Lance Armstrong
Kişisel bilgileri | |||
---|---|---|---|
Tam adı | Lance Edward Armstrong | ||
Takma adı | Le Boss,[1] Big Tex[2] | ||
Doğum | 18 Eylül 1971 Richardson, Texas, ABD | ||
Boy | 1,77 m (5,8 ft) | ||
Kilo | 75 kg (165 lb; 11,8 st) | ||
Takım bilgisi | |||
Mevcut takımı | Emekli oldu. | ||
Disiplin | Yol bisikleti yarışı | ||
Rol | Bisikletçi | ||
Bisikletçi tipi | Çok yönlü | ||
Amatör takım(lar)ı | |||
1990-1991 1991 | Subaru–Montgomery US Ulusal Takım | ||
Profesyonel takım(lar)ı | |||
1992-1996 1997 1998-2004 2005 2009 2010-2011 | Motorola Cofidis U.S. Postal Service Astana Team RadioShack | ||
Kayda değer galibiyetleri | |||
| |||
Madalyalar | |||
Son güncelleme 6 Şubat 2022 |
Lance Edward Armstrong (d. 18 Eylül 1971), Amerikalı eski yol bisikleti yarışçısıdır. Bisiklet sporunun en önemli organizasyonu olan prestijli Fransa Bisiklet Turu'nu, 1999-2005 yılları arasında art arda yedi kez kazanarak gelmiş geçmiş en büyük bisikletçilerden biri olarak kabul görmüş, ancak daha sonra, yapılan doping suçlamasıyla ABD Anti-Doping Ajansı tarafından 2012 yılında, 1 Ağustos 1998'den bu yana, 1999 ile 2005 yılları arasındaki yedi Tour de France şampiyonluğu da dahil olmak üzere elde ettiği bütün başarıları elinden alınmış ve ömür boyu spordan men cezası almıştır.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]18 Eylül 1971 Plano (Teksas) doğumlu olan Armstrong, profesyonel kariyerine triatlet olarak başlarken, 1991 yılında bisiklet sporuyla ilgilenmeye başladı. Bir yıl sonra 1992 Barcelona Olimpiyatları'nda yol yarışına katılan Amerikalı sporcu, yarışı 14. sırada bitirdi ve aynı yıl profesyonelliğe geçiş yaptı. Aynı yıl Clásica de San Sebastián'da ilk profesyonel yarış galibiyetine imza attı.
1993-95 yılları arasında Team Motorola ile yarışmaya devam eden Armstrong, dünyanın en önemli profesyonel bisiklet yarışı Fransa Turu'nda iki etap birinciliği kazandı. 1996'da ülkesindeki en önemli bisiklet yarışı olan Tour DuPont'u kazandı. Ancak Fransa Turu'nu tamamlayamadı ve ülkesindeki Atlanta Olimpiyatları'nda büyük hayal kırıklığı yaşadı.
2 Ekim 1996'da Armstrong'un üçüncü aşama testis kanseri olduğu ve hastalığın beynine sıçradığı açıklanırken, yaşama şansının yüzde 40 olduğu belirtildi. Ancak Armstrong, Indiana Universitesi'nde aylarca süren kemoterapi tedavisi sonrasında kanseri yenerek yaşama dönmeyi başardı. 1998'de US Postal takımı ile anlaşma imzaladı ve çok sevdiği bisiklet parkuruna geri döndü. Çıktığı ilk büyük yarış olan İspanya Bisiklet Turu'nda (Vuelta) genel klasmanda dördüncü olarak büyük bir başarı yakaladı.
Arsmtrong'un asıl dönüşü 1999'da Fransa Turu'nda gerçekleşti. Amerikalı pedal, 1999'da zafere ulaştığı Fransa'da üst üste altı sezon daha sarı mayoyla Champs Elysee Bulvarı'nda zafer turu atmayı başardı. Lance Armstrong 1999-2005 arasında elde ettiği yedi şampiyonlukla, tüm zamanlar rekorunu beş birincilikle paylaşan Merckx, Hinault, Indurain ve Anquetil gibi efsaneleri geride bıraktı.
Doping
[değiştir | kaynağı değiştir]2005'teki şampiyonluğunun ardından sporu bırakan Armstrong, hakkında çıkan doping söylentilerini de kesin bir dille yalanladı. Haziran 2006'da hakkındaki doping soruşturmasında da adı temize çıktı. 24 Agustos 2012 tarihinde ABD Anti-Doping Ajansı (USADA), doping yaptığı gerekçesiyle Lance Armstrong'un 1 Ağustos 1998'den bu yana elde ettiği bütün başarılarla, 1999 ile 2005 yılları arasındaki yedi Fransa Bisiklet Turu şampiyonluğunu elinden aldı ve sporcuyu ömür boyu pistlerden men etti. Aynı şekilde Avustralya Olimpiyat Komitesi de Armstrong'tan 2000 Yaz Olimpiyatları'nda kazandığı bronz madalyayı iade etmesini istedi. Armstrong Olimpiyat madalyasını daha sonra iade etti.[3]
Yıllarca alenen inkârlardan sonra, Ocak 2013'te Oprah Winfrey ile yaptığı röportajda Armstrong, rotayı tersine çevirdi ve doping konusunda "sınırlı bir itirafta bulundu".[4] Röportajda yanlış yaptığını kabul ederken, 2009 veya 2010'da doping yaptığının "kesinlikle doğru olmadığını" söyledi ve "çizgiyi en son 2005'te aştığını" belirtti.[5] Ayrıca takım arkadaşlarına doping yapmaları için baskı yaptığını da reddetti. Eylül 2013'te UCI'nin yeni başkanı Brian Cookson tarafından dopingi hakkında ifade vermesi istendi. Armstrong, Cookson'un gerçekleşmesinin pek olası olmadığını söylediği tam bir af çıkana kadar ve gelmedikçe ifade vermeyi reddetti.[6]
Kişisel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Üç çocuğu bulunduğu eşi Kristin'den 2004'te boşanan Armstrong, Amerikalı rock şarkıcısı Sheryl Crow'la birlikteliğini iki yıl sürdürdü. Çift, kısa süren bir nişanlılık döneminden sonra 2006 başında ayrıldığını açıkladı. "Yaşama Çevrilen Pedal" adlı anı kitabının yazarıdır.*Goa yayınları-2008
Livestrong Vakfı'nın kurucusudur. Kanser hastalarına destek olan vakfın orijinal adı: Lance Armstrong Vakfı 'dır. Kanserle savaş konusunda takdir toplayan işlere imza attı. Dünyaca ünlü bisiklet üreticisi Trek, 2012 yılında Armstrong'un kurucusu olduğu vakıfa atfen, üretmiş olduğu FX modeline "Livestrong" adını verdi.
Başlıca sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1991
- 1. Yol yarışı, ABD Gençler Yol Şampiyonası
- 1992
- 1. Genel Fitchburg-Longsjo Classic
- 1. Etap 2
- 1. Etap 6 Settimana Bergamasca
- 1. Etap 4a Vuelta a Galicia
- 1. Etap 2 Trittico Premondiale
- 1. First Union Grand Prix
- 2. Züri-Metzgete
- 1993
- 1. Yol yarışı, UCI Yol Dünya Şampiyonası
- 1. Yol yarışı, ABD Yol Şampiyonası
- 1. Etap 8 Fransa Bisiklet Turu
- 1. Genel Kmart West Virginia Classic
- 1. Prologue & Etap 1
- 1. Genel Tour of America
- 1. Trofeo Laigueglia
- 1. Thrift Drug Classic
- 2. Genel Tour du Pont
- 1. Etap 5
- 3. Genel Tour of Sweden
- 1. Etap 3
- 1994
- 1. Thrift Drug Classic
- 1. Etap 7 Tour du Pont
- 2. Liège-Bastogne-Liège
- 2. Clásica de San Sebastián
- 1995
- 1. Etap 18 Fransa Bisiklet Turu
- 1. Clásica de San Sebastián
- 1. Etap 5 Paris-Nice
- 1. Genel Tour du Pont
- 1. Genel Kmart West Virginia Classic
- 1. Etap 4
- 1996
- 1. Genel Tour du Pont
- 1. Etaplar 2, 3b, 5, 6 & 12
- 1. La Flèche Wallonne
- 2. Genel Paris-Nice
- 2. Liège-Bastogne-Liège
- 1998
- 1. Genel Tour de Luxembourg
- 1. Etap 1
- 1. Genel Rheinland-Pfalz Rundfahrt
- 1. Cascade Cycling Classic
- 1. Sprint 56K Criterium
4. Genel İspanya Bisiklet Turu4. Yol yarışı, UCI Yol Dünya Şampiyonası- 1999
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Prologue, Etaplar 8, 9 & 19
1. Prologue Critérium du Dauphiné Libéré1. Etap 4 Route du Sud1. Etap 4 (ITT) Circuit de la Sarthe1. RaboRonde Heerlen2. Amstel Gold Race- 2000
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Etap 19 (ITT)
1. Grand Prix des Nations1. Grand Prix Eddy Merckx1. Etap 3 (ITT) Critérium du Dauphiné Libéré3. Zamana karşı, Olimpiyat Oyunları- 2001
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Etaplar 10, 11, 13 & 18
1. Genel Tour de Suisse1. Etaplar 1 & 8
2. Amstel Gold Race- 2002
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Prologue, Etaplar 11, 12 & 19
1. Genel Critérium du Dauphiné Libéré1. Etap 6
1. Genel Grand Prix du Midi Libre1. Profronde van Stiphout- 2003
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Etaplar 4 (TTT) & 15
1. Genel Critérium du Dauphiné Libéré1. Etap 3 (ITT)
- 2004
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Genel Tour de Georgia1. Etaplar 3 & 4
1. Etap 5 Tour du Languedoc-Roussillon1. Etap 4 (ITT) Volta ao Algarve1. Profronde van Stiphout- 2005
1. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Puan klasmanı Critérium du Dauphiné Libéré- 2008
2. Leadville Trail 100 Mountain Bike Race1. 12 Hours of Snowmass1. Bireysel zamana karşı Tour de Gruene1. TTT Tour de Gruene- 2009
1. Nevada City Classic1. Colorado Pro Cross-Country Championships1. Leadville Trail 100 Mountain Bike Race2. Genel Tour of the Gila3. Genel Fransa Bisiklet Turu1. Etap 4 (TTT)
- 2010
2. Genel Tour de Suisse3. Genel Tour de Luxembourg7. Genel Vuelta a Murcia
- Triathlon & Ironman
- 2011
- 5. XTERRA USA Championships
- 2012
- 1. Ironman 70.3 Hawaii
- 1. Ironman 70.3 Florida
- 3. Ironman 70.3 St. Croix
- 7. Ironman 70.3 Texas
- 2. Ironman 70.3 Panama
- 2. Power of Four Mountain Bike Race
Grand Tour genel klasman sonuçları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yarış | 1993 | 1994 | 1995 | 1996 | 1998 | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2009 | 2010 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
İspanya Bisiklet Turu | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |
İtalya Bisiklet Turu | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | |
Fransa Bisiklet Turu | DNF | DNF | 36 | DNF | — | |||||||||
Dünya | 1 | 7 | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — | — |
Geçersiz sonuçlar üstü çizildi.
Filmografi
[değiştir | kaynağı değiştir]- Road to Paris (2001), belgesel
- DodgeBall: A True Underdog Story (2004), cameo (kendi) görünümü
- You, Me and Dupree (2006), cameo (kendi) görünümü
- The Armstrong Lie (2013), belgesel
- Stop at Nothing-The Lance Armstrong Story (2014), belgesel
- The Program (2015), biyografik drama filmi
- Tour de Pharmacy (2017), kendisi gibi görünüyor, anonim bir kaynağın parodisi gibi davranıyor
- Lance (2020), belgesel
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Fotheringham, William (2011). Cyclopedia: It's All about the Bike. Chicago Review Press. s. 18. ISBN 1-569-76948-6.
- ^ Reilly, Rick (5 Temmuz 2010). "Armstrong keeps passing tests". espn.go.com. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2013.
- ^ "Armstrong madalyayı iade etti". aljazeera.com.tr. 3 Ekim 2013. 29 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Lance Armstrong admits doping in Oprah Winfrey interview". The Guardian. 18 Ocak 2013. 30 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2021.
- ^ "Armstrong admits doping in Oprah interview". ESPN.com. 18 Ocak 2013. 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Rumsby, Ben (7 Ocak 2014). "UCI doping inquiry to press on without Lance Armstrong". The Telegraph. Londra. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2014.