Kuru kayısı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kuru kayısı, kayısı ağacının kurutulmuş meyvesidir.

Kayısı, Orta Asya'da antik çağlardan beri yetiştirilmektedir. Kuru kayısı ipek yolunda ticareti dönen önemli bir üründü. Uzun raf ömrü sayesinde çok uzak mesafelere taşınabiliyordu. 20. yüzyıldan önce Osmanlı, İran ve Rus imparatorluklarında yaygın olarak tüketiliyordu.

Daha yakın zamanda ABD'nin Kaliforniya Eyaleti, Malatya İli onu geçene kadar dünyanın en büyük kuru kayısı üreticisiydi.[1] Şu anda Malatya İli dünyanın toplam kuru kayısı üretiminin %95'inden sorumludur.[2]

marketlerde bulunan kayısılar normalde bütün olarak kurutulur. Daha büyük olanları yarıya kesilip çekirdekleri çıkarıldıktan sonra kurutulurlar. Akdeniz veya Türk kayısı kurutma yönteminde kayısılar bütün olarak kurutulur ve daha sonra çekirdekleri çıkarılır. Kaliforniya yönteminde ise kurutulmadan önce yarıya bölünür ve çekirdekleri çıkarılır.[3] Kuru kayısıya dayalı yöresel yiyecekler arasında Hindistan'da qubani ka meetha ve Meksika'da chamoy bulunur.

Kuru kayısı önemli bir karotenoid (A vitamini) ve potasyum kaynağıdır.[4] Türkiye'de izin verilen maksimum nem oranı %25'tir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Smith, Andrew F., (Ed.) (2007). The Oxford companion to American food and drink. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-530796-2. 
  2. ^ Esengun, Kemal; Gündüz, Orhan; Erdal, Gülistan (Şubat 2007). "Input–output energy analysis in dry apricot production of Turkey". Energy Conversion and Management (İngilizce). 48 (2): 592-598. doi:10.1016/j.enconman.2006.06.006. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2024. 
  3. ^ Booker, R. (8 Kasım 2005). "Do patients think that dry powder inhalers can be used interchangeably?". International Journal of Clinical Practice. 59: 30-32. doi:10.1111/j.1368-504x.2005.00725.x. ISSN 1368-5031. 
  4. ^ Rahimi, Ebrahim; Shakerian, Amir (2013). "Ochratoxin A in dried figs, raisings, apricots, dates on Iranian retail market". Health. 05 (12): 2077-2080. doi:10.4236/health.2013.512282. ISSN 1949-4998. 
  5. ^ Bjelic Radisic, V; Gruber, MM; Hirschmugl, B; Wadsack, C (15 Şubat 2016). "Abstract P4-08-05: Transfer of Trastuzumab® across the human placenta barrier". Cancer Research. 76 (4_Supplement): P4-08-05-P4-08-05. doi:10.1158/1538-7445.sabcs15-p4-08-05. ISSN 0008-5472.