldürülmüştü.[4]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Gerwarth 2011.
- ^ a b Kaplan and Nosarzewska, Prague: The Turbulent Century p. 214
- ^ Kaplan and Nosarzewska, Prague: The Turbulent Century p. 241
- ^ a b Krupka, Jaroslav (24 Haziran 2022). "Běsnění nacistů přežily jen dvě holčičky. Od vyhlazení Ležáků uplynulo 80 let". Pardubický deník (Çekçe). 8 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2022.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Resmi Web Sitesi (cz,en,de,ru)
- Köye adanmış web sitesi, fotoğraf galerisi (cz, en, de)
