Kızak
Görünüm
Kızak, genellikle kar ve buz gibi kaygan yerlerde, bazen de çamur, çimen ya da düzgün taş yüzeylerde, ulaşım ve taşımayı sağlayan, altında iki uzun kaydırağı bulunan, çekimsiz ya da at, köpek, rengeyiği ile çekimli arazi aracıdır. Kızaklı köpek yarışında köpek çekimli köpek kızağı kullanılır.
Adlandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Kızak kelimesi Türkçe kaz- (~ kay-) kökünden gelir. Eski Kıpçakçada da kızak olarak kullanılır. Azericede xizək biçimi geçer.[1]
Kızak tipleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğlencelik kızaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğimli karlı yüzeylerde yokuş aşağı kaymak için tasarlanan kızak türleri kızakçılıkta kullanılır:[2]
- Toboggan (tobagan), tahta ya da plastik çekimsiz uzun kızak.
- Saucer, plastik ya da metal, kontakt lens gibi kavisli ve yuvarlak, kaydıraksız kızak.
- Çelik kaydıraklı kızak ya da flexible flyer
- Kicksled
- Şişme kızak ya da or tube
- Foam
Yarışlık kızaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Belirli kızak türleri ise yalnızca spor amaçlıdır:
Çekimli kızaklar rengeyiği, at, katır, öküz ya da köpek gibi hayvanlarca çekilir.
Diğer kızaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Airboard, an inflatable single-person sled, similar to a hovercraft
- Troyka, üç atlı çekimli kızak
- In some regions, "sled"[3] is colloquial slang for a snowmobile
- Arktik bölgede İnuitlerin qamutiq adı verilen kızakları deniz buzu üzerinde ulaşım ve taşıma amaçlıdır
- Ahkio ya da pulka, Laponya'da kullanılan geleneksel kızak.
- In truck and tractor pulling, an implement pulled behind the machine which uses friction to stop the machine.[4]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Hasan Eren, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara 1999; sayfa: 241-242
- ^ "Parigon Sleds". 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2012.
- ^ sledspace.com (2008). "Sledspace.com - Snowmobile Community". 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2011.
- ^ "The Sled". Lake Country Antique Tractor Association. 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2011.