Kur'an sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yönlendirme|Kuran}}
{{çoklu sorun|
{{Yalın URL'leri temizle|tarih=Ekim 2023}}
{{Çok uzun|tarih=Aralık 2023}}
}}
{{Dini metin bilgi kutusu
| adı       = Kur'an
| resim     = Qur'an_and_Rehal.jpg
| din       = [[İslam]]
| yazar     = 
| dil       = [[Klasik Arapça]]
| dönem     = M.S. 610-632
| bölümler  = 114 {{küçük|([[Sureler listesi|liste]])}}
| sutralar  = 
| ayetler   =6.236 
|orijinal_dil={{büyük|{{nq|القرآن}}}}|periyod={{yaklaşık}} 610 – 632|yerel_dil=Kur'an-ı Kerīm|resim_boyutu=250}}
'''Kur'an''' ({{dil|dil_adı=e|ar|{{nq|القرآن}} / el-Kur'an}}) veya yaygın kullanılan adıyla '''Kur'an-ı Kerim''' ({{nq|قُرْآنِ کَرٖیمْ}}), [[Müslüman]] inancına göre, yaklaşık 23 yıllık bir süreçte [[ayet]]leri [[Allah]] tarafından [[Cebrâil]] adındaki [[melek]] aracılığıyla [[Muhammed]]'e parça parça [[vahiy]]ler hâlinde indirilen bir [[Kutsal metin|kutsal kitaptır]].<ref name="Britannica">{{Ansiklopedi kaynağı|soyadı=Nasr |ad=Seyyed Hossein | başlık=Qur'an |yıl=2007| ansiklopedi=Encyclopædia Britannica Online | erişimtarihi=4 Kasım 2007|yayıncı=|url=http://www.britannica.com/eb/article-68890/Quran|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080226145309/http://www.britannica.com/eb/article-68890/Quran|arşivtarihi=26 Şubat 2008| yazarbağı=Seyyid Hüseyin Nasr|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="books.google.com.tr">{{kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=Ggc4AAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|başlık=The Collection of the Qur'an|yazar=John Burton|tarih=1977|iş=Cambridge Üniversitesi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141007110247/http://books.google.com.tr/books?id=Ggc4AAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|arşivtarihi=7 Ekim 2014|erişimtarihi=14 Eylül 2013|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="ReferenceA">{{kitap kaynağı|url=http://books.google.com.tr/books?id=F2oLiXT_66EC&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|başlık=The Cambridge Companion to the Qur'an|yazar=Jane Dammen McAuliffe|tarih=2006|iş=Cambridge Üniversitesi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20141008131800/http://books.google.com.tr/books?id=F2oLiXT_66EC&printsec=frontcover&dq=quran&hl=tr&sa=X&ei=8Yc0UrPFIorGtAbn9oDwAg&redir_esc=y#v=onepage&q=quran&f=false|arşivtarihi=8 Ekim 2014|erişimtarihi=14 Eylül 2013|ölüurl=hayır}}</ref> [[İslam]] inancına göre Kur'an, Muhammed'in gerçek bir [[peygamber]] olduğunu kanıtlayan en önemli ve en büyük [[mucize]]dir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kuransitesi.com/Kuran/Peygamberligin-Ispati/ |başlık=Peygamberliğin İspatı |erişimtarihi=24 Ağustos 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150822005614/http://www.kuransitesi.com/Kuran/Peygamberligin%2DIspati/ |arşivtarihi=22 Ağustos 2015 |ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.resulullah.org/en-buyuk-ve-ebedi-mucize-kurandir |başlık=En Büyük ve Ebedi Mucize Kur’an’dır |erişimtarihi=24 Ağustos 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150907053007/http://www.resulullah.org/en-buyuk-ve-ebedi-mucize-kurandir |arşivtarihi=7 Eylül 2015 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/kuranin-mucizeligi-ve-mucize-olusunun-delilleri-nelerdir.html | başlık = Kuran'ın Mucizeliği ve Mucize Oluşunun Delilleri Nelerdir? | erişimtarihi =13 Aralık 2022| dil =Türkçe| çalışma = İslam ve İhsan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220827090053/https://www.islamveihsan.com/kuranin-mucizeligi-ve-mucize-olusunun-delilleri-nelerdir.html | arşivtarihi = 27 Ağustos 2022}}</ref> Müslümanlar, [[namaz]] başta olmak üzere belli başlı ibadetlerinde Kur'an'dan çeşitli bölümler okurlar.<ref name="ReferenceB">Literacy and Development: Ethnographic Perspectives - Page 193, Brian V Street - 2001</ref>

Müslümanlar, Kur'an'ın [[Allah]] tarafından [[İslam'da peygamberler ve elçiler|son peygamber]] Muhammed'e baş melek [[Cebrâil]] aracılığıyla, [[Ramazan]] ayından başlayarak yaklaşık 23 yıllık bir süre boyunca kademeli olarak vahyedildiğine inanırlar.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=NLdVAAAACAAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Chronology of Prophetic Events|tarih=2001|dil=İngilizce|sayfa=50|yayıncı=Ta-Ha|ad=Shaikh Fazlur|soyadı=Rehman|isbn=978-1-84200-034-2|ad2=Fazlur Rehman|soyadı2=Shaikh|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144452/https://books.google.com/books?id=NLdVAAAACAAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Bu vahiyler 610 yılında, [[Muhammed]] yaklaşık 40 yaşındayken başlamış ve ölüm yılı olan 632'de sona ermiştir.<ref name="Williams & Drew">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Pendulum.html?id=uKboBAAAQBAJ&redir_esc=y|başlık=Pendulum: How Past Generations Shape Our Present and Predict Our Future|tarih=2 Ekim 2012|dil=İngilizce|sayfa=143|yayıncı=Vanguard Press|ad=Roy H.|soyadı=Williams|isbn=978-1-59315-715-9|ad2=Michael R.|soyadı2=Drew|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144457/https://books.google.com.tr/books/about/Pendulum.html?id=uKboBAAAQBAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="Lambert">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=sV0mAgAAQBAJ&pg=PA287|başlık=The Leaders Are Coming!|tarih=2013|sayfa=287|yayıncı=WestBow Press|isbn=978-1-4497-6013-7}}</ref> "Okunan şey" manasına gelen ''Kur'an'' sözcüğü, metnin kendisinde 70 kez geçmektedir ve metinde yer alan diğer bazı isim ve kelimelerin de Kur'an'a atıfta bulunduğu düşünülmektedir.<ref name="Wheeler2002">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books?id=qIDZIep-GIQC&redir_esc=y|başlık=Prophets in the Quran: An Introduction to the Quran and Muslim Exegesis|tarih=18 Haziran 2002|dil=İngilizce|sayfa=2|yayıncı=A&C Black|ad=Brannon M.|soyadı=Wheeler|isbn=978-0-8264-4957-3|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230103155238/https://books.google.com.tr/books?id=qIDZIep-GIQC&redir_esc=y|arşivtarihi=3 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

{{Kur'an}}

Kur'an'ın, Müslümanlar tarafından [[Tanrı]]'nın gerçek ve nihai sözü olduğuna inanılır.<ref name="Carroll-Q-H">{{Web kaynağı | url = https://www.world-religions-professor.com/quran.html | başlık = The Quran & Hadith | erişimtarihi = 10 Temmuz 2019 | çalışma = World Religions | arşivurl = https://web.archive.org/web/20121214105045/https://www.world-religions-professor.com/quran.html | arşivtarihi = 14 Aralık 2012}}</ref><ref name="Britannica3">{{Harvard citation no brackets|Nasr|2007}}</ref><ref name="LivRlgP3382">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Living_Religions.html?id=ytOHbLdtSY4C&redir_esc=y|başlık=Living Religions: An Encyclopedia of the World's Faiths|tarih=1997|dil=İngilizce|sayfa=338|yayıncı=I.B. Tauris|ad=Mary Pat|soyadı=Fisher|isbn=978-1-86064-148-0|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144458/https://books.google.com.tr/books/about/Living_Religions.html?id=ytOHbLdtSY4C&redir_esc=y|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref> İnanca göre Muhammed, okuma ve yazmayı [[Ümmî|bilmediği için]] bu metni yazmadı ve [[İslam dünyası|geleneğe]] göre Muhammed'in birkaç [[Sahabe|arkadaşı]], vahiyleri kaydeden [[Vahiy kâtipleri|kâtip]] olarak görev yaptı.<ref name="Donner-Companion">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/The_Cambridge_Companion_to_the_Qur_%C4%81n.html?id=F2oLiXT_66EC&redir_esc=y|başlık=The Cambridge Companion to the Qur'ān|tarih=23 Kasım 2006|dil=İngilizce|sayfalar=31-33|yayıncı=Cambridge University Press|ad=Jane Dammen|soyadı=McAuliffe|isbn=978-0-521-53934-0|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144254/https://books.google.com.tr/books/about/The_Cambridge_Companion_to_the_Qur_%C4%81n.html?id=F2oLiXT_66EC&redir_esc=y|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an, Peygamber'in 632'deki ölümünden kısa bir süre sonra, [[Ebû Bekir]]'in [[Hilâfet|hâlifeliği]] döneminde (632–634), bazı kısımlarını yazan veya ezberleyen [[sahabe]]ler tarafından derlendi.<ref name="jecampo">{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/encyclopediaofis0000camp|başlık=Encyclopedia of Islam|tarih=2009|sayfalar=570-574|yayıncı=New York : Facts On File|diğerleri=Internet Archive|ad=Juan Eduardo|soyadı=Campo|isbn=978-0-8160-5454-1}}</ref> [[Ömer]]'in teşvikiyle Hâlife Ebû Bekir, Kur'an-ı mushaf hâline getirme kararı aldı ve bu görevi, Peygamber'in Kur'an'ı Cebrâil'e son okuyuşunda hazır bulunan, vahiy kâtibi ve hâfız olan [[Zeyd bin Sabit]]'e verdi. Zeyd, titiz bir çalışma ile Kur'an'ı mushaf hâline getirdi ve Hâlife Ebû Bekir'e teslim etti.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuran.diyanet.gov.tr/kuran-sozlugu/detay/33-cemul-kuran#:~:text=%C3%96mer'in%20te%C5%9Fvikiyle%20Halife%20&nbsp;Hz,getirdi%20ve%20halifeye%20teslim%20etti.|başlık=Kur'an-ı Kerim / Kuran Sözlüğü / Cem’u’l-Kur’ân Diyanet İşleri BaşKanlığı|erişimtarihi=21 Aralık 2023|çalışma=kuran.diyanet.gov.tr|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221020144131/https://kuran.diyanet.gov.tr/kuran-sozlugu/detay/33-cemul-kuran#:~:text=%C3%96mer'in%20te%C5%9Fvikiyle%20Halife%20&nbsp;Hz,getirdi%20ve%20halifeye%20teslim%20etti.|arşivtarihi=20 Ekim 2022|ölüurl=hayır}}</ref> [[Osman|Osman bin Affan]], kendi hâlifeliği döneminde (644–656), günümüzde genelde Kur'an'ın bilinen ilk örneği olarak kabul edilen bir versiyon oluşturdu.<ref name="Donner-Companion" />

Kur'an, [[İncil]]'deki ve diğer [[İbraniler|İbranî]] kutsal metinlerindeki [[Kur'an ve Kitab-ı Mukaddes kıssaları|kıssalara aşinadır]]. Kur'an, bu anlatıların bazılarını özetlemekte, bazılarının üzerinde uzun uzadıya bir şekilde durmakta, bazılarının da alternatif açıklamalarını ve yorumlarını sunmaktadır.<ref name="sanigosian2">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com.tr/books/about/Islam.html?id=qK0QAQAAIAAJ&redir_esc=y|başlık=Islam: Its History, Teaching, and Practices|tarih=2004|dil=İngilizce|sayfalar=65-80|yayıncı=Indiana University Press|ad=Solomon Alexander|soyadı=Nigosian|isbn=978-0-253-34315-4|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144454/https://books.google.com.tr/books/about/Islam.html?id=qK0QAQAAIAAJ&redir_esc=y|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/prophetsinqurani0000whee|başlık=Prophets in the Quran : an introduction to the Quran and Muslim exegesis|tarih=2002|sayfa=15|yayıncı=London ; New York : Continuum|diğerleri=Internet Archive|ad=Brannon M.|soyadı=Wheeler|isbn=978-0-8264-4956-6}}</ref> Kur'an'ın büyük bir bölümü uyarma, itaate sevk etme, ibret verme amaçlı olan bu [[kıssa|dinî hikâye]]lerden oluşmaktadır. Kur'an, kendisini insanlık için bir [[hidayet]] kitabı olarak tanımlamakta, bazen belirli tarihsel olayların ayrıntılı açıklamalarını sunmakta ve genellikle bir olayın anlatımı üzerinden ahlaki ve ibretlik önemini vurgulamaktadır.<ref>{{Harvard citation no brackets|Nasr|2003}}</ref> [[İslam mezhepleri|İslam'ın çoğu mezhebinde]], [[Muhammed]]'in sözleri olduğuna inanılan [[hadis]]lerin, [[Şeriat|İslamî hukukun]] temelini oluşturan hükümler için Kur'an'ı açıklamalarla desteklediğine inanılır.

Kur'an'ın tamamını ezberleyen kişiye [[Kur'an hâfızı|''hâfız'']] denir. Bazen Kur'an'dan bir ayet, ''[[tecvid]]'' adı verilen ve bu amaç için ayrılmış özel bir [[diksiyon|hitabetle]] okunur. [[Ramazan]] ayında bazı Müslümanlar, dinî bir ritüel olarak tüm Kur'an'ı baştan sona okurlar. Kur'an, [[namaz]]larda sadece [[Arapça]] okunmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=9OGAAgAAQBAJ&newbks=0&hl=tr|başlık=Literacy and Development: Ethnographic Perspectives|tarih=1 Kasım 2002|dil=İngilizce|sayfa=193|yayıncı=Routledge|ad=Brian V.|soyadı=Street|isbn=978-1-134-56619-8|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144513/https://books.google.com/books?id=9OGAAgAAQBAJ&newbks=0&hl=tr|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Ayrıca çoğu Müslümanlar, belirli bir Kur'an ayetinin anlamını tahmin etmek için, metnin doğrudan çevirisinden ziyade [[tefsir]]lere güvenirler.<ref>{{Kitap kaynağı|url=http://archive.org/details/apocalypseandorm00norm|başlık=Apocalypse and/or metamorphosis|tarih=1991|sayfa=81|yayıncı=Berkeley : University of California Press|diğerleri=Internet Archive|ad=Norman Oliver|soyadı=Brown|isbn=978-0-520-07298-5}}</ref>

== Etimoloji ==
''Kur'ân'' sözcüğü [[Arapça]]da ''okudu'' anlamındaki ''karâ'e'' ('''قرأ''') sözcüğünün üç harfli [[isim-fiil|mastar]]ıdır. Kelime anlamı bakımından "okunan şey" veya "okumak" anlamına gelir.<ref name="islamansiklopedisi.org.tr">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/kuran | başlık = KUR’AN | erişimtarihi =16 Aralık 2022| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190923133645/https://islamansiklopedisi.org.tr/kuran | arşivtarihi = 23 Eylül 2019}}</ref> ''Kerîm'' sözcüğü ise "soylu, asil" ve "eli açık, cömert" anlamlarına gelir ve [[İslam]]'da Allah'ın [[Allah'ın isimleri|99 isminden]] biridir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA | başlık = TDK - ''Kerim'' | erişimtarihi = 28 Ağustos 2008 | yayımcı = TDK Sözlük, ''kerim'' | arşivurl = https://web.archive.org/web/20091005040137/http://www.tdk.gov.tr/TR/SozBul.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF05A79F75456518CA | arşivtarihi = 5 Ekim 2009 | ölüurl =evet}}</ref><blockquote>Biz onu, akıl erdiresiniz diye Arapça bir Kur'an olarak indirdik. '''([[Yusuf Suresi]]: 2)'''

Kur'an okuduğun zaman, kovulmuş [[İblis|şeytandan]] Allah'a sığın. '''([[Nahl Suresi]]: 98)'''

Kur'an okunduğu zaman ona kulak verip dinleyin ve susun ki, merhamet olunasınız. '''([[A'raf Suresi]]: 204)'''</blockquote>Kur'an'da belli yerlerde geçen "el-Kitab" ([[Bakara Suresi|Bakara]]: 1–2), "el-Furkân" ([[Furkan Suresi|Furkan]]: 1), "ez-Zikr" ([[Hicr Suresi|Hicr]]: 9), "en-Nûr" ([[Nisa Suresi|Nisa]]: 174) gibi kelimelerin de Kur'an'ı ifade ettiği düşünülmektedir.<ref name="islamansiklopedisi.org.tr"/> Dinî anlatımlarda "Furkân-ı Hâkim, Mushâf-ı Şerif, Kelâmullah, Kitâbullah" gibi isimlerle de anılmaktadır.

== Tarihçe ==
{{Ana|İslam tarihi|Kur'an tarihi|İslam'da ilk vahiy|Vahiy kâtipleri|}}

===Tarih ve arkeoloji araştırmaları===
{{Ayrıca bakınız|İslam: Anlatılmayan Hikaye|Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu}}

[[Muhammed]]'in hayatı, [[kıble]] ve Kur'an'ın ilk yazım yeri olan [[Mekke]], 1970'li yıllardan bu yana çeşitli çevrelerce tartışılır olmuştur. Mekke'nin arkeolojik araştırmalarda İslam öncesi döneme gitmeyen yeni bir şehir olarak ortaya çıkışı, tarihî kaynaklar ve haritalarda adının 8. yüzyıl öncesinde geçmemesi,<ref>[[Tom Holland (yazar)|Holland, Tom]]; ''In the Shadow of the Sword''; Little, Brown; 2012; s. 303: ‘Otherwise, in all the vast corpus of ancient literature, there is not a single reference to Mecca – not one’</ref> ticaret yolları üzerinde olmaması yanında toprağının tarıma uygunsuzluğu,<ref>Crone, Patricia; ''Meccan Trade and the Rise of Islam'', 1987, s. 7</ref> ayrıca erken [[İslam tarihi]] hakkında ipuçları veren Kur'an ve [[hadis]] rivayetlerinde tanımlanan bazı yer isimleri ve özellikleri ile uyuşmazlıklar gibi nedenlerle [[Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu]] olarak adlandırılan harekete mensup bazı tarihçiler, "[[Muhammed]]'in tarihsel bir kişi olduğunu söyleyen diğer çoğunluk tarihçilerden" ayrılarak O'nun kurgusal bir kişilik olabileceğine inandılar. ([[Patricia Crone]] ve [[Michael Cook]] gibi diğerleri ise O'nun gerçek ama daha kuzeyde yaşamış olduğunu düşünüyorlar.) Onlara göre Kur'an'da 16 kere anılan [[Mescid-i Haram|Mescid-i Harâm]], Kuzeybatı Arap Yarımadası'nda bulunmaktaydı; yani rivayet kültürüne dayalı klasik eserlerde ifade edildiği gibi günümüz [[Mekke]]'sinde değil.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/592002|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=2 Mart 2021|arşivtarihi=24 Mart 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200324223412/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/592002|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="bora.uib.no">{{Web kaynağı|url=https://bora.uib.no/bora-xmlui/bitstream/handle/1956/12367/144806851.pdf?sequence=4&isAllowed=y|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=7 Nisan 2021|arşivtarihi=12 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210412071521/https://bora.uib.no/bora-xmlui/bitstream/handle/1956/12367/144806851.pdf?sequence=4&isAllowed=y|ölüurl=hayır}}</ref><ref>Meccan Trade And The Rise Of Islam, (Princeton, U.S.A: Princeton University Press, 1987</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5006&context=edissertations|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=7 Nisan 2021|arşivtarihi=12 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210412071520/https://repository.upenn.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5006&context=edissertations|ölüurl=hayır}}</ref><ref>Muhammad's home more closely resemble what is now southern [[Israel]] than Mecca.{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.bbc.co.uk/news/magazine-30714702|başlık=Viewpoint: The roots of the battle for free speech|erişimtarihi=14 Ocak 2015|arşivtarihi=13 Ocak 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150113214358/http://www.bbc.co.uk/news/magazine-30714702|tarih=8 Ocak 2015|ölüurl=hayır|dergi=BBC News Magazine|ad=Tom|soyadı=Holland}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.gatestoneinstitute.org/3352/channel-4-islam-untold-story|başlık=Britain: Islam Documentary Cancelled Amid Threats of Physical Violence|erişimtarihi=1 Mayıs 2019|arşivtarihi=24 Eylül 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120924213537/https://www.gatestoneinstitute.org/3352/channel-4-islam-untold-story|tarih=21 Eylül 2012|website=Gatestone Institute|ad=soeren|soyadı=kern}}</ref>
[[Dosya:Early Kufic script - Qur'anic Manuscript.jpg|küçükresim|upright=1.04|Erken dönemde [[kûfî]] yazısıyla yazılmış bir Kur'an [[parşömen]]i. Yazma, [[Maide Suresi]]'nin 94. ayetinin bir kısmını, 95–96. ayetlerini ve 97. ayetin bir kısmını içermektedir.]]
İslam'ın çıkış yıllarında [[Arap Yarımadası]]'nda çok sayıda bölgesel dil ve alfabe kullanılmaktaydı. Kur'an yazımında kullanılan dil ve alfabenin kuzeyde gelişen, [[Suriye]] ve [[Kufe]]'ye kadar uzanan [[Nabatîler|Nebatî]]–Aramaik dil (erken [[Arapça]]) olduğu ifade edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=Nqq66xwf5uw|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Eylül 2021|arşivtarihi=29 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210929071923/https://www.youtube.com/watch?v=Nqq66xwf5uw|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=_4PXucfx7FE|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Eylül 2021|arşivtarihi=29 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210929070742/https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=_4PXucfx7FE|ölüurl=hayır}}</ref> Aynı dönemde [[Hicaz]] ve [[Yemen]] bölgelerini içine alan alanlarda ise Yemen dili ve alfabesi kullanılmaktaydı. [[Emevîler|Emevî]] hâlifesi [[Abdülmelik|Abdülmelik bin Mervan]] zamanında (685–705) alfabe ve [[Arapça]] resmî dil hâline getirilmiş ve diğer bölgelere yayılmıştır. (bkz. [[İslam'ın yayılışı]], [[Araplaşma]])<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=jWTB59TrNqQ&t=332s|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Haziran 2021|arşivtarihi=29 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210629175136/https://www.youtube.com/watch?v=jWTB59TrNqQ&t=332s|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=AdxDUnJN3Ns|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Haziran 2021|arşivtarihi=29 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210629175903/https://www.youtube.com/watch?v=AdxDUnJN3Ns|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=k2IWyfm3510&t=2408s|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=2 Temmuz 2021|arşivtarihi=9 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210709191611/https://www.youtube.com/watch?v=k2IWyfm3510&t=2408s|ölüurl=hayır}}</ref> [[I. Muâviye|Muâviye]] sonrasında çıkan karışıklıklarda [[I. Yezîd|Yezid]] askerlerince yıkılan [[Kâbe]]'nin aslına uygun olarak yeniden yapılmasının İslam dünyasında uzun süre tartışıldığı ancak bunun gerçekleştirilemediği,<ref>Orhan Gökdemir, Din ve Devrim, İstanbul: Destek Yayınları. 2010. s. 64</ref><ref>http://docs.neu.edu.tr/library/nadir_eserler_el_yazmalari/TEZLER_YOK_GOV_TR/Kabe%20tarihi.pdf{{Ölü bağlantı|date=Ekim 2022 }}</ref> geleneğe dayalı tarih kitaplarında da ifade edilen bir konudur. [[Kıble]] üzerinden yapılan bazı araştırmalar ise, İslam'ın ilk kuruluş yeri olarak günümüzde [[Ürdün]] topraklarında bulunan [[Petra]] yerleşkesini öne çıkarmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.researchgate.net/publication/339490857_How_Accurately_Could_Early_622-900_CE_Muslims_Determine_the_Direction_of_Prayers_Qibla|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Nisan 2021|arşivtarihi=29 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210429080638/https://www.researchgate.net/publication/339490857_How_Accurately_Could_Early_622-900_CE_Muslims_Determine_the_Direction_of_Prayers_Qibla|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Kanadalılar|Kanadalı]] yazar [[Dan Gibson]], "Quranic Geography" ismiyle kitaplaştırdığı araştırmalarında, en eski camilerin [[mihrap]] yönlerinin [[Petra]]'yı gösterdiklerini; ayet, hadis ve [[siyer]] kaynaklarındaki bazı ipuçlarının da [[Muhammed]]'in Petra'da yaşadığını ve buradan [[Medine]]'ye göç etmiş olduğunun işaretlerini verdiğini iddia etmiştir.<ref name=":2">{{Web kaynağı|url=https://www.mdpi.com/2077-1444/11/3/102/htm|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=29 Ocak 2021|arşivtarihi=14 Aralık 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201214034702/https://www.mdpi.com/2077-1444/11/3/102/htm|ölüurl=hayır}}</ref> Gibson'a göre Kur'an'da bahsedilen "bekke" veya "mekke" sözcükleri de Petra'yı ifade eden kelimelerdi.<ref name=":2" /><ref name="bio">Data on Gibson's biography taken from his Web pages, his book ''Qur'ānic Geography'' and the Amazon author information to this book: [http://nabataea.net/nabhistory.html] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200521165215/http://nabataea.net/nabhistory.html|tarih=21 Mayıs 2020}}, [http://nabataea.net/authors.html] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180408141023/http://nabataea.net/authors.html|tarih=8 Nisan 2018}}, [https://independent.academia.edu/DanGibson1] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200126144605/https://independent.academia.edu/DanGibson1|tarih=26 Ocak 2020}}, [https://www.amazon.co.uk/Nabataeans-Builders-Petra-Dan-Gibson/dp/1413427340] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170531014144/http://nabataea.net/authors.html|tarih=31 Mayıs 2017}}</ref> İlk kıble ise [[Mescid-i Aksa]] değil, Petra'da [[Al-Lat]] tapınağı olarak kullanılan kübik yapı olmalıydı.<ref name="bio" /> Dan Gibson'ın iddiasına göre bu yapı, Müslümanların [[İkinci Fitne]] (680–692) olarak niteledikleri zamanda, [[Abdullah bin Zübeyr]] [[Abdullah bin Zübeyr İsyanı|Ayaklanması]] sırasında mancınıklarla yıkılmış,<ref name="bio" /> İbn-i Zübeyr de [[Hacerü'l-esved|karataş]]ı [[Kâbe]]'de bulunan diğer kutsal eşyalarla birlikte alarak [[Emevîler|Emevî]] saldırılarından uzakta, bugünkü [[Mekke]]'nin bulunduğu yere taşımış ve yeni tapınağı burada inşa etmiştir.<ref name="bio" /><ref name=":3">Dan Gibson: Qur'ānic Geography (2011)</ref> Emevîlere karşı [[Abbâsîler]]in desteğini kazanan bu yeni mekân, birkaç yüzyıllık bir geçiş dönemi sonunda tamamen benimsenmiş, yeni yapılan camilerin yönü Mekke'ye dönük olarak inşa edilmeye başlanmıştır. Ancak Emevî etkisinde kalan [[Kuzey Afrika]] ve [[Endülüs]] camileri yönlerini bambaşka bir yöne, [[Güney Afrika]]'ya çevirerek yeni kıbleye karşı çıkmaya devam etmişlerdir.<ref name="bio" /><ref name=":3" /> [[Dosya:Blue koran sanaa.jpg|küçükresim|upright=1.36|1972'de [[Yemen]]'de bulunan [[Sana'a el yazmaları]]. [[Ultraviyole ışık|UV ışık]] kullanılarak ortaya konan "altmetinler", günümüz Kur'anlarından çok farklıdır. [[Gerd R. Puin]], bunun '''gelişen bir metin''' anlamına geldiğine inanıyordu.<ref name="theatlantic.com2">{{Web kaynağı|url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1999/01/what-is-the-koran/304024/|başlık=What Is the Koran?|arşivtarihi=25 Ağustos 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120825233826/https://www.theatlantic.com/magazine/archive/1999/01/what-is-the-koran/304024/|tarih=1 Ocak 1999|website=The Atlantic|ad=Toby|soyadı=Lester}}</ref> Benzer bir ifade "Lawrence Conrad" tarafından '''Muhammed'in biyografisi''' için de kullanılır. Çünkü O'nun incelemelerine göre [[Hicrî takvim|hicrî]] ikinci yüzyıla kadar Peygamber'in '''doğum tarihiyle''' ilgili İslamî bilimsel görüş, 85 yıllık bir çeşitlilik sergilemişti.<ref>"İster sözlü ister yazılı olarak nakledilmiş olsun, herhangi bir tarihsel anlatı geleneğinin istikrarı için kronolojinin çok önemli olduğu varsayımına göre, bu durum ikinci yüzyılda '''''[[siyer]]'' çalışmalarının hâlâ bir akışkanlık halinde olduğunun açık bir göstergesi''' olarak görülebilir.{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|başlık=Abraha and Muhammad: Some Observations Apropos of Chronology and Literary topoi in the Early Arabic Historical Tradition|erişimtarihi=29 Ocak 2020|arşivtarihi=11 Mayıs 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200511104536/https://www.cambridge.org/core/journals/bulletin-of-the-school-of-oriental-and-african-studies/article/abraha-and-muhammad-some-observations-apropos-of-chronology-and-literary-topoi-in-the-early-arabic-historical-tradition1/3C7779B2986050C4381A72D79D2B8F3F|yazarlar=Conrad|tarih=June 1987|ölüurl=hayır|sayı=2|sayfa=239|çalışma=Bulletin of the School of Oriental and African Studies|cilt=50|issn=0041-977X|doi=10.1017/S0041977X00049016}}</ref>|sol]]

Konu ile ilgili ortaya atılan bir diğer iddia ise, "bekke"nin "bekaa" ile bağlantılı olarak ele alınan [[Kudüs]] kenti olduğu yönündedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://19.org/tr/muhammed-nerdeydi/|başlık="Muhammed Nerdeydi", 19.org|erişimtarihi=29 Ocak 2020|arşivtarihi=29 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200129191436/http://19.org/tr/muhammed-nerdeydi/|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=iLm3m57yvZA|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=4 Ağustos 2021|arşivtarihi=4 Ağustos 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210804081451/https://www.youtube.com/watch?v=iLm3m57yvZA|ölüurl=hayır}}</ref>

Bu iddialara göre, ilk Müslümanlar [[Kâbe]]'nin yerini doğru hesaplayamamışlardır.<ref>King, David A. The Petra Fallacy</ref><ref>NDTV, 200 Mecca mosques face wrong direction?, 06/04/2009</ref><ref>BBC News, Mecca mosques 'wrongly aligned', 05/04/2009</ref> Öte yandan, [[Abdullah bin Zübeyr İsyanı|Abdullah bin Zübeyr olayı]] (683–92) ile ilgili olarak 7. ve 8. yüzyıl yazarları [[John bar Penkaye]] ve [[Theofanis (aziz)|Theofanis]], [[Petra]]'dan değil [[Mekke]]'den bahsetmişlerdir.<ref name="BrockOutline">S. Brock, ''A brief outline of Syriac Literature'', Moran Etho 9, Kottayam, Kerala: SEERI (1997), pp.&nbsp;56-57, 135</ref><ref name="Hoyland, Robert G. 1998">Hoyland, Robert G. ''Seeing Islam as Others Saw It: A Survey and Evaluation of Christian, Jewish and Zoroastrian Writings on Early Islam'';s. 197. The Darwin Press, Inc. (January 1, 1998).</ref><ref name="dx.doi.org">{{Kitap kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.31826/9781463239602|başlık=Seeing Islam as Others Saw It|erişim-tarihi=5 Temmuz 2021|arşivtarihi=16 Ocak 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240116122536/https://www.degruyter.com/document/doi/10.31826/9781463239602/html|tarih=31 Aralık 2019|ölüurl=hayır|yer=Piscataway, NJ, USA|yayıncı=Gorgias Press|ad=R.|soyadı=Hoyland|isbn=978-1-4632-3960-2}}</ref> Kur'an, [[Putperestlik|putperestliğe]] sıklıkla atıfta bulunmaktadır. O zamanlar bir [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] toprağı olan buralarda ise [[Paganizm|pagan]] uygulamalar ve ritüeller çok daha önceden yasaklandığından, bu gibi savlarla bu iddialara karşı çıkılmıştır.<ref>Nicolai Sinai, The Qur’an: A historical-critical introduction (Edinburgh: [[Edinburgh University Press]], 2017) 61.</ref>

[[Hicaz]] bölgesinde [[Arapça]]nın kullanıldığını gösteren belge ise, ikinci İslam hâlifesi [[Ömer]] tarafından Mekke valisi olarak atanan [[Halid bin Velid]]'in oğlu Abdurrahman'a ait olan ve MS 660'lara tarihlenen taş yazıttır.<ref name="ReferenceF">Robert G. Hoyland, "Epigraphy And The Linguistic Background To The Qur'an".</ref> [[İngilizler|İngiliz]] [[Orta Doğu]] tarihçisi [[Robert Hoyland|Robert G. Hoyland]]'a göre bölgede o döneme ait mezar metinleri, duvar yazıları ve taş yazıtlar üzerinde Arapça yazılar bulunuyordu.<ref>Hoyland, "Epigraphy and the Linguistic Background to the Quran", 2008 s.53-56, 61-64</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=xfa92Xw5_ME&feature=youtube.com|başlık=IQSA Zoom Seminar #7 Robert Hoyland, "'Arabi and A'jami in the Qur'an: The Language of Revelation.."|erişimtarihi=29 Eylül 2021|arşivtarihi=1 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201101164151/https://www.youtube.com/watch?v=xfa92Xw5_ME&feature=youtube.com|yayıncı=IQSA Online}}</ref>

[[Batlamyus]] (MS 100–170), [[Arap Yarımadası|Arabistan]]'da aralarında "Macoraba" isimli bir yerleşimi de saydığı 50 yerleşimin listesini yayınlamıştı. Geçmişte Macoraba'nın gerçek [[Mekke]] olduğu konusunda genel bir fikir birliği olmasına rağmen, bazı bilim adamları bu sonucu sorguladılar.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://islamichistorycommons.org/mem/wp-content/uploads/sites/55/2018/11/UW-26-Morris.pdf|başlık=Mecca and Macoraba|erişimtarihi=16 Kasım 2018|arşivtarihi=17 Kasım 2018|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181117022342/https://islamichistorycommons.org/mem/wp-content/uploads/sites/55/2018/11/UW-26-Morris.pdf|ölüurl=evet|sayfalar=1-60|dergi=Al-ʿUṣūr Al-Wusṭā|yıl=2018|cilt=26|author=Morris, Ian D.}}</ref><ref name=":0" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/meccantraderisei00cron|başlık=Meccan Trade and the Rise of Islam|sayfalar=[https://archive.org/details/meccantraderisei00cron/page/n141 134]-135|yayıncı=Princeton University Press|yıl=1987|isbn=978-1-59333-102-3|yazar=Crone, Patricia}}</ref> Modern veriler kullanarak Mekke ile çağrışım yapan antik yer isimlerini Mekke ile eşleştirme eğiliminde çalışmalar ve bu tutumu yanlışlayan araştırmalar günümüzde de devam etmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.e-perimetron.org/Vol_15_1/Abshire_et_al.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=18 Şubat 2022|arşivtarihi=7 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210907120149/http://www.e-perimetron.org/Vol_15_1/Abshire_et_al.pdf|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Enhanced Mathematical Method for Visualizing Ptolemy's Arabia|tarih=2020|sayı=1|sayfalar=1-25|dergi=International Web Journal on Sciences and Technologies Affined to History of Cartography and Maps|cilt=15|ad2=D.|ad3=S.K.|ad4=M.|soyadı2=Gusev|soyadı3=Stafeyev|soyadı4=Wang|ad1=C.|soyadı1=Abshire}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=vTqTstNEysU|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=15 Eylül 2021|arşivtarihi=14 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210914085308/https://www.youtube.com/watch?v=vTqTstNEysU|ölüurl=hayır}}</ref>
Öte yandan haritalı [[Coğrafya El Kitabı|Coğrafya]]'nın en eski el yazmalarının [[Batlamyus]]'tan 1000 yıl sonra, 12. yüzyıl sonlarında [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]]'ta başladığı bilinmektedir. [[Batlamyus]]'un kendi haritalarını çizdiğine dair somut bir kanıt yoktur. Bunun yerine, coğrafi verileri daha sonraki [[harita]] yapımcılarının uyarlamasına izin veren bir dizi sayı ve diyagram kullanarak dijital biçimde iletmiştir.<ref>"There is no concrete evidence that Ptolemy ever drew his own maps. Instead, he transmitted geographical data in digital form, using a series of numbers and diagrams that allowed later map-makers to adapt it." https://www.historyextra.com/period/ancient-history/ptolemys-maps-the-father-of-modern-geography/ {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20211020110157/https://www.historyextra.com/period/ancient-history/ptolemys-maps-the-father-of-modern-geography/|tarih=20 Ekim 2021}}</ref> Ancak [[başlangıç meridyeni]]ni sağlam şekilde belirleyemediği için, vermiş olduğu koordinatlar hatalıdır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.siirt.edu.tr/dosya/personel/bilim-tarihi-ve-felsefesi_6-(ortak2020bahar)-siirt-2020421154422881.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=18 Şubat 2022|arşivtarihi=23 Ekim 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211023123145/https://www.siirt.edu.tr/dosya/personel/bilim-tarihi-ve-felsefesi_6-(ortak2020bahar)-siirt-2020421154422881.pdf|ölüurl=hayır}}</ref> Bu haritaların Batlamyus'a referans veren çok sonraki yüzyıllara ait sürümlerinde Macoraba ve diğer yerleşimlerden bahsedilmektedir.[[Dosya:Kaaba in macca.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Mescid-i Haram|Mescid-i Harâm]]'da hac eden hacılar. "Mescid-i Harâm" tabiri Kur'an'da geçer ([[İsra Suresi|17]]:1) ve şu anki [[Mekke]]'dedir.|230x230pik]][[İslam tarihi|İslam'ın erken tarihlerinde]] yazılan eserler konum belirlemekten uzaktır. 7. yüzyılda yaşayan [[Süryaniler|Süryani]] yazar [[John bar Penkaye]]<ref name="BrockOutline" /><ref name="Hoyland, Robert G. 1998" /><ref name="dx.doi.org" /> ve John Damascene, [[Mekke]]'den "çölde bir yer" olarak bahseder.<ref>{{Web kaynağı|url=https://fr.scribd.com/document/3024512/Oeuvres-de-St-Jean-Damascene|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=18 Şubat 2022|arşivtarihi=27 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210727094959/https://fr.scribd.com/document/3024512/Oeuvres-de-St-Jean-Damascene|ölüurl=hayır}}</ref> Ayrıca [[Araplar]]ın küp şeklinde yapılan ve [[İslam öncesi Arabistan]]'da oldukça yaygın olan put evlerine [[Kabe|Kâbe]] adını verdikleri biliniyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=24 Mayıs 2022|arşivtarihi=18 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210718212113/https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/fulltext/594d6cbe0f7e9be7b2d65e25/Cahiliye-Arap-Hac-Ritueellerinin-Kurandaki-Menasikle-Diyalektik-Iliskisi.pdf|ölüurl=hayır}}</ref> Bu yapıların İslamlaşma döneminde tahrip edilmesiyle birlikte Müslümanlar arasında başlangıçtan bu yana sadece tek bir tane Kâbe'nin Mekke'de var olduğu algısı da yerleşmiştir.

Rivayet kültürüne dayalı eserlerin dışında, [[tarih]] bilimi açısından [[İslam tarihi|İslam'ın erken tarihi]], ne zaman ortaya çıktığı, hangi coğrafyada doğup dünyaya yayıldığı konusu günümüzde hâlâ belirsizliğini korumakta, bu konuda farklı coğrafyalara işaret eden bulgular ve iddialar ileriye sürülmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=18 Eylül 2020|arşivtarihi=13 Mayıs 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190513015508/http://www.zwemercenter.com/is-mecca-really-the-birthplace-of-islam/|ölüurl=evet}}</ref> Tartışmalarda [[Petra]] dışında [[Kufe|Kûfe]] ve [[Hîre]] (Güney Irak) bölgeleri öne çıkmaktadır. [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] kronikleri ve [[Hristiyan]] din adamlarının kayıtları, basılı paralar ve [[Abbâsîler]] döneminde İslam'ın hikâyesinin yazılma sürecine katılan [[Muhaddis|hadisçi]] ve tarihçilerin yaşam bölgeleri, [[Hîre]], [[Medine|Yathrib]] gibi bazı antik şehirlerin isimleri ve diğer bulgular (Kur'an'ın kültür coğrafyasına işaret eden ayet içerikleri, kullanılan yazı tipi vb.), İslam peygamberi Muhammed'in ve erken dönem İslam coğrafyasının Güney Irak bölgesi ile ilişkilendirilmesine ve [[Muhammed]]’in hayat hikâyesinin birden fazla kişinin hikâyelerinin birleşimi olabileceği kanaatine yol açmıştır.<ref name="bora.uib.no" /><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=26 Temmuz 2021|arşivtarihi=27 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210527104354/https://www.aymennjawad.org/23129/the-byzantine-arabic-chronicle-full-translation|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=no-KJ4Vlf-I|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=23 Nisan 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210423180306/https://www.youtube.com/watch?v=no-KJ4Vlf-I|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=j5F0y96BQqo&list=LL&index=3|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073806/https://www.youtube.com/watch?v=j5F0y96BQqo&list=LL&index=3|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=26 Temmuz 2021|arşivtarihi=27 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210527110527/https://www.youtube.com/watch?v=OD7Q1uo7OoA|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=WA0w3HOwCW4&list=LL&index=2|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073759/https://www.youtube.com/watch?v=WA0w3HOwCW4&list=LL&index=2|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=eDQh2nk8ih4&list=LL&index=12|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073802/https://www.youtube.com/watch?v=eDQh2nk8ih4&list=LL&index=12|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=P57X29bm4Dw&list=LL&index=20|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073757/https://www.youtube.com/watch?v=P57X29bm4Dw&list=LL&index=20|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=Oq7PZQ4AMw0&list=LL&index=32|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073758/https://www.youtube.com/watch?v=Oq7PZQ4AMw0&list=LL&index=32|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=6__C7Wu8qV4&list=LL&index=53|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073757/https://www.youtube.com/watch?v=6__C7Wu8qV4&list=LL&index=53|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=_LIlH4jBKyQ&list=LL&index=53|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073801/https://www.youtube.com/watch?v=_LIlH4jBKyQ&list=LL&index=53|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=koVaxbWBlr4&list=LL&index=122|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073756/https://www.youtube.com/watch?v=koVaxbWBlr4&list=LL&index=122|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=1rZIftnqX2k&list=LL&index=120|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Eylül 2021|arşivtarihi=11 Eylül 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210911073804/https://www.youtube.com/watch?v=1rZIftnqX2k&list=LL&index=120|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://youtube.com/QyUeQ8jv43k|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=28 Eylül 2021|arşivtarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144826/https://accounts.google.com/v3/signin/identifier?continue=https%3A%2F%2Fwww.youtube.com%2Fsignin%3Faction_handle_signin%3Dtrue%26app%3Ddesktop%26hl%3Den%26next%3D%252Fsignin_passive%26feature%3Dpassive&hl=en&ifkv=ATuJsjzpQWI-Dj4rWGLe5zLsQXSXeMhyiQm0H95UnLrfUj_cZPCGvsdZZ0fcPFF9FX0sYlN4JiaKgQ&passive=true&service=youtube&uilel=3&flowName=GlifWebSignIn&flowEntry=ServiceLogin&dsh=S-720953803%3A1710427705957189&theme=glif|ölüurl=hayır}}</ref>

===Peygamberlik dönemi===
[[Dosya:Miniatura Maometto.jpg|küçükresim|[[Cebrâil]]'in [[Muhammed]]'e vahiy getirdiğini tasvir eden bir [[minyatür]].|265x265pik]]
[[İslam]] geleneğine göre, daha sonraları Kur'an'ı oluşturmak üzere derlenen vahiyler, [[Muhammed]]'e 610 yılında, [[Ramazan]] ayının [[Kadir Gecesi]]'nde, [[Mekke]] yakınlarındaki [[Nur Dağı]]'nda bulunan [[Hira Mağarası]]'nda, inzivada iken inmeye başlamıştır. Vahiylerin 13 yılı [[Mekke]], 10 yılı da [[Medine]] döneminde olmak üzere 23 yıl sürer.<ref name="dergi.ilahiyat.omu.edu.tr">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuifd/issue/20291/215375|başlık=Vahiy Kâtipliği Müessesesi|tarih=1 Nisan 2011|sayı=30|dil=Türkçe|sayfalar=185-210|çalışma=Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi|cilt=30|ad=Ziya|soyadı=Şen|issn=2587-1854|doi=10.17120/omuifd.12834|erişim-tarihi=14 Mart 2024|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144257/https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuifd/issue/20291/215375|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="ilafdergi.hitit.edu.tr">http://www.ilafdergi.hitit.edu.tr/files/14.11.pdf {{Ölü bağlantı|tarih=Mart 2020 }}</ref> Buna göre Mekke'de gelen vahiyler "Mekkî", Medine'de gelen vahiyler ise "Medenî" olarak isimlendirilir. İnanca göre Muhammed'e inen ilk vahiy, Kur'an'ın 96. suresi olan [[Alak Suresi]]'nin ilk beş ayetidir.<blockquote>Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı '''alak'''tan (asılıp tutunan [[zigot]]tan) yaratmıştır. Oku! Kalemle (yazmayı) öğreten, insana bilmediğini bildiren Rabbin sonsuz kerem sahibidir. '''([[Alak Suresi]]: 1–5)'''</blockquote>[[Almanlar|Alman]] yazar [[:en:Theodor Nöldeke|Theodor Nöldeke]], Kur'an'daki sureleri sınıflandırırken Mekkî surelerden Medenî surelere geçişte, kitabın üslubunun kısa ve şiirsel anlatımlardan daha uzun ifadeler içeren "nesir" diline evrilmesini esas almıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://kentarsivi.corum.bel.tr/wp-content/uploads/2018/01/Sempozyum-Kitabison.pdf|başlık=Kur'an nüzûlünün Mekke dönemi sempozyumu 29 Haziran -01 Temmuz 2012|erişimtarihi=8 Kasım 2021|arşivtarihi=8 Kasım 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211108092528/http://kentarsivi.corum.bel.tr/wp-content/uploads/2018/01/Sempozyum-Kitabison.pdf|yazarlar=Mesut Okumuş|ölüurl=hayır|sayfa=}}</ref>

==== Mekke dönemi (610–622) ====
{{Ana|Muhammed'in Mekke dönemi}}
[[Dosya:Birmingham mushaf Bismillah.png|küçükresim|Kur'an'ın günümüze ulaşan en eski nüshası olan [[Birmingham Kur'an el yazması|Birmingham el yazmasında]] yazılı olan [[besmele]].|230x230pik]]
Mekke vahiyleri, hacimsel olarak Kur'an'ın üçte ikilik kısmını oluşturur. Bu dönemde vahiyler sözlü olarak ezberlenmiş, daha sonra ise [[hicret]]e yakın (622) birkaç yıl ile [[Medine|Medine dönemi]] (622–632) olarak ifade edilen yazım döneminde kayda geçirilmişlerdir.<ref name="dergi.ilahiyat.omu.edu.tr" /><ref name="ilafdergi.hitit.edu.tr" />

Mekkî ayet ve sureler, İslam inancı ve ahlakı ile ilgili temel konuları kapsamaktadır. [[Tevhit|Allah'ın birliğine]], [[İslam'da melek|meleklere]], [[peygamber]]e, [[İslam'da kutsal kitaplar|kitaplara]] ve [[Ahiret|ahiret gününe]] iman gibi konular işlenir, [[Allah]] ile eş tutulan [[Putperestlik|putlar]] reddedilir; iman, [[ölüm]], [[Yaşam|hayat]], [[kıyamet]], [[ahiret]], [[cennet]], [[cehennem]] gibi konular eski kavimlerin başlarına gelenler üzerinden şiirsel bir dille işlenir. Kur'an'ın [[Âdem]]'den itibaren devam eden [[tevhit]] dini ve vahiy zincirinin devamı olduğu vurgulanır ([[Şûrâ Suresi|42]]:13).

==== Medine dönemi (622–632) ====
{{Ana|Muhammed'in Medine dönemi}}
[[Dosya:Surat An-Najm.jpg|küçükresim|[[Necm Suresi]]'nin son ayeti: "Haydi Allah'a [[secde]] edin ve ona kulluk edin." Muhammed'in [[monoteizm]] inancı, geleneksel düzene meydan okur.|230x230pik]]
Bu dönemde ahlak ve [[ibadet]]ler dışında insanlar ve toplumlar arası ilişkilerle ilgili düzenlemeler de Kur'an'da yerini almıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.nenedir.net/nedir/ilahiyat/187-kuran-kac-yilda-indirilmistir.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Haziran 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130530123816/http://www.nenedir.net/nedir/ilahiyat/187-kuran-kac-yilda-indirilmistir.html |arşivtarihi=30 Mayıs 2013 |ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.islam-guide.com/frm-ch1-4.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Eylül 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210125015804/https://www.islam-guide.com/frm-ch1-4.htm |arşivtarihi=25 Ocak 2021 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.quranexplorer.com/Default.aspx |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=14 Eylül 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201127021107/http://www.quranexplorer.com/Default.aspx |arşivtarihi=27 Kasım 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> Çünkü İslam toplumunda bu hükümleri uygulayacak olan yeterli askerî ve yaptırım gücüne artık ulaşılmıştır. İslamî literatürde adına "[[Sebeb-i Nüzul|sebeb-i nüzul]]" denilen olaylar ve sorunları çözümleme ve yönetme amacıyla [[şeriat|şer'i hukuk]]un kuralları, anlaşmalar, barış ve savaş ([[cihat]]) ile ilgili ayetler bu kapsamda değerlendirilebilir. Bu dönemde [[Muhammed]] yönetiminde adına "[[Medine İslam Devleti|Medine Şehir Devleti]]" denen küçük bir [[İslam devleti]] kurulmuştur.<ref name=":1">{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/581137 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514214704/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/581137 |arşivtarihi=14 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><blockquote>Şüphesiz Allah; [[Âdem]]'i, [[Nuh]]'u, [[İbrahim]] ailesini (soyunu) ve [[İmran|İmrân]] ailesini (soyunu) birbirinden gelmiş birer nesil olarak seçip âlemlere üstün kıldı. Allah her şeyi hakkıyla işiten ve hakkıyla bilendir. '''([[Âl-i İmrân Suresi]]: 33–34)'''</blockquote>

=== Derlenmesi ve kitaplaştırılması ===
[[Dosya:Flickr - dlisbona - Old Koran manuscript, Alexandria library.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[İskenderiye Kütüphanesi]]'nde sergilenen antik Kur'an el yazması.]]
Kur'an, [[Muhammed]]'in ölümü sırasında olasılıkla [[sahabe]]den değişik kişilerin ellerinde küçük yassı taşlar, ''rıka'' denilen deri, ağaç yaprağı, bir çeşit kâğıt, deve ve koyun kemikleri, ''ektab'' olarak ifade edilen ağaç parçası gibi malzemeler üzerine yazılmış dağınık parçalar hâlinde bulunuyordu.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.duzceyerelhaber.com/Ayse-HUR-Taraf-yazilari/3176-Ama-hangi-Kurani-esas-alacagiz- |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200821073232/http://www.duzceyerelhaber.com/Ayse-HUR-Taraf-yazilari/3176-Ama-hangi-Kurani-esas-alacagiz- |arşivtarihi=21 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> [[Halife]] [[Ebu Bekir|Ebû Bekir]] (ö. 634) zamanında kurulan bir komisyonla Kur'an parçaları bir araya getirildi.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/kurani-kerim/kuran-ne-zaman-mushaf-haline-getirilmistir |başlık=Kur’ân ne zaman mushaf haline getirilmiştir? |erişimtarihi=24 Ağustos 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150924103853/http://www.sorusorcevapbul.com/soru-cevap/kurani-kerim/kuran-ne-zaman-mushaf-haline-getirilmistir |arşivtarihi=24 Eylül 2015 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://m.sorularlaislamiyet.com/index.php?oku=184780 |başlık=Kur'an'ın ilk yazılmış nüshaları neden ortadan kaldırıldı? Kur'an'ın aslı yakıldı mı? |erişimtarihi=24 Ağustos 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150908084317/http://m.sorularlaislamiyet.com/index.php?oku=184780 |arşivtarihi=8 Eylül 2015 |ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://m.sorularlaislamiyet.com/index.php?oku=12721 |başlık=Kur'an-ı Kerim'in yazılması, toplanması ve kitap haline getirilmesi hakkında detaylı bilgi verir misiniz? Peygamber Efendimiz Kur'an'ı toplama işini hayatında yapamasa bile bunu neden vasiyet etmemiştir? Şu an elimizde bulunan en eski Kur'an hangisidir? |erişimtarihi=24 Ağustos 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150908024235/http://m.sorularlaislamiyet.com/index.php?oku=12721 |arşivtarihi=8 Eylül 2015 |ölüurl=evet}}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}}

[[Dosya:Iqra.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Muhammed]]'in ilk vahyi [[Alak Suresi]], Kur'an düzenlemelerinde 96. sıraya konmuştur. (güncel yazı stiliyle)]]

Rivayete göre [[Ridde Savaşları]]'nda 70 kadar [[Kur'an hâfızı|hâfız]]ın ölmesi üzerine [[Ömer bin Hattab]], dönemin hâlifesi olan [[Ebu Bekir|Ebû Bekir]]’e başvurarak konunun görüşülmesini ister.<ref name=":4">{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/kuran-i-kerimin-yazilmasi-toplanmasi-ve-kitap-haline-getirilmesi-hakkinda-detayli-bilgi-verir | başlık = Kur'an-ı Kerim'in yazılması, toplanması ve kitap haline getirilmesi hakkında detaylı bilgi verir misiniz? | erişimtarihi = 13 Mayıs 2023 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160814233134/https://sorularlaislamiyet.com/kuran-i-kerimin-yazilmasi-toplanmasi-ve-kitap-haline-getirilmesi-hakkinda-detayli-bilgi-verir | arşivtarihi = 14 Ağustos 2016}}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}} [[Ebu Bekir|Ebû Bekir]], [[Zeyd bin Sabit|Zeyd bin Sâbit]] başkanlığında aralarında [[Abdullah bin Zübeyr]], [[Sa'd bin Ebû Vakkas|Sa'd bin Ebî Vakkas]] ve [[Abdurrahman bin Hâris]]'in de bulunduğu bir komisyon kurdurur. Zeyd, elinde yazılı Kur'an metni olan herkesin bu metinleri getirmesini, ayrıca metinleri bizzat Muhammed'den duyduklarına dair iki güvenilir şahit gösterilmesini ister.<ref name=":4" /> Olası imla hataları için [[Osman bin Affan]] tarafından bu komisyona "[[Kureyş]]'e göre yazın" emri verilir. Ortaya çıkartılan ve "sayfalar hâline getirilmiş" ya da "iki kapak arasındaki sayfalar" anlamına gelen '''mushaf''', [[Ebû Bekir]]'in ölümünden sonra [[Hafsa bint Ömer]]'e emanet edilir.<ref>“Ana Hatlarıyla Kur’ân-ı Kerîm”, Prof. S. Yıldırım, s. 65</ref>

==== Kişisel mushaflar ====
[[Amerikalılar|Amerikalı]] [[Oryantalizm|oryantalist]] Arthur Jeffery'e (1893–1959) göre, İslam'ın erken dönemlerinde yirmi sekiz adet şahsi mushaf bulunmaktaydı. Bu mushaflarda bugün resmî mushaflarda bulunanlardan farklı olarak [[Abdullah bin Mesud|İbn Mesûd]]'un mushafında [[Fatiha Suresi|Fâtiha]] ve Muavvizeteyn sûrelerinin ([[Felak Suresi|Felak]] ve [[Nas Suresi|Nâs]]) mevcut olmadığı, [[Ubeyy bin Kâb|Übey b. Kâ'b]]'ın mushafında kunut dualarının iki ayrı [[sure]] olarak yer aldığı, [[Ali]]'nin mushafını [[Kur'an'ın nüzul sırası|nüzûl sırasına]] göre tertip ettiği bilinmektedir.<ref name="ReferenceC">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/354873|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=14 Temmuz 2020|arşivtarihi=14 Mayıs 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514214702/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/354873|ölüurl=hayır}}</ref>

====Düzenlenmesi====
Bugünkü Kur'an sureleri, sure ve ayetlerin yazılış (İslamî literatürde ''iniş'') sırasına göre değil, [[Fatiha Suresi|Fatiha]] dışında kabaca [[Sureler listesi|surelerin]] uzunluğuna göre dizilmişlerdir. Kur'an'a [[Kur'an'ın tarihi|kronolojik sıra]]ya uymayan bugünkü şeklinin [[Osman bin Affan|Osman]] zamanında (644–656) verildiği ve çoğaltılarak değişik şehirlere dağıtıldığı söylenmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.academia.edu/41270123/%C3%96ABT_DKAB_VE_%C4%B0HL_MESLEK_DERSLER%C4%B0_%C3%96%C4%9ERETMENL%C4%B0%C4%9E%C4%B0_%C4%B0SLAM_TAR%C4%B0H%C4%B0_SORU_%C3%87%C3%96Z%C3%9CMLER%C4%B0_01_%C3%9Cnite_1_%C4%B0sl%C3%A2m_%C3%96ncesi_Arabistan_ve_Araplarda_Din%C3%AE_Sosyo_K%C3%BClt%C3%BCrel_Hayat |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514174727/https://www.academia.edu/41270123/%C3%96ABT_DKAB_VE_%C4%B0HL_MESLEK_DERSLER%C4%B0_%C3%96%C4%9ERETMENL%C4%B0%C4%9E%C4%B0_%C4%B0SLAM_TAR%C4%B0H%C4%B0_SORU_%C3%87%C3%96Z%C3%9CMLER%C4%B0_01_%C3%9Cnite_1_%C4%B0sl%C3%A2m_%C3%96ncesi_Arabistan_ve_Araplarda_Din%C3%AE_Sosyo_K%C3%BClt%C3%BCrel_Hayat |arşivtarihi=14 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Bununla birlikte, bilinen en eski el yazmalarından olan [[Sana'a el yazmaları]]ndan incelenen 926 parçanın %22'si, bugün bilinen Kur'an'dan tamamen farklı bir yazılış, linguistik ve surelere ait diziliş farkı sunmaktadır.<ref>Michel Cuypers, Geneviève Gobillot, Alınan fikirler, Kuran, Éditions Le Cavalier Bleu, Paris, Ağustos 2007, s. 22</ref>

648'de [[Ermenistan]] ve [[Azerbaycan]]'ın fethinde Şamlı ve Iraklı askerlerin farklı okuyuşları tartışma ortaya çıkardı. Bu tartışma üzerine sahabeden [[Huzeyfe bin Yeman|Huzeyfe bin Yemân]], [[Halife]] [[Osman bin Affan]]'a başvurarak bu durumun düzeltilmesini, ihtilafın ortadan kaldırılmasını istedi. Bunun üzerine Osman bin Affan, [[Zeyd bin Sabit|Zeyd bin Sâbit]]'i tekrar görevlendirerek, Ebû Bekir'in emriyle derlenmiş olan Kur'an'ın çoğaltılmasını emretmiş ve çoğaltılan mushaflar çeşitli İslam merkezlerine gönderilmiş,<ref name="sbukhari1">{{Web kaynağı | soyadı = al-Bukhari | ad = Muhammad | başlık = Sahih Bukhari, volume 6, book 61, narrations number 509 and 510 | url = http://www.sahih-bukhari.com/Pages/Bukhari_6_61.php | eser = 810-870 CE | yayıncı = Sahih-i Buhari | erişimtarihi = 16 Temmuz 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160204172409/http://sahih-bukhari.com/Pages/Bukhari_6_61.php | arşivtarihi = 4 Şubat 2016 | ölüurl = evet }}</ref> bununla farklılık gösteren diğer mushaflar ise yakılmışlardır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://anl.az/el/Download/2017/11/562649.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=13 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210125095839/http://anl.az/el/Download/2017/11/562649.pdf |arşivtarihi=25 Ocak 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Böylece, [[Muhammed]]'in ölümünden sonra 20 yıl içinde Kur'an'ın derlenip çoğaltılması yapılmıştır.<ref>Mohamad K. Yusuff, [http://www.irfi.org/articles/articles_251_300/zayd_ibn_thabit_and_the_glorious.htm Zayd ibn Thabit and the Glorious Qur'an] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170726122228/http://www.irfi.org/articles/articles_251_300/zayd_ibn_thabit_and_the_glorious.htm |tarih=26 Temmuz 2017 }}</ref><ref>The Koran; A Very Short Introduction, Michael Cook. Oxford University Press, ss. 117–124</ref>[[Dosya:Talismanic Shirt MET ISL108.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Tılsımlı Gömlek]] (15–16. yüzyıl, Kuzey Hindistan, Metropolitan Müzesi)]]

==== Ehl-i Beyt ve Şii iddiaları ====
Bunlardan en önemlisi, Kur'an'ın toplanması esnasında [[ehl-i beyt]]in faziletleri ile alakalı bazı parçaların Osman mushafına alınmadığı, yani Kur'an'ın tahrif edildiği iddiasıdır. [[Orta Çağ]] âlimi [[Şehristânî]] ({{Yaklaşık}} 1086–1153), ilaveten aslında [[Ahzâb Suresi]]'nin [[Bakara Suresi]]'ne denk 300 ayetlik kadar bir sure olduğunu ve [[recm]] ayetinin de onda bulunduğunu ifade ederek, bu suredeki pek çok ayetin [[Ridde Savaşları]]'nda kaybolduğuna dair bir dizi rivayete yer verir.<ref name="ReferenceC" />

=== Emevîler dönemi ===
[[Dosya:Seal of al-Hajjaj ibn Yusuf.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Emevîler|Emevî]] valisi [[Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî]]'nin mührü.]]
En erken yazımı döneminde [[Arap alfabesi]], bugün kullanılan 28 harfe karşılık, noktalama gibi hiçbir yardımcı işaret içermeyen 22 harfi karşılayan 15 farklı harften oluşmaktaydı.<ref name=":5">{{Web kaynağı|url=http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/945.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=30 Nisan 2013|arşivtarihi=30 Ocak 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130130210117/http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/945.pdf|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an'ın ilk yazılışındaki alfabetik yetersizlikler, sonraki zamanlarda [[Kıraat-ı aşere|kıraat mezhepleri]]ni ortaya çıkartmıştır.<ref name=":5" /> [[Emevîler|Emevî]] valisi [[Haccac|Haccâc bin Yusuf]]'un (ö. 714) emriyle ilk defa aynı şekilde yazılan farklı harfleri ayırt edebilmek için noktalama işaretleri ve sesli harfler oluşturuldu.<ref name="dergipark.org.tr">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/601847|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=2 Eylül 2020|arşivtarihi=1 Kasım 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201101174051/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/601847|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.nurislam.org/kuranin-yazilis-tarihi.html|başlık=Kur’ân'ın Yazılış Tarihi|erişimtarihi=30 Mart 2009|arşivtarihi=27 Aralık 2011|arşivurl=https://web.archive.org/web/20111227143714/http://www.nurislam.org/kuranin-yazilis-tarihi.html|ölüurl=evet}}</ref> Haccâc, üzerinde birtakım değişiklik ve düzenlemeler yaptırdığı yeni Kur'an metninin resmî nüsha olarak belirlenmesi amacıyla eski yazım Kur'anları toplatarak yaktırmış ve yerine yeni yazım Kur'an metinlerinin dağıtılmasını sağlamıştır.<ref name="dergipark.org.tr" />

Uzatma, nokta, hareke gibi işaretlerin yer almadığı bu yazıma [[Emeviler|Emevîler]] döneminde ilâve edilen işaretlemelerle okuyuş şekli de ([[tecvid]]) yazılı olarak belirlenmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.fikirbahcesi.org/tefsir-dersleri/kuranin-harekelenmesi.html|başlık=Kur'ân'ın Harekelenmesi|son=Kaya|ilk=M. Ali|tarih=30 Mart 2011|yayımcı=fikirbahcesi.org|sayfalar=tefsir dersleri|erişimtarihi=24 Şubat 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131101150048/http://www.fikirbahcesi.org/tefsir-dersleri/kuranin-harekelenmesi.html|arşivtarihi=1 Kasım 2013|ölüurl=hayır}}</ref> Farklı yazım şekillerine sahip farklı Kur'an nüshalarında, surelerin anlamları da değişebilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kurannesli.info/bilgibankasi/yazi.asp?id=1387 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=4 Ocak 2015 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150104044002/http://www.kurannesli.info/bilgibankasi/yazi.asp?id=1387 |arşivtarihi=4 Ocak 2015 |ölüurl=evet }}</ref> Başlangıçta [[Kureyş]] lehçesi ile okunan Kur'an'ın sonradan 7 Arap lehçesiyle okunmasına müsaade edilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://ilhan-arsel.zzl.org/kissa221.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=9 Temmuz 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130829145138/http://ilhan-arsel.zzl.org/kissa221.htm |arşivtarihi=29 Ağustos 2013 |ölüurl=evet }}</ref>

== İslam toplumundaki yeri ==
[[Dosya:BM Quran.JPG|[[11. yüzyıl]] el yazması [[Kuzey Afrika]] Kur'an'ı. ([[British Museum]], [[Londra]])|küçükresim|upright=1.05]]
Geleneksel anlayışta Kur'an, [[abdest]] alınarak tutulur. Buna dayanak olarak [[Vakıa Suresi|Vakı'a Suresi]]'nin 79. ayeti (''"O'na (Kur'an'a), ancak tertemiz olanlar dokunabilir."'') gösterilir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.diyanet.gov.tr/kuran/meal.asp?page_id=536 |başlık=Kuran-ı Kerim ve Türkçe Meali, Diyanet İşleri Başkanlığı |erişimtarihi=6 Haziran 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20070607183016/http://www.diyanet.gov.tr/kuran/meal.asp?page_id=536 |arşivtarihi=7 Haziran 2007 |ölüurl=evet}}</ref> Kur'an'ın bütün metnini ezberleyen kişiye ''[[Kur'an hâfızı|hâfız]]'' denir. Kur'an'ı düzgün bir sesle okumaya ''[[:wikt: tilavet|tilavet]]'' denir.

[[Müslüman]]lar, günlük ibadet olan [[namaz]]ı kılabilmek için Kur'an'dan en azından birkaç [[ayet]]i ezbere bilmek zorundadırlar: ''"...Kur'an'dan kolayınıza geleni okuyun, [[salat|salât]]ı ikâme edin (namazı kılın)..."'' ([[Müzzemmil Suresi|Müzzemmil]]: 20)

9. yüzyılda [[İtikadî mezhepler|İslam itikadî mezhepleri]] arasında Kur'an'ın ezeli ve ebedi olup olmadığı, bir diğer ifade ile yaratılmışlardan olup olmadığı konusu üzerinde büyük tartışmalar yaşanmıştır. Bazıları Kur'an'ın [[Allah]] ile birlikte ezeli olarak var olduğu, dolayısıyla "yaratılmadığı" görüşünü benimsemişler, [[Akılcılık|akılcılığı]] ön plana çıkaran [[Mutezile]] mezhebi ise Kur'an'ın yaratılmış olduğu görüşünü benimsemiştir. [[Sufiler]]e göre bu tartışma yapay ve yanlıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.taqrib.info/turkish/index.php?option=com_content&view=article&id=331:mutezile-mezhebinin-tarihi-geliimi&catid=2:feraghe-kalami&Itemid=30 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=24 Haziran 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140714185036/http://www.taqrib.info/turkish/index.php?option=com_content&view=article&id=331:mutezile-mezhebinin-tarihi-geliimi&catid=2:feraghe-kalami&Itemid=30 |arşivtarihi=14 Temmuz 2014 |ölüurl=evet }}</ref>

===Tevhidin öncüsü olarak===
{{Ana|Tevhid}}
[[Dosya:'The Visit of the Queen of Sheba to King Solomon', oil on canvas painting by Edward Poynter, 1890, Art Gallery of New South Wales.jpg|küçükresim|upright=1.05|Kraliçe [[Belkıs]]'ın Kral [[Süleyman]]'ı ziyareti tasviri (Edward Poynter, 1890). [[Yahudilik]] ve [[Hristiyanlık]]ta sadece "kral" olarak kabul edilen Süleyman,<ref>{{Web kaynağı |url=http://kutsalkitap.info/tr-1ki11.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Ocak 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20110630172154/http://kutsalkitap.info/tr-1ki11.html |arşivtarihi=30 Haziran 2011 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://youtube.com/xwHjJKq_2qA |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ağustos 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314145010/https://www.youtube.com/watch?v=xwHjJKq_2qA&feature=youtube.com |arşivtarihi=14 Mart 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> Kur'an'a insanlara, [[cin]]lere ve doğaya hükmeden bir peygamber kral olarak girer.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/suleyman | başlık = SÜLEYMAN | erişimtarihi =13 Mayıs 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190506071831/https://islamansiklopedisi.org.tr/suleyman | arşivtarihi = 6 Mayıs 2019}}</ref> Kraliçe Belkıs ise, günümüz [[Etiyopya]] (Habeşistan) veya [[Yemen]]'in olduğu topraklarda hüküm sürdüğü farz edilen tarih öncesi Saba Krallığı'nın [[Tevhit|tevhidi]] kabul etmiş hükümdarıdır.]]
[[Müslümanlar]], Kur'an'ın yanında [[İncil]], [[Tevrat]] ve [[Zebur]]'u da [[Allah]] tarafından insanlara, onları [[Tevhit|tevhide]] çağıran gönderilen [[İslam'da dört kitap|kutsal kitaplar]] olarak inanırlar.<ref name="sanigosian">{{Kitap kaynağı|soyadı=Nigosian|ad=S.A.|başlık=Islam : its history, teaching and practices|url=https://archive.org/details/islamitshistoryt0000nigo|yıl=2004|yayıncı=Indiana Univ. Press|isbn=0-253-21627-3|sayfalar=[https://archive.org/details/islamitshistoryt0000nigo/page/65 65]-80|basım=[New ed.].}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|ad=Brannon M.|soyadı=Wheeler|yıl=2002|başlık=Prophets in the Quran: an introduction to the Quran and Muslim exegesis|url=https://archive.org/details/prophetsinqurani0000whee|yayıncı=Continuum|sayfa=[https://archive.org/details/prophetsinqurani0000whee/page/15 15]|isbn=978-0-8264-4956-6}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://tanzil.net/#trans/en.arberry/3:84 |başlık=Quran 3:84 |erişimtarihi=30 Ekim 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20180425183153/http://tanzil.net/#trans/en.arberry/3:84 |arşivtarihi=25 Nisan 2018 |ölüurl=evet }}</ref> Bunun yanında, diğer üç kitabın sonradan [[tahrif]] edildiğine, son kutsal kitap olan Kur'an'ın ise [[İslam'da kıyamet|Kıyamet]]'e kadar Allah tarafından korunacağına da inanırlar.<ref name="ReferenceB" /><ref>Understanding the Qurán - Page xii, Ahmad Hussein Sakr - 2000</ref> Bu konuyla ilgili olarak [[Hicr Suresi]]'nin 9. ayetinde ''"Şüphesiz o Zikr'i (Kur'an'ı) biz indirdik biz! Onun koruyucusu da elbette biziz."'' denmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.kuranvemeali.com/hicr-suresi/9-ayeti-meali | başlık = Hicr Suresi 9. ayeti ve meali {{!}} Kuran ve Meali | erişimtarihi =13 Mayıs 2023| çalışma = www.kuranvemeali.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220709140352/https://www.kuranvemeali.com/hicr-suresi/9-ayeti-meali | arşivtarihi = 9 Temmuz 2022}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Hicr-suresi/1811/9-ayet-tefsiri | başlık = Hicr Suresi 9. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı | erişimtarihi =13 Mayıs 2023| çalışma = kuran.diyanet.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180514063752/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/Hicr-suresi/1811/9-ayet-tefsiri | arşivtarihi = 14 Mayıs 2018}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.islamveihsan.com/hicr-suresi-9-ayet-meali-arapca-yazilisi-anlami-ve-tefsiri.html | başlık = Hicr Suresi 9. Ayet Meali, Arapça Yazılışı, Anlamı ve Tefsiri | erişimtarihi = 13 Mayıs 2023 | dil = Türkçe | çalışma = İslam ve İhsan | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230513213946/https://www.islamveihsan.com/hicr-suresi-9-ayet-meali-arapca-yazilisi-anlami-ve-tefsiri.html | arşivtarihi = 13 Mayıs 2023 | ölüurl = hayır }}</ref> Ayrıca Kur'an'ın, [[İslam'da peygamberler ve elçiler|İslam'da ilk peygamber]] olduğuna inanılan [[Adem|Âdem]]'den itibaren gönderilen ilahi metinlerin tamamlayıcısı olduğuna inanılır.<ref name="Britannica" />

İslamî [[tasavvuf]]ta olduğu kadar cihatçı anlayışta da –[[Paganizm|pagan]] kültüre karşı bir saldırı aracı olarak– sıkça tekrarlanan bir Kur'an önermesi olarak tevhid, tarihsel olarak [[politeizm]] zemininde gelişir. Mevcut tarihsel verilerin sonuç çıkarmamıza izin verdiği ölçüde, [[Antik Mısır|Mısır]] kralı [[Akhenaton]]'un tek tanrıcı güneş ibadeti ([[Atenizm|Aten dini]]), katı ve açık [[monoteizm]]in (MÖ 14. yüzyıl ortaları) ilk tarihsel ifadesi olarak kabul edilebilir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/191903 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=13 Aralık 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211213074855/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/191903 |arşivtarihi=13 Aralık 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> [[İsrail Krallığı (kuzey)|İsrail]] toplumunda ise [[Yehova]], bütün tanrıların en büyüğü olarak öne çıktı.<ref>“En Yüce Tanrı” ifadesi, Kitab-ı Mukaddes’te sıkça yer alır ve Semitik dünyada monarşik olarak düzenlenen politeist yapıda, Tek Tanrı’ya gönderme yapmak için kullanılır. Aynı şey, şu ifade için de geçerlidir: “tanrıların Tanrısı, Yahve”.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/191903</ref>

İslamî terminolojide "[[şirk]]" ([[Allah]]'a ortak koşmak) olarak nitelenen pagan kültürüne karşı Kur'an'ın tutumu ise şöyle özetleniyor: [[İslam öncesi Arabistan|İslam öncesi Araplar]] ağaçlar, kuyular ve dağlara ilişkin kıssa ve [[Arap mitolojisi|mitoloji]]ler kurgulamış; [[Safâ tepesi|Safâ]], Merve, Ebû Kubeys, [[Arafat Dağı|Arafat]], Mina ve [[Müzdelife]]'de bulunan kaya ve dağlara ilişkin [[kült]]ler oluşturmuşlardır.<ref name=":6" /> Kur'an, bir kısım tapınmaları kaldırmasına rağmen kökleşmiş Arap mukaddesatıyla çatışmamış, bazı ritüelleri devam ettirmiştir.<ref name=":6">{{Web kaynağı |url=https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/link/5e20c19d458515ba208de0a1/download |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210420113230/https://www.researchgate.net/publication/317604040_Cahiliye_Arap_Hac_Rituellerinin_Kur%27an%27daki_Menasikle_Diyalektik_Iliskisi/link/5e20c19d458515ba208de0a1/download |arşivtarihi=20 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>M. F. al-Hamad, J. F. Healey, "Late Antique Near Eastern Context: Some Social and Religious Aspects", Oxford Handbook of Qur’anic Studies, 2020, p.&nbsp;88-92</ref> Bu durum bazı İslamî yorumcular tarafından "tedricilik" olarak değerlendirilir.

=== Şeriat ve fıkıhta ===
{{Ana|Şeriat|Fıkıh|Ef'âl-i mükellefîn}}
[[Dosya:Taliban beating woman in public RAWA.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Afganistan]]'da [[köktendincilik]] karşıtı ve [[sekülerizm]] yanlısı olan [[Afganistan Devrimci Kadın Birliği|Devrimci Kadın Birliği]]'nin 26 Ağustos 2001 günü gizlice kayda aldığı bu görüntülerde bir kadın, [[burka]]sını açtığı için, [[Emr-i bi'l ma'rûf ve nehy-i anil münker|iyiliğin emredilmesi ve kötülüğün men edilmesinden]] sorumlu bir din polisince halk ortasında sopayla cezalandırılıyor.]]Birincil kaynak olarak Kur'an'a dayandırılan [[şeriat|şeriat kanunları]]; [[İslam'da kadın|kadın-erkek ilişkileri]], savaş, [[Nikâh|evlilik]], boşanma, [[miras]] paylaşımı, şahitlik gibi birçok konuda konulan kurallar ile yüzyıllar boyunca [[Müslüman]] toplumları ve sosyal hayatı düzenleyici etkiler yapmıştır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/seriat | başlık = ŞERİAT | erişimtarihi =14 Mayıs 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190929094735/https://islamansiklopedisi.org.tr/seriat | arşivtarihi = 29 Eylül 2019}}</ref> Klasik şeriat uygulamaları, [[farz]] sayılan ibadetlerin terkini [[İslam'da dinden çıkma|dinden çıkma]] saydığı ve onlara için ölüme varan şiddetli cezalar verdiği hâlde, [[insan hakları]] kavramının gelişmesi ile [[İslam dünyası|İslam ülkelerinde]] ibadetlerin ceza veya mükâfatının uhrevi olarak değerlendirildiği daha [[Sekülerizm|seküler]] veya kısmi şeriat uygulamaları ön plana çıkmaktadır. Klasik şeriat uygulamalarından bir kısmı [[insan hakları]]na ciddi ihlaller içermektedir.<ref name="etc-graz.eu">{{Web kaynağı|url=http://www.etc-graz.eu/wp-content/uploads/2020/08/insan_haklar__305_n__305__anlamak_kitap_bask__305_ya_ISBNli_____kapakli.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Mart 2021|arşivtarihi=26 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200926014247/http://www.etc-graz.eu/wp-content/uploads/2020/08/insan_haklar__305_n__305__anlamak_kitap_bask__305_ya_ISBNli_____kapakli.pdf|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="gedik.edu.tr">{{Web kaynağı|url=https://www.gedik.edu.tr/wp-content/uploads/insan-haklari-ve-demokrasi-ders-notu.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=11 Mart 2021|arşivtarihi=29 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200929000813/https://www.gedik.edu.tr/wp-content/uploads/insan-haklari-ve-demokrasi-ders-notu.pdf|ölüurl=evet}}</ref>

Kur'an'a göre başlıca suçlar ve [[İslam ceza hukuku|cezalandırma şekilleri]] şunlardır:<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/549463 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522102811/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/549463 |arşivtarihi=22 Mayıs 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>

:'''Zina:''' Kur'an'a göre [[zina]]nın cezası 100 sopadır ([[Nur Suresi]]: 2). Zina yapan [[cariye]] ise, o zaman da bu cezanın yarısı kadar ceza alır.<ref>Nisa Suresi, 25. ayet</ref> Ancak [[şeriat]]ta, [[hadis]]lerden yola çıkarak bekârlara 100 sopa, evlilere ise [[recm]] cezası uygulanır.<ref name="hayrettinkaraman.net">{{Web kaynağı |url=http://www.hayrettinkaraman.net/yazi/hayat2/0260.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120503224027/http://www.hayrettinkaraman.net/yazi/hayat2/0260.htm |arşivtarihi=3 Mayıs 2012 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="ihya.org">{{Web kaynağı |url=http://www.ihya.org/kavram/kavramlar-ansiklopedisi/dt-1933.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20131009234825/http://www.ihya.org/kavram/kavramlar-ansiklopedisi/dt-1933.html |arşivtarihi=9 Ekim 2013 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Türkler|Türk]] İslam profesörü [[Yaşar Nuri Öztürk]], recm cezasının [[İslam]]'da yerinin olmadığını, bunun [[Tevrat]]'ta yer aldığını ve [[Yahudilik|Yahudi]] geleneği olduğunu belirtmiştir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.youtube.com/watch?v=_kLb9QmTyXs | başlık = Taşlamanın, recmin kaynağı nedir? - Prof. Dr. Yaşar Nuri Öztürk | erişimtarihi = 14 Mayıs 2023 | tarih = 3 Mayıs 2020 | çalışma = YouTube | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200611200333/https://www.youtube.com/watch?v=_kLb9QmTyXs | arşivtarihi = 11 Haziran 2020}}</ref> Şeriat yasalarında [[tecavüz]] (ırza geçme) gibi bir suç tanımı ise bulunmamaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423910726.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200703015957/http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423910726.pdf |arşivtarihi=3 Temmuz 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>
:'''Hırsızlık:''' [[Hırsızlık]] eyleminin suçu, sağ elden başlayarak ellerinden bir tanesinin kesilmesi şeklindedir.<ref name="hayrettinkaraman.net" /> İslam hukukçuları arasında hırsızlık suçunun unsurları ve cezalandırılma şartlarına ilişkin ayrıntılarda görüş ayrılıkları bulunmakla beraber, genel kabule göre hırsıza el kesme cezasının verilebilmesi, bazı şartların varlığına bağlıdır.<ref name="ihya.org" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/707/38-ayet-tefsiri | başlık = Mâide Suresi 38. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı | erişimtarihi =14 Mayıs 2023| çalışma = kuran.diyanet.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170705180240/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/707/38-ayet-tefsiri | arşivtarihi = 5 Temmuz 2017}}</ref>
:'''Kazf:''' Kazf, bir kişiye onun [[zina]] ettiği isnadında bulunmak veya kişinin nesebini inkâr etmektir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebyuhfd/issue/62904/955246|başlık=İSLAM VE OSMANLI CEZA HUKUKUNDA KAZF SUÇU|tarih=1 Aralık 2018|sayı=3-4|dil=Türkçe|sayfalar=313-392|çalışma=Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi|cilt=XXII|ad=Beşir|soyadı=Babayiğit|issn=2651-494X|erişim-tarihi=21 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230521105017/https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebyuhfd/issue/62904/955246|arşivtarihi=21 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an'da zina iftirasında bulunup da [[şahit]] getiremeyenlere 80 sopa vurulması ve artık onların şahitliğinin kabul edilmemesi hükmü yer almaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/kazf|başlık=KAZF|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230521105017/https://islamansiklopedisi.org.tr/kazf|arşivtarihi=21 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> (Ayrıca bakınız: [[İfk Olayı]])
:'''Yol kesme:''' İslamî literatürde "hırâbe" veya "[[eşkıyalık]]" da denilen; kamu düzeni, emniyet, asayiş ve özgürlük ihlali içeren bu suçun cezası, eylemlerin çeşidine ve ağırlığına göre suçlunun ya öldürülmesi veya asılması ya da sağ el ve sol ayaklarının çapraz olarak kesilmesi veya sürgün edilmesidir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/eskiya|başlık=EŞKIYA|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522102809/https://islamansiklopedisi.org.tr/eskiya|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> İlgili ayetin ([[Maide Suresi|Maide]]: 33–35) iniş sebebi olarak birkaç eşkıyalık hadisesi zikredilmekledir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/702/33-34-ayet-tefsiri|başlık=Mâide Suresi 33-34. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|çalışma=kuran.diyanet.gov.tr|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522102811/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/M%C3%A2ide-suresi/702/33-34-ayet-tefsiri|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
:'''Öldürme ve yaralama suçları / Kısas:''' Kur'an'da bu suçlarla ilgili birkaç adet [[kısas]] ayeti bulunur. Öldürme suçlarında [[Bakara Suresi]]'nin 178. ayetine göre kısas uygulanırken, yaralama suçlarında durum net değildir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/kisas-ile-ilgili-ayetler|başlık=Kısas ile ilgili ayetler ve mealleri {{!}} Kuran ve Meali|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranvemeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522102811/https://www.kuranvemeali.com/kisas-ile-ilgili-ayetler|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Maide Suresi]]'nin 45. ayetinde ise, daha önce [[Tevrat]]'ta [[İsrailoğulları]] kabilesi için de kısas emrinin (cana can, göze göz, dişe diş vb.) bulunduğu ifade edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/maide-suresi/45-ayeti-meali|başlık=Mâide Suresi 45. ayeti ve meali {{!}} Kuran ve Meali|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranvemeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522102806/https://www.kuranvemeali.com/maide-suresi/45-ayeti-meali|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

====Kısas====
{{Ana|Kısas}}[[Dosya:Use of Sharia by country.svg|küçükresim|upright=1.05|[[İslam İşbirliği Teşkilatı]]'na üye ülkeler arasında [[şeriat]] uygulaması.

{{Lejant|#179C86|Yargıda şeriatı uygulamayan İslam İşbirliği Teşkilatı üyesi ülkeler.}}
{{Lejant|#F6DD4F|Şeriatı kişisel durumlarda (evlilik, boşanma, miras, velayet vb.) uygulayan, bunun dışında uygulamayan ülkeler.}}
{{Lejant|#706EA4|Şeriat kanunlarını bütünü ile kabul eden ülkeler.}}
{{Lejant|#FF9950|Şeriatı bölgesel farklar gözeterek uygulayan ülkeler.}}]]Kısas, [[aşiret]]e dayalı olan [[Araplar|Arap]] toplum düzeninde [[Kan davası|kan davaları]] veya savaşların önlenmesi için kullanılan bir çözümleme aracıydı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/kisas | başlık = KISAS | erişimtarihi =14 Mayıs 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200619080500/https://islamansiklopedisi.org.tr/kisas | arşivtarihi = 19 Haziran 2020}}</ref> Kısas toplumsal denklik üzerinden yürütülür, öldürülen kişinin kadın–erkek, köle–hür, seçkin–sıradan olması göz önüne alınarak katilin aşiretinden öldürülene denk birisi infaz edilirdi. Örneğin köleye karşılık ancak bir [[Kölelik|köle]], kadına karşılık bir kadın öldürülebilirdi.<ref>{{Web kaynağı |url=https://zh.booksc.eu/book/52479161/c42c5a |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220129180325/https://zh.booksc.eu/book/52479161/c42c5a |arşivtarihi=29 Ocak 2022 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://isamveri.org/pdfdrg/D03380/2010_3_1/2010_3_1_NAMLIT.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Eylül 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210902111443/http://isamveri.org/pdfdrg/D03380/2010_3_1/2010_3_1_NAMLIT.pdf |arşivtarihi=2 Eylül 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="sabah.com.tr">{{Web kaynağı |url=https://www.sabah.com.tr/sozluk/sosyoloji/kisas-nedir |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Eylül 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210907064107/https://www.sabah.com.tr/sozluk/sosyoloji/kisas-nedir |arşivtarihi=7 Eylül 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Eski toplumlarda suçun şahsiliği ilkesi bulunmamakta, çoğu zaman müessir fiilin kasten yapılmış bir eylem olup olmadığı da göz ardı edilerek, bir bakıma bir cinayet, karşı cinayet işlenerek cezalandırılırdı.<ref name="sabah.com.tr" /><blockquote>Ey iman edenler! Öldürülenler hakkında size kısas [[farz]] kılındı. Hüre karşı hür, köleye karşı köle, kadına karşı kadın... Ancak öldüren kimse, kardeşi (öldürülenin vârisi, velisi) tarafından affedilirse, aklın ve dinin gereklerine uygun yol izlemek ve güzellikle diyet ödemek gerekir. Bu, Rabbinizden bir hafifletme ve rahmettir. Bundan sonra tecavüzde bulunana elem dolu bir azap vardır. '''([[Bakara Suresi|Bakara]]: 178)'''</blockquote>İlgili ayette geçen "kadına kadın" ifadesinin neshedilmesi ve ayette geçmediği hâlde [[Müslüman]] birisinin Müslüman olmayan bir kişiyi öldürdüğünde kısas uygulanıp uygulanmayacağı konuları tartışmalıdır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://sorularlaislamiyet.com/%E2%80%9Chure-hur-disiye-disi-koleye-kole-kisas-edilir%E2%80%9D-bakara-178-ayetine-gore-bir-erkek-bir-kadini-oldurse |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170227150527/https://sorularlaislamiyet.com/%E2%80%9Chure-hur-disiye-disi-koleye-kole-kisas-edilir%E2%80%9D-bakara-178-ayetine-gore-bir-erkek-bir-kadini-oldurse |arşivtarihi=27 Şubat 2017 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.khilafah.nl/pdf/Ukubat.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20171215120337/http://www.khilafah.nl/pdf/Ukubat.pdf |arşivtarihi=15 Aralık 2017 |ölüurl=evet }}</ref> [[Şeriat]] yasalarına göre köle bir insan hür bir insanı öldürdüğünde kısas yapılır, ancak hür bir insan bir köleyi öldürdüğünde kısas yapılamaz.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.goodreads.com/author/quotes/3393571._lhan_Arsel?page=2 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170227151702/https://www.goodreads.com/author/quotes/3393571._lhan_Arsel?page=2 |arşivtarihi=27 Şubat 2017 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/bir-adam-kolesine-vursa-veya-oldurse-ona-ne-ceza-verilecektir | başlık = Bir adam kölesine vursa veya öldürse, ona ne ceza verilecektir? | erişimtarihi = 14 Mayıs 2023 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200924094435/https://sorularlaislamiyet.com/bir-adam-kolesine-vursa-veya-oldurse-ona-ne-ceza-verilecektir | arşivtarihi = 24 Eylül 2020}}</ref> [[Hanefilik|Hanefîlere]] göre bir [[Kölelik|köleyi]] öldüren hür kimse de kısas ile öldürülür.<ref name=":7">{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/kole | başlık = KÖLE | erişimtarihi =14 Mayıs 2023| dil =Türkçe| çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200628110851/https://islamansiklopedisi.org.tr/kole | arşivtarihi = 28 Haziran 2020}}</ref> Diğer [[İslam mezhepleri|mezhepler]], hürlerin köleler karşısında kısas edilmeyeceği görüşündedir. Yaralamalarda [[Şâfiîlik|Şâfiî]], [[Mâlikîlik|Mâlikî]] ve [[Hanbelilik|Hanbelîlere]] göre hür kişi köle mukabilinde kısas olunmaz.<ref name=":7" />

[[Türkler|Türk]] [[ilahiyat]]çı [[Abdülaziz Bayındır]]'a göre, yukarıdaki ilgili ayetle [[Tevrat]] hükümlerinden olan "dişe diş, göze göz, kulağa kulak, buruna burun ve yaralamalarda misliyle karşılık verme" gibi kısas hükümleri kaldırılmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-dersleri/2-bakara-suresi-178-ayet.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200723030547/https://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-dersleri/2-bakara-suresi-178-ayet.html |arşivtarihi=23 Temmuz 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>

====Kadın====
{{Ana|İslam'da kadın}}
[[Dosya:Osman-hamdi-bey-girl-reciting-qu-ran-1880.jpg|küçükresim|Ünlü [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] ressamı [[Osman Hamdi Bey]]'in ''[[Kur'an Okuyan Kız]]'' adlı tablosu. (1880 yılına ait)|230x230pik]]'''İslam'da ve Kur'an'da kadının yeri''' konusunda Müslümanlar arasında birbirinin tam aksi iki farklı eğilim görülmektedir.<ref name="nazife" /> Bunlardan ilki, [[İslam]]'ı kadını en yüksek mertebeye oturttuğu, kadınlara bütün haklarını verdiği şeklinde iken; diğeri ise Kur'an'ı [[ataerkillik|ataerkil]] [[Araplar|Arap]] toplumunun önyargılarını yansıtan, kadınları ikinci sınıf bir konuma hapseden bir metin olarak algılayanların tutumudur.<ref name="nazife">{{Web kaynağı | soyadı1 = Gürhan | ad1 = Nazife | başlık = '''Kadın bakış açısıyla Kuran'ı Yeniden Okuma Denemesi- Amina Wedud- kuran ve Kadın''' | url = https://www.academia.edu/6708946/KADIN_BAKI%C5%9E_A%C3%87ISIYLA_KURANI_YEN%C4%B0DEN_OKUMA_DENEMES%C4%B0_-AM%C4%B0NA_WEDUD-KURAN_VE_KADIN | yayıncı = e-Şarkiyat İlmi Araştırmalar Dergisi Sayı 6, Kasım 2011 | erişimtarihi = 5 Ağustos 2016 | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20190302090811/https://www.academia.edu/6708946/KADIN_BAKI%C5%9E_A%C3%87ISIYLA_KURANI_YEN%C4%B0DEN_OKUMA_DENEMES%C4%B0_-AM%C4%B0NA_WEDUD-KURAN_VE_KADIN |arşivtarihi= 2 Mart 2019 | ölüurl =hayır}}</ref> [[Müslüman]] [[kadın]]ların ({{Dil|ar|'''مسلمات'''}}, ''Müslimāt –'' tekil: '''مسلمة''', ''Müslime'')<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/kadin|başlık=KADIN|erişimtarihi=20 Mart 2023|arşivtarihi=24 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200924070029/https://islamansiklopedisi.org.tr/kadin|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi}}</ref> deneyimleri farklı toplumlarda ve aynı toplum içinde büyük farklılıklar gösterir.<ref name="Siraj 20112">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/0966369X.2011.617907|başlık=Meanings of modesty and the hijab amongst Muslim women in Glasgow, Scotland|erişimtarihi=15 Ocak 2022|arşivtarihi=15 Ocak 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220115080949/https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/0966369X.2011.617907|tarih=October 2011|ölüurl=hayır|biçim=PDF|sayı=6|sayfalar=716-731|dergi=[[Gender, Place & Culture|Gender, Place & Culture: A Journal of Feminist Geography]]|yayıncı=[[Taylor & Francis]]|cilt=18|ad=Asifa|soyadı=Siraj|issn=1360-0524|doi=10.1080/0966369X.2011.617907|s2cid=144326780}}</ref><ref name="bodman2">{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=PFzdA2Hini4C&pg=PA2|başlık=Women in Muslim Societies: Diversity Within Unity|sayfalar=2-3|yayıncı=Lynne Rienner Publishers|yıl=1998|isbn=978-1-55587-578-7|editör=Herbert L. Bodman|editör2=Nayereh Esfahlani Tohidi}}</ref> Ortak yönleri ise, hayatlarını değişen derecelerde etkileyen, aralarındaki geniş [[kültür]]el, [[Sosyoloji|sosyal]] ve [[ekonomi]]k farklılıklar arasında köprü kurmaya hizmet edebilecek ortak bir kimlik veren [[İslam]] dinine bağlılıklarıdır.<ref name="Siraj 20112" /><ref name="bodman2" /><ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=MgbVSWaX8KEC|başlık=A Brief Illustrated Guide to Understanding Islam|tarih=1997|dil=İngilizce|yayıncı=Darussalam|isbn=978-9960-34-011-1|ad2=Ibrahim Ali Ibrahim|soyadı2=Abu-Harb|soyadı1=Ibrahim|ad1=I. A.|erişim-tarihi=18 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314145012/https://books.google.com/books?id=MgbVSWaX8KEC|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref>
İslam toplumlarında kadının gerek [[aile]] hayatında, gerekse siyasi, hukuki, sosyal ve ekonomik alanlardaki konumunu bir taraftan dinî kurallar, diğer taraftan ise sosyal ve siyasi çevre, [[Etnik grup|etnik yapı]] ve İslam öncesinden gelen kültür mirası belirlemiştir.<ref name=":02">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/kadin|başlık=KADIN|erişimtarihi=24 Mart 2023|arşivtarihi=24 Eylül 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200924070029/https://islamansiklopedisi.org.tr/kadin|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi}}</ref> Bu sebeple [[İslam dünyası]]nda kadının konumu her dönemde değişmiştir. Hatta aynı bölgede ve aynı zaman diliminde yaşayan kadınlar arasında bile şehirde veya kırsal kesimlerde bulunmalarına göre farklılıklar olmuştur.<ref name=":02" /> Ayrıca [[şeriat|şeriat hukukunda]] erkeklerde olduğu gibi esire veya [[cariye]] kadınların [[tesettür|giyim kuralları]], dinî ve toplumsal hakları ve sorumlulukları hür kadınlardan tamamen farklıdır.

'''Çok eşlilik:''' Kur'an'da erkek evliliği ile ilgili ucu açık ifadenin ([[Nisa Suresi|Nisâ]]: 3) klasik [[Sünnilik|Sünni anlayışı]]nda [[hadis]] rivayetleri kullanılarak sınırlandırılmasıyla erkeklerin en fazla dört hür kadınla aynı anda evli olabileceğine karar verilir ve evlilik sayısı için üst limit belirlenir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://cuid.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/cuid/issue/43612/511376|başlık=İslâm Hukukunda Kamu Otoritesinin Çok Eşliliği Sınırlandırması|tarih=15 Haziran 2019|sayı=1|dil=Türkçe|sayfalar=5-28|çalışma=Cumhuriyet İlahiyat Dergisi|cilt=23|ad=İbrahim|soyadı=Yilmaz|issn=2528-9861|doi=10.18505/cuid.511376|erişim-tarihi=20 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144958/http://cuid.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/43612/511376|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/cok-evlilik|başlık=ÇOK EVLİLİK|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200505183449/https://islamansiklopedisi.org.tr/cok-evlilik|arşivtarihi=5 Mayıs 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Ancak [[İmamiye|İmamîlik]] ve [[Zahiri mezhebi|Zâhirilik]] mezhepleri bu sınırlamayı kabul etmeyerek üst sınırı 9 olarak kabul etmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://sorularlaislamiyet.com/kaynak/taaddud-u-zevcat |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127131846/https://sorularlaislamiyet.com/kaynak/taaddud-u-zevcat |arşivtarihi=27 Ocak 2022 |ölüurl=hayır }}</ref><blockquote>Yetimlerin hakkına riayet edemeyeceğinizden korkarsanız, beğendiğiniz kadınlardan ikişer, üçer, dörder nikâhlayın. Haksızlık etmekten korkarsanız, tek kadın veya mülkiyetinizde bulunan cariye ile yetinin. Bu, adaletten ayrılmamanız için en uygun olanıdır. '''([[Nisa Suresi]]: 3)'''</blockquote>'''Savaş esiri olarak kadın:''' Savaşlarda [[Savaş tutsağı|esir]] alınan kadınların durumu [[insan hakları]] açısından kritik bir meseledir. Geleneksel Kur'an yorumlarına göre bu kadınlar alınıp satılan [[cariye]]ler ile eşit ve [[ganimet]] olarak mülk edinilmiş kadınlardır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://islamiyontem.net/kitaplar/turkce%20tefsir/tefsirkulliyati/002bakara/bakara14/03.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20190916102635/http://islamiyontem.net/kitaplar/turkce%20tefsir/tefsirkulliyati/002bakara/bakara14/03.htm |arşivtarihi=16 Eylül 2019 |ölüurl=evet }}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=564|başlık=Köle ve cariye nedir? - Dinimiz İslam|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=dinimizislam.com|ad=dinimiz|soyadı=islam|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230107203855/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=564|arşivtarihi=7 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu kadınların başkaları ile [[nikâh]]lı olup olmadıkları göz önüne alınmaz ve diğer mülk edinilen kadınlar gibi, hak sahipleri (savaşçılar veya bunları satın alanlar) tarafından bedenleri üzerinde -rızaları alınmadan- cinsel tasarruflarda bulunulabilir.<ref name="sorularlaislamiyet.com">{{Web kaynağı|url=https://sorularlaislamiyet.com/cariye-ne-demektir-ve-cariyeler-ile-cinsel-iliski-gunah-midir-0|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=1 Haziran 2021|arşivtarihi=14 Ağustos 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200814135111/https://sorularlaislamiyet.com/cariye-ne-demektir-ve-cariyeler-ile-cinsel-iliski-gunah-midir-0|ölüurl=hayır}}</ref> Bazı [[ilahiyat]] uzmanları ise, esirleri [[Kölelik|köle]] veya [[cariye]] yapmanın ve cariyelerin cinselliğinden nikâhsız olarak yararlanmanın Kur'an'a aykırı olduğunu, bu konudaki ayetler açık olmasına rağmen anlam kayması yapılarak bir algı oluşturulduğunu, esirlerin köleleştirilebileceği ve cariyelerin cinselliğinden yararlanılabileceği anlayışının [[Sünnilik|Sünni]] ve [[Şiilik|Şii]] bütün mezheplerin ortak görüşü hâline getirildiğini belirtmektedirler.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.suleymaniyevakfi.org/tarih-arastirmalari/savas-esirleri-ve-cariyelik.html|başlık=Savaş Esirleri ve Cariyelik|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=2 Kasım 2015|dil=Türkçe|çalışma=Süleymaniye Vakfı|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520064147/https://www.suleymaniyevakfi.org/tarih-arastirmalari/savas-esirleri-ve-cariyelik.html|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

'''Kadın giyimi:''' Kur'an'da kadın giyimi ile ilgili emir kipi ile ifade edilen cümlelerde [[tesettür|kadın giyimi]] ile ilgili net bir çerçeve çizilmemesi, [[İslam]]'da kadın giyiminin yüzyıllar boyunca tartışılan, bir uçta sadece ''avret'' olarak tanımlanan edep yerlerinin<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.etimolojiturkce.com/kelime/avret |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Mart 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200921090511/https://www.etimolojiturkce.com/kelime/avret/ |arşivtarihi=21 Eylül 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> (cinsel organlarını) örtülmesini yeterli gören, diğer uçta kadının el ve yüzler dahil bütün bedeninin örtülmesini zorlayan anlayışların ortaya çıkmasına neden olmuştur.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.nurmend.com/yayin/serh/47-tesettur-risalesi-ve-serhi#%C3%96ns%C3%B6z |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=19 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200804221916/https://www.nurmend.com/yayin/serh/47-tesettur-risalesi-ve-serhi#%C3%96ns%C3%B6z |arşivtarihi=4 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/tesettur|başlık=TESETTÜR|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200927095720/https://islamansiklopedisi.org.tr/tesettur|arşivtarihi=27 Eylül 2020|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=1044|başlık=Dinimizde tesettürün önemi - Dinimiz İslam|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=dinimizislam.com|ad=dinimiz|soyadı=islam|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520064138/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=1044|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> [[Başörtüsü]], [[İslam öncesi Arabistan]]'da da kullanılmaktaydı.<ref>'''^''' Belazûri, Ensâb, c. 12, s. 153; Cevad Ali, Mufassal, c. 4, s. 662-663.</ref><ref name=":8">{{Web kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/512769|başlık=Wayback Machine|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=21 Eylül 2022|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220921043701/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/512769|arşivtarihi=21 Eylül 2022|ölüurl=}}</ref> Bunu, hem erkekler hem de kadınlar, aşırı sıcak ve soğuk havalardan korunmak için kullanmaktaydılar.<ref name=":8" /> İslam peygamberi [[Muhammed]]'in peygamberliğinin 12 yıllık [[Muhammed'in Mekke dönemi|Mekke döneminde]] ise [[tesettür]], bir İslamî emir değildi. Ancak [[Medine]] döneminde, rivayete göre geceleri tuvalet ihtiyacını gidermek için açık alana çıkan kadınların birtakım [[münafık]]lar tarafından rahatsız edilmeleri nedeniyle, kadınların artık rahatsız edilmemek için onların giyimlerini belirten [[Nur Suresi]]'nin 31. ayeti indi.<ref name=":8" /> [[Münafık]] kimseler, kadınların [[cariye]] mi yoksa hür mü olduğunu ayıramıyorlardı ve kadınları rahatsız eden bu kişiler örtülü kadınlara yaklaşmıyorken diğerlerini ise taciz ediyorlardı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=_J5bDhMP9lQ|başlık=What does the Quran really say about a Muslim woman's hijab? {{!}} Samina Ali {{!}} TEDxUniversityofNevada - YouTube|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=16 Ekim 2022|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221016183631/https://www.youtube.com/watch?v=_J5bDhMP9lQ|arşivtarihi=16 Ekim 2022|ölüurl=}}</ref>

[[İnsan hakları|Bireysel özgürlük ve değerler anlayışı]]nın gelişmediği, Kur'an'ın Allah'ın emir ve yasaklarından oluştuğu anlayışıyla [[şeriat]] ve itaat kültürünün toplumsal belleğe sürekli olarak işlendiği [[Otokrasi|otokratik]] toplumlarda [[tesettür]], yeni bir şiddet ve [[zorbalık|dinsel zorbalık]] aracına dönüşebilmektedir.<ref>[[İran]]'da 1983'te çıkartılan Ceza Kanunu ile hicap kurallarına aykırı hareket eden kadınlara "74 kırbaç" cezası getirildi. Sanam Vakil: ''[https://books.google.se/books?id=WB3m-cBtrQ4C&pg=PA67&dq=ataturk+veils&hl=sv&sa=X&ved=2ahUKEwj9vpn3m7TzAhXKxIsKHVjRC40Q6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=ataturk%20veils&f=false Women and Politics in the Islamic Republic of Iran: Action and Reaction] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20211006041051/https://books.google.se/books?id=WB3m-cBtrQ4C&pg=PA67&dq=ataturk+veils&hl=sv&sa=X&ved=2ahUKEwj9vpn3m7TzAhXKxIsKHVjRC40Q6AF6BAgIEAI#v=onepage&q=ataturk%20veils&f=false |tarih=6 Ekim 2021 }}''</ref><ref>[https://www.rudaw.net/english/middleeast/iran/19092022 Father of Kurdish woman killed in Iran says daughter was beaten] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220919071338/https://www.rudaw.net/english/middleeast/iran/19092022 |tarih=19 Eylül 2022 }}, Rudaw, 19 September 2022</ref><ref name="medscans2">[https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2022/09/19/Mahsa-Amini-s-medical-scans-show-skull-fractures-caused-by-severe-trauma-Report Mahsa Amini’s medical scans show skull fractures caused by ‘severe trauma’: Report] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220924055756/https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2022/09/19/Mahsa-Amini-s-medical-scans-show-skull-fractures-caused-by-severe-trauma-Report |tarih=24 Eylül 2022 }}, Alarabya News, 2022</ref><ref>[https://www.rferl.org/a/iran-amini-death-head-injury-doctor/32042587.html Iranian Medical Official Says Amini's Death Caused By Head Injury, Rejects Official Version] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220920105216/https://www.rferl.org/a/iran-amini-death-head-injury-doctor/32042587.html |tarih=20 Eylül 2022 }}, Radio Free Europe/Radio Liberty, 2022</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2022/09/19/Mahsa-Amini-s-medical-scans-show-skull-fractures-caused-by-severe-trauma-Report|başlık=Mahsa Amini's medical scans show skull fractures caused by ‘severe trauma’: Report|tarih=19 Eylül 2022|yayıncı=Al Arabiyya|erişimtarihi=20 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220924055756/https://english.alarabiya.net/News/middle-east/2022/09/19/Mahsa-Amini-s-medical-scans-show-skull-fractures-caused-by-severe-trauma-Report|arşivtarihi=24 Eylül 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.iranintl.com/en/202209195410|başlık=Mahsa Amini's CT Scan Shows Skull Fractures Caused By Severe Blows|tarih=19 Eylül 2022|website=Iran International|erişimtarihi=20 Ekim 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220920112159/https://www.iranintl.com/en/202209195410|arşivtarihi=20 Eylül 2022|ölüurl=hayır}}</ref>

===Korunduğu inancı===
[[Dosya:Sana'a1 Stanford '07 recto.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Sana'a el yazmaları]]ndan Stanford '07 folyosunun arka tarafı. Üstteki katman [[Bakara Suresi]]'nin 265''–''271. ayetleridir. Yaprağın alttaki metni ise Bakara'nın 191''–''196. ayetlerini kapsamaktadır.]]

İlk zamanlar [[vahiy kâtipleri]] tarafından [[papirüs]], deri ve kemik üzerine yazılarak saklanan Kur'an ayetlerinin ilk nüshaları bulunmamaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Text/Mss/ |başlık=The Qur'anic Manuscripts |erişimtarihi=27 Aralık 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160103200050/http://www.islamic-awareness.org/Quran/Text/Mss/ |arşivtarihi=3 Ocak 2016 |ölüurl=hayır }}</ref> 2015'te [[Birmingham Üniversitesi]]'nin kütüphanesinde bulunan [[Hicazi yazı]] ile yazılmış Kur'an parşömenleri üzerinde [[Radyokarbon tarihleme yöntemi|radyokarbon]] yöntemi ile yapılan testlere göre, parşömenler 568''–''645 (%95'ten fazla bir olasılıkla) yıllarına aitti.<ref>Coughlan, Sean. "'Oldest' Koran fragments found in Birmingham University". BBC.</ref>

Günümüz [[İslam dünyası|İslam coğrafyasında]] birbirinden küçük ayrıntı ve anlam farklılıkları barındıran değişik Kur'an nüshaları bulunmakta ve kullanılmaktadır.<ref name=":9">{{Web kaynağı |url=https://hanifler.com/archive/index.php?t-3401.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514214704/https://hanifler.com/archive/index.php?t-3401.html |arşivtarihi=14 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> İslam âlimleri, bu küçük yazım ve okuyuş farklılıkları ve anlam kaymalarının az olduğunu ve Kur'an'ın anlam bütünlüğüne bir zarar vermediğini söylerler.<ref name=":9" /> Günümüz [[Müslüman]] âlimlerinin çoğunluğu ise, günümüz metninin [[Muhammed]]'in okuması ve hatta yazdırması ile oluşan Kur'an metni olduğuna inanırlar.<ref>F. E. Peters (1991), ss. 3–5: "Few have failed to be convinced that … the Quran is … the words of Muhammad, perhaps even dictated by him after their recitation."</ref> Batılı araştırmacılar Kur'an'ın orijinal metninin korunup korunmadığı konusunda farklı yaklaşımlara sahiptirler.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/31637/tez.pdf?sequence=1 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=2 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210128060718/https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/31637/tez.pdf?sequence=1 |arşivtarihi=28 Ocak 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Dr. Daniel Brubaker, en eski Kur'an metinleri üzerinde yapılan değişiklik, düzeltme ve eklemeleri konu aldığı sunumlu bir video serisini (Variant Quran) internet üzerinde yayımlamıştır.<ref name="danielbrubaker.com">{{Web kaynağı|url=https://www.danielbrubaker.com/daniel-brubaker-quran-and-islam/|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=12 Ekim 2021|arşivtarihi=14 Şubat 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210214174422/https://www.danielbrubaker.com/daniel-brubaker-quran-and-islam/|ölüurl=hayır}}</ref>

1972'de [[Yemen]]'in [[San'a]] kentindeki bir [[cami]]de eski Kur'an'lardan oluşan bir kayıt keşfedildi. Yazma, genellikle "[[Sana'a el yazmaları|San'a el yazmaları]]" olarak bilinir. Bu Kur'an parçalarını uzun yıllar araştıran [[Almanlar|Alman]] bilim insanı [[:en:Gerd R. Puin]] ve araştırma ekibi, [[8. yüzyıl]]ın başlarına tarihlendirdiği el yazmalarının yaklaşık 35.000 mikrofilm fotoğrafını çekti. Gerd Puin, çalışmasının tamamını yayımlamadı; ancak alışılmadık [[ayet]] sıralamaları, küçük metin varyasyonları ve nadir imla stilleri kaydetti. Ayrıca bazı parşömenlerin yeniden kullanılmış parşömenler olduğunu öne sürdü. Puin, bunun sabit bir metin yerine "gelişen bir metin" anlamına geldiğine inanıyordu.<ref name="theatlantic.com2"/>

====Mukattaa harfleri ve 19 gizemi====
{{Ana|Mukattaa harfler|19 (sayı)}}
[[Dosya:Qur'anic initial letters en.PNG|sol|küçükresim|upright=0.77|Kur'an'da 29 surenin başında yer alan [[mukattaa harfler]]inin sağdan sola doğru ağaç şeması.

]]
Mukattaa ve 19 sistemi, güncel Kur'an metinleri üzerinde yapılan bir çalışmayla Kur'an metninin [[19 (sayı)|19 sayısının]] tam katları üzerine tasarlandığını ve bu sistemin kanıtlaması üzerinden Kur'an metninin değişikliklerden korunarak günümüze kadar korunduğunu savunan bir tezdir. [[19 (sayı)|Bu sayı sistemi]]nin dayanağı olarak [[Müddessir Suresi]]'nin 30. ayeti gösterilir.<ref>{{Kitap kaynağı|url=|başlık=Kur'an-ı Kerim|erişimtarihi=|tarih=|bölüm=|dil=Türkçe|sayfa=|sayfalar=|çalışma=|yayıncı=|alıntı=74:30|isbn=}}</ref> Tezin savunucuları, 14 asırdır anlamları anlaşılmayan [[Mukattaa harfler|başlangıç harf setlerinin]] de bu sistem yoluyla açıklandığına inandılar.<blockquote>Üzerinde on dokuz vardır. '''([[Müddessir Suresi]]: 30)'''<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=74&ayet=30|başlık=Müddessir Suresi 30. Ayet|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranmeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520080816/https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=74&ayet=30|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref></blockquote>1974'te [[Mısır]]lı [[biyokimya]]cı ve bilgisayar uzmanı [[Reşad Halife]] tarafından yayımlanan teze göre [[Besmele]] 19 harften oluşmaktadır ve Kur'an'daki [[Sureler listesi|sure sayısı]] 19'un 6 ile çarpımına (114) eşittir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://submission.org/App1.html|başlık=Appendix 1 of the Authorized English translation of Quran by Rashad Khalifa, Ph.D. {{!}} Submission.org - Your best source for Submission (Islam)|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=submission.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130224090417/https://submission.org/App1.html|arşivtarihi=24 Şubat 2013|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://19.org/tr/|başlık=Ana Sayfa|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=19.org Türkçe|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210709190505/https://19.org/tr/|arşivtarihi=9 Temmuz 2021|ölüurl=hayır}}</ref> Mukattaa harflerinin, başlarında yer aldığı surelerde 19'un katları şeklinde tekrarlandığı<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuranmucizeler.com/19-sistemi-nedir|başlık=19 sistemi nedir?|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|çalışma=kuranmucizeler.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230526120002/https://kuranmucizeler.com/19-sistemi-nedir|arşivtarihi=26 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> ve Kur'an'da matematiksel bir mucize örgüsü bulunduğu ifadeleri inanç gruplarınca da sıklıkla vurgulandı.<ref>{{Web kaynağı | url = https://submission.org/App1.html | başlık = Appendix 1 of the Authorized English translation of Quran by Rashad Khalifa, Ph.D. | erişimtarihi =  | tarih =  | çalışma =  | yayıncı =  | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130224090417/https://submission.org/App1.html | arşivtarihi = 24 Şubat 2013 | ölüurl = hayır }}</ref> Bu tez ile yapılan çıkarımlar üzerine bazı tenkitler de mevcuttur. Bir eleştiriye göre, [[Müddessir Suresi]]'nin 30. ayetinde [[İslam'da cehennem|cehennem]] [[İslam'da melek|meleklerinin]] sayısının 19 olduğundan ve bu bilginin kendilerine [[Ehl-i kitap|kitap verilmiş olan toplumlar]] tarafından da yakinen bilinebileceğinden bahsedildiği şeklindeki eleştiridir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://hakkadavet.alimallah.com/muddessir.htm|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=hakkadavet.alimallah.com|başlık=Arşivlenmiş kopya|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520093016/https://hakkadavet.alimallah.com/muddessir.htm|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Ayrıca, bu sayıyla alakalı istenirse her kitapta benzer özellikler bulunabileceğine dair eleştiriler de vardır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://mazdek.com/hakkinda/edip-yuksel-ve-19/|başlık=Edip Yüksel ve 19 {{!}} www.mazdek.com|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=18 Ekim 2013|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20131018084850/http://mazdek.com/hakkinda/edip-yuksel-ve-19/|arşivtarihi=18 Ekim 2013|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://19.org/tr/abdullah-ocalan-19/|başlık=Abdullah Öcalan’ın kitabında 19 varmış|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=2 Temmuz 2013|dil=Türkçe|çalışma=19.org Türkçe|soyadı=admin|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210509051635/https://19.org/tr/abdullah-ocalan-19/|arşivtarihi=9 Mayıs 2021|ölüurl=hayır}}</ref>

Tez yayımlandığı yıllarda İslam dünyasında büyük ilgi görse de, 1985'te [[Reşad Halife|Reşad]], [[19 (sayı)|bu sisteme]] uymadığı gerekçesiyle [[Tevbe Suresi]]'nin, günümüz mushaflarının hemen hepsinde [[ayet]] olarak yazılan "128 ve 129" sıralı cümlelerinin ayet olmadığını, kitabın yazımından sonra insanlar tarafından eklendiğini iddia etti.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.7ve19.com/007-01-resat-halifenin-bilimsel-buyuk-hatasi/|başlık=007.01 - Reşat Halife’nin Bilimsel Büyük Hatası|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|tarih=21 Haziran 2020|dil=Türkçe|çalışma=Kur'an-ı Kerim'in Sayısal Yapısı|ad=Mustafa|soyadı=Kurdoglu|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520093018/https://www.7ve19.com/007-01-resat-halifenin-bilimsel-buyuk-hatasi/|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu iddiası [[İslam dünyası]]nda büyük tepki çekti ve Reşad'ın [[Hicr Suresi]]'nin 9. ayetini inkâr ettiği ileri sürülerek [[Ehli Sünnet|gelenekçi Müslümanlar]] tarafından büyük oranda reddedildi. Reşad'ın 1988'de kendisini matematiksel bir mucize ile desteklenmiş bir elçi olduğunu ilan etmesi tepkileri artırdı.

{{Harici medya|video1=[https://www.youtube.com/watch?v=AY53sGnJzno&list=UU7Zi50hZ2jWJ-vX_09oLlLA İlyas Özkan'ın Kur'an'da 19 gizemi ile ilgili açıklamaları. Özkan, farklı takvim hesaplarının çevriminde ortaya çıkan 19 yıllık döngünün ve farklı sistemleri benimseyen toplumların arasındaki mücadelenin, Müddessir Suresi'nde şiir diliyle ele alındığını anlatmaktadır.]}}

Lüxenberg,{{Kim}} Kur'an dilinin %10 kadar bir bölümünün [[Aramice|Arami]]-[[Süryanice|Süryani]] dili üzerinden anlaşılabileceğini ileri sürmektedir.{{Kaynak belirt}} Din, mitoloji ve etimoloji hakkındaki çalışma ve araştırmalarını yayımlayan İlyas Özkan, cümleleri kısaltma geleneği üzerinde durmakta ve mukattaa harflerinden E, L,M; E, L,R veya E, L,M, R gibi harflerin [[Süryaniler|Süryani]] kiliselerinde ilahi olarak okunan [[Mezmurlar|Mezmurlar Kitabının]] (Zebur) başlangıç cümlesi olarak kullanılan "Güçlü olan Tanrı konuşuyor" gibi standart deyimlerin kısaltmaları,<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=i8b1UwG6g28 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ağustos 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210803093020/https://www.youtube.com/watch?v=i8b1UwG6g28 |arşivtarihi=3 Ağustos 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Yasin Suresi]]'nin başında yer alan "Yâ Sîn"in ise değişik zamanlarda geçirdiği dönüşümlerle [[İsa]]'ya dönüşen [[Yeşua (ad)|Yeşua]] (Y'şua, Yasû) olduğunu<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=dNi1nWbSi-A |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Mart 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220312174648/https://www.youtube.com/watch?v=dNi1nWbSi-A&gl=US&hl=en |arşivtarihi=12 Mart 2022 |ölüurl=hayır }}</ref> ifade etmektedir. (Ayrıca bakınız: [[Kur'anın Arami-Süryani dilinde okunması|Kur'an'ın Arami-Süryani dilinde okunması]])

=== Mucize olduğu inancı ===
{{Ana|Kur'an mucizeleri}}
[[Dosya:Maryam.jpg|küçükresim|upright=1|[[Sözde-Matta İncili|Sözde''–''Matta İncili]]'nde, doğumu yaklaşan [[Meryem]], taze hurma için ağacı silkeliyor.<ref>Leirvik 2010, pp.&nbsp;33–34.</ref> Tema Kur'an'da da tekrarlanır ([[Meryem Suresi|Meryem]]: 24-27) ve [[hurma]]-[[doğum]] ilişkisi üzerinden Kur'an'ın mucizeliği vurgulanır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://kaheel7.com/tr/index.php?option=com_content&view=article&id=80:hurmann-tedavi-ettii-hastalklar&catid=38:tp-ve-gda&Itemid=58 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Mart 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220307104136/http://kaheel7.com/tr/index.php?option=com_content&view=article&id=80:hurmann-tedavi-ettii-hastalklar&catid=38:tp-ve-gda&Itemid=58 |arşivtarihi=7 Mart 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>]]
Müslümanlar arasında Kur'an'ın harf, kelime sayıları, anlatım özellikleri, gelecekten ve bilimsel keşiflerden haber verme gibi değişik alanlarda [[mucize]] örnekleri sergilediğine ve Kur'an'ın bu sebeplerle taklit edilemeyecek bir kitap olduğuna inanılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuranmucizeler.com/|başlık=Ana Sayfa|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=kuranmucizeler.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520140534/https://kuranmucizeler.com/|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.islamveihsan.com/kuranin-mucizeligi-ve-mucize-olusunun-delilleri-nelerdir.html|başlık=Kuran'ın Mucizeliği ve Mucize Oluşunun Delilleri Nelerdir?|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=İslam ve İhsan|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220827090053/https://www.islamveihsan.com/kuranin-mucizeligi-ve-mucize-olusunun-delilleri-nelerdir.html|arşivtarihi=27 Ağustos 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Orijinal ismiyle '''Îcâzü'l-Kur'ân''', [[İslam]] peygamberi [[Muhammed]]'in [[ümmi]] olduğu inancıyla birlikte Kur'an'ın söz söyleme sanatı,<ref>{{Web kaynağı|url=https://mustafaislamoglu.com/kurandan-soz-soyleme-sanati-uzerine-dersler/|başlık=Kur’an’dan “söz söyleme” sanatı üzerine dersler – Mustafa İslamoğlu|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|dil=Türkçe|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520140533/https://mustafaislamoglu.com/kurandan-soz-soyleme-sanati-uzerine-dersler/|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> gelecekten haber verme,<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1508530 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520140532/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1508530 |arşivtarihi=20 Mayıs 2023 |ölüurl=hayır }}</ref> yazılım zamanındaki [[bilim]]sel seviyenin çok ilerisinde bilimsel temellere dayalı [[alegori]]k anlatımlar ve ifadeler içerdiği inancıyla ileriki zamanlardaki gelişmelerin bu ifadeleri doğruladığı, dolayısıyla Kur'an'ın taklit edilemez ve insanüstü bir kaynaktan geldiği inancı ve iddialarına verilen isimdir.<ref name="islamiyet.gen.tr" /> İslam inancına göre [[İslam'da peygamberler ve elçiler|eski peygamberlere]] verilen [[mucize]] gösterme yetkisi [[Muhammed]]'e gelince, bu, mucize kitap şeklinde ortaya çıkar.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|başlık=Peygamber efendimizin mucizeleri - Dinimiz İslam|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=dinimizislam.com|ad=dinimiz|soyadı=islam|arşivurl=https://web.archive.org/web/20070526170009/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=413|arşivtarihi=26 Mayıs 2007|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/18/hz-peygamberin-sas-ne-tur-mucizeleri-vardir|başlık=Hz. Peygamberin (s.a.s.) ne tür mucizeleri vardır? : Din İşleri Yüksek Kurulu : Dini Bilgilendirme Platformu|erişimtarihi=20 Mayıs 2023|çalışma=kurul.diyanet.gov.tr|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230520140534/https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/18/hz-peygamberin-sas-ne-tur-mucizeleri-vardir|arşivtarihi=20 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Îcâzü'l-Kur'ân, Kur'an'ı dil, anlatımda estetik, bilim tarafından daha sonraları bulunan ve açıklanan konuların Kur'an tarafından hiç kimsenin bilmediği bir dönemde ortaya konulmuş olduğu gibi konuları araştırır, mucize oluş iddialarını ve bunun dayanaklarını inceler.

[[Fransızlar|Fransız]] [[Müslüman]] hekim [[Moris Bükey|Maurice Bucaille]] (Moris Bükey) tarafından yazılan ''The Bible, the Quran and Science (İncil, Kur'an ve Bilim)'' adlı kitap, [[Bilim tarihi|modern bilimi]] [[din]]le, özellikle de [[İslam]] ile ilişkilendirmeye çalışan Bucailleizm adlı bir akımın doğmasına neden oldu. Kitabın yayımlanmasından beri bu akımın destekçileri, Kur'an'ın yüzyıllar sonra keşfedilen bilimsel gerçekleri "[[mucize]]" olarak önceden haber verdiği ve dolayısıyla ilahi kaynaklı olduğu inancını yaymaya başladılar.<ref name="auto">[https://books.google.com/books?id=uLjaAAAAMAAJ&q=bucaillism&dq=bucaillism&hl=en&ei=kdKPTcTLCpHEswatqPmKCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CDsQ6AEwAw Explorations in Islamic science] Ziauddin Sardar, (1989), retrieved 28 March 2011</ref><ref>An illusion of harmony: science and religion in Islam (2007) [[Taner Edis]], retrieved 28 March 2011</ref> "[[İslam ve bilim|Kur'an ve bilim]]" konusu daha sonraları başkaları tarafından da ele alındı ve bazı kişiler tarafından "[[Sahte bilim olarak nitelendirilen konuların listesi|sahte bilim listeleri]]ne" dahil edildi. Karşıt görüşte olanlar, bilimin çarpıtılarak verilmesi veya ayetlerin çarpıtma, bağlamından kopartma ve ek ifadelerle yeni anlamlar kazandırma şekillerinde verildiğini söylemektedirler.

==== Anlam tabakaları, [[Batınilik|Bâtınî''–'']][[Hurufilik|Hurûfi]] yaklaşımlar ====
{{Ana|Ebced hesabı|Cifr}}
[[Bâtınîlik|Bâtınî]] anlayışa göre Kur'an ayetlerinin avam ve havasa yönelik gizli anlam tabakaları, işaretleri ve bağlantıları bulunmaktadır. Bu bağlantıların açığa çıkartılması için [[ebced hesabı]] kullanılarak [[Arap alfabesi]]ndeki her harfe sayısal bir değer atanır ve böylece yazılar sayısallaştırılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/ebced|başlık=EBCED|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200420161116/https://islamansiklopedisi.org.tr/ebced|arşivtarihi=20 Nisan 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Bu yaklaşımlarda ebced, Arap yazısı ve [[Kur'an'ın tarihi|Kur'an tarihi]]nin ortaya koyduğu kronolojik yazım düzeni gibi düzenleme ve yazım şekilleri atlanarak günümüz metinlerine uygulanır, ayetlerden yeni anlamlar ve çıkarımlar elde edilir. Bazı çevrelerde tevafuklu Kur'an nüshalarından da [[Kur'an mucizeleri|Kur'an'ın mucizelerinden]] biri olarak bahsedilir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.ulued.org/tevafuklu-kuran-i-kerim-i49/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=18 Temmuz 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200718110543/http://www.ulued.org/tevafuklu-kuran-i-kerim-i49/ |arşivtarihi=18 Temmuz 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>

{{Harici medya|video1=[https://www.youtube.com/watch?v=0AXBJHbZqvk İlyas Özkan ve konuğu, Kur'an'da "demirin indirilmesi" ifadesini metalurji tarihi ile bağlantılı olarak tartışıyorlar.]}}Ebced hesabına göre harflerin sırası ve değerleri şöyledir:
{| class="wikitable"
|elif ا
|1
|Ha ح
|8
|sin س
|60
|te ت
|400
|-
|be ب
|2
|Tı ط
|9
|'ayn ع
|70
|peltek se ث
|500
|-
|cim ج
|3
|yâ ي
|10
|fe ف
|80
|Hı خ
|600
|-
|dal د
|4
|kef ك
|20
|Sad ص
|90
|zel ذ
|700
|-
|he ه
|5
|lâm ل
|30
|kaf ق
|100
|Dad ض
|800
|-
|vav و
|6
|mim م
|40
|ra ر
|200
|Zı ظ
|900
|-
|ze ز
|7
|nun ن
|50
|şın ش
|300
|ğayn غ
|1000
|}
Örneğin, [[Arapça]]da demiri ifade eden "Hadid" kelimesinin ebced hesabıyla değeri 26'dır. 26, [[demir]]in [[atom numarası]]dır. Ayrıca belirlilik ekiyle birlikte (El''-''Hadid) kelimenin ebced karşılığı 57'dir. Bu da demirin durağan [[izotop]]larından birinin [[kütle numarası]]dır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuranmucizeler.com/demir-kuran-mucizesi-26-atom-numarasi-57-izotop|başlık=demir_kuran_mucizesi_26_atom_numarasi_57_izotop|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|çalışma=kuranmucizeler.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230521054121/https://kuranmucizeler.com/demir-kuran-mucizesi-26-atom-numarasi-57-izotop|arşivtarihi=21 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an'da demirin gökten indirilmesinden bahseden sure olan [[Hadid Suresi]], Kur'an'ın 57. suresidir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/hadid-suresi|başlık=HADÎD SÛRESİ|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221120084707/https://islamansiklopedisi.org.tr/hadid-suresi|arşivtarihi=20 Kasım 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Başka bir örnekte ise bazı araştırmacılar, [[Kamer Suresi]]'nin 1. ayetinde geçen ve "Ay yarıldı" olarak çevrilen cümlenin aslında "Ay'ın toprağı yarıldı" anlamına da geldiğini ve bu ayetten Kur'an'ın sonuna kadar 1389 ayet olduğunu, [[Hicri takvim|Hicrî takvimde]] 1389'un Ay'a ayak basılan 1969 yılına tekamül ettiğini belirterek bu cümlenin aslında [[Apollo 11]]'in 1969 yılındaki [[Ay]] görevine gönderme yaptığını iddia etmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kitapyurdu.com/kitap/mesaj--kuran-cevirisi/28379.html|başlık=Mesaj Kuran Çevirisi|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|tarih=23 Mart 2015|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150323211014/https://www.kitapyurdu.com/kitap/mesaj--kuran-cevirisi/28379.html|arşivtarihi=23 Mart 2015|ölüurl=}}</ref> "Saat yaklaştı ve Ay yarıldı" şeklinde olan ilgili ayet, [[Kamer Suresi|54. surenin]] 1. ayetidir (54:01). 54:01 sayısının da [[Apollo 11]] misyonunda Ay'a inen Eagle (Kartal) adlı aracın Ay'dan ayrıldığı zaman olan 54. dakika ve 1. saniyeyi göstermekte olduğunu iddia edenler de vardır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1969-059C|başlık=NASA - NSSDCA - Spacecraft - Details|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|çalışma=nssdc.gsfc.nasa.gov|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210210000821/https://nssdc.gsfc.nasa.gov/nmc/spacecraft/display.action?id=1969-059C|arşivtarihi=10 Şubat 2021|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://kuranmucizeler.com/kuran-da-ay-a-ayak-bas-lacag-ay-toprag-n-n-yar-lacag-y-l-dakika-ve-saniyesine-kadar-belirtilmistir|başlık=Kuran’da Ay’a ayak basılacağı, ay toprağının yarılacağı yıl, dakika ve saniyesine kadar belirtilmiştir.|erişimtarihi=21 Mayıs 2023|çalışma=kuranmucizeler.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719112136/https://kuranmucizeler.com/kuran-da-ay-a-ayak-bas-lacag-ay-toprag-n-n-yar-lacag-y-l-dakika-ve-saniyesine-kadar-belirtilmistir|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|ölüurl=hayır}}</ref>

İddialara göre Kur'an'da geçen bazı sözcüklerin buna benzer anlamlı tekrarları bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.kuranmucizeleri.com/matematik01.html | başlık = Kur’ân'ın matematiksel mucizeleri | erişimtarihi = 2 Ağustos 2008 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20070730085714/http://www.kuranmucizeleri.com/matematik01.html | arşivtarihi = 30 Temmuz 2007 | ölüurl =evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://monak2.tripod.com/Peaceonline/id1.html | başlık = Scientific Miracles | erişimtarihi = 28 Ağustos 2008 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141006091906/http://monak2.tripod.com/Peaceonline/id1.html | arşivtarihi = 6 Ekim 2014 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.sorularlaislamiyet.com/subpage.php?s=article&aid=8422 | başlık = Mucizeler Kaynağı Kur’ân-ı Kerîm'in Matematiksel Mucizesi | erişimtarihi =  | yayımcı = sorularlaislamiyet.com  | arşivurl = https://web.archive.org/web/20141018212604/http://www.sorularlaislamiyet.com/article/8422/mucizeler-kaynagi-kur-an-i-kerim-in-matematiksel-mucizesi.html | arşivtarihi = 18 Ekim 2014 | ölüurl = hayır }}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}}<ref>{{Haber kaynağı|url=http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2005/07/18/yazidizi/yazidizi1.html|yayımcı=Akşam Gazetesi|başlık=Kur’ân'ın mucizeleri|erişimtarihi=28 Ağustos 2008|arşivurl=https://web.archive.org/web/20060227134152/http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2005/07/18/yazidizi/yazidizi1.html|arşivtarihi=27 Şubat 2006|ölüurl=hayır}}</ref> [[Said Nursi|Said Nursî]] de [[Risale-i Nur]]'un kendisine yazdırıldığı ifadelerinin yanında 33 Kur'an ayetinin ebced yoluyla Risale-i nurlara işaret ettiğini iddia etmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://sorularlarisale.com/risale-i-nura-isaret-eden-ayetler-33-adet-oldugu-halde-neden-30-33-ayetlerin-izahi-ve-manalari-latince-kulliyatlarda |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=24 Haziran 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200927035557/https://sorularlarisale.com/risale-i-nura-isaret-eden-ayetler-33-adet-oldugu-halde-neden-30-33-ayetlerin-izahi-ve-manalari-latince-kulliyatlarda |arşivtarihi=27 Eylül 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> Bu iddialara karşı çıkan çalışmalar ve eleştiriler de yayımlanmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://islamqa.info/tr/ref/69741 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Mayıs 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130926152247/http://islamqa.info/tr/ref/69741 |arşivtarihi=26 Eylül 2013 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.tercumanihakikat.com/kuran-mucizeleri-kelime-tekrarlar/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Mayıs 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140221092023/http://www.tercumanihakikat.com/kuran-mucizeleri-kelime-tekrarlar/ |arşivtarihi=21 Şubat 2014 |ölüurl=hayır}}</ref>

=== İslamî mitoloji ve halk hikâyeleri ===
{{Ayrıca bakınız|İslam mitolojisi|Cin Suresi}}
[[Dosya:Seven sleepers (Menologion of Basil II).jpg|küçükresim|upright=1.05|"Yedi Uyurlar" olarak da bilinen [[Ashâb-ı Kehf]]'i tasvir eden bir çizim. [[Hristiyanlık]] ve [[İslam]]iyet başta olmak üzere dünyanın değişik kültürlerinde anlatılan, halkını terk ederek [[Efes]] şehrinin (günümüzde [[Selçuk]], [[İzmir]], [[Türkiye]]) dışında bir mağarada saklanan bir grup [[Roma İmparatorluğu|Romalı]] gencin hikâyesidir. En eski benzer örneği [[Mahabharata|Mahaprasthanika Parva]]'da bulunan hikâyenin<ref name="şenesen">Refiye Şenesen; ''[http://turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA/makaleler/31.php Pagandan Hristiyanlık ve Müslümanlığa Bir İnanç Merkezi: Ashab-ı Kehf ve Günümüzde Tarsus Ashab-ı Kehf'te Hıdırellez Şenlikleri] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20120203184845/http://turkoloji.cu.edu.tr/CUKUROVA/makaleler/31.php|tarih=3 Şubat 2012}}''; Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi; Erişim Tarihi: 25 Aralık 2015</ref> farklı şekilleri [[Antik Roma|Roma]], [[Antik Yunanistan|Yunan]] ve [[Yahudiler|Yahudi]] efsanelerinde de yer alır. Hristiyan versiyonu [[:en:Jacob of Serugh|Suruçlu Yakup]] (ö. MS 521) tarafından yazılmıştır.<ref>Pieter W. van der Horst; "Pious Long-Sleepers in Greek, Jewish, and Christian Antiquity</ref> Kur'an'ın 18. suresi olan [[Kehf Suresi]], 309 yıl uyuyan bu insanların hikâyesine ayrılmıştır.]]
Yazılı kaynakların yanında bir kısmı sadece [[Arap mitolojisi|Arap söylence kültürü]]nde yer alan çok sayıda konu ve kahraman Kur'an diliyle kısaca işlenir,<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/52588 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314145018/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/52588 |arşivtarihi=14 Mart 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> küçük atıflarda bulunulur. [[Yusuf|Yusuf ile Züleyha]], [[İsa]], [[Musa]] ve [[Zülkarneyn]] hikâyeleri ise [[Yaratılış Destanı (Altay)|daha]] ayrıntılı ve uzun hikâyelerdir. [[Yaratılışçılık|Yaratılış]] ve [[Tufan]] hikâyeleri, [[İbrahim]]'in [[Nemrud]] ile mücadelesi ve [[İslam'da kurban|kurban]] hikâyesi, diğer [[İslam'da peygamberler ve elçiler|İbranî peygamberlerin]] hikâyeleri, [[İsrailoğulları]]'nın [[Çıkış Kitabı|Mısır'dan çıkışı]] gibi [[Yahudilik|Yahudi]] inancı ve tarihiyle ilgili anlatımlar Kur'an'da geniş yer kaplamaktadır. Ayrıca [[Fil vak'ası|fil hikâyesi]], [[Salih]]'in deve hikâyesi, zenginliğiyle efsane olan ve övünen [[Kârûn]], ölüme çare bulan [[Lokman]], [[Ye'cüc ve Me'cüc]]'e karşı [[İslam'da kıyamet|kıyamete]] kadar kalacak bir set inşa eden [[Zülkarneyn]] isimli bir kahraman (Zülkarneyn, "iki boynuzu olan kişi" anlamına gelmektedir), 309 yıl uyuyup uyanan 7 kişi ([[Ashâb-ı Kehf]]), insanlara ek olarak [[ifrit]]ler, [[cinler]] ve doğaya hükmeden kral-peygamber [[Süleyman]] hikâyesi, [[Akdeniz]]'de gemiden atılan ve bir balık tarafından yutularak günler sonra [[Ninova]]'da bir kıyıya fırlatılan ve bu mucizeye şahitlik eden 100 bin kişinin hidayete kavuşup kurtulduğu [[Yunus (peygamber)|Yunus]] hikâyesi, [[Musa]]'nın [[firavun]]un askerlerinden kaçarken denizi yarması gibi [[mucize]]vi ve [[doğaüstü]] hikâyelere değişik Kur'an bölümlerinde sıkça rastlanmaktadır. [[Müslüman]]lar, Kur'an'ın "[[Allah]]" tarafından aslen bir [[ümmi]] olduğuna inandıkları [[Muhammed]]'e gönderildiğine inanırlar ve O'nun diğer kaynaklardan alıntılar yapılarak yazılma olasılığını reddederler.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.goethe.de/ges/rel/prj/ffs/ori/en1184094.htm |başlık=Christoph Luxenberg le röportaj (İngilizce) |erişimtarihi=15 Ekim 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20080201203245/http://www.goethe.de/ges/rel/prj/ffs/ori/en1184094.htm |arşivtarihi=1 Şubat 2008 |ölüurl=hayır }}</ref> Bu durumu, Allah'ın Muhammed'den [[İslam'da peygamberler ve elçiler|önceki peygamberlerin]] ve [[Kur'an'da adı geçen karakterler ve isimler listesi|şahısların]] hikâyesini zaten bildiği ve bu konuları diğerlerinden farklı bir üslupla tekrar işlediği inancıyla açıklarlar.

Halk efsanelerine göre [[Lokman]], [[ölümsüzlük iksiri]]ni bulan kişidir. [[Lokman Suresi]]'nde ise O, oğluna olan öğütleri ile yer alır. "Lokman Hekim" olarak da bilinen bu şahsın kimliği ile ilgili [[tefsir]] kitaplarında birbirlerinden farklı kimlik ve soy bilgilerine yer verilir. İslamî düşünür [[Muhammed Esed]]'e göre, Lokman tıpkı [[Hızır]] gibi [[kurgusal]] bir kişiliktir ve prototip bir derlemedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.istekuran.org/s_lokman.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Ağustos 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20121111173255/http://www.istekuran.org/s_lokman.html |arşivtarihi=11 Kasım 2012 |ölüurl=evet}}</ref> Lokman'ın oğluna verdiği öğütler ile [[Süryaniler|Süryani]] edebiyatından, [[Ninova]]'da başvezir olan Ahikar'ın oğluna veya yeğenine olan öğütleri arasında paralellikler olduğu üzerinde durulmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=u1qP33J8rhY |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=6 Aralık 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211129111935/https://www.youtube.com/watch?v=u1qP33J8rhY&feature=youtube.com |arşivtarihi=29 Kasım 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

[[Paganizm]] dönemi tanrı ve tanrıçaları kendi aralarında evlenirler, çocuk yaparlar, ancak bu tanrıçaların [[Bekâret|bâkirelikleri]] devam ederdi. [[İsa]]'dan öncesine ait onlarca bâkire tanrıca ve bunlardan doğan tanrıların hikâyeleri, [[apokrif]] [[Yakup İncili|çocukluk incilleri]] ile [[Meryem]] üzerinden [[Hristiyanlık|Hristiyanlığa]] aktarıldı.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/292154 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Mart 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201223184108/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/292154 |arşivtarihi=23 Aralık 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> İsa'nın annesi Meryem'in hikâyesi [[Meryem Suresi]]'nde kendisine yer bulmuştur. Belirttiği mucizevi olaylar bakımından [[Kehf Suresi]] ile arasında ilişki bulunan Meryem Suresi, Hristiyanlığın temel ilkelerinden bahseden ilk [[Sureler listesi|Mekkî suredir]].<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/meryem-suresi|başlık=MERYEM SÛRESİ|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190712140018/https://islamansiklopedisi.org.tr/meryem-suresi|arşivtarihi=12 Temmuz 2019|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/meryem-suresi|başlık=Meryem Sûresi Hakkında, Konusu, Nuzül Sebebi, Fazileti {{!}} Kuran ve Meali|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranvemeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522111022/https://www.kuranvemeali.com/meryem-suresi|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Surenin ilk ayetlerinde [[Zekeriya|Zekeriya Peygamber]]'in Allah'a yalvarması ve oğlu [[Yahya]]'nın dünyaya gelişi anlatılır. Daha sonra Meryem'in [[İsa]]'yı dünyaya getirmesinden bahsedilir.<gallery widths="200" heights="200">
Dosya:Nativity (Throne of Maximianus).jpg|alt=|{{Ortala|[[Meryem Suresi]]'nde bahsedilen [[Meryem|Bâkire Meryem]]'in [[İsa]]'yı doğurmasının tasviri. İlk kez [[Yakup İncili]]'nde yer alan [[apokrif]] hikâyeye göre, [[Meryem'in ebedi bekâreti]] İsa'nın doğumu sonrasında ebe tarafından onaylanmaktadır.}}
Dosya:Kitab al-Bulhan --- devils talking.jpg|alt=|{{Ortala|[[Cin]]lerin siyah kralı [[Mâlik]] ([[Kitâbü'l-Bülhân]], 14. yüzyıl). Mâlik, Kur'an'da [[cehennem]] bekçisidir. ([[Zuhruf Suresi|43]]:77)}}
Dosya:MakhanEmbracedByAnEfreeti.jpg|alt=|{{Ortala|Bir [[ifrit]] tarafından süslenen Makhan ([[Buhara]], 1648). İfrit, inanca göre [[cin]]lerin reisi veya en güçlü, zeki, kurnaz ve zararlı olanıdır. İfrit, Kur'an anlatımında [[Süleyman]]'ın hikâyelerinde geçer. ([[Neml Suresi|27]]:39–40)}}
Dosya:Muhammad ibn Muhammad Shakir Ruzmah-'i Nathani - The Angels Harut and Marut Hanging as a Punishment for Being Critical of Adam?s Fall - Walters W65952B - Cropped.jpg|alt=|{{Ortala|[[Harut ve Marut]]'u [[Âdem]]'in düşüşünü eleştirdikleri için ceza olarak asılırken tasvir eden bir folyo. Harut ve Marut, Kur'an'da adları geçen ([[Bakara Suresi|2]]:102) ve [[Babil]]'de bulundukları söylenen iki [[melek]]tir.}}
</gallery>
[[Dosya:Iranischer Meister 001.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[16. yüzyıl]]dan kalma bu [[İran sanatı|İran]] [[minyatür]]ünde [[Zülkarneyn]], [[cin]]lerin yardımıyla [[Yecüc ve Mecüc|Ye'cüc ve Me'cüc]]'e karşı set inşa ediyor. Zülkarneyn'in tarihî kimliği konusunda Müslüman yorumcular arasında farklı görüşler vardır.]]
'''[[Zülkarneyn]]''', [[Kehf Suresi]]'nin 83–98. ayetlerinde bahsedilen, doğuya ve batıya seyahat eden ve bir topluluk ile [[Ye'cüc ve Me'cüc]] arasına set çeken kimse olarak sunulur. Kur'an, başka yerlerde Ye'cüc ve Me'cüc'ün bariyerin arkasından çıkışını [[Eskatoloji|dünyanın sonu]], bazı yazarlar ise onların bir gece ansızın Allah tarafından helak edilmelerini [[İslam'da kıyamet|kıyametin]] başlangıcı olarak sunmaktadır. ''Zülkarneyn'' kelimesi [[Arapça]]dır ('''ذُو ٱلْقَرْنَيْن''').<ref name=":12">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/zulkarneyn|başlık=ZÜLKARNEYN|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191117184819/https://islamansiklopedisi.org.tr/zulkarneyn|arşivtarihi=17 Kasım 2019|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=3796|başlık=Zülkarneyn Aleyhisselam - Dinimiz İslam|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|çalışma=dinimizislam.com|ad=dinimiz|soyadı=islam|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529072556/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=3796|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> ''Zü'', ''(e)l'' ve ''karneyn'' kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. ''Zü'', <nowiki>''sahip ve mâlik''</nowiki> demektir.<ref name=":12" /> ''Karn'' ise <nowiki>''boynuz, perçem, tepe, zaman, güneş''</nowiki> anlamlarına gelir. ''Karneyn'' sözcüğü, ''karn''<nowiki/>'ın tesniyesi, yani iki tanesi demektir.<ref name=":12" /> Buna göre Zülkarneyn kelimesi, "iki boynuz sahibi" şeklinde tercüme edilir.<ref>El-Firuzabadî El-Kamusu'l-Muhît, Kahire, 1332, cilt IV, s.304.</ref>

Kur'an'da tanımıyla efsanevî bir komutan veya kral olduğu anlaşılan Zülkarneyn'in [[demir]] işlemeyi bildiği göz önüne alındığında, [[Demir Çağı]]'ndan sonra yaşadığı anlaşılır. İslamî kaynaklarda yer alan farklı açıklamalara göre, "[[Kehf Suresi]]'nin 83–98. ayetlerinde" konu edilen bu şahsın doğuya ve batıya askerî seferler düzenleyip büyük [[fetih]]ler yaptığı, insanları [[tevhit]] inancına çağırdığı, başında boynuza benzeyen iki çıkıntının yer aldığı, [[Taç|tacının]] üstünde bakırdan iki boynuz olduğu, saçlarının iki örgülü olduğu, hem anne hem baba soyunun asil olduğu, [[Pers|İran]] ve [[Antik Yunanistan|Yunan]] asıllı iki soydan geldiği, büyük cesaretli olduğu, kendisine büyük bir ilim verildiği ve bunlardan dolayı ''Zülkarneyn'' lakabıyla anıldığı belirtilir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/zulkarneyn|başlık=ZÜLKARNEYN|erişimtarihi=18 Aralık 2022|arşivtarihi=17 Kasım 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191117184819/https://islamansiklopedisi.org.tr/zulkarneyn|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi}}</ref>

İlk Müslüman [[Tefsir|yorumcular]] ve tarihçiler, Zülkarneyn'i [[Güney Arabistan]]'daki [[Himyar Krallığı|Himyar]] kralı el-Sa'b bin Zī Marashid, özellikle de [[Makedonya (antik krallık)|Makedon]] kralı [[İskender|Büyük İskender]] olarak tanımladılar.<ref name="Cottrell">{{Kitap kaynağı|başlık=Alexander the Great and the East: History, Art, Tradition|kısım=An Early Mirror for Princes and Manual for Secretaries: The Epistolary Novel of Aristotle and Alexander|sayfa=323)|editör2=Krzysztof Nawotka}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=Mapping Frontiers Across Medieval Islam: Geography, Translation and the 'Abbasid Empire|tarih=28 Şubat 2017|sayfalar=97-98|yayıncı=Bloomsbury Publishing|alıntı=In the early history of Islam there was a lively debate over the true identity of Dhū 'l-Qarnayn. One prominent identification was with an ancient South Arabian Ḥimyarī king, generally referred to in the sources as al-Ṣaʿb b. Dhī Marāthid. [...] Indeed the association of Dhū 'l-Qarnayn with the South Arabian ruler can be traced in many early Arabic sources.|isbn=978-1-78673-131-9|ilk=Travis}}</ref> Sınırları doğuda ve batıda olabilecek en geniş noktalara ulaşan bir devlet veya hükümranlığın başını temsil edişi, başarılarının büyüklüğünün kendisini Tanrı'nın desteklediği efsanesinin yerleşmesine yol açışı ve başında savaşlarda kullandığı çift boynuzlu miğfere ithafen Zülkarneyn (çift boynuzlu) ifadesinin kullanılıyor oluşu, Zülkarneyn'in Makedon kralı [[Büyük İskender]] ile uyumlu gözükmesine ve Kur'an [[Tefsir|yorumcularının]] çoğunun Zülkarneyn'in İskender olduğu sonucuna ulaşmasına sebep olmuştur.<ref>{{Web kaynağı|url=http://turkoloji.cu.edu.tr/mine_mengi_sempozyum/ismail_avci_iskenderi_zulkarneyn_ve_hizir.pdf|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=20 Mart 2017|arşivtarihi=16 Temmuz 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200716195213/http://turkoloji.cu.edu.tr/mine_mengi_sempozyum/ismail_avci_iskenderi_zulkarneyn_ve_hizir.pdf|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.mustafa-demirci.com/tamamlanmamis-kitaplarim/3-kitap-peygamberler-a-s-tarihi/hz-zulkarneyn|başlık=Arşivlenmiş kopya|erişimtarihi=17 Nisan 2012|arşivtarihi=11 Haziran 2012|arşivurl=https://web.archive.org/web/20120611075825/http://www.mustafa-demirci.com/tamamlanmamis-kitaplarim/3-kitap-peygamberler-a-s-tarihi/hz-zulkarneyn|ölüurl=evet}}</ref> Zülkarneyn'in demir kitleleri ile inşa ettiği "Zülkarneyn Seddi" de, İskender'in [[Kafkasya|Kafkas]] dağlarında inşa ettiği "İskender Kapısı" ile örtüşmektedir. Bazı modern akademisyenler ise Zülkarneyn'in kimliğinin [[Antik İran|Antik Pers]] kralı ve [[Ahameniş İmparatorluğu]]'nun kurucusu [[II. Kiros|Büyük Kiros]] ile daha uyumlu olduğunu düşünmektedirler.<ref name=":03">{{Kitap kaynağı|url=http://www.englishtafsir.com/Quran/18/index.html#sdfootnote62sym|başlık=Tafhim al-Qur'an|erişim-tarihi=28 Nisan 2020|arşivtarihi=20 Kasım 2019|arşivurl=https://web.archive.org/web/20191120233633/http://www.englishtafsir.com/quran/18/index.html#sdfootnote62sym|ölüurl=hayır|alıntı=The identification ... has been a controversial matter from the earliest times. In general the commentators have been of the opinion that he was Alexander the Great but the characteristics of Zul-Qarnain described in the Qur'an are not applicable to him. However, now the commentators are inclined to believe that Zul-Qarnain was Cyrus ... We are also of the opinion that probably Zul-Qarnain was Cyrus...|ilk=Syed Abul Ala}}</ref> [[Türkler|Türk]] ilahiyatçı ve [[tefsir]]ci [[Mustafa Öztürk (ilahiyatçı)|Mustafa Öztürk]], Zülkarneyn'in büyük olasılıkla [[II. Kiros|Büyük Kiros]] olduğunu belirtmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/katuifd/issue/31120/338166|başlık=Zülkarneyn Kıssası|tarih=10 Aralık 2014|sayı=2|sayfalar=7-31|çalışma=Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (KTUİFD)|cilt=1|ad=Mustafa|soyadı=Öztürk|issn=2148-5011|erişim-tarihi=29 Mayıs 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529072554/https://dergipark.org.tr/tr/pub/katuifd/issue/31120/338166|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>[[Dosya:Noah's ark and the deluge.JPG|küçükresim|upright=0.91|Zübdetü't-Tevârîh'te geçen [[Nuh'un gemisi]] tasviri. [[Tufan|Nuh Tufanı]]; [[Gılgamış tufan efsanesi|Gılgamış Destanı]], [[Tevrat]] ve Kur'an'da tekrar yorumlanır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://sssjournal.com/DergiTamDetay.aspx?ID=811&Detay=Ozet |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=10 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211125093728/http://sssjournal.com/DergiTamDetay.aspx?ID=811&Detay=Ozet |arşivtarihi=25 Kasım 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/557354 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Ocak 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211125093726/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/557354 |arşivtarihi=25 Kasım 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Ancak gemi, Tufan sonrasında Tevrat yazarlarına göre Ararat Dağı'na oturduğu hâlde, Kur'an'da Cudi Dağı'na oturtulur. ([[Hud Suresi|Hûd]]: 44)|sol]]Evrensel [[tufan]] hikâyesi günümüz bilimsel ve [[jeoloji]]k verilerine uymamakta,<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/634766 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200325042839/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/634766 |arşivtarihi=25 Mart 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> dinî mantık açısından da kendilerine [[peygamber]] gönderilmeyen diğer toplumların da aynı felaketle yok ediliyor oluşu gibi sorunlar ortaya çıkarmakta, yeni yorumlar Kur'an'ın tufan olayını yerel bir afet olarak ele aldığı yaklaşımı üzerinden yapılmaktadır. Tufanın gerçekleştiği bölge için de genellikle [[Mezopotamya]] işaret edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/871368 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200507223531/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/871368 |arşivtarihi=7 Mayıs 2020 |ölüurl=hayır }}</ref> Ancak bu yaklaşımlar, yerel bir afet için büyük bir gemi inşa edilmesi ve bu gemiye az sayıda inanan insan ve hayvanlardan çifter çifter bindirilmesi, sonrasında da [[Nuh]]'un insanlığın ikinci babası kabul edilmesi gibi anlatımlarla uyuşmamaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/10584 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514174642/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/10584 |arşivtarihi=14 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> [[Dinler tarihi]] profesörü ilahiyatçı [[Ömer Faruk Harman]], [[Nuh]]'un sadece kendi kavminden iman etmeyenleri cezalandırmak için geldiğini, tufanın da sadece Nuh'un yaşadığı bölgeye özgü olduğu ve gemiye alınan hayvanların da Nuh'un kendi çiftliğindeki evcil hayvanlar olduğu görüşünün benimsendiğini aktarmıştır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/tufan|başlık=TÛFAN|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230127152628/https://islamansiklopedisi.org.tr/tufan|arşivtarihi=27 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>Mümin Köksoy, ''Yerbilimlerinin Katkısıyla Nuh Tufanı ve Sümerlerin Kökeni'', Ankara 2003. s. 107</ref><ref>Ekrem Sarıkçıoğlu, “Kur’an ve Arkeoloji Işığında Hz. Nuh ve Tufan Olayına Yeni Bir Yaklaşım”, ''İslâmî Araştırmalar'', Ankara, 1996, s. 197-203.</ref> Bazı ilahiyatçılar ise olaya tarafsız davranmaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=PccBBu45cfM|başlık=Nuh Tufanı Bölgesel Bir Tufan mıydı, Yoksa Küresel miydi? {{!}} Muhammed Emin Yıldırım|erişimtarihi=22 Mayıs 2023|çalışma=YouTube|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230522111021/https://www.youtube.com/watch?v=PccBBu45cfM&gl=US&hl=en|arşivtarihi=22 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Çıkış Kitabı|Mısır'dan çıkış]], [[İsrailoğulları]]'nın geleneksel bir hikâyesidir.<ref name="Slackman, Michael 2007">Slackman, Michael (3 April 2007). "Did the Red Sea Part? No Evidence, Archaeologists Say". The New York Times. Retrieved 27 October 2016.</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://evrimagaci.org/soru/kizildenizin-ikiye-yarilmasi-olayi-hakkinda-9945 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=11 Ağustos 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210811082051/https://evrimagaci.org/soru/kizildenizin-ikiye-yarilmasi-olayi-hakkinda-9945 |arşivtarihi=11 Ağustos 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://kutsalkitap.info.tr/?q=%C3%87%C4%B1k.1|başlık=Mısır'dan Çıkış 1|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|çalışma=kutsalkitap.info.tr|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230526120000/https://kutsalkitap.info.tr/?q=%C3%87%C4%B1k.1|arşivtarihi=26 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Hikâyeye göre [[Firavun]] ile tartışan [[Musa]], ondan köle olarak çalışan İsrailoğullarını bırakmasını, yoksa [[Yehova]]'nın Mısırlıları [[On Bela]] ile cezalandıracağını söyler. Firavun 10. bela gelinceye kadar Mısırlıları bırakmaz. Sonuncu bela geldiğinde onların gitmesine izin verir, ancak daha sonra fikir değiştirerek ordularıyla peşlerine düşer ve [[Kızıldeniz]] kenarında onlara yetişir. Bu sırada Musa, sopası ile denize vurur ve açılan suyolundan [[Musa]], [[Harun]] ve [[İsrailoğulları]] geçer. İsrail halkını takip eden Firavun ise orduları ile birlikte açılan denizin aniden kapanması sonucu boğulur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-dersleri/2-bakara-suresi-50-ayet.html|başlık=2. Bakara Suresi 50. Ayet|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|tarih=1 Nisan 2016|dil=Türkçe|çalışma=Süleymaniye Vakfı|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230526120003/https://www.suleymaniyevakfi.org/kuran-dersleri/2-bakara-suresi-50-ayet.html|arşivtarihi=26 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an'da Musa'ya dair verilen bilgiler büyük ölçüde [[Tevrat]]'la paraleldir,<ref name=":10">{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/musa--peygamber|başlık=MÛSÂ|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230527222856/https://islamansiklopedisi.org.tr/musa--peygamber|arşivtarihi=27 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?mc=1&sc=55|başlık=.+: Kutsal Kitap :+.|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|çalışma=kutsal-kitap.net|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230526120002/https://kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?mc=1&sc=55|arşivtarihi=26 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> ancak çelişen bilgiler de bulunmaktadır. Konuyla ilgili [[İslam]]î kaynaklarda yer alan bilgilerin çoğu [[Yahudilik|Yahudi]] literatüründe de bulunmaktadır.<ref name=":10" /> Kur'an'da Musa'nın hangi denizi yardığı açıkça belirtilmez, ancak [[Müslüman]]lar arasında da söz konusu denizin "[[Kızıldeniz]]" olduğu inancı vardır. [[Bakara Suresi|Bakara]], [[A'raf Suresi|A'raf]], [[Şu'ara Suresi|Şu'ara]], [[Kasas Suresi|Kasas]] gibi surelerde Musa ve kavminden sıkça söz edilmektedir.

[[Dosya:Aivazovsky Passage of the Jews through the Red Sea.jpg|upright=1.05|küçükresim|Bir görüşe göre, [[Tevrat]]'ta [[İsrailoğulları]]nın [[Mısır'dan Çıkış]] hikâyelerinde bir dinlenme yeri olarak tanımlanan [[:en:Yam suph|Sazlık Suyu (Reed Sea)]], Tevrat tercümeleri üzerinden<ref name="Slackman, Michael 2007" /> klasik [[Kızıldeniz]]'e dönüştürülmüştür.<ref>{{Web kaynağı |url=http://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=http%3A%2F%2Fba.21.free.fr%2Fseptuaginta%2Fexode%2Fexode_13.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Ağustos 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210817103234/http://archive.wikiwix.com/cache/index2.php?url=http%3A%2F%2Fba.21.free.fr%2Fseptuaginta%2Fexode%2Fexode_13.html |arşivtarihi=17 Ağustos 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=kS17dLuTPd0 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Eylül 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210524235259/https://www.youtube.com/watch?v=kS17dLuTPd0 |arşivtarihi=24 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> (Kur'an'da 26:52''–''68) (Tablo: [[İvan Ayvazovski]])]]

Yeni araştırmalar, olayların "farklı zaman dilimlerinde meydana gelen doğal afetlerin toplumsal hafızada birleştirilerek yorumlanması" olarak açıklanabileceği yönündedir. Buna göre [[Çıkış durakları]] içerisinde yer alan [[Kızıldeniz]], [[Tanah]]'ta [[:en:Yam suph|Sazlık Suyu (Reed Sea, Yam Suph)]] olarak kaydedilmiş, daha sonraki yazımlarda bu kelime Red Sea (Kızıldeniz) olarak yazılmış ve böylece Kızıldeniz, Çıkış hikâyesinin bir parçası olmuştur.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2014/12/08/no-really-there-is-a-scientific-explanation-for-the-parting-of-the-red-sea-in-exodus/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201202123354/https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2014/12/08/no-really-there-is-a-scientific-explanation-for-the-parting-of-the-red-sea-in-exodus/ |arşivtarihi=2 Aralık 2020 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{kitap kaynağı |url=https://books.google.com.tr/books?id=M5XIBAAAQBAJ&pg=PT108&lpg=PT108&dq=MISIRDAN+%C3%87IKI%C5%9E+SAZLIK+DEN%C4%B0Z%C4%B0&source=bl&ots=dw_mvQdxOm&sig=ACfU3U2MtvsSS82Q1_lzkJkQyCIrHz-obQ&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwiAj5CezavpAhU5xMQBHVY_CYIQ6AEwCHoECAwQAQ#v=onepage&q=MISIRDAN%20%C3%87IKI%C5%9E%20SAZLIK%20DEN%C4%B0Z%C4%B0&f=false |soyadı=Harbottle |ad=Rod |yıl=2005 |başlık=Kutsal Kitap Yerler Sözlüğü |erişimtarihi=11 Mayıs 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200625091019/https://books.google.com.tr/books?id=M5XIBAAAQBAJ&pg=PT108&lpg=PT108&dq=MISIRDAN+%C3%87IKI%C5%9E+SAZLIK+DEN%C4%B0Z%C4%B0&source=bl&ots=dw_mvQdxOm&sig=ACfU3U2MtvsSS82Q1_lzkJkQyCIrHz-obQ&hl=tr&sa=X&ved=2ahUKEwiAj5CezavpAhU5xMQBHVY_CYIQ6AEwCHoECAwQAQ#v=onepage&q=MISIRDAN%20%C3%87IKI%C5%9E%20SAZLIK%20DEN%C4%B0Z%C4%B0&f=false |arşivtarihi=25 Haziran 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.bbc.com/turkce/haberler/2010/09/100922_red_sea |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=31 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210527195508/https://www.bbc.com/turkce/haberler/2010/09/100922_red_sea |arşivtarihi=27 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Buna göre [[Antik Mısır|Mısır]] duvar resimlerinde de görülen [[Firavun]] ve askerlerinin boğulması olayı ise tamamen farklı bir zaman diliminde meydana gelmiştir: {{Yaklaşık}} M.Ö. 1600'da gerçekleşen [[Minos patlaması|Santorini Yanardağı patlaması]]nda, Akdeniz çanağında meydana gelen [[tsunami]] felaketinde [[Nil Deltası]] sular altına kaldı.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://www.worldcat.org/oclc/432996539|başlık=The parting of the sea : how volcanoes, earthquakes, and plagues shaped the story of Exodus|tarih=2009|yer=Princeton, NJ|yayıncı=Princeton University Press|soyadı=Sivertsen, Barbara J., 1949-|isbn=978-1-4008-2995-8|oclc=432996539|erişim-tarihi=1 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144959/https://search.worldcat.org/title/432996539|arşivtarihi=14 Mart 2024|ölüurl=hayır}}</ref> Buna karşı Suph'un [[İbranice]] kökenli ''suphah'' (fırtına) veya ''soph'' (son) sözcükleri ile ilişkili olabileceği, Yam Suph'un ise sazlık denizi (suyu) olmadığı ve Kızıldeniz geçişinin kendisine atıfta bulunduğu öne sürülmüştür.<ref>Hoffmeier, James Karl (1999). Israel in Egypt: The Evidence for the Authenticity of the Exodus Tradition. Oxford: Oxford University Press. s. 214. ISBN 978-0-19-513088-1. OCLC 47007891.</ref> Çıkış hikâyesini savunanlar, günümüzde [[Hollanda]] [[:en:Rijksmuseum van Oudheden|Ulusal Müzesi Eserleri]]'nde bulunan ve MÖ 1991 ''–'' 1803 arasına tarihlendirilen [[Ipuwer Papirüsü]]'nde yazanların [[On Bela]]'nın yaşandığı vakit alınan kayıtlar olabileceğini yorumlamışlardır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.rutherfordpress.co.uk/Enmarch%20-%20The%20Reception%20of%20Ipuwer.pdf|başlık=Wayback Machine|erişimtarihi=26 Mayıs 2023|tarih=3 Mart 2016|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160303181622/http://www.rutherfordpress.co.uk/Enmarch%20-%20The%20Reception%20of%20Ipuwer.pdf|arşivtarihi=3 Mart 2016|ölüurl=evet}}</ref> Çıkış hikâyesi de Kur'an'da kendisine genişçe yer bulmuş hikâyelerdendir. ([[Şu'ara Suresi|Şu'ara]]: 52''–''68, [[Bakara Suresi|Bakara]]: 50)<blockquote>İki topluluk birbirini görünce [[Musa]]'nın arkadaşları, "Eyvah yakalandık" dediler. Musa, "Hayır! Rabbim şüphesiz benimledir, bana yol gösterecektir" dedi. Bunun üzerine Musa'ya, "Asan ile denize vur" diye vahyettik. Deniz derhal yarıldı. Her parçası koca bir dağ gibiydi. '''([[Şu'ara Suresi]]: 61''–''63)'''</blockquote>[[Kârûn]], halk edebiyatında zenginliği ile dillere destan bir kişidir. Kur'an'da [[Kasas Suresi|Kasas]], [[Mü'min Suresi|Mü’min]] ve [[Ankebût Suresi|Ankebût]] surelerinde bahsedilir. Kârûn, Kur'an'a göre [[İsrailoğulları]]'ndan ve zenginliği sebebiyle şımaran birisidir. Serveti, "Biz ona, anahtarlarını (bile taşımanın) güçlü bir topluluğa ağır geleceği hazineler verdik." şeklinde tanımlanır. Kârûn ise serveti için "Bunlar bana bendeki bilgi ve beceriden dolayı verilmiştir." der.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranvemeali.com/karun-ile-ilgili-ayetler|başlık=Karun ile ilgili ayetler ve mealleri {{!}} Kuran ve Meali|erişimtarihi=27 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranvemeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230527170459/https://www.kuranvemeali.com/karun-ile-ilgili-ayetler|arşivtarihi=27 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Kârûn, [[Musa]]'nın mucizelerine inanmaz, onu yalancılıkla ve sihirbazlıkla suçlar.<ref>Kuran 40: 23-24</ref> Bunun sonucunda da Allah tarafından helak edilir.<ref>Kuran 29, 39</ref> Bu kişinin kimliği de merak konusudur.[[Dosya:Kroisos stake Louvre G197.jpg|küçükresim|upright=1.05|[[Orta Doğu]] halkları arasında '''"Kârûn kadar malı var!"''' gibi deyimlerle adı anılan [[Lidya]] kralı [[Kroisos]]'un bir testi üzerindeki tasviri ([[Louvre Müzesi]]). "Kârûn" olarak da bilinen [[Kroisos]] (Krezüs), yaygın görüşün aksine dinî kaynaklarda geçen '''[[Kârûn]]''' ile aynı kişi değildir.<ref name=":13">{{Web kaynağı | url = https://sardisexpedition.org/tr/essays/latw-ozgen-lydian-treasure#ref_1 | başlık = The Archaeological Exploration of Sardis | erişimtarihi = 29 Mayıs 2023 | çalışma = sardisexpedition.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160530172338/https://sardisexpedition.org/tr/essays/latw-ozgen-lydian-treasure#ref_1 | arşivtarihi = 30 Mayıs 2016}}</ref> Kur'an'da Kârûn, zenginliği ile şımaran, [[Musa]]'nın kavminden olan bir adamdır. ([[Tefsir]]cilere göre amcasının veya teyzesinin oğlu;<ref>“Karun, Hz. Musa’nın amcasının oğluydu.” Ferrâ, Meâni’l-Kur’an, 2: 622; “Karun, Hz. Musa’nın amcasının oğluydu. Teyzesinin oğlu olduğu da söylenmiştir. Muhammed Kenan, Kurretu’l-Ayneyn ala Tefsiri’l-Celaleyn, 517; ayrıca bkz. Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, 5: 3755 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/473501 {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20200326040025/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/473501 |tarih=26 Mart 2020 }}</ref> [[Kasas Suresi|Kasas]]: 76''–''82)]]

[[Tevrat]]'a ([[Sayılar Kitabı|Sayılar]]: 16. bölüm) göre Korah, Dathan ve Abiram (Aviram) adında, beraberlerinde topluluk tarafından seçilen 250 kişi, Musa ile tartışıp Musa ve Harun'u ileri gitmekle suçlarlar.<ref name=":11" /> Bu kişiler yandaşlarıyla birlikte [[Rab]] ([[Yahudiler|Yahudi]] kültüründe [[Yahova]] için kullanılan ikame sözcük; kral, efendi) tarafından diri diri ölüler diyarına yollanırlar. Fakat Tanrının öfkesi dinmez ve bu sefer bu kişilerin ölümlerini sorgulayan halka öldürücü hastalık ([[Veba|veba salgını]]) gönderilir.<ref name=":11">{{Web kaynağı |url=https://tr.wikisource.org/wiki/Eski_Ahit/Say%C4%B1lar/BAP_16 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=18 Kasım 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20141129023436/https://tr.wikisource.org/wiki/Eski_Ahit/Say%C4%B1lar/BAP_16 |arşivtarihi=29 Kasım 2014 |ölüurl=evet}}</ref> Ancak Tevrat'ta onların zenginliği ile ilgili bir ifade yer almaz.

Kârûn ismiyle anılan [[Lidya]] kralı [[Kroisos]]'un (Krezüs) zenginliği mitolojilere konu olmuştur. Krezüs mitolojiye göre her tuttuğunun altın olması için [[ilâh]]lara yalvarır, bu dileği kabul edilince mutluluğa erişeceğini sanır. Ancak antik çağın en zengini olduğu hâlde mutluluğu bir türlü bulamayan kral acı içinde kıvranarak ölür.<ref>[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:auwEobrywdcJ:www.gef.gazi.edu.tr/dergi_tarih/gazete_ekim_kasim_aralik_2010.pdf+Krez%C3%BCs+mitoloji+lidya+efsane+karun&cd=10&hl=tr&ct=clnk&gl=tr Tarihin seyrinde] Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Tarih Öğretmenliği Anabilim Dalı Bülteni</ref> [[Anadolu]]'daki en eski [[Yahudilik|Yahudi]] yerleşimlerinin [[Lidya]] topraklarında bulunması<ref>{{Web kaynağı |url=https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache%3AnDKY0z9HGg8J%3Awww.arkeoloji.web.tr%2Fdownloads.php%3Fcat_id%3D8%26download_id%3D172+anadoludaki+ilk+%22yahudi+yerle%C5%9Fimleri%22+lidya&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEESjpGvyftNPY5UgXMmkKcj_lCeoi_M5xtay-8a1ZAOx2drkA7Q5Fjc51EFhZwqluTjhqKiYyfyPJUIQfqXXoOWJ7gjhMQFd_cazEkvhBbKbNlhzkHqGDqAIQCfg2hzebokTqKnPg&sig=AHIEtbQp8EeED2kT4e6T9dIs8bJpjFYNJw |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=24 Mayıs 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170211161020/https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache%3AnDKY0z9HGg8J%3Awww.arkeoloji.web.tr%2Fdownloads.php%3Fcat_id%3D8%26download_id%3D172+anadoludaki+ilk+%22yahudi+yerle%C5%9Fimleri%22+lidya&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEESjpGvyftNPY5UgXMmkKcj_lCeoi_M5xtay-8a1ZAOx2drkA7Q5Fjc51EFhZwqluTjhqKiYyfyPJUIQfqXXoOWJ7gjhMQFd_cazEkvhBbKbNlhzkHqGDqAIQCfg2hzebokTqKnPg&sig=AHIEtbQp8EeED2kT4e6T9dIs8bJpjFYNJw |arşivtarihi=11 Şubat 2017 |ölüurl=hayır }}</ref> sebebiyle hikâyenin Yahudiler vasıtasıyla zaman, mekân gibi niteliklerinin değiştirilerek [[Orta Doğu]] halkları arasında yayılması olasıdır.<ref name="epochtimestr.com">http://epochtimestr.com/yasam/anadolu-efsaneleri/karun-efsanesi.html{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.dunya-tarihi.com/images/kitaplar/3.%20kitap%20resimsiz.y.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Haziran 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160305020009/http://www.dunya-tarihi.com/images/kitaplar/3.%20kitap%20resimsiz.y.pdf |arşivtarihi=5 Mart 2016 |ölüurl=evet}}</ref>

Kral Krezüs ile Kârûn arasında, yaşadıkları yerlerin farklılığı yanında ve efsanevi zenginlikleri dışında hiçbir benzerlik yoktur; bu da Kur'an hikâyesinin kaynağı olarak bazı yorumcuları [[Tevrat]] anlatısında [[Musa]] ile tartışan "Korah" isimli kişiye yönlendirmektedir.<ref name=":13" /> Bu kişinin zenginliği veya geride bıraktığı arkeolojik miras hakkında herhangi bir kayıt bulunmamaktadır. Ayrıca Korah anlatısı çölde, çadırların kurulduğu bir mola esnasında<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.jw.org/tr/kutuphane/kitaplar/kutsal-kitaptan-oykuler-dersler/5/korahin-isyani-harunun-degnegi/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=29 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144845/https://www.jw.org/tr/kutuphane/kitaplar/kutsal-kitaptan-oykuler-dersler/5/korahin-isyani-harunun-degnegi/ |arşivtarihi=14 Mart 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> bir topluluk ile, [[Kârûn]] hikâyesi ise bir kişi ve O'nun zenginlikleri (bahçe, malikâne, hazineler vs) ile ilgilidir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.makaleler.com/karun-hazinelerinin-hikayesi|başlık=Karun Hazinelerinin Hikayesi|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|tarih=16 Kasım 2016|dil=Türkçe|çalışma=www.makaleler.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529111235/https://www.makaleler.com/karun-hazinelerinin-hikayesi|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref> İslâm kaynaklarında ise Kârûn ile ilgili çeşitli rivayetler vardır. Tevrat'taki şecereye dayanarak onun Musa'nın amcasının oğlu olduğu belirtilir. Musa ve [[Harun]]'dan sonra [[İsrailoğulları]]'nın en bilgilisi ve üstünü sayıldığı, Tevrat'ı çok güzel okuduğu, İsrailoğulları [[Antik Mısır|Mısır]]'da yaşarken [[Firavun]] tarafından onlara yönetici tayin edildiği, fakat Allah düşmanı olup bozgunculuk çıkardığı; evinin, elbiselerinin, hazinelerinin özellikleri, gösterişli tavırları belirtilmektedir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/karun|başlık=KĀRÛN|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529111234/https://islamansiklopedisi.org.tr/karun|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Dosya:Moroccan Atlantic cedar.jpg|küçükresim|sol|upright=0.68|Kur'anî deyimlerden olan [[Sidretü'l-münteha|Sidret'ül-münteha]]; [[Miraç]] anlatılarında bahsedilen, yaratılanların ulaşabileceği en son noktadır. Kelime basitçe "nihai [[Sedir (ağaç)|sedir ağacı]]" olarak tercüme edilebilir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.indianmuslimobserver.com/2012/11/cedar-or-lote-tree-in-light-of-al-quran.html#.UOBB6qx3uP8 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130801232144/http://www.indianmuslimobserver.com/2012/11/cedar-or-lote-tree-in-light-of-al-quran.html#.UOBB6qx3uP8 |arşivtarihi=1 Ağustos 2013 |ölüurl=hayır}}</ref>]]

Birçok inançta [[Evren]]; "yeryüzü" ve "gökyüzü" ([[Gök katları|7 kat gök]]) olarak iki bölümden oluşur. Buna göre iyi ruhlar ölümden sonra gökyüzüne, [[cennet]]e yükselirken; kötü ruhlar yerin altına iner, [[cehennem]]de azap çekerler. [[Tengricilik|Gök Tanrı]] inancından [[Hristiyanlık|Hristiyanlığa]], [[Zerdüştçülük]]ten [[Yahudilik|Yahudiliğe]] ve [[Mazdeizm]]'den [[İslam]]iyet'e kadar birçok inanç göğü kutsal kabul etmiş ve göğü [[Tanrı]]'ya mekân olarak seçmişler, ölüm sonrası ruhların gökyüzüne yükseldiğine ve orada sonsuz yaşama ulaştığına inanmışlardır. Kur'an'da [[İsra Suresi|İsra]] ve [[Necm Suresi|Necm]] surelerinde kullanılan İsrâ (gece yolculuğu) sözcüğü; [[Mescid-i Haram|Mescid-i Hâram]], [[Mescid-i Aksa]], [[sidret'ül münteha|sidret'ül-münteha]], kâb-ı kavseyn kadar yaklaşma gibi birkaç deyim ve cümlecik üzerinden değişik rivayetlerle desteklenerek senaryolaştırılan [[Miraç]] hikâyesi, bu inanç ve hikâyelerin İslamî yansımalarından biri olarak görülür. İslam kültüründeki [[Miraçname|miraçnâmeler]] ile özellikle [[:en:Book of Arda Viraf|Ardavirâfnâme]] arasında birçok paralellikler göze çarpar.<ref name="ReferenceE">{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210524110651/https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/901087 |arşivtarihi=24 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

Ardavirâf, ömrü boyunca günah işlemediği için din adamlarından oluşan bir kurul tarafından [[Ahura Mazda]] ile görüşmeye gönderilir. Meng isminde bir içecekten üç kadeh içtikten sonra uykuya dalar. Yedi gün boyunca Kutsal Surûş ve Tanrı Azer'in eşliğinde [[Çinvat Köprüsü]]'nden geçer, cenneti ve sonra sırasıyla [[araf]] ve cehennemi gezer. Burada iyilerin cennetteki, günahı ve sevabı eşit olanların araftaki ve günahkârların cehennemdeki durumu hakkında bilgiler edinir ve sonrasında döner.<ref name="ReferenceE"/>

[[İslam|İslamî dini]] anlatımlarında ise [[Miraç]], [[Muhammed]]'in göğe yükselip Allah ve öte âlemleri gördüğü ve döndüğü rivayetlerine verilen isimdir. Rivayetler; Muhammed'in kalbinin temizlenmesi, [[Burak]] adlı bir binek ve [[Cebrail|Cebrâil]] eşliğinde [[Mescid-i Aksa]]'ya gitmesi (isrâ), bazı [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberlere]] [[namaz]] kıldırması, [[muallak taşı]]ndan göğe yükselmesi, [[Allah]] ile konuşması, [[gök katları]]nda diğer peygamberler ile diyalogları, [[cennet]] ve [[cehennem]]i görmesi ve geri dönmesi gibi bölümlerden oluşur. Kur'an'da "gece yolculuğu" manasındaki isrâ olayından bahseden birkaç ifade olsa da, [[Miraç]] hakkında bir ifade bulunmamaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://islamansiklopedisi.org.tr/mirac|başlık=Mİ‘RAC|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|dil=Türkçe|çalışma=TDV İslâm Ansiklopedisi|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230406234622/https://islamansiklopedisi.org.tr/mirac|arşivtarihi=6 Nisan 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu anlatım, İslam kültürüne [[hadis]]ler ve rivayetler yoluyla girmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=415|başlık=Mirac mucizesi - Dinimiz İslam|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|çalışma=dinimizislam.com|ad=dinimiz|soyadı=islam|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529192433/https://dinimizislam.com/detay.asp?Aid=415|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=3S-58-WYRQo|başlık=Miraç Yaşandı Mı? - Mustafa Öztürk|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|tarih=23 Mart 2017|çalışma=YouTube|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529205250/https://www.youtube.com/watch?v=3S-58-WYRQo|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

=== Sanat eserlerinde kullanımı ===
{{Ana|İslam hat sanatı|Kaligrafi}}
[[İslam]]'daki Tanrı inancında [[antropomorfizm]]e yer verilmemesi, buna kesin bir şekilde karşı çıkışı ve Allah'ın sureti olmadığı için betimlenemeyecek olduğu inancı, [[Hristiyanlık]]takine benzer bir [[ikona]] ve dinî resim geleneğinin oluşmasını engellemiştir.<ref name=":14">Blair, Sheila S. and Jonathan M. Bloom. "Art." Encyclopedia of Islam and the Muslim World. Ed. Richard C. Martin. Vol. 1. New York: Macmillan Reference USA, 2004. 75-82. Gale Virtual Reference Library. Gale.</ref> Ayrıca İslam'da [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberlere]] tanrısal özelliklerin izafe edilmemesi, peygamberlerin de betimlenmesini dinî anlamda büyük ölçüde gereksiz kılmıştır.<ref name=":14" /> Ek olarak, İslam'ın [[Putperestlik|putperestliğe]] karşı oluşu ve Kur'an'da [[Putperestlik|putperestliğin]] şiddetli bir şekilde reddedilmesi, özellikle [[heykel]] gibi sanatlara Müslümanların, özellikle de aktif [[Paganizm|pagan]] putperestliğinin devam ettiği çağlarda, mesafeli durmasına sebep olmuştur.<ref name=":15">"Islamic Arts." Historical Atlas of the Islamic World. Derby, United Kingdom: Cartographica, 2004. 172-175. Gale Virtual Reference Library. Gale.</ref> Bununla birlikte Kur'an'da heykel sanatına veya insan (peygamberler dahil) suretlerinin betimlenmesine; tapınmak için, yani putperestlik için yapılmadıkları sürece, herhangi karşıt bir [[ayet]] bulunmaz. [[Batı dünyası|Batı]]'da sanatın önder türleri [[resim]] ve [[heykel]] iken, İslam'da bu formlar yukarıda belirtilen sebeplerin de etkisiyle pek benimsenememiştir. Bunun yerine [[ahşap]], [[metal]] işlemeciliği, [[dekoratif sanat]]lar, [[seramik]] ve [[cam]] sanatları ile ciltleme ve [[Hat Sanatı|hat sanatı]] büyük yer ve öneme sahip olmuştur. Süsleme sanatlarında özellikle geometrik ve simetrik motifler sıklıkla yer almıştır.<ref name=":15" />

Genellikle gerçekçi suret betimlemesinden uzak duran [[İslam sanatı]], bu nedenle daha hayalci bir tarza sahip olan [[minyatür]] sanatını geliştirmiştir. Açı ve özgün stilleriyle minyatür, farklı bir görsel sanat dalıdır ve İslam sanatında büyük yer tutar, hatta başlıca [[figüratif sanat]]tır. Buna ek olarak, [[İslam]]'da önemli bir yer tutan ve güzel yazıyı baz alan ''hüsn-ü hat'' sanatı (diğer adıyla [[Hat Sanatı|hat sanatı]] veya kaligrafi),<ref>Schimmel, Annemarie. "Calligraphy: Islamic Calligraphy." Encyclopedia of Religion. Ed. Lindsay Jones. Vol. 3. 2nd ed. Detroit: Macmillan Reference USA, 2005. 1372-1373. Gale Virtual Reference Library. Gale.</ref> İslam toplumundaki suret karşıtlığından da yararlanarak büyük ölçüde gelişmiştir.<ref name=":14" /><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/acref/9780195125580.001.0001/acref-9780195125580?legacyuri=%2Fviews%2FENTRY.html%3Fsubview%3DMain%26entry%3Dt125.e403 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=29 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20240314144856/https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/acref/9780195125580.001.0001/acref-9780195125580?legacyuri=%2Fviews%2FENTRY.html%3Fsubview%3DMain%26entry%3Dt125.e403 |arşivtarihi=14 Mart 2024 |ölüurl=hayır }}</ref> Özellikle hat sanatıyla birlikte anılan [[tezhip]] sanatı, dekoratif bir sanat olarak öne çıkmış ve özellikle Kur'an nüshalarının oluşturulmasında hat ile birlikte dekoratif ve estetik açıdan önemli bir yere sahip olmuştur.<ref name=":15"/> Gerek ciltçilik gerekse süsleme açısından en güzel örnekleri sunan Kur'an nüshaları olmuştur. Kur'an nüshalarında hat ve tezhibe sıklıkla rastlanırken, figüratif dekorasyonlara ve betimlemelere ise rastlanmaz.<ref name=":14" /> Bunun yerine minyatür gibi figüratif betimlemeler, [[destan]] ve [[Manzum hikâye|manzum]] hikâyelerin nüshalarında sıklıkla kullanılmıştır.

<gallery widths="180" heights="180">
Dosya:Quran inscriptions on wall, Lodhi Gardens, Delhi.jpg|alt=|{{Ortala|Kur'an [[hat sanatı]] örnekleri. (Bara Gumbad Camii, [[Delhi]], [[Hindistan]])}}
Dosya:Mosque lamp Met 91.1.1534.jpg|alt=|{{Ortala|Tipik cam bir [[cami]] lambası üzerinde hat yazısı; "Âyet en-Nûr" ya da "Işık Âyeti" ([[Nur Suresi|24]]:35)}}
Dosya:Mausolées du groupe nord (Shah-i-Zinda, Samarcande) (6016470147).jpg|alt=|{{Ortala|Şâh-î-Zinda Türbesi'ndeki Kur'an ayetleri ([[Semerkand]], [[Özbekistan]])}}
Dosya:Maghribi script sura 5.jpg|alt=|{{Ortala|[[Mağrip|Mağribî]] [[kûfî]] tarzında yazılmış 13. yüzyıl Kur'an'ı.}}
</gallery>

== Metin ve düzenlemeler ==
{{Ana|Ayet|Sure|Sureler listesi}}
Kur'an 114 [[sure]]den oluşmaktadır. [[Sureler listesi|Sureler]], genellikle içerdiği konulardan birine verilen isimlerle anılırlar. Sureler kronolojik bir sırada düzenlenmemiştir,<ref>http://www.simetrikkitap.com {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210126104418/http://www.simetrikkitap.com/ |tarih=26 Ocak 2021 }} Simetrik Kitap, Dr. Halis Aydemir</ref> genel olarak uzunluğuna göre düzenlenmiştir. Kur'an'da 86'sı Mekke dönemi (Mekkî), 28'i ise Medine dönemi (Medenî) olmak üzere 114 sure bulunur. Her bir sure "[[ayet]]" adı verilen bölümlerden oluşur. [[Ayet]]lerin uzunluğu bir kelime ile bir sayfa arasında değişir. Kur'an'ı oluşturan 30 eşit parçadan her birine de [[cüz]] denir.

Kur'an'ın yazımında noktalama işaretleri bulunmadığı için bazı ayetlerin nereden başlayıp nerede bittiği gibi konular kesin değildir. Bazı âlimler, bir kısım uzun cümleleri iki''–''üç ayet saymışken, bazıları tek ayet kabul etmiştir. Yine [[Şâfiîlik|Şâfiî]] âlimleri [[besmele]]yi başında zikredilen sure ile bir bütün olarak saydıkları hâlde, [[Hanefilik|Hanefî]] âlimleri besmeleyi ayrı bir ayet olarak saymışlardır. Bazı sure başlarında yer alan "Elif Lâm Mim, Yâ Sîn, Ha Mim" gibi "[[Mukattaa harfler|Hurûf''–''u Mukattaa]]" için de benzer durum geçerlidir. Buna göre Kur'an, surelerin başındaki besmeleleri ayrı bir ayet saymama kaydı ile toplam 6236 ayetten oluşur.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/14/kuran-i-kerimde-kac-ayet-bulunmaktadir#:~:text=Her%20ne%20kadar%20halk%20aras%C4%B1nda,do%C4%9Frusu%20bu%20rakam%C4%B1n%206236%20oldu%C4%9Fudur.|başlık=Kur’an-ı Kerim’de kaç âyet bulunmaktadır? : Din İşleri Yüksek Kurulu : Dini Bilgilendirme Platformu|erişimtarihi=29 Mayıs 2023|çalışma=kurul.diyanet.gov.tr|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230529192434/https://kurul.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/14/kuran-i-kerimde-kac-ayet-bulunmaktadir#:~:text=Her%20ne%20kadar%20halk%20aras%C4%B1nda,do%C4%9Frusu%20bu%20rakam%C4%B1n%206236%20oldu%C4%9Fudur.|arşivtarihi=29 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Ayet]]lerin sayısını [[Abdullah bin Abbas|İbn-i Abbas]] 6616, Nâfi 6217, İbn-i Şeybe 6214, Mısır âlimleri ise 6226 olarak ifade etmişlerdir. [[Said Nursi|Said Nursî]], [[Zemahşeri|Zemahşerî]] gibi bazı din adamları ise rakamları yuvarlayıp 6666 sayısını vermişlerdir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sorularlaislamiyet.com/qna/1269/kuran-da-6666-ayet-var-mi.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Şubat 2013 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20130218031326/http://www.sorularlaislamiyet.com/qna/1269/kuran-da-6666-ayet-var-mi.html |arşivtarihi=18 Şubat 2013 |ölüurl=hayır}}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}}
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="0" align="center"
|+'''MEKKÎ SURELER'''
! style="background:#c0c0c0;" width="150px" |Surenin Adı
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |İniş Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |Mushaftaki
Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="150px" |Surenin Adı
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |İniş Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |Mushaftaki
Sırası
|-
|[[Alak Suresi]]
| align="center" |1
| align="center" |96
|[[Meryem Suresi]]
| align="center" |44
| align="center" |19
|-
|[[Kalem Suresi]]
| align="center" |2
| align="center" |68
|[[Ta-Ha Suresi]]
| align="center" |45
| align="center" |20
|-
|[[Müzzemmil Suresi]]
| align="center" |3
| align="center" |73
|[[Vakıa Suresi]]
| align="center" |46
| align="center" |56
|-
|[[Müddessir Suresi]]
| align="center" |4
| align="center" |74
|[[Şu'arâ Suresi]]
| align="center" |47
| align="center" |26
|-
|[[Fatiha Suresi]]
| align="center" |5
| align="center" |1
|[[Neml Suresi]]
| align="center" |48
| align="center" |27
|-
|[[Tebbet Suresi]]
| align="center" |6
| align="center" |111
|[[Kasas Suresi]]
| align="center" |49
| align="center" |28
|-
|[[Tekvir Suresi]]
| align="center" |7
| align="center" |81
|[[İsra Suresi]]
| align="center" |50
| align="center" |17
|-
|[[A'la Suresi]]
| align="center" |8
| align="center" |87
|[[Yunus Suresi]]
| align="center" |51
| align="center" |10
|-
|[[Leyl Suresi]]
| align="center" |9
| align="center" |92
|[[Hud Suresi]]
| align="center" |52
| align="center" |11
|-
|[[Fecr Suresi]]
| align="center" |10
| align="center" |89
|[[Yusuf Suresi]]
| align="center" |53
| align="center" |12
|-
|[[Duha Suresi]]
| align="center" |11
| align="center" |93
|[[Hicr Suresi]]
| align="center" |54
| align="center" |15
|-
|[[İnşirah Suresi]]
| align="center" |12
| align="center" |94
|[[En'am Suresi]]
| align="center" |55
| align="center" |6
|-
|[[Asr Suresi]]
| align="center" |13
| align="center" |103
|[[Saffat Suresi]]
| align="center" |56
| align="center" |37
|-
|[[Adiyat Suresi]]
| align="center" |14
| align="center" |100
|[[Lokman Suresi]]
| align="center" |57
| align="center" |31
|-
|[[Kevser Suresi]]
| align="center" |15
| align="center" |108
|[[Sebe Suresi]]
| align="center" |58
| align="center" |34
|-
|[[Tekasür Suresi]]
| align="center" |16
| align="center" |102
|[[Zümer Suresi]]
| align="center" |59
| align="center" |39
|-
|[[Ma'un Suresi]]
| align="center" |17
| align="center" |107
|[[Mü'min Suresi]]
| align="center" |60
| align="center" |40
|-
|[[Kafirun Suresi]]
| align="center" |18
| align="center" |109
|[[Fussilet Suresi]]
| align="center" |61
| align="center" |41
|-
|[[Fil Suresi]]
| align="center" |19
| align="center" |105
|[[Şura Suresi]]
| align="center" |62
| align="center" |42
|-
|[[Felak Suresi]]
| align="center" |20
| align="center" |113
|[[Zuhruf Suresi]]
| align="center" |63
| align="center" |43
|-
|[[Nas Suresi]]
| align="center" |21
| align="center" |114
|[[Duhan Suresi]]
| align="center" |64
| align="center" |44
|-
|[[İhlas Suresi]]
| align="center" |22
| align="center" |112
|[[Casiye Suresi]]
| align="center" |65
| align="center" |45
|-
|[[Necm Suresi]]
| align="center" |23
| align="center" |53
|[[Ahkaf Suresi]]
| align="center" |66
| align="center" |46
|-
|[[Abese Suresi]]
| align="center" |24
| align="center" |80
|[[Zariyat Suresi]]
| align="center" |67
| align="center" |51
|-
|[[Kadr Suresi]]
| align="center" |25
| align="center" |97
|[[Gaşiye Suresi]]
| align="center" |68
| align="center" |88
|-
|[[Şems Suresi]]
| align="center" |26
| align="center" |91
|[[Kehf Suresi]]
| align="center" |69
| align="center" |18
|-
|[[Büruc Suresi]]
| align="center" |27
| align="center" |85
|[[Nahl Suresi]]
| align="center" |70
| align="center" |16
|-
|[[Tin Suresi]]
| align="center" |28
| align="center" |95
|[[Nuh Suresi]]
| align="center" |71
| align="center" |71
|-
|[[Kureyş Suresi]]
| align="center" |29
| align="center" |106
|[[İbrahim Suresi]]
| align="center" |72
| align="center" |14
|-
|[[Kari'a Suresi]]
| align="center" |30
| align="center" |101
|[[Enbiya Suresi]]
| align="center" |73
| align="center" |21
|-
|[[Kıyame Suresi|Kıyâmet Suresi]]
| align="center" |31
| align="center" |75
|[[Mü'minun Suresi]]
| align="center" |74
| align="center" |23
|-
|[[Hümeze Suresi]]
| align="center" |32
| align="center" |104
|[[Secde Suresi]]
| align="center" |75
| align="center" |32
|-
|[[Mürselat Suresi]]
| align="center" |33
| align="center" |77
|[[Tur Suresi]]
| align="center" |76
| align="center" |52
|-
|[[Kaf Suresi]]
| align="center" |34
| align="center" |50
|[[Mülk Suresi]]
| align="center" |77
| align="center" |67
|-
|[[Beled Suresi]]
| align="center" |35
| align="center" |90
|[[Hakka Suresi]]
| align="center" |78
| align="center" |69
|-
|[[Tarık Suresi]]
| align="center" |36
| align="center" |86
|[[Me'aric Suresi]]
| align="center" |79
| align="center" |70
|-
|[[Kamer Suresi]]
| align="center" |37
| align="center" |54
|[[Nebe Suresi]]
| align="center" |80
| align="center" |78
|-
|[[Sad Suresi]]
| align="center" |38
| align="center" |38
|[[Nazi'at Suresi]]
| align="center" |81
| align="center" |79
|-
|[[A'raf Suresi]]
| align="center" |39
| align="center" |7
|[[İnfitar Suresi]]
| align="center" |82
| align="center" |82
|-
|[[Cin Suresi]]
| align="center" |40
| align="center" |72
|[[İnşikak Suresi]]
| align="center" |83
| align="center" |84
|-
|[[Yasin Suresi]]
| align="center" |41
| align="center" |36
|[[Rum Suresi]]
| align="center" |84
| align="center" |30
|-
|[[Furkan Suresi]]
| align="center" |42
| align="center" |25
|[[Ankebut Suresi]]
| align="center" |85
| align="center" |29
|-
|[[Fatır Suresi]]
| align="center" |43
| align="center" |35
|[[Mutaffifin Suresi]]
| align="center" |86
| align="center" |83
|}
{| border="1" cellpadding="1" cellspacing="0" align="center"
|+'''MEDENÎ SURELER'''
! style="background:#c0c0c0;" width="150px" |Surenin Adı
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |İniş Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |Mushaftaki
Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="150px" |Surenin Adı
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |İniş Sırası
! style="background:#c0c0c0;" width="75px" |Mushaftaki
Sırası
|-
|[[Bakara Suresi]]
| align="center" |87
| align="center" |2
|[[Haşr Suresi]]
| align="center" |101
| align="center" |59
|-
|[[Enfal Suresi]]
| align="center" |88
| align="center" |8
|[[Nur Suresi]]
| align="center" |102
| align="center" |24
|-
|[[Al-i İmran Suresi]]
| align="center" |89
| align="center" |3
|[[Hac Suresi]]
| align="center" |103
| align="center" |22
|-
|[[Ahzab Suresi]]
| align="center" |90
| align="center" |33
|[[Münafikun Suresi]]
| align="center" |104
| align="center" |63
|-
|[[Mümtehine Suresi]]
| align="center" |91
| align="center" |60
|[[Mücadele Suresi]]
| align="center" |105
| align="center" |58
|-
|[[Nisa Suresi]]
| align="center" |92
| align="center" |4
|[[Hucurat Suresi]]
| align="center" |106
| align="center" |49
|-
|[[Zilzal Suresi]]
| align="center" |93
| align="center" |99
|[[Tahrim Suresi]]
| align="center" |107
| align="center" |66
|-
|[[Hadid Suresi]]
| align="center" |94
| align="center" |57
|[[Teğabun Suresi]]
| align="center" |108
| align="center" |64
|-
|[[Muhammed Suresi]]
| align="center" |95
| align="center" |47
|[[Saff Suresi]]
| align="center" |109
| align="center" |61
|-
|[[Ra'd Suresi]]
| align="center" |96
| align="center" |13
|[[Cuma Suresi]]
| align="center" |110
| align="center" |62
|-
|[[Rahman Suresi]]
| align="center" |97
| align="center" |55
|[[Fetih Suresi]]
| align="center" |111
| align="center" |48
|-
|[[İnsan Suresi]]
| align="center" |98
| align="center" |76
|[[Maide Suresi]]
| align="center" |112
| align="center" |5
|-
|[[Talak Suresi]]
| align="center" |99
| align="center" |65
|[[Tevbe Suresi]]
| align="center" |113
| align="center" |9
|-
|[[Beyyine Suresi]]
| align="center" |100
| align="center" |98
|[[Nasr Suresi]]
| align="center" |114
| align="center" |110
|}

== İçeriği ve yorumlanması ==
{{Ana|Hermenötik|Tefsir}}
[[Dosya:Léon Bonnat - Job.jpg|küçükresim|upright=1|[[Eyüp (peygamber)|Eyüp]] ([[Léon Bonnat]], 1880), [[Kitâb-ı Mukaddes]] ve Kur'an'da hastalık ve musibetlere karşı [[Sabır|sabretmeyi]] gösteren örnek bir peygamberdir. Eyüp hikâyesi [[Muazzez İlmiye Çığ]]'a göre bir [[Sümerler|Sümer]] efsanesinin [[Tevrat]] uyarlamasıdır.<ref>M.İlmiye Çığ. İbrahim Peygamber s. 19.</ref>]]

Kur'an içeriğinin [[Arapça]] bilmeyenler için anlaşılmasında en büyük zorluklardan birisi; Kur'an'ın katkısız ve yorumsuz tercümesinin yapılmaması, bunun yanında her dönem sayıları hesaplanamayacak kadar çok [[Kur'an mealleri|meal]] ve [[tefsir]]lerinin yapılması, bu meal ve tefsirleri yapan kişilerin eğitim, bilgi, bölge, mezhep, meşrep gibi durumları ile ilgili yansıtmalar ve çarpıtmalar<ref>{{Web kaynağı |url=http://ahmetakgul.net/kur-an-mealinin-onemi-ve-carpitma-ornekleri-522 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201021220213/http://ahmetakgul.net/kur-an-mealinin-onemi-ve-carpitma-ornekleri-522 |arşivtarihi=21 Ekim 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.suleymaniyevakfimeali.com/Meal/M%C3%BCminun.htm |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200805081912/https://www.suleymaniyevakfimeali.com/Meal/m%C3%BCminun.htm |arşivtarihi=5 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.fikiratlasi.com/2015/12/13/mustafa-islamoglunun-mealindeki-carpitmalar/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200929203803/http://www.fikiratlasi.com/2015/12/13/mustafa-islamoglunun-mealindeki-carpitmalar/ |arşivtarihi=29 Eylül 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://ahmetsaltik.net/2020/04/29/kuranin-manasini-ve-yorumunu-maalesef-carpitmis-durumdalar/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201029200407/http://ahmetsaltik.net/2020/04/29/kuranin-manasini-ve-yorumunu-maalesef-carpitmis-durumdalar/ |arşivtarihi=29 Ekim 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> içermesi, okuyucunun gerçek içeriğe tam ulaşamaması ve ciltler dolusu tefsirlerin ayrıntılarında boğulması sorunudur. Kur'an tefsir ve meallerindeki çarpıtmalar; Kur'an metninde yer alan, yazarına göre daha çok Allah'a izafe edilemeyecek eylem, isim ve sıfatlar konusunda yapılmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt11/sayi55_pdf/7ilahiyat/aygun_abdullah.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200211162116/http://sosyalarastirmalar.com/cilt11/sayi55_pdf/7ilahiyat/aygun_abdullah.pdf |arşivtarihi=11 Şubat 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>

Bazı araştırmacıların ulaştığı sonuçlar doğruysa, Kur'an içeriğinde yer alan kelimelere rivayetlere dayanan ve geleneksel olarak yüklenen karşılıkların da yeniden anlamlandırılması gerekecektir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=fu44ZkUtIzg |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Mayıs 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230530125307/https://www.youtube.com/watch?v=fu44ZkUtIzg&gl=US&hl=en |arşivtarihi=30 Mayıs 2023 |ölüurl=hayır }}</ref> Bu kapsamda örneğin [[Tebbet Suresi]]'nde bahsedilen "[[Ebu Leheb]] ve [[Ümmü Cemil|eşi]]", geleneksel rivayetlerde geçtiği gibi [[Muhammed]]'in O'na kötülük yapan amcası ve eşinin değil, [[Zerdüştilik|ateşperest]] [[Sasani İmparatorluğu|İran]] şahı [[II. Hüsrev]] ve eşi [[Şirin]]'in [[sembolizm|sembolik]] anlatımı olabilir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Eylül 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210916114914/https://www.youtube.com/watch?v=_e3oU1HWE3s |arşivtarihi=16 Eylül 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>{{Daha iyi kaynak|tarih=Temmuz 2023}} ''Kureyş'' ise Muhammed'in mensubu olduğu [[Kureyş|kabilenin]] değil, Yine İran'da [[Ahameniş İmparatorluğu]]'nu kurarak Yahudileri [[Babil Sürgünü|Babil sürgününden]] kurtaran ve [[Yahudiler]] arasında büyük bir saygıyla anılan [[II. Kiros|Büyük Kiros]]'un ([[İbranice]] telaffuzu ''Quraish'') adı olabilir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.academia.edu/17665835/Quraish_or_Qorash_Q_106_from_the_perspectives_of_Qur_an_and_Bible |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=1 Ekim 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211001172849/https://www.academia.edu/17665835/Quraish_or_Qorash_Q_106_from_the_perspectives_of_Qur_an_and_Bible |arşivtarihi=1 Ekim 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

===Kur'an'da Tanrı===
{{Ana|Allah|YHVH|Monoteizm|Tevhid}}
Kur'an'ın ana teması [[monoteizm]]dir. Tanrı ([[Allah]]); yaşayan, ebedi, her şeyi bilen ve her şeye gücü yeten olarak tasvir edilir. (bkz. örneğin, Kur'an [[Bakara Suresi|2]]:20, 2:29, 2:255). Tanrı'nın her şeye olan kâdirliği, her şeyden önce yaratma gücünde ortaya çıkar. O, göklerin, yerin ve her şeyin yaratıcısıdır. (bkz. örneğin, Kur'an 13:16, 2:253, 50:38).

[[Dosya:Quran rzabasi4.JPG|küçükresim|upright=1|[[:en:Reza Abbasi Museum|Rıza Abbasi Müzesi]]'nde bulunan, 12. yüzyıldan kalma bir Kur'an el yazması. ([[Tahran]], [[İran]])]]

Kur'an, [[Tanrının varlığı|Tanrı'nın varlığı]]nı kanıtlamak için çeşitli ayetlerde [[kozmoloji]]k argümanlar kullanır.<ref name=":16" /> [[Evren]] yaratılmıştır, bir [[Tanrı|yaratıcıya]] ihtiyaç duyar ve var olan her şeyin varlığı için yeterli bir nedeni olmalıdır. Ayrıca, kainatın tasarımına sıklıkla bir [[tefekkür]] noktası olarak atıfta bulunulur ve inanan inanmayan herkese [[düşünme]]yi teşvik eder.<ref name=":16">{{Web kaynağı |url=https://acikkuran.com/67/3 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Ağustos 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210816114042/https://acikkuran.com/67/3 |arşivtarihi=16 Ağustos 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>Zeki Sarıtoprak 2006. "Allah." s. 33–40 in The Qur'an: an Encyclopedia</ref><blockquote>Gökleri yedi tabaka hâlinde yaratan O'dur. [[Allah'ın isimleri|Rahman]]'ın yaratmasında bir düzensizlik göremezsin. Bak bakalım, işleyiş yasalarında bir uygunsuzluk görüyor musun? '''([[Mülk Suresi]]: 3)'''<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=67&ayet=3#:~:text=Rahman%27%C4%B1n%20yarat%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda%20hi%C3%A7bir%20aksakl%C4%B1k,i%C3%A7inde%20manyetik%20katlar%20halinde%20yaratand%C4%B1r.|başlık=Mülk Suresi 3. Ayet|erişimtarihi=30 Mayıs 2023|çalışma=www.kuranmeali.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230530125303/https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=67&ayet=3#:~:text=Rahman%27%C4%B1n%20yarat%C4%B1%C5%9F%C4%B1nda%20hi%C3%A7bir%20aksakl%C4%B1k,i%C3%A7inde%20manyetik%20katlar%20halinde%20yaratand%C4%B1r.|arşivtarihi=30 Mayıs 2023|ölüurl=hayır}}</ref></blockquote><blockquote>De ki: "Yeryüzünde gezip dolaşın da, Allah'ın ilk yaratılışı nasıl başlatıp devam ettirdiğini görün. Allah, daha sonra ikinci hayatı da işte böyle gerçekleştirecektir. Allah her şeye kâdirdir." '''([[Ankebût Suresi]]: 20)'''</blockquote>
[[Dosya:Guido Reni - Moses with the Tables of the Law - WGA19289.jpg|küçükresim|upright=1|[[Sina Dağı]]'nda [[Musa]], bir elinde [[On Emir]]'in yazılı olduğu taş tableti, diğer elinde [[Tevrat]]'ı tutarken. ([[Guido Reni]], 1624, [[:en:Galleria Borghese|Borghese Galerisi]], [[Roma]])]]
[[Tanrı]] benzetmesi hakkında [[antropomorfizm|antropomorfik]] bir dil kullanılıp kullanılamayacağı [[Yahudilik|Yahudi]], [[Hristiyanlık|Hristiyan]] ve [[İslam]] düşünce tarihinde oldukça yoğun tartışmaların konusu olmuştur. [[İbrahimi dinler|İbrahimî dinler]]in kutsal kitaplarında Tanrı'yı teşbih eden, [[insan]]î [[nitelik]]lerin başka bir varlığa atfedilmesi olan antropomorfik örneklere rastlanabileceği gibi, O'nu yaratıklara benzemekten [[:en:Tanzih|tenzih]] eden ifadelere de rastlanmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/222969#:~:text=1.%20tecs%C3%AEm%20(antropomorfizm)%20taraftarlar%C4%B1n%C4%B1n,yaratmadan%20sonra%20da%20hareket%20eder. |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=1 Haziran 2023 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230601174751/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/222969#:~:text=1.%20tecs%C3%AEm%20(antropomorfizm)%20taraftarlar%C4%B1n%C4%B1n,yaratmadan%20sonra%20da%20hareket%20eder. |arşivtarihi=1 Haziran 2023 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/tesbih--kelam | başlık = TEŞBİH | erişimtarihi = 1 Haziran 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200111012340/https://islamansiklopedisi.org.tr/tesbih--kelam | arşivtarihi = 11 Ocak 2020}}</ref> Genel bir bakışla Kur'an ve [[Kitâb-ı Mukaddes]]'te tenzihten çok teşbihin var olduğu söylenebilir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.tlck.org.tr/wp-content/uploads/2015/04/III_TLCK_2._kitap_BASKI.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Nisan 2017 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170418081619/http://www.tlck.org.tr/wp-content/uploads/2015/04/III_TLCK_2._kitap_BASKI.pdf |arşivtarihi=18 Nisan 2017 |ölüurl=evet }}</ref> Kur'an ve [[hadis]]lerde bulunan teşbihî ifadelere sonraki dönem [[Kelam|Kelâm]]cılar tarafından bazı mecazi anlamlar yüklenerek [[Allah]]'ın benzemezliğine vurgu yapılmış ve teşbih veya cisimlendirme küfür veya [[şirk]]e eşit tutulmuştur.

Kur'an'da [[Cebrail|Cebrâil]], [[Mikâil]] gibi [[melek]] isimleri diğer [[İbrahimi dinler]]de olduğu gibi [[El (tanrı)|El]] (ya da İl) ile bağlantılıdırlar. Kur'an'da da geçen ve İslam'da geleneksel olarak dualara başlarken kullanılan Allahûmme, olasılıkla İbranice "[[Elohim]]" kelimesinin [[Arapça]] telaffuzundan ibaret bir kelimeydi.<ref>{{Web kaynağı | url = https://biblehub.com/str/hebrew/430.htm | başlık = Strong's Hebrew: 430. אֱלֹהִים (elohim) -- God, god | erişimtarihi = 1 Haziran 2023 | çalışma = biblehub.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170419104326/https://biblehub.com/str/hebrew/430.htm | arşivtarihi = 19 Nisan 2017}}</ref> Elohim, [[İbranice]]de "majesteleri!" ifadesinde olduğu gibi yüceltme amaçlı çoğul ("Tanrılar!" gibi) olarak kullanılmaktaydı.<ref>{{Kitap kaynağı |editör1-soyadı=Hastings |editör1-ad=James |başlık=Encyclopædia of Religion and Ethics, Volume VI: Fiction–Hyksos |tarih=1913 |yayıncı=T. & T. Clark |yer=Edinburgh |sayfa=248}}</ref><ref>https://archive.org/stream/foreignvocabular030753mbp#page/n84/mode/1up/search/allahumma</ref><ref name="Strong 1890">{{kitap kaynağı|başlık=[[:en:Strong's Concordance|Strong's Concordance]]|erişimtarihi=1 Ağustos 2020|tarih=1890|bölüm=H430 - 'elohiym|yayımcı=[[Blue Letter Bible]]|alıntı={{dil|he|'''אֱלֹהִים'''|dil_adı=hayır}} '''ʼĕlôhîym''', el-o-heem; plural of H433 ({{dil|he|אֱלוֹהַּ|dil_adı=hayır}} ''ĕlôah''); gods in the ordinary sense; but specifically used (in the plural thus, especially with the article) of the supreme God; occasionally applied by way of deference to magistrates; and sometimes as a superlative:—angels, X exceeding, God (gods) (-dess, -ly), X (very) great, judges, X mighty.|bölümurl=https://www.blueletterbible.org/lang/lexicon/lexicon.cfm?strongs=H430|ad=James|soyadı=Strong|yazarbağı=James Strong (theologian)}}</ref><ref name="Biblehub">{{Web kaynağı|url=https://biblehub.com/str/hebrew/430.htm|başlık=Strong's Hebrew: 430. '''אֱלֹהִים''' (elohim) -- God (Strong's Concordance; Englishman's Concordance; NAS Exhaustive Concordance; Brown-Driver-Briggs definition; Strong's Exhaustive Concordance definition; Forms and Transliterations)|erişimtarihi=1 Ağustos 2020|arşivtarihi=19 Nisan 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170419104326/https://biblehub.com/str/hebrew/430.htm|tarih=2020|website=Biblehub.com|yazar=<!--Not stated-->}}</ref><ref name="OAB">{{Kitap kaynağı|başlık=[[:en:Oxford Annotated Bible|The New Oxford Annotated Bible: New Revised Standard Version with the Apocrypha]]|basım=3., Augmented|bölüm=Glossary: "Elohim"|sayfa=Glossary: 544|yer=[[New York]]|yayımcı=[[:en:Oxford University Press]]|alıntı='''Elohim.''' The Hebrew word usually translated "God," though its plural form is sometimes also translated "gods." It is originally a common noun (a god), though it is often used as a proper noun for the God of Israel, even though it is a plural form.|bölümurl=https://books.google.com/books?id=Nc-i_pQsiW8C&pg=PA544|yıl=2007|isbn=978-0-19-528880-3|editör1-soyadı=Coogan|editör1-ad=Michael D.|editör1-bağ=Michael Coogan|editör2-soyadı=Brettler|editör2-ad=Marc Z.|editör2-bağ=Marc Zvi Brettler|editör3-soyadı=Newsom|editör3-ad=Carol A.|editör3-bağ=Carol A. Newsom|editör4-soyadı=Perkins|editör4-ad=Pheme|editör4-bağ=Pheme Perkins}}</ref><ref name="Britannica 1998">{{ansiklopedi kaynağı|yazar=<!--Not stated-->|ansiklopedi=[[Encyclopædia Britannica]]|başlık=Elohim - Hebrew god|url=https://www.britannica.com/topic/Elohim|tarih=20 Temmuz 1998|yayıncı=[[Encyclopædia Britannica, Inc.]]|yer=[[Edinburgh]]|erişimtarihi=1 Ağustos 2020|alıntı='''Elohim''', singular '''Eloah''', (Hebrew: God), the God of Israel in the Old Testament. A [[Plural of majesties|plural of majesty]], the term Elohim—though sometimes used for other deities, such as the [[Moab]]ite god [[Chemosh]], the [[Phoenicia|Sidonian]] goddess [[Astarte]], and also for other majestic beings such as angels, kings, judges (the Old Testament ''[[Shophet|shofeṭim]]''), and the [[Jewish Messiah|Messiah]]—is usually employed in the Old Testament for the one and only God of Israel, whose personal name was revealed to [[Moses]] as [[YHWH]], or [[Yahweh]] (q.v.). When referring to Yahweh, ''elohim'' very often is accompanied by the article ''ha-'', to mean, in combination, “the God,” and sometimes with a further identification ''Elohim ḥayyim'', meaning “the living God.”<br/> Though Elohim is plural in form, it is understood in the singular sense. Thus, in [[Book of Genesis|Genesis]] the words, “In the beginning God (Elohim) created the heavens and the earth,” Elohim is monotheistic in connotation, though its grammatical structure seems polytheistic. The Israelites probably borrowed the Canaanite plural noun Elohim and made it singular in meaning in their cultic practices and theological reflections.|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190203071351/https://www.britannica.com/topic/Elohim|arşivtarihi=3 Şubat 2019|ölüurl=hayır}}</ref> Kur'an'da adı anılan [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberler]] ve kutsal kitaplar sıklıkla [[YHVH]]'ye referans vermelerine rağmen<ref>'''[[İlyas]]''' İbranice "Benim tanrım Yahu/Jah"tır anlamına gelen bir kelimedir''New Bible Dictionary''. 1982 (second edition). Tyndale Press, Wheaton, IL, USA. ISBN 0-8423-4667-8, p.&nbsp;319</ref><ref>{{Kitap kaynağı |başlık= Longman pronunciation dictionary |ad= John C. |soyadı=Wells |yayıncı= Longman |yer= Harlow, England |yıl= 1990 |isbn= 0-582-05383-8 |sayfa= 239}} entry "Elijah"</ref><ref>[[İbranice]] ve [[Aramice]] bir ad olan ''[[Yeşua (ad)|Yeşua]]'', [[İsrailoğulları]]nda yaygındı. "Kurtuluş [[Yahveh]]'dendir!" anlamına gelir.[http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=JESUS&searchmode=none "jesus."] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20150210000226/http://www.etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=JESUS&searchmode=none |tarih=10 Şubat 2015 }}</ref><ref>"Orijinal İbranice metinlerde 6 bin 828 defa YHVH kullanımı yer alır." Wilhelm Gesenius (Hrsg.):&nbsp;Hebräisches und Aramäisches Handwörterbuch über das Alte Testament. Zweite Teillieferung.&nbsp;18. Auflage. Springer, 1995,&nbsp;ISBN 3-540-58048-4, S. 446.</ref> Kur'an'da "Yahve / Yahova" ismi kullanılmaz. Ancak [[Yahudilik]]te Yahve yerine kullanılan isimlerden olan "[[Rab]]" (efendi, ağa) kelimesi de Kur'an'da sıklıkla [[Allah]] için kullanılır.<ref>"rabbi." ''Oxford Dictionary of English 2e'', [[Oxford Üniversitesi|Oxford University Press]], 2003.</ref> "Yahve "yerine kullanılan kelimelerin [[10 emir|On Emir]] arasında bulunan "Tanrın Yahve'nin adını boş yere ağzına almayacaksın, yoksa Yahve bunu cezasız bırakmayacak"<ref>{{Web kaynağı |url=https://kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?id=75&mc=1&sc=55 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=21 Ekim 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210119022235/https://www.kutsal-kitap.net/bible/tr/index.php?id=75&mc=1&sc=55 |arşivtarihi=19 Ocak 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> ifadesi ile bağlantılı olarak [[Yahudiler]] arasında yerleştiği düşünülmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/153869 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=29 Ekim 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211029102036/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/153869 |arşivtarihi=29 Ekim 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

Kur'an'da "[[Allah]]" için en sık kullanılan isim/sıfatlardan bir diğeri de [[Arapça]] kökenli olmayan Rahmân'dır.<ref>http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:NI6ERsWwOvUJ:http://archive.org/stream/foreignvocabular030753mbp/foreignvocabular030753mbp_djvu.txt%2Bkuran+rahman+foreign+vocabulary&hl=tr&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.3...3281.19921.0.21218.24.23.1.0.0.0.344.4250.0j14j8j1.23.0...0.0...1c.1.A2hkWj9aivw&spell=1&ct=clnk</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache%3A9JlfPak7oDQJ%3Ahttp%3A%2F%2Fwww.answering-islam.org%2FBooks%2FJeffery%2FVocabulary%2Findex.htm%2Bkuran+rahman+foreign+vocabulary&hl=tr&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.3...3281.19921.0.21218.24.23.1.0.0.0.344.4250.0j14j8j1.23.0...0.0...1c.1.A2hkWj9aivw&spell=1&ct=clnk |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Aralık 2012 |arşivurl=https://archive.today/20121205175153/http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:9JlfPak7oDQJ:http://www.answering-islam.org/Books/Jeffery/Vocabulary/index.htm%2Bkuran+rahman+foreign+vocabulary&hl=tr&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.3...3281.19921.0.21218.24.23.1.0.0.0.344.4250.0j14j8j1.23.0...0.0...1c.1.A2hkWj9aivw&spell=1&ct=clnk |arşivtarihi=5 Aralık 2012 |ölüurl=hayır }}</ref> Bu sıfat teriminin (Rahmanan/Rahman) bilinen en eski kullanımı, [[Akadca]] ve [[Aramice]]de [[Hadad]]'a adanmış bir yazıtta bulunur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|soyadı=Kościelniak|ad=Krzysztof|tarih=7 Kasım 2011|başlık=Jewish and Christian religious influences on pre-Islamic Arabia on the example of the term RḤMNN ("the Merciful")|url=http://czasopisma.upjp2.edu.pl/orientalia/article/view/1024|dergi=Orientalia Christiana Cracoviensia|dil=İngilizce|cilt=3|sayfalar=67-74|doi=10.15633/ochc.1024|issn=2450-2936|doi-access=ücretsiz|erişimtarihi=18 Kasım 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211118120141/http://czasopisma.upjp2.edu.pl/orientalia/article/view/1024|arşivtarihi=18 Kasım 2021|ölüurl=hayır}}</ref> [[Rahmân|Raḥmân]], "merhamet eden", fiil olarak "sevmek, acımak, merhamet etmek, bağışlamak, rahmet etmek" anlamlarına gelmektedir. Kur'an'ın 55. suresi [[Rahman Suresi|Rahmân Suresi]]'dir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/rahman | başlık = RAHMÂN | erişimtarihi = 1 Haziran 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190701030642/https://islamansiklopedisi.org.tr/rahman | arşivtarihi = 1 Temmuz 2019}}</ref>

=== Dinler tarihi / Peygamber kıssaları ===
{{Ana|Kıssa|Dinler tarihi}}
[[Dosya:Mada'in Saleh Al-Hijr Hegra (مدائن صالح) (8136618664).jpg|küçükresim|sol|upright=1|[[Medain Salih]] (veya Al''–''Hicr), [[Medine Bölgesi]], [[Hicaz]], [[Suudi Arabistan]]. Kur'an'a özgü hikâyeye göre bölge halkı [[Salih|Salih Peygamber]]'i dinlemez, kayadan çıkan ve bütün kavmin tükettiği miktarda su içip içtiği su kadar da süt veren dişi [[deve]]yle kıt olan sularını paylaşmak istemeyerek deveyi keserler ve yok edilirler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/salih--peygamber | başlık = SÂLİH | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200518205700/https://islamansiklopedisi.org.tr/salih--peygamber | arşivtarihi = 18 Mayıs 2020}}</ref>]]Kur'an'da [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamber]] olarak ismi sayılan kişilerden bazılarının belirgin bir özelliği, onların çoğunlukla aile olarak peygamberlik yapmaları yanında kavim olarak [[İsrailoğulları]]na ait kişiler olmalarıdır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://sorularlaislamiyet.com/israilogullarina-bu-kadar-cok-peygamber-gonderilmesinin-sebebi-nedir-0 | başlık = İsrailoğullarına bu kadar çok peygamber gönderilmesinin sebebi nedir? | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | çalışma = Sorularla İslamiyet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210125041214/https://sorularlaislamiyet.com/israilogullarina-bu-kadar-cok-peygamber-gonderilmesinin-sebebi-nedir-0 | arşivtarihi = 25 Ocak 2021}}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}} Bu durum [[İbrahim]] ailesi, [[Yakup]] ailesi, [[İmran]] ailesi ve [[Davud]]''–''[[Süleyman]] gibi örneklerde görülebilir.

'''Tarihsel ve coğrafi bağlam:'''

Kur'an'da başlıca [[Allah]] inancı, [[tevhid (din)|tevhid]], [[Kozmogoni|yaratılış]], [[eskatoloji|dünyanın sonu]], [[Kur'an'da adı geçen peygamberler|peygamberlik ve peygamberler]]in yanı sıra eski milletlerin hayatlarına ait parçalar, Kur'an'ın amaçları doğrultusunda dinî ve ahlaki öğütlerle işlenir. Ancak Kur'an'da "[[milat]]" kavramı gibi bir anlayış olmadığı için insanlığın geçmişine ait herhangi bir olay için kesin tarih verilmez.<ref>{{Web kaynağı | url = https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260854 | başlık = TARİHİN ÖZNESİNİN TESPİTİNDE, KUR'AN'IN TARİH İLMİNE KATKISI, KAYNAKLIĞI ÜZERİNE: BEDİR SAVAŞI ÖRNEĞİ | erişimtarihi = 2 Haziran 2023 | tarih = 2010 | çalışma = dergipark.org.tr | ad = Mustafa | soyadı = Özkan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200325221442/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/260854 | arşivtarihi = 25 Mart 2020}}</ref>

Kur'an, [[güneş takvimi]]ne tamamen yabancı olmasının yanında, [[takvim]] olarak o güne kadar [[Araplar]]da kullanılmakta olan 12'li [[Ay takvimi]]ni (kamerî aylar) esas almış, bazı Arap bölgelerinde kullanılmakta olan ve her yıl mevsimlerin ve ayların çok az bir farkla sabit kalmalarını sağlayan "nesî" uygulamasını "küfürde ileri gitmek" şeklinde bir niteleme ile yasaklamıştır ([[Tevbe Suresi]]: 36''–''37).

Kur'an'da [[Nuh]]'un [[Nuh'un gemisi|gemisinin]] [[Cudi dağı|Cudi]]'ye oturduğu gibi coğrafik anlam ifade eden cümleler ([[Hud Suresi|Hûd]]: 44) son derece nadirdir. Bununla birlikte hikâyelerin [[Orta Doğu]] bölgesinin halkları ile ilgili olduğu ifade edilebilir.
[[Dosya:Manafi al Hayawan 001.jpg|küçükresim|1294''–''1299 arasında [[İlhanlılar]] hâkimiyeti altındaki [[İran]]'ın [[Meraga]] kentinde basılmış bu minyatürde "[[Âdem]] ile [[Havva|eşi]]" tasvir ediliyor.]]
Kur'an'da [[Dünya]]'nın [[jeoloji]]k tarihi için kullanılan bazı ifadeler gibi beşeri tarihi anlatan bazı ifadeler de [[Tevrat]] anlatımlarına paralel ifadeler taşır. Tevrat'ta ([[Yaratılış Kitabı|Yaratılış]]: Bölüm 1''–''2) Gök ve yerin yaratılışı 6 günde tamamlanır. 1. gün ışık, gündüz ve gece, 2. gün kubbe, 3. gün kuru toprak ve flora, 4. gün gökcisimleri, 5. gün balıklar ve kuşlar, 6. gün karada yaşayan hayvanlar ve insanlar beliriyor ([[Kutsal Kitap Kronolojisi]]ne göre MÖ 4026'da). Bölüm 2'ye göre ise Tanrı 7. günde dinleniyor.<ref>{{Web kaynağı | url = https://kutsalkitap.info.tr/?q=Yar.1 | başlık = Yaratılış 1 | erişimtarihi = 5 Haziran 2023 | çalışma = kutsalkitap.info.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230208033322/https://kutsalkitap.info.tr/?q=Yar.1 | arşivtarihi = 8 Şubat 2023}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/204777/mod_resource/content/1/YAHUD%C4%B0L%C4%B0KTE%20BAYRAMLAR.pdf#:~:text=Tevrat'a%20g%C3%B6re%20Tanr%C4%B1%20d%C3%BCnyay%C4%B1,1696)%20H%C4%B1ristiyan%20%C4%B0ncilinden%20bir%20%C3%A7izim. | başlık = YAHUDİLİKTE KUTSAL GÜNLER ve BAYRAMLAR | erişimtarihi = 5 Haziran 2023 | çalışma = acikders.ankara.edu.tr | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230605123130/https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/204777/mod_resource/content/1/YAHUD%C4%B0L%C4%B0KTE%20BAYRAMLAR.pdf#:~:text=Tevrat'a%20g%C3%B6re%20Tanr%C4%B1%20d%C3%BCnyay%C4%B1,1696)%20H%C4%B1ristiyan%20%C4%B0ncilinden%20bir%20%C3%A7izim. | arşivtarihi = 5 Haziran 2023 | ölüurl = hayır }}</ref> Kur'an'da [[Yaratılışçılık|yaratılış]] için kullanılan ifade ise "Andolsun, biz gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları altı günde (altı evrede) yarattık. Bize bir yorgunluk da dokunmadı." ([[Kaf Suresi|Kaf]]: 38) şeklindedir. Ayetin sonundaki "yorgunluk duymadık" ifadesinin Tevrat'taki "Tanrı dinlendi" çarpıtmasına gönderme yaptığı söylenmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/K%C3%A2f-suresi/4668/38-ayet-tefsiri | başlık = Kâf Suresi 38. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı | erişimtarihi = 5 Haziran 2023 | çalışma = kuran.diyanet.gov.tr | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180530000700/https://kuran.diyanet.gov.tr/tefsir/K%C3%A2f-suresi/4668/38-ayet-tefsiri | arşivtarihi = 30 Mayıs 2018}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=50&ayet=38 | başlık = Kâf Suresi 38. Ayet | erişimtarihi = 5 Haziran 2023 | çalışma = www.kuranmeali.com | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230605123131/https://www.kuranmeali.com/AyetKarsilastirma.php?sure=50&ayet=38 | arşivtarihi = 5 Haziran 2023 | ölüurl = hayır }}</ref>

[[Kitab-ı Mukaddes|Kitâb-ı Mukaddes]]'te yeryüzünün yaratılış hikâyesi ile eşzamanlı olarak anlatılan [[Âdem]], [[Havva]], [[Habil]], [[Kabil (Âdem'in oğlu)|Kabil]] gibi birçok ismin antik kültürlerdeki mitolojik semboller ve hikâyelerin yeni bir uyarlaması olduğu ve bunların [[Sümer mitolojisi|Sümer yaratılış hikâyeleri]]nden ([[Adapa]]) büyük ölçüde esinlendiği iddia edilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=fHHFJ8bau8c&t=3723s |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Kasım 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211107142016/https://www.youtube.com/watch?v=fHHFJ8bau8c&t=3723s |arşivtarihi=7 Kasım 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=QYEh4C4sOIs&t=108s |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Kasım 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211107142927/https://www.youtube.com/watch?v=QYEh4C4sOIs&t=108s |arşivtarihi=7 Kasım 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref name="ancient.eu">{{Web kaynağı | url = https://www.worldhistory.org/article/216/the-myth-of-adapa/ | başlık = The Myth of Adapa | erişimtarihi = 14 Ağustos 2021 | dil = İngilizce | çalışma = World History Encyclopedia | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210421120104/https://www.worldhistory.org/article/216/the-myth-of-adapa/ | arşivtarihi = 21 Nisan 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://faculty.gordon.edu/hu/bi/ted_hildebrandt/otesources/01-genesis/text/articles-books/andreasen_adamadapa_auss.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Kasım 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20161228003250/http://faculty.gordon.edu/hu/bi/ted_hildebrandt/OTeSources/01-Genesis/Text/Articles-Books/Andreasen_AdamAdapa_AUSS.pdf |arşivtarihi=28 Aralık 2016 |ölüurl=hayır }}</ref>

Bir [[Şanlıurfa|Urfa]] hikâyesine göre [[İbrahim]], yöredeki putları parçalar ve [[Nemrud]]'la tartışır. İbrahim, Nemrud'u ve [[Putperestlik|putları]] ilah edinmeyi asla kabul etmez, putları kimse görmeden kırarak baltayı büyük putun boynuna saplar ve [[Nemrut (kral)|Nemrud]]'u [[Tevhit|tek tanrı]] inancına çağırır. İbrahim'in çağrısına kulak asmayan Nemrud, bunun üzerine büyük bir mancınık yaptırır ve görkemli bir ateş yaktırır.<ref>{{Web kaynağı | url = https://t24.com.tr/haber/balikligol-efsanesi-para-kazanmak-icin-uyduruldu,197944 | başlık = balıklıgöl kıssası ile ilgili kaynakça -1 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220627192723/https://t24.com.tr/haber/balikligol-efsanesi-para-kazanmak-icin-uyduruldu,197944 | arşivtarihi = 27 Haziran 2022}}</ref> Sonrasında İbrahim'i bu mancınıkla ateşe atarlar, ancak İbrahim'in tanrısının o anda ateşe verdiği bir emirle İbrahim yanmaz<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/sanliurfa/gezilecekyer/balikligol |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=28 Haziran 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210413203619/https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/sanliurfa/gezilecekyer/balikligol |arşivtarihi=13 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> ve rivayete göre [[İbrahim]] ateşlerin içindeyken ateş bir gül bahçesine dönüşür.<ref>{{Web kaynağı | url = https://islamansiklopedisi.org.tr/ibrahim--peygamber | başlık = İBRÂHİM | erişimtarihi = 5 Haziran 2023 | dil = Türkçe | çalışma = TDV İslâm Ansiklopedisi | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190923133747/https://islamansiklopedisi.org.tr/ibrahim--peygamber | arşivtarihi = 23 Eylül 2019}}</ref> Kur'an'da [[Enbiyâ Suresi]]'nin 66''–''70. ayetlerinde de bu konu işlenir: "Ey ateş! 'İbrahim için serinlik ve esenlik ol!' dedik."<ref>Enbiyâ: 69</ref>

{{çoklu resim
 | align = left
 | direction = vertical
 | width = 211
 | header = Balıklıgöl ve kale sütunları
 | image1 = Balıklıgöl Urfa2.jpg
 | alt1 = Colored dice with white background
 | image2 = Urfa Castle 02.jpg
 | alt2 = Colored dice with checkered background
 | caption2 = [[İbrahim]] kıssasının [[Türkiye]] versiyonu ve inanışına göre, olay bugünkü [[Şanlıurfa]]'da gerçekleşmiş ve İbrahim büyük bir mancınık üzerinden ateşe atıldığı anda Tanrı devreye girmiş ve ateşi suya, yanan odun parçalarını da balıklara dönüştürmüştür.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.thetorah.com/article/ur-kasdim-where-is-abrahams-birthplace?fbclid=IwAR06mYlqr2tGIeKQFIrhYcVS4I-YmOP0wcGRBloB-npMRX7zfwQK5LBBHHg |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Temmuz 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210721154825/https://www.thetorah.com/article/ur-kasdim-where-is-abrahams-birthplace?fbclid=IwAR06mYlqr2tGIeKQFIrhYcVS4I-YmOP0wcGRBloB-npMRX7zfwQK5LBBHHg |arşivtarihi=21 Temmuz 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Dolayısıyla Urfa'daki [[Balıklıgöl]], inananlarca önem arz etmektedir. Mancınıkların ayakları olduğuna inanılan sütunlar, [[Şanlıurfa Kalesi|Urfa Kalesi]]'nde bulunmaktadır. Sütunlardaki kitâbelerde yapılan arkeolojik çözümlemeler ise, bunların [[Edessa]] Kralı 9. Manu için [[anıt]],<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.sanliurfa.bel.tr/icerik/224/624/urfa-kalesi | başlık = balıklıgöl kıssası ile ilgili kaynakça -2 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210814172327/https://www.sanliurfa.bel.tr/icerik/224/624/urfa-kalesi | arşivtarihi = 14 Ağustos 2021}}</ref> havuzların ise "yarı balık" tanrıça [[Atergatis|Atargatis]] için [[tapınak]] niteliğinde olduğunu göstermektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://haber.sol.org.tr/yazarlar/orhan-gokdemir/isiksizin-karanlik-dusu-181526 | başlık = balıklıgöl kıssası ile ilgili kaynakça -3 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170107161537/https://haber.sol.org.tr/yazarlar/orhan-gokdemir/isiksizin-karanlik-dusu-181526 | arşivtarihi = 7 Ocak 2017}}</ref>
}}

Kur'an'da din ve inanç, büyük oranda [[Yahudilik|Yahudi]]''–''[[Hristiyanlık|Hristiyan]] teolojisi ve [[Putperestlik|puta tapanlar]] (müşrikler) üzerinden işlenir. Kur'an'da az miktarda adı geçen diğer dinî gruplar ise [[Sâbiîlik|Sâbiîler]], [[Zerdüştçülük|Mecûsîler]] ve [[haniflik|Hanifler]]dir. [[Yusuf]], [[Kârûn]], [[Hâmân]], [[Zülkarneyn]], [[Ashâb-ı Kehf]], [[Süleyman]] ve [[Yunus (peygamber)|Yunus]] hikâyeleri gibi [[kıssa]]lar da Kur'an'da hacimce geniş yer kaplar. Kur'an anlatımının bire bir olmasa da [[Kitâb-ı Mukaddes]]'teki anlatımlar ile büyük oranda örtüştüğü hikâyelerin yanında, bu hikâyelerden farklı parçaların farklı hikâyelerde kullanıldığı söylenmektedir.<ref name=":17" /> Örneğin; Kur'an anlatımlarında Hâmân hikâyesinin "[[Babil Kulesi]], [[Ester (Fars kraliçesi)|Ester]] ve [[Çıkış (Tevrat)|Mısır'dan Çıkış]]" gibi farklı [[Tevrat]] hikâyelerinin bir kombinasyonu olduğu ifade edilmektedir.<ref name=":17">{{Web kaynağı |url=https://www.academia.edu/38094778/Haman_un_masked_Part_Two_Name_Haman_an_Egyptian_one |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201101150254/https://www.academia.edu/38094778/Haman_un_masked_Part_Two_Name_Haman_an_Egyptian_one |arşivtarihi=1 Kasım 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>

[[Yusuf]], İslam'daki [[İslam'da peygamberler ve elçiler|peygamberlerden]] biridir ve hayatı Kur'an'ın [[Yusuf Suresi]]'nde anlatılır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-2/yusuf-suresi-12/ayet-1/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|başlık=Kuranı kerimden|erişimtarihi=|arşivtarihi=5 Haziran 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170605203139/https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-2/yusuf-suresi-12/ayet-1/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|tarih=|ölüurl=evet|çalışma=|yayıncı=}}</ref> Kur'an'da anlatılan hayat hikâyesi, [[Tevrat]]'ta bulunan hikâye ile genel itibarıyla benzer olmakla beraber farklılıklar da bulunmaktadır.<ref>{{tez kaynağı|url=http://openaccess.ogu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/11684/503/2/Hz%2BYusuf%2BK%25C4%25B1ssas%25C4%25B1%2BKerim%2B%25C3%259Cnl%25C3%25BC%2BHoca%2B%2B%2B%2B1%2BTEMMUZ.pdf&ved=2ahUKEwjhl7W46NvpAhUnwcQBHc1YBV84FBAWMAR6BAgGEAE&usg=AOvVaw2safResHUqMqqat6nWxz1L|başlık=Kitab-ı Mukaddes ve Kuran'da Yusuf Kıssası|erişimtarihi=30 Mayıs 2020|sayfa=|sayfalar=|yer=Eskişehir|yayıncı=Eskişehir [[Osmangazi Üniversitesi]] Sosyal Bilimler Enstitüsü|tür=Yüksek Lisans|yıl=2015|ad=Kerim Şükrü|soyadı=Ünlü|isbn=|oclc=|yazarbağı=}}{{Ölü bağlantı|date=Aralık 2023 }}</ref> Kur'an'da Yusuf Kıssası, "kıssaların en güzeli" olarak tanımlanmaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-1/yusuf-suresi-12/ayet-3/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|başlık=Kuran: Yusuf Suresi 3. Ayet|erişimtarihi=30 Mayıs 2020|arşivtarihi=9 Ağustos 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200809054642/https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-1/yusuf-suresi-12/ayet-3/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|ölüurl=hayır}}</ref> Yusuf'un son derece yakışıklı olduğu ve bu yakışıklığının [[Firavun|Mısır firavununun]] karısını onu baştan çıkarmak için çektiği söylenmektedir. Kur'an'da [[Yakup|Peygamber Yakup]]'un oğulları (Yusuf'un kardeşleri), babalarından Yusuf'un onlarla beraber gitmesine izin vermesini isterler.<ref>{{Web kaynağı|url=https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-1/yusuf-suresi-12/ayet-12/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|başlık=Kuran: Yusuf Suresi 12. Ayet|erişimtarihi=30 Mayıs 2020|arşivtarihi=9 Ağustos 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200809061245/https://kuran.diyanet.gov.tr/mushaf/kuran-meal-1/yusuf-suresi-12/ayet-12/diyanet-isleri-baskanligi-meali-1|ölüurl=hayır}}</ref> Daha sonra [[Yusuf]], kıskançlık duyguları kabaran kardeşleri tarafından bir kuyuya atılır ve kardeşleri, babalarına Yusuf'un bir kurt tarafından yenildiğini söylerler. Yusuf'un babası Yakup, kederden gözleri kör olana kadar ağlar. Yusuf, yoldan geçen bir kervan tarafından kuyudan çıkarılır ve [[Antik Mısır|Mısır]]'a [[Kölelik|köle]] olarak götürülür.

[[Dosya:Tissot Joseph and His Brethren Welcomed by Pharaoh.jpg|küçükresim|upright=1|Kur'an'ın [[Yusuf Suresi|12. suresine]] adını veren [[Yusuf]] ve kardeşleri [[Firavun]]'un huzurunda ([[James Tissot]]). Kur'an'da Yusuf kıssası, "kıssaların en güzeli" olarak tanımlanmaktadır.]][[Dosya:Moses - Alta-Tadema.jpg|küçük|214x214px|left|Paralel hikâyeler: Kur'an'da adı 136 kere kullanılan [[Musa]]'nın bulunuşu, [[Lawrence Alma-Tadema|Alma-Tadema]], [[Akkad]] kralı [[Sargon (Akad kralı)|Büyük Sargon]] için de benzeri anlatılan bir hikâyedir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://watchjerusalem.co.il/469-mosess-ark-of-bulrushes | başlık = Moses’s ‘Ark of Bulrushes’ - Watch Jerusalem | erişimtarihi = 12 Ağustos 2021 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200920134417/https://watchjerusalem.co.il/469-mosess-ark-of-bulrushes | arşivtarihi = 20 Eylül 2020}}</ref> (Kasas 7-9 / Mısır'dan Çıkış 1:15-22).]]

Kur'an'da yüceltilen bir aile olarak [[İmran|İmran ailesi]], kendisine 500'ün üzerinde atıf yapılan Musa ve Tevrat hakkında bilinenler ise şöyle özetlenebilir:

[[Musa]] hakkındaki bilginin tek kaynağı olan ve Kendisine Tevrat'ın yazdırıldığına inanılan Musa için, [[Rabbânî Yahudilik]] Musa'nın MÖ 1391–1271 aralığında yaşadığını, tarihçi [[Hieronymus]] MÖ 1592, [[James Ussher]] ise MÖ 1571 aralığında yaşadığını iddia etmektedir.<ref>The 17th-century [[Ussher chronology]] calculates 1571 BC (''Annals of the World'', 1658 paragraph 164)</ref>{{adn|group=not|Musa'nın doğumunu [[Augustinus]], eseri ''[[Tanrı'nın Şehri]]''{{'}}nde yorumlamıştır ve o doğduğu zamanki kralların isimlerini kaydetmiştir:<blockquote>"Safrus, [[Asur İmparatorluğu|Asur]]'un ondördüncü; Ortopolis, [[Sikyon]]'un onikinci; [[:en:Criasus|Kriasus]], [[Argos]]'un beşinci kralı olarak hüküm sürdüğünde Musa, [[Antik Mısır|Mısır]]'da doğdu..."</blockquote>Orthopolis, MÖ 1596&ndash;1533 yılları arasında 63 yıl boyunca 12. Sikyon Kralı olarak hüküm sürdü; Kriasus ise, 1637-1583 arasında 54 yıl boyunca Argos'un 5. Kralı olarak hüküm sürdü.}} Modern bilim adamları ise Tevrat'ı genellikle Pers [[Ahameniş İmparatorluğu]] (MÖ 450-350) döneminin bir ürünü olarak görüyorlar,{{sfn|Greifenhagen|2003|pp=206-207}}{{sfn|Newsom|2004|p=26}} ancak bazıları onun derlenmesini [[Helenistik Dönem]]'e (333-164 M.Ö.) yerleştiriyor.{{sfn|Greifenhagen|2003|p=224 n. 49}} Musa'nın yaşadığına inanılan yıllar ise bundan yaklaşık 1000 yıl eskiye gidiyor. Modern bilimsel fikir birliği, Musa'nın efsanevi bir figür olduğu yönündedir.<ref name="Archaeo">{{dergi kaynağı | soyadı=Dever | ad=William G. | başlık=What Remains of the House That Albright Built? | dergi=The Biblical Archaeologist | yayıncı=University of Chicago Press | cilt=56 | sayı=1 | yıl=1993 |issn=0006-0895 |doi=10.2307/3210358 | sayfalar=25-35| alıntı=the overwhelming scholarly consensus today is that Moses is a mythical figure| jstor=3210358 }}</ref> Musa ile Tevrat'taki [[Çıkış Kitabı]] ve [[Tesniye Kitabı]] bölümlerinde yaşanan olaylar hakkında Antik Mısır kaynaklarında hiçbir atıf yer almamakta olup, Mısır ve [[Sina Yarımadası]]'nda keşfedilmiş arkeolojik deliller, Musa'nın ana figür olduğu hikâyeleri desteklememektedir.{{sfn|Meyers|2005|pp=5–6}} Musa ile ilgili ilk yazılı kaynak [[Babil Sürgünü]] sırasında üretildiği düşünülen metinlerdir.<ref name="Coats">{{Kitap kaynağı|url=https://www.google.com/books/edition/_/bk7_CMIAQOsC?hl=en&gbpv=1&pg=PA10|başlık=Moses: Heroic Man, Man of God|sayfalar=10ff (p.&nbsp;11 Albright; pp.&nbsp;29-30, Noth)|yayıncı=A&C Black|yıl=1988|ad=George W.|soyadı=Coats|erişimtarihi=6 Ocak 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210308001656/https://www.google.com/books/edition/_/bk7_CMIAQOsC?hl=en&gbpv=1&pg=PA10|arşivtarihi=8 Mart 2021|ölüurl=hayır}}</ref>

[[Dosya:Moses confronted by Miriam and Aaron.jpg|left|küçükresim|upright=0.91|[[İmran|Amram/İmran]]'ın çocukları; [[Miryam]] ve Harun, Musa ile yüzleşirken. Kur'an'da [[Âl-i İmrân Suresi|İmran ailesi]] Meryem'in ailesidir.]]
[[Dosya:Brooklyn Museum - The Exhortation to the Apostles (Recommandation aux apôtres) - James Tissot.jpg|küçükresim|upright=1|İsa ve havariler, Brooklyn Müzesi. Kur'an'da İsa, Tanrı ya da oğlu değildir.<ref>Kurân, [http://quran.com/5/72 5:72] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180617093320/https://quran.com/5/72 |tarih=17 Haziran 2018 }}</ref> Ancak bir bakirenin ölüleri bile diriltebilen mucize çocuğudur.<ref name= Bakara-2-87>Kurân, [https://quran.com/2/87 2:87] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160829020157/https://quran.com/2/87 |tarih=29 Ağustos 2016 }}</ref> Kur'an'da sadece O’nun için kullanılan [[müteşâbih]] ifadelerle; O Allah'ın sözü ve özü (ruhu)’dür. ([[Nisa suresi|Nisa:171]]) <ref>harvnb|Bursevî|2012|s=25 (c. 5)</ref> ]]

Kur'an'da adı Musa ile birlikte anılan diğer bir figür ise O'nun kardeşi [[Harun]]dur. Fir'avuna birlikte giderler ve Mısır'dan çıkışta da birliktedirler. Musa dağa [[YHVH]] ile konuşmaya gittiğinde halk kendisinden bir ilah yapmasını ister. O'da halktan altınlarını getirmelerini. Altınlar toplandığında Onlara [[Altın buzağı|Altından bir buzağı]] heykeli yapar. Bu Mısırlıların tapınmakta oldukları tanrılardan birinin ([[Apis (tanrı)|Apis]]) heykelidir. YHVH çok kızar ve Musayı geri gönderir. Musa kardeşine kızar, Yahovanın elleriyle yazıp verdiği taş levhaları ve heykeli parçalar, heykeli toz haline getirerek tozunu suyun üzerine atar, halka O suyu içirir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.jw.org/tr/kutuphane/kutsal-kitap/bi12/kitaplar/%C3%87%C4%B1k%C4%B1%C5%9F/32/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210925101543/https://www.jw.org/tr/kutuphane/kutsal-kitap/bi12/kitaplar/%C3%87%C4%B1k%C4%B1%C5%9F/32/ |arşivtarihi=25 Eylül 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Kur'an'da Tevrat'ın aksine Heykeli Harun değil, [[Samiri]] yapar ve bu konuda Harun suçlanmaz.

Ailenin bir diğer üyesi ise Musa ve Harun ikilisinin ablaları ve Tevratta peygamber sayılan [[Miryam]]'dır. Kur'an'da kendisinden ismiyle ve peygamberlik ünvanı ile bahsedilmez. Ancak bir yerde [[Meryem]]den bahsedilirken "Harun'un kızkardeşi" şeklinde bir ifade kullanılır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://tr.wikisource.org/wiki/Meryem_Suresi |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Haziran 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120527142612/http://tr.wikisource.org/wiki/Meryem_Suresi |arşivtarihi=27 Mayıs 2012 |ölüurl=evet}}</ref> Bu ifade İslam-Hristiyan diyaloglarında polemik konusu ifadelerden birisidir.

Kur'an'da [[İsa]] kendisine erkek dokunmamış bir bakirenin mucize çocuğudur. Ölüleri bile diriltebilir.<ref name= Bakara-2-87/><ref name= Kuran-61-6>Kurân, [https://quran.com/61/6 61:6] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160829014124/https://quran.com/61/6 |tarih=29 Ağustos 2016 }}</ref> Hristiyan teolojisinden önemli bir fark olarak O tanrı veya tanrının çocuğu değil, Muhammed'i müjdeleyen bir peygamberidir. Ama yine de O'nun için özel bir dil kullanılır; O tanrının sözü ve özü (ruhu)'dür. ([[Nisa suresi|Nisa:171]])<ref>{{harvnb|Bursevî|2012|s=25 (c. 5)}}</ref> Bebekliğinden itibaren olağanüstü [[İsa'nın mucizeleri|mucizeler ve harikalar]] gösteren<ref name= Bakara-2-87/><ref name= Kuran-61-6/> İsa'nın hikâyesine [[Âl-i İmrân suresi|Al-i İmran]] ve [[Meryem Suresi|Meryem]] surelerinde ayrıntılı olarak yer verilir. Bu hikâyelerin [[apokrif]] [[bebeklik incilleri]] ile paralellikler taşıdığı biliniyor.

[[Yunus kitabı]]nın kurgu olup olmadığına dair farklı görüşler bulunmaktadır. [[Yunus]]'tan tarihsel bir peygamber olarak [[Krallar kitabı]]nda bahsedilir.<ref>Doyle 2005, s. 124.</ref><ref>Kripke 1980, s.67.</ref> Tevrat bilginlerinin çoğu hikâyenin ilk kez anlatıldığı [[Yunus kitabı]]nın içeriğini gerçek dışı [[parodi]] veya [[hiciv|satirik]] bir anlatı olarak değerlendirir.{{sfn|Band|2003|pages=105–107}}{{sfn|Ben Zvi|2003|pages=18–19}}{{sfn|Ingram|2012|pages=140–142}}{{sfn|McKenzie|Graham|1998|page=113}}{{sfn|Person|1996|page=155}}{{sfn|Gaines|2003|pages=22–23}} Eğer bu doğruysa Yunus hikâyesi O'nun satirik doğasını anlamayan bilgeler tarafından [[İbrani Kutsal Kitabı]]'na sokulmuş olmalıydı.{{sfn|Band|2003|pages=106–107}}{{sfn|Person|1996|page=155}}{{sfn|Gaines|2003|pages=22–23}} Mitoloji araştırmalarına göre [[Yunus (peygamber)|Yunus]] hikâyesi [[Sümer mitolojisi]]nde insan balık kombinasyonu olan yarı tanrı [[Apkallu|Oannnes]]'den ilham alan bir Tevrat hikâyesiydi.<ref>{{Web kaynağı |url=https://nereye.com.tr/bir-babil-gizemi-oannes-ve-7-apkallu/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201113084218/https://nereye.com.tr/bir-babil-gizemi-oannes-ve-7-apkallu/ |arşivtarihi=13 Kasım 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.dinvemitoloji.com/2018/05/yunus-suresini-kim-yazdi-yazdirdi.html |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=30 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201029103901/http://www.dinvemitoloji.com/2018/05/yunus-suresini-kim-yazdi-yazdirdi.html |arşivtarihi=29 Ekim 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> Buna göre [[Abgal|Oannes kültü]] iki farklı isimle, Jonah ve John olarak Tevrat hikâyelerine aktarılmıştı. Bahsedilen isimlerin Kur'an'daki karşılığı Yunus ve [[Yahya]]’dır. Kur’an’da mukatta harfleri arasında geçen ve anlamı bilinmeyen Nun harfi ise [[Sabiilik|Sabien]]lerde Yahya kültünün sembolüdüydü.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=4UEEOWOpehg |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Temmuz 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210714140012/https://www.youtube.com/watch?v=4UEEOWOpehg |arşivtarihi=14 Temmuz 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

[[Dosya:Jonah and the Whale, Folio from a Jami al-Tavarikh (Compendium of Chronicles).jpg|küçükresim|upright=0.91|Yunus ve Balık, [[İslam]] [[minyatür]]ü. [[Yunus kitabı]]na göre Akdeniz'de gemiden atılıp balık tarafından yutulan ve günlerce orada kalan Yunus [[Dicle]]'nin kenarında, [[Ninova]]'da karaya fırlatılır. Hristiyanlıkta ders amaçlı ([[Midraş]]) kullanılan efsane Kur'an'da da kendine yer bulur.]]

Birçok dini-felsefi öğretiyi etkilemiş olan Mısır bilgelik tanrısı [[Thoth]] Yunanlara [[Hermes]], İslam'a ise [[İdris]] olarak girer.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/640226 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=4 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210504072310/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/640226 |arşivtarihi=4 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> İdrisle ilişkilendirilen diğer bir karakter ise Enoch (Hanok)tur.<ref>Alexander Philip S. ''Biblical Figures Outside the Bible'' p.&nbsp;118 ed. [[Michael E. Stone]], Theodore A. Bergren 2002 p118 "twice in the Qur'an.. was commonly identified by Muslim scholars with the biblical Enoch, and that this identification opened the way for importing into Islam a substantial body of postbiblical Jewish legend about the character and ...."</ref>

Kur'an hikâyelerinin gerçekliği İslam dünyasında da tartışılır ve bu konuda teoriler üretilir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/162645 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=11 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210122044418/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/162645 |arşivtarihi=22 Ocak 2021 |ölüurl=hayır}}</ref> Ezher Üniversitesi'nde gerçekleştirilen tez çalışmasında (1950) Muhammed Ahmed Halefullah bu kıssaları masal olarak nitelendirmekten çekinmemiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://sorularlaislamiyet.com/kuran-kissalarina-masal-diyen-halefullah-cevap-verir-misiniz |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=11 Ağustos 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210122040248/https://sorularlaislamiyet.com/kuran-kissalarina-masal-diyen-halefullah-cevap-verir-misiniz |arşivtarihi=22 Ocak 2021 |ölüurl=hayır}}</ref>{{Kaynağı sorgula|tarih=Temmuz 2024}}

===Sosyal konular-etik değerler===
KKTC [[Yakın Doğu Üniversitesi]] İlahiyat Fakültesi'nde yapılan bir çalışmada Kur'an'ın ortaya koyduğu vergilerinin İslam öncesi Güney, Kuzey ve Hicaz Araplarında hatta daha eski toplumlarda yer alan vergi düzenlemelerinin aynısı olduğu sonucuna varılmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://neu.edu.tr/wp-content/uploads/2015/11/k%C4%B1br%C4%B1s-ilahiyat-dergi4-1.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=5 Nisan 2017 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170322203646/https://neu.edu.tr/wp-content/uploads/2015/11/k%C4%B1br%C4%B1s-ilahiyat-dergi4-1.pdf |arşivtarihi=22 Mart 2017 |ölüurl=evet }}</ref> Sütçü İmam Üniversitesi, Temel İslam Bilimleri bölümünde yapılan bir araştırmada Kur'an'a dayalı hukuk ve ibadetler "Bizim üzerinde durduğumuz, Kur'an'ın da işaret ettiği İslam öncesi Arap folklorundaki mitolojik unsur ve menkıbeleri Kur'an'ın yok saymadığıdır. Kur'an'da emredilen ibadetlerin bir kısmı zaten Arapların yaşamında kültürlerinde, örf ve adetlerinde, bir kısmı da [[Tevrat]]'ta bulunuyordu. Örneğin namaz, oruç, hac, zekat... gibi. Burada Kur'an'daki hukuk sistemi Arapların geleneksel hukuk sistemiyle Tevrat'ın bir karışımıdır dersek abartmış olmayız. [[Araplar]]da kısas, diyet, hırsızın elinin kesilmesi cezaları olduğu gibi örtünme de köklü bir gelenek hâlinde idi. [[Yahudilik]]te de kısas bulunduğu gibi [[faiz]] de yasaklanmıştı. Bazı durumlarda [[zina]] eden kadın ve erkek taşlanarak öldürülürdü." sözleriyle anlatılmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.yumpu.com/tr/document/view/17759319/kahramanmaras-sutcu-imam-universitesi-sosyal-bilimler-enstitusu- |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Haziran 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140714171149/https://www.yumpu.com/tr/document/view/17759319/kahramanmaras-sutcu-imam-universitesi-sosyal-bilimler-enstitusu- |arşivtarihi=14 Temmuz 2014 |ölüurl=evet }}</ref>

[[Dosya:Timurid Anthology Zhertva.jpg|küçükresim|upright=0.68|1410–11 yılları arasında [[Şiraz]]'da basılmış [[minyatür]] (Gülbenkyan koleksiyonu, [[Lizbon]])]]

'''[[Kurban|Kurban kesme]] ve [[erkek sünneti]]''': Günümüz Yahudi ve Müslüman topluluklarında kurban ve erkek çocukların sünnet edilmesi geleneklerine kaynaklık eden anlatılar [[İbrahim]] ile bağlantılıdır. Antik İsrail toplumunda Tanrı [[Molek]]'e kız ve erkek çocukların yakılarak kurban edildiği bilinmektedir. (Yeremya 32:30-35)<ref>Hayrullah Örs, Musa ve Yahudilik</ref>(Bakınız: [[cehennem]] ve [[İnsan kurban etme|insan kurbanı]]) İbrahim'in rüyasında oğlunu kurban ettiğini görmesi bu uygulamanın Yahudilerde de var olduğunun işareti sayılmaktadır. Zamanla insan kurbanı terk edilmiş, vücudun tamamını kurban etmek yerine onu simgeleyen bir parça (sünnet derisi) kesilmeye başlanmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/511134 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=29 Nisan 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210429071406/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/511134 |arşivtarihi=29 Nisan 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>https://archive.org/stream/NilGunSunnet/Nil%20G%C3%BCn%20-S%C3%BCnnet_djvu.txt</ref>

[[Sami Ezzib]] İbrahim ile ilgili kurban anlatısının Yahudi din adamlarının bir kurgusu olduğunu, bununla İbranilerin Tanrı'ya erkek çocuklarını kurban verme geleneğinin kaldırılarak yerine hayvan kurbanının getirilmesinin amaçlandığını, ancak erkek çocukların kurban verme anlayışından tamamen kurtulamadığını, bunun yerine onların erkeklik organlarını kaplayan derinin kesilmesinin gelenek haline getirildiğini ifade eder. Ve şöyle der: "90 yaşını aşan büyük babanız bir gün sizi dağa götürüp Tanrı'nın rüyasında emrettiğini söyleyerek kesmeye kalksa, sonra da vazgeçip bir koç kesse, bir başka gün kendisinin cinsel organını kesse ne düşünürdünüz?

Kur'an'da İbrahim'in Oğlunu kurban sunma hikâyesi de kendine yer bulmuştur. (Saffat:100-109)

'''Etik''': Kur'an'a dayanan uygulamaların etik sonuçları da günümüz yaklaşımları açısından problemlidir. Örneğin tıbbi bir gerekçe olmadan küçüğün bedenine yapılan cerrahi müdahale (sünnet) bu kapsamda sorgulanmıştır.<ref>https://web.archive.org/web/20120703002610/http://www.hurriyet.com.tr/planet/20883126.asp</ref>

[[Kısas]]ta (kadına, kadın, köleye köle, hür için hür gibi) '''sosyal denklik şartı''' (Bakara 178), sosyal olarak alt sınıfta bulunanların üst sınıftan birini öldürmelerinde kısasın uygulanacağı, üst sınıftan birinin alt sınıftan birini öldürmesi durumunda kısas uygulanamayacağı, ancak diyet ödenebileceği anlamına gelmektedir.

Savaş esirlerine yapılacak köleleştirme ve buna dayalı cinsel ve diğer maddi fiiller günümüzde [[savaş suçları]] kapsamında ele alınan eylemler arasında bulunuyor.

"İnsan öldürmenin kötülüğü ile ilgili Kuran ifadeleri (Maide 32), [[Mişna]] (Sanhedrin, 4: 5) ifadeleri ile birebir aynıdır;
Kim yeryüzünde birini öldürürse bütün insanları öldürmüş gibi olur ve kim birini kurtarırsa bütün insanları kurtarmış gibi olur."

===Eskatoloji===
Kur'an'da [[Kıyamet]] sahnesi aynı zamanda Kur'an'ın evren modelinin de bir yansımasıdır. Kıyamet vakti geldiğinde yıldızlar yeryüzüne dökülür, hamileler düşük yapar ve insanlar korkuyla sağa sola kaçışmaya devam eder. Sonra bir meydan kurulur. (Kalem 42)

Amel defterleri dağıtılır. Dünya hayatı ile ilgili tartılar yapılarak iyiler ve kötüler ayrılır. İyiler [[Sırat]] üzerinden geçerek [[cennet]]e gidecekler, kötüler ise aşağıdaki [[cehennem]]e döküleceklerdir.

[[Dosya:Mortier, Situation du Paradise Terrestre, 1700 Cornell CUL PJM 1014 01.jpg|thumbnail|left|[[Pierre Mortier]], tarafından '''M. Pierre Daniel Huet''' tarafından Kutsal tarihin anlaşılması için yapılan açıklamalara dayanılarak yapılan göksel cennetin haritası, 1700]]

Kur'an'da sıklıkla tekrarlanan bir ifade ile (Tevbe 72; Ra'd 23; Kehf 31; Meryem 61; Fâtır 32; Sâd 50; Mü'min 8; Saf 12). inananlara '''ADN cenneti''' vadedilir. ADN (Tevratta [[Aden Bahçesi]]) kelimesinin [[Babil]] dilinde Edinnu'dan türediği düşünülüyor.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.haberler.com/adn-ne-demek-adn-cenneti-ne-demek-nerede-13768882-haberi/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220103082403/https://www.haberler.com/adn-ne-demek-adn-cenneti-ne-demek-nerede-13768882-haberi/ |arşivtarihi=3 Ocak 2022 |ölüurl=hayır }}</ref> Eden'in Tevrattaki anlatımı bu yerin büyük olasılıkla [[Fırat]] ve [[Dicle]] nehirlerinin birleşerek tekrar kollara ayrıldığı ve [[Fars Körfezi]]ne döküldüğü bölgeyi işaret etmektedir.<ref>“Ve tanrı doğuda, [[Eden|Aden]]’de bir bahçe yaptı; ve yarattığı [[Âdem]]’i oraya koydu. Ve Rab, görünüşü güzel ve yenilmesi iyi olan her ağacı ve bahçenin ortasında hayat ağacını ve iyilik ve kötülüğü bilme ağacını yerden bitirdi.

Ve bahçeyi sulamak için Aden’den bir ırmak çıktı; ve oradan bölündü ve dört kol oldu. Birinin adı Pişon’dur; kendisinde altın olan bütün Havila diyarını kuşatır; ve bu diyarın altını iyidir; orada ak günnük ve akik taşı vardır; Ve ikinci ırmağın adı Gihon’dur; bütün Kuş ili'ni kuşatan odur. Ve üçüncü ırmağın adı [[Dicle]]’dir; [[Asur|Aşur]]’un önünden akan odur. Ve dördüncü ırmak [[Fırat]]’tır.” Tekvin 2:8-14</ref>

Kur'an'da cennet için kullanılan bir diğer kelime ise '''Firdevs''' ise farādīs'ten geri-türetilmiş yapay bir tekil addır. Eski Farsça paridēz "avlu, etrafı çevrili bahçe", Eski Yunanca parádeisos Pers krallarının bahçeleri, [[Kitâb-ı Mukaddes|Kutsal Kitap]]'ta ise cennet bahçesi anlamlarına geliyor.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.etimolojiturkce.com/kelime/firdevs |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220103082411/https://www.etimolojiturkce.com/kelime/firdevs/ |arşivtarihi=3 Ocak 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>

[[Dosya:Muhammad and "shameless women" in Hell.jpg|küçükresim|upright=0.68|[[Muhammed]]'in [[Ahiret]] gezisi; Antik İsrail’de yaratılan dehşet ve korku unsurları (Ge–Ben Hinnom da, [[Molek]]'e yakılarak Kurban sunulan çocuklar (Yeremya 32:35). Molek, Kur’an’ın [[Cehennem]]’inde [[Malik]]'e dönüşür <ref>https://archive.org/stream/foreignvocabular030753mbp/foreignvocabular030753mbp_djvu.txt</ref> (Minyatür, 15. yüzyıl)]]

'''[[Cehennem]]''': Eski Ahit'te Kudüs'te [[Hinnom Vadisi|Hinnom'un Oğlunun vadisi]] (Gehinnom veya Gei-ben-Hinnom) çocuk kurbanlarının yakılarak [[Molek]]'e sunulduğu lanetli bir vadiydi. (Yeremya 32-35) İncillerde İsa oradan "kurtçukların ölmediği ve ateşin sönmediği yer" olarak bahsetti. (Markos 9:48) 2. yüzyılda yazılan Ezra'nın apokrif kitabında Gehinnom aşkın (transendental, manevi) cezalandırma yeri olarak ortaya çıktı. 500'lerde yazılan Babil Talmudunda bu değişim tamamlandı.<ref>{{Kitap kaynağı|soyadı=Bernstein|ad=Alan E.|url=http://www.jstor.org/stable/10.7591/j.ctt1qv5q7k|başlık=Hell and Its Rivals: Death and Retribution among Christians, Jews, and Muslims in the Early Middle Ages|tarih=2017|yayıncı=Cornell University Press|basım=1|jstor=10.7591/j.ctt1qv5q7k|erişimtarihi=21 Ekim 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190523105612/https://www.jstor.org/stable/10.7591/j.ctt1qv5q7k|arşivtarihi=23 Mayıs 2019|ölüurl=hayır}}</ref> Ebedi ceza yeri olarak Cehennem [[aforizma]]sı Kur'an'da da sıklıkla kullanılır. (43:77)

Kur'an anlatılarının 1/3'ünü eskatoloji ile anlatılardır.<ref>Buck, Christopher. 2006. "Discovering (final destination)." In [[iarchive:blackwellcompani00ripp_0|''The Blackwell Companion to the Qur'an'' ([2a reimpr.] ed.)]], edited by [[Andrew Rippin|A. Rippin]], et al. Blackwell. {{ISBN|978140511752-4}}. p.&nbsp;30.</ref> Ancak Kur'an'da yer alan bilgilerin büyük ve ayrıntılı bilgiler olduğu söylenemez. Örneğin [[Kevser]]'in Kur'an'da sadece adı geçer. [[Araf]] ve [[Sırat]]'tan ise hiç bahsedilmez. Yine de bir İslam vaizi "sırat" sözcüğünü kullanıyorsa, cehennem üzerinde inananların geçmesi için kurulmuş olan bir köprüyü anlatıyordur. Bu kavramların bir kısmı İslam dışı kaynaklardan gelen bilgilerle Muhammed'den yüzyıllar sonra içeriği doldurulan kavramlardır. Muhammed'in [[Miraç]] hikâyesinde cennet ve cehennemi ziyaret serüveni, Kevser ve sırat'ın [[zerdüştilik]]ten aktarılan bilgiler olduğuna dair görüşler bulunmaktadır.<ref name="ReferenceE"/> Kur'an'daki anlatıların çoğu, ayrıntılardan ziyade olayların ahlaki veya manevi önemine odaklanma eğilimindedir.<ref>e.g. [[Gerald R. Hawting]], [http://www.abc.net.au/radionational/programs/religionreport/john-wansbrough-remembered/3512288 interviewed] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20180303064904/http://www.abc.net.au/radionational/programs/religionreport/john-wansbrough-remembered/3512288|tarih=3 Mart 2018}} for ''The Religion Report'', [[Radio National]] (Australia), 26 June 2002.</ref>

==Bilimlerle ilgisi==
{{Ana|İslam ve bilim}}
Kur'an'ın incelenmesinde bir diğer araştırma sahası, Kur'an anlatımlarında geçen tarihsel kişilikler, savaşlar, toplumlar, bunların yaşadığı yerlerin isimleri ve yaşamları ve onlardan geride kalanlar ile ilgili olarak geleneksel islam kaynaklarının dışında Bizans, İran, Mısır ve İbrani dönem tarihçilerinin, diğer dini ve din dışı kaynakların araştırılması, elde edilen bilgilerin arkeolojik veriler ışığında yorumlanması, böylece tarihsel olaylar ile bunlara eklemlenen ve zaman içerisinde efsaneleşen anlatımların birbirinden ayrılması çalışmalarıdır. Bu şekilde erken islam tarihine ait, günümüzde de birçok toplumsal şekillenmelerin kaynağı olmaya devam eden anlatıların gerçek yüzü ortaya konabilecek, bunların çözümlenmesiyle geçmişten beslenen birçok çatışmanın, toplumsal bölünme ve düşmanlıkların önüne geçilebilecektir.

Kur'an'ın akıl ve bilime dayalı anlaşılması ve yorumlanması gerektiğine dair yaklaşımlar İslam tarihinde zaman zaman ileri sürülmüş ve dışsal görünüm olarak akıl ve bilimle çelişen ayetler tevil edilme yoluna gidilmiştir. Bu yaklaşıma karşı çıkan tefsirciler de bilimin değişken karakterini ileri sürmüşler, ayetlerin dil açıdan bahsedilen anlamları içermesinin mümkün olmadığını ifade etmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.tefsir.gen.tr/img/KTA02-sehmus-demir.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Ocak 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160304235645/http://www.tefsir.gen.tr/img/KTA02-sehmus-demir.pdf |arşivtarihi=4 Mart 2016 |ölüurl=hayır}}</ref>

===Kur'an'ın Evren modeli ([[Kozmoloji]])===
İnsanın basit gözlem yeteneği ile oluşturduğu ve varlığına inandığı ilk evren modellerinde Evren yer ve gök olmak üzere iki parçadan oluşurdu. O günün büyüklük algısına göre sonsuz denebilecek kadar geniş ve düz bir Dünya ve O'nun üzerinde, katmanları olan, dünya ile eşit genişlikte bir gökyüzü. Ancak bu gökyüzünün her katında değişik mitolojik veya yarı mitolojik özellikler yüklenen göksel varlıkların yaşadığı değişik katmanları olmalıydı.

7 gök kavramına çıplak gözle görülen 5 adet gezegene Güneş ve Ay'ın eklenmesi ile ulaşılır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://evrimagaci.org/soru/hzkur039an039da-yedi-kat-gok039ten-bahsediyoracaba-bu-coklu-evrene-isaret-ediyor-olabilir-mi-12471 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Ocak 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127083509/https://evrimagaci.org/soru/hzkur039an039da-yedi-kat-gok039ten-bahsediyoracaba-bu-coklu-evrene-isaret-ediyor-olabilir-mi-12471 |arşivtarihi=27 Ocak 2022 |ölüurl=hayır }}</ref> İnanca göre bunların her birisi ayrı bir felekte ya da gök katında yüzmekteydi. Ancak birçok inanç sisteminin de temelini oluşturan denge inancı gereği yer ve gök arasında da bir denge olmalı ve Yerin de bir o kadar katmanları olmalıydı. (Yedi yer kavramı-Talak; 12)

[[Dosya:Ptolemaicsystem-small.png|upright=1.14|küçükresim|right|[[Batlamyus]]'un güneş sistemine dair anlayışını gösteren tarihi bir çizim.]]

Kur'an ayetlerinin lafzi ve zahiri anlamlarına göre Dünya Allah tarafından dümdüz yaratılmış<ref name="ReferenceD">https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/179948</ref> ve [[Evren]]'in de [[Dünya]] merkezli (yer üstü evren modeli) olarak tanımlandığı düşünülmektedir.<ref name="wikiislam.net">{{Web kaynağı | başlık = The Geocentric Qur'an | url = http://wikiislam.net/wiki/The_Geocentric_Qur%27an | yayıncı = wikiislam | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | dil = İngilizce | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150712102135/http://wikiislam.net/wiki/The_Geocentric_Qur'an | arşivtarihi = 12 Temmuz 2015 | ölüurl =evet}}</ref> Kur'an ayetlerinde yeryüzü insanlar için dümdüz bir döşek hâline getirilmiş ([[Naziat Suresi]] 30), gökler (evren, sema) Dünya üzerinde [[Yedi kat gök|7 kat]] olarak düzenlenmiş, yıldızlar gök lambaları olarak Dünya üzerine ([[s:Mülk Suresi|Mülk Suresi]]: 5) yerleştirilmişlerdir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://webcache.googleusercontent.com/search?hl=tr&q=cache:2iMXGTS-fVQJ:http://www.cemvakfi.org.tr/murat-sahin/kurandaki-bazi-kavramlarin-tarihsel-kokenleri-2/%2Bbrahman+brahma+rahman+yemen&gbv=2&gs_l=heirloom-hp.3...5937.20890.0.22046.27.27.0.0.0.0.672.5628.0j9j13j1j0j1.24.0...0.0...1c.1.57mBPwfwP4U&ct=clnk | başlık = KUR'AN’DAKİ BAZI KAVRAMLARIN TARİHSEL KÖKENLERİ | yayımcı = googleusercontent | dil = Türkçe | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | arşivengelli = evet}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = http://www.agnostik.org/12321-kurandan-bilim-turetmek.html | başlık = Kur’ân'dan bilim türetmek | tarih = 4 Temmuz 2010 | yayımcı = agnostik | dil = Türkçe | erişimtarihi = 15 Mart 2013 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130814005446/http://www.agnostik.org/12321-kurandan-bilim-turetmek.html | arşivtarihi = 14 Ağustos 2013 | ölüurl =evet}}</ref> Kur'an anlatımında [[Allah]] [[gök katları|Gök]]te [[Arş]] üzerinde oturarak [[Yaratılış Kitabı]]nda da ifade edildiği gibi 6 günde yarattığı Yer ve Gök'ten ibaret olan evreni idare eder. Bu evren içerisinde [[melek]]ler, [[ifrit]]ler, [[cin]]ler, [[şeytan]]lar gibi [[İslam mitolojisi|mitolojik]] yaratıklar bulunur. Yıldızlar ([[s:Mülk Suresi]]: 5) zaman zaman haber çalmak için göğe yükselen şeytanları kovmak için fırlatılan taşlar olarak kullanılır.

;Dünya'nın şekli, evrenin büyüklüğü ve sonu: "...Ve yeryüzünü de yayıp döşedi." (Naziat Suresi, 30) Ayette geçen "deha" kelimesi geleneksel anlayışa göre yayıp döşemek, dümdüz yapmak anlamlarını ifade eder.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.kurandakidin.com/24-marifetname-ve-bilimsel-geriligin-kokeni/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=16 Temmuz 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20160130134942/http://www.kurandakidin.com/24-marifetname-ve-bilimsel-geriligin-kokeni/ |arşivtarihi=30 Ocak 2016 |ölüurl=hayır}}</ref> Bu ve benzeri ayetlerin tercümeleri kelimenin kökeni ile ilgili tartışmalar açılarak bazı [[Kur'an mealleri|meal]] yazarları tarafından "yuvarlattı" ifadesi ile verilmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://kurandaceliskiyoktur.com/2007/01/09/dunya%E2%80%99nin-ve-evrenin-sekli/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Temmuz 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140729115626/http://kurandaceliskiyoktur.com/2007/01/09/dunya%E2%80%99nin-ve-evrenin-sekli/ |arşivtarihi=29 Temmuz 2014 |ölüurl=evet}}</ref> Kur'an'da yeryüzünün düz değil, yuvarlak olarak tanımlandığı iddiaları, İslam dünyasında tercüme faaliyetlerinin ve bilimsel düşüncenin gelişme süreciyle paralel bir gelişim izlemiştir.<ref name="ReferenceD"/> Kur'an'da [[kıyamet|kıyamet sahnesi]] anlatılırken gök cisimlerinin hangi büyüklüklerde ele alındığının düşünülmesine yarayacak bazı ifadeler bulunur: [[Mülk Suresi|Mülk]] ve [[Cin Suresi|Cin]] surelerinde gökyüzüne çıkan şeytanlara atılan (korunmuş gök kavramı) yıldızlar, [[kıyamet]] vakti geldiğinde yeryüzüne dökülürler, ancak yeryüzünde hayat devam etmektedir. ([[Tekvir Suresi]] 1-7)

(Ayrıca bakın:[[Düz Dünya]])

==Edebi eser olarak özellikleri==
Kur'an'da kullanılan dilin başlangıçta saf Arapça olmadığı ve Kur'an'ın yazım dönemi itibarıyla sadece [[Petra]] bölgesinde kullanılan bir Arap dil yapısının Kur'an'da kullanıldığı görülmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=12 Mart 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210308061708/https://www.youtube.com/watch?v=gZGJIpB7A00 |arşivtarihi=8 Mart 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> Kur'an dili ve Muhammed'in orijini açısından İbni Abbas Kureyş'in bir Nebati bir kabile olduğu ifadesi de kayda değerdir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=3 Mart 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220302175614/https://islamansiklopedisi.org.tr/nabatiler |arşivtarihi=2 Mart 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>

Anlatım yer yer şiir, yer yer düz anlatım özellikleri göstermektedir. Kur'ân anlatımı başı, sonu ortası olan düz bir anlatım değil, konu ve hikâyelerin parça parça bölündüğü, yer yer tekrarlandığı, başa dönüldüğü veya ortadan alındığı ağ şeklinde bir örgüye sahiptir.<ref>Approaches to the Asian Classics, Irene Blomm, William Theodore De Bary, [[Columbia University Press]], 1990, ss. 65</ref> Müslümanlar Kur'ân'ın içerik ve anlatımının eşsiz ve taklit edilemez edebi bir [[mucize]] olduğuna inanmakla birlikte Kurʼân'da içerik dışında üslup, anlatım tarzı ve gramer hatalarına işaret eden araştırmalar da bulunmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://dergipark.org.tr/tr/download/issue-full-file/29732 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=22 Nisan 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210514215816/https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-full-file/29732 |arşivtarihi=14 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>://isamveri.org/pdfdrg/D02424/2002_II_7/2002_II_7_{{Ölü bağlantı|tarih=Mayıs 2020 }}</ref> İbrani ansiklopedisinde Kur'ân'ın, Allah hakkında söylenen bir cümlenin hemen ardından Allah'ın konuşmacı olduğu başka bir cümlenin gelmesi (Sure Nahl; 81, Neml; 61, Lokman; 9 ve Münafikun; 10 gibi örnekler), kafiye ihtiyaçlarından kaynaklanan kelimeler kullanılması (Hakka; 31, Müddessir; 3), aynı nedenle nadir kelimelerin ve yeni formların kullanımı (Meryem; 8, 9, 11, 16. ayetler) gibi dil özelliklerine dikkat çekilmiştir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://jewishencyclopedia.com/articles/9466-koran |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=8 Şubat 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210225033339/https://jewishencyclopedia.com/articles/9466-koran |arşivtarihi=25 Şubat 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

===Hitabet tarzı===
[[Dosya:Jemen1988-022 hg.jpg|küçükresim|upright=0.91|Marib barajının kalıntıları]]
Yemen, yıllık olarak kısa süren [[muson]] yağmurlarıyla beslenen bir bölgeydi ve bu yağmurlardan faydalanmak üzere o günlerin teknolojisiyle birçok baraj inşa edildi. Bu barajlar ilkel mühendislik ürünleri olup muhtemelen eskime, bakımsızlık veya savaşların yol açtığı hasarlar nedeniyle hasar görmüş ve bunlardan birisi olan [[:en:Marib Dam|Marib (Arim) barajı]] yıkılmış ve bu çöküş bazı efsanelerin üretilmesine neden olmuştur.

Kuran'da bu konuda tercih edilen ifade şekli şöyledir: "Sebe'nin memleketlerinde bir ayet vardı: Sağda ve solda iki bahçe. Güzel bir yer ve bağışlayan bir Rab, O'na şükredin! Ama yüz çevirdiler, biz de üzerlerine Arim selini gönderdik.(Sebe:15-16)

[[Dosya:Mohammed Splits the Moon.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.68|Muhammed [[Ayın parçalanması|Ay'a işaret ederken]]. 16. yy. falname.]]

Kur’ân'da [[muallakat]] şairlerinden [[İmruʾu’l-Kays]]'ın şiirinde de kullanılan<ref name="islamic-awareness.org">{{Web kaynağı |url=https://www.islamic-awareness.org/quran/sources/bbqais |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20181231054335/https://www.islamic-awareness.org/quran/sources/bbqais |arşivtarihi=31 Aralık 2018 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.newworldencyclopedia.org/entry/File:LB-poem.jpg |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=7 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210507085702/https://www.newworldencyclopedia.org/entry/File:LB-poem.jpg |arşivtarihi=7 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> "Kıyamet yaklaştı ve ay yarıldı" ifadesi ve bağlantılı rivayetler Muhammed'in bir işaretiyle [[Ayın yarılması|ayın gökyüzünde ikiye ayrılıp tekrar birleşerek]] en büyük mucizelerinden birisini gösterdiği inancının müslümanlar arasında yerleşmesine yol açmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=25 Eylül 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200325065042/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/578869 |arşivtarihi=25 Mart 2020 |ölüurl=evet }}</ref> Kur'ân'ın edebi üstünlüğüne de örnek gösterilen şiirsel ifadeler aynı zamanda bu ifadelerin kaynağı açısından da tartışmalara yol açmıştır.<ref name="islamic-awareness.org"/>

*''[[Kur'an mucizeleri|İcazül Kur’ân]]'', Kur'ân'ın dil, anlatım gibi [[estetik]] yapısını ilgilendiren konuları araştırır, mucize oluş iddialarını ve bunun dayanaklarını inceler.<ref name="islamiyet.gen.tr">{{Web kaynağı |url=http://www.islamiyet.gen.tr/kuran/mucizeler/kuranin_matematiksel_mucizeleri.php |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=9 Mayıs 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120421031444/http://www.islamiyet.gen.tr/kuran/mucizeler/kuranin_matematiksel_mucizeleri.php |arşivtarihi=21 Nisan 2012 |ölüurl=hayır}}</ref> ''[[Mûkattâ'at]]'': Kur'ân'da bazı surelerin başında bulunan, ana metinden ayrı yazılan sessiz harf gruplarına [[mûkattâ'at]] harfleri denir. Bu harflerin ayet olup olmadığı, surelerin başına ne zaman konulduğu, ne anlama geldiği ve barındırdığı gizemler uzun tartışmalara konu olmuştur.

== Kur'an'ı anlama çabaları ==
{{Ana|Kur'an mealleri|Tefsir|Fıkıh|Kıraat-ı Aşere}}
Kur'an'da derin bilgi birikimi ve zorlu çabalarla bile anlaşılması zor olan ifadeler bulunabilmekte, bu ifadeler tefsir kitaplarında uzun rivayet ve yorumlara konu olmaktadır. Bunlardan birisi de “O hem iki doğunun, hem iki batının Rabbidir.” (Rahman, 55/17) ayetindeki iki doğu ve iki batı ifadesidir.

[[Dosya:Alexander-Coin.jpg|küçükresim|sol|upright=0.68|[[Büyük İskender]]'i başındaki [[Amon]] boynuzlarıyla Mısır fatihi olarak tasvir eden para, İskender Mısır'da Koçbaşlı Tanrı Amon'un oğlu kabul edilir. Kur'an [[tefsir|yorum]]cularının çoğunluğuna göre [[Zülkarneyn]] ile kastedilen kişi İskender'dir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://turkoloji.cu.edu.tr/mine_mengi_sempozyum/ismail_avci_iskenderi_zulkarneyn_ve_hizir.pdf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=4 Ocak 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200716195213/http://turkoloji.cu.edu.tr/mine_mengi_sempozyum/ismail_avci_iskenderi_zulkarneyn_ve_hizir.pdf |arşivtarihi=16 Temmuz 2020 |ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=http://www.mustafa-demirci.com/tamamlanmamis-kitaplarim/3-kitap-peygamberler-a-s-tarihi/hz-zulkarneyn |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=17 Nisan 2012 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20120611075825/http://www.mustafa-demirci.com/tamamlanmamis-kitaplarim/3-kitap-peygamberler-a-s-tarihi/hz-zulkarneyn |arşivtarihi=11 Haziran 2012 |ölüurl=evet }}</ref>]]

[[Dosya:Derbent wall.jpg|küçükresim|sol|upright=0.68|[[Derbent, Dağıstan]]'da Hazar kapısı, sıklıkla İskender kapısı olarak nitelendirilir.]]

Günümüzde Kur'an'ı anlamak için sıklıkla meallere başvurulur. Ancak meal, ''yazarın kastettiği düşünülen anlam üzerinden'' yapılan bir çeviri işlemidir ve anlam çeviri yapanın bilgi birikimi veya tercihleri ile de ilgilidir. Mealen sözü dini kullanımda "yani demek istiyor ki..." gibi bir anlama gelir ve asli metne mutlak sadakati dışlayan bir çalışmadır. Dini literatürde, hadis ve Kur'an tercümelerinde sıklıkla başvurulan bir yöntemdir. Dini literatür zaman içinde gelişir, değişir ve kullanılan kelimeler yeni anlamlar kazanarak toplumsal belleğe yerleşir.<ref>[[David Samuel Margoliouth]]'a göre “sünnet” kavramı İslam toplumunda başlangıçta Kur’ân tarafından [[Cahiliye Dönemi|İslam öncesi dönemin]] feshedilmemiş âdetleri için kullanılan bir kavram iken Peygamber’in uygulamaları için kullanımı yavaş ilerleyen bir sürecin sonucunda gerçekleşmiştir.{{Web kaynağı |url=http://www.sonpeygamber.info/oryantalistlerin-hadis-literaturu-hakkindaki-gorusleri |başlık=Oryantalistlerin Hadis Literatürü Hakkındaki Görüşleri |erişimtarihi=18 Haziran 2014 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20140703175046/http://sonpeygamber.info/oryantalistlerin-hadis-literaturu-hakkindaki-gorusleri |arşivtarihi=3 Temmuz 2014 |ölüurl=evet }}</ref> Bunun değişik örneklerinden birisi de "[[İyiliği emretmek ve kötülükten menetmek]]" olarak çevirilen [[doktrin]]el ifadedir. Aslında bu ayetler etimolojik ve literal çevrim yapıldığında yaygın çevirinin aksine "iyiliği emretmek ve kötülükten sakındırma" anlamlarına gelmez. Maruf bilinen, aşina olunan anlamındadır <ref>{{Web kaynağı |url=https://www.etimolojiturkce.com/kelime/maruf |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Eylül 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210517004004/https://www.etimolojiturkce.com/kelime/maruf |arşivtarihi=17 Mayıs 2021 |ölüurl=hayır }}</ref> ve olası kullanım amacı aynı kökten gelen [[örf]]'ü ifade etmek, münker ise tekil anlamındaki nekr, nekre (beklenmedik, belirsiz, tuhaf <ref>{{Web kaynağı |url=https://turkcenedemek.com/kelime/nekre/ |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=26 Eylül 2022 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20220926103843/https://turkcenedemek.com/kelime/nekre/ |arşivtarihi=26 Eylül 2022 |ölüurl=hayır }}</ref>) kelimelerinden türetilmiş ve olasılıkla günümüzde [[bid'at]] (gelenekte olmayan, yeni icatlar, dini ifade olarak sünnette yer almayan dini uygulamalar) olarak ifade edilenin aynısıdır.

'''Kur'an'ı anlama veya anlam geliştirme (fıkıh-istinbat) çerçevesinde oluşturulan din bilimleri'''

* ''[[Tefsir]]'' ve ''[[Kur'an mealleri|Meâl]]'': Tefsir Kur'an bilimlerini kullanarak Kur'an ayetlerini anlama ve yorumlama faaliyetlerine verilen isimdir. ''Rivayet tefsiri'' ve ''dirayet tefsiri'' olarak iki kola ayrılır. Rivayet tefsirinde peygamber, [[sahabi]] ve diğerlerinin sözleri kullanılırken dirayet yahut rey tefsirleri dil, akıl, mantık ve felsefe gibi geleneksel ilimler çerçevesinde yapılan yorumlarla oluşturulur. Ayrıca bazı Kur'an ayetlerine yüklenen [[batıni]] anlamlar üzerinden yapılan ''işari tefsir''ler mevcuttur. Geleneksel yaklaşımda Kur'an'ın tercümesi yapılmaz. Buna karşılık Arapça bilmeyenlere, mealcinin genellikle parantez kullanarak yaptığı yorumlu katkılarını da içeren mealler sunulur. "Meâl"; "meydana gelen netice", "mana", "anlam", "sonuç" anlamlarına gelir.
* ''[[Kelâm]]'': Allah'ın sıfatları, Arş üzerinde oturması gibi Kur'an ve [[hadis]]lerden kaynaklanan inanç sorunlarını irdeleyen ve bu çerçevede oluşturulan felsefi kuram ve teorilerle ilgilenen ilim dalıdır.
[[Dosya:Qur'anic Manuscript - Kufic script.jpg|küçükresim|[[Kûfi]] tarzında yedinci yüzyıla ait bir Kur’ân ]]

* ''[[Fıkıh]]/İstinbat'': Kur'ân ayetleri dilbilgisi, sebeb-i nüzul ile ilgili rivayetler vb. açısından irdelenerek örneğin bir emir cümlesi [[Fıkıh usûlü|usuli fıkıh]] denilen kurallar çerçevesinde yorumlanır, genel ve özel hükümler çıkarılır (İstinbat). Fakihler bu şekilde [[İbâdet]]lerin şekli, miktarı gibi konular yanında, bunların yapılmaması veya din tarafından belirlenen diğer suç konuları ile ilgili [[şeriat]] hükümlerini belirler.
* ''[[Kıraat]]'': Yazım dönemindeki Arap dil yapısı, alfabe ve işaretleme yetersizlikleri, Kur'an metninin farklı okuyuş şekillerinin ortaya çıkmasına uygun niteliktedir. Okuma ve metin üzerinde farklı rivayetler İslam toplumunda farklı okumaların ortaya çıkmasına neden olmuştur. [[Kıraat-ı Aşere|Kıraat mezhepleri]], ayetlerin farklı okunuş şekillerini ve bu okumaların ifade ettiği farklı anlamlarla ilgilidir. Örneğin maide suresi:6. ayetindeki farklı okumalar [[abdest]] alma şekillerinde mezhepsel farkların kaynaklarından birisidir. Kur'ân'ı yazım, dil, anlatım özellikleri, nakil bilgileri, edebiyat usul ve kuralları ve Arap şiveleri açısından inceler.

''[[Tecvid]]'': Harflerin çıkış yeri, sıfatı, uzun veya kısalığı, genişlik veya darlığı, birleştirme ve ayırma, kalın ve ince vurguları gibi Arapçanın Arap veya Kureyş aksanıyla okunması konuları ile ilgilidir.

== En eski Kur’an'lar ==
{{Ana|Sana'a el yazmaları|Osman'ın Kur'anı}}
[[Dosya:Folio Blue Quran Met 2004.88.jpg|küçükresim|upright=0.55|[[New York]]-[[Metropolitan Museum of Art]]'ta sergilenen ve ''Mavi Kur’ân'' olarak bilinen mushafta [[Rum Suresi]]'nin 28 ilâ 32. ayetleri.]]
[[Radyokarbon]] çalışmaları sonucunda %95 doğruluk payı ile 578-669 yılları arasına tarihlenen bilinen en eski Kur'an metinlerinden biri Yemen'de bulunmuş [[Sana'a el yazmaları|San'a el yazmalarıdır.]]<ref>{{Dergi kaynağı|kaynak=harv|soyadı=Sadeghi|ad=Behnam|eşyazarlar=Goudarzi, Mohsen|yıl=2012|başlık=Ṣan‘ā’ 1 and the Origins of the Qur’ān|url=http://pl.scribd.com/doc/110978941/Sanaa-1-and-the-Origins-of-the-Qur-An|dergi=Der Islam|cilt=87|sayı=1-2|sayfalar=1-129|doi=10.1515/islam-2011-0025|erişimtarihi=1 Aralık 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160306105256/https://pl.scribd.com/doc/110978941/Sanaa-1-and-the-Origins-of-the-Qur-An|arşivtarihi=6 Mart 2016|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.scribd.com/doc/130854520/The-codex-of-a-companion-of-the-Prophet-SAW-Benham-Sadeghi-Bergmann|başlık=The Codex of a Companion of the Prophet and the Qurʾān of the Prophet|sayı=4|sayfalar=343-436|dergi=Arabica|kaynak=harv|yıl=2010|cilt=57|soyadı=Sadeghi|ad=Behnam|soyadı2=Bergmann|ad2=Uwe|doi=10.1163/157005810X504518|erişimtarihi=3 Mayıs 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160305163156/https://www.scribd.com/doc/130854520/The-codex-of-a-companion-of-the-Prophet-SAW-Benham-Sadeghi-Bergmann|arşivtarihi=5 Mart 2016|ölüurl=hayır}}</ref> El yazmaları, daha eski ve kısmen silinmiş bir alt katman ile bu katman üzerine daha sonra yazılmış yeni bir katman olmak üzere iki katman ihtiva etmektedir. Eski, aşağı katman silinmiş olmasına rağmen yazıldığı mürekkebin içerdiği metaller yazıyı görünür hâle getirmektedir. Eski metnin üzerine yazılmış yeni katman standart Kur'an'dan çok da farklı olmamakla birlikte, eski katman Osman mus'hafı standart Kur'an'dan ek veya eksik kelimeler, [[Tâhâ Suresi]]'ndeki 31. ve 32. ayetlerin sırasının farklı olması ve [[Tevbe Suresi]]'nin 85. ayetinin bulunmaması gibi yönlerden farklılıklara sahiptir.<ref>''Ṣan‘ā’ 1 and the Origins of the Qur’ān, Behnam Sadeghi & Mohsen Goudarzi''. Walter de Gruyter. 2012. <q>Another exception concerns verse 85 of sūra 9, which is missing. At sixteen words, this omission is found to be an outlier when compared to the sizes of other missing elements in C-1, which are much shorter. The anomaly may be explained by the common phenomenon of parablepsis, a form of scribal error in which the eye skips from one text to a similar text, in this case, from the instance of ūna followed by a verse separator and the morpheme wa at the end of verse 84 to the instance of ūna followed by a verse separator and the morpheme wa at the end of verse 85.</q></ref><ref>{{Dergi kaynağı|url=http://pl.scribd.com/doc/110978941/Sanaa-1-and-the-Origins-of-the-Qur-An|başlık=Ṣan'ā' 1 and the Origins of the Qur'ān|sayı=1–2|sayfalar=1-129|dergi=Der Islam|kaynak=harv|yıl=2012|cilt=87|soyadı=Sadeghi|ad=Behnam|soyadı2=Goudarzi|ad2=Mohsen|doi=10.1515/islam-2011-0025|erişimtarihi=1 Aralık 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20160306105256/https://pl.scribd.com/doc/110978941/Sanaa-1-and-the-Origins-of-the-Qur-An|arşivtarihi=6 Mart 2016|ölüurl=hayır}}</ref>

Diğer bir Kur'an mus'hafı (MS 9. yüzyıl) [[Özbekistan]]'ın [[Taşkent]] şehrindeki bir müzede sergilenen Osman Mus'hafıdır. [[Komünizm]] döneminde [[Semerkant]]'tan zorla alınarak [[Sankt-Peterburg]]'da sergilenmiş, sergilenmesi için [[Başkortostan]]'a gönderilmiş, 1924 yılında geri verilmiştir. Bazı sayfaları 2000 ve 2003 yılında Christie's Londra ve Sam Fogg koleksiyonunda satılmıştır.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.islamic-awareness.org/Quran/Text/Mss/samarqand.html |başlık=The “Qur'ān Of ʿUthmān” At Tashkent |erişimtarihi=27 Aralık 2007 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20151121081813/http://www.islamic-awareness.org/Quran/Text/Mss/samarqand.html |arşivtarihi=21 Kasım 2015 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4581684.stm {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20130709011521/http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4581684.stm |tarih=9 Temmuz 2013 }} BBC'nin konu ile ilgili araştırması</ref>
[[Dosya:Uthman Koran-RZ.jpg|küçükresim|upright=0.68|Bilinen en eski Kur'an [[mus'haf]]larından Osman Mus'hafı, [[Taşkent]], [[Özbekistan]].]]
Çoğaltılıp çeşitli İslam şehirlerine gönderilen orijinal Osman Mushaflarından biri de [[Topkapı Müzesi]]'nde sergilenmektedir. Bunun yanında, İstanbul [[Türk ve İslam Eserleri Müzesi]]'nde bulunan en eski mus'haflar şunlardır:

*No: 457. Osman'ın imzasını ve Hicri 30 senesini taşıyan mus'haf.
*No: 557. Ali'nin imzasını taşıyan mus'haf.
*No: 458. Ali'nin yazısı olduğu kabul edilen mus'haf.

;Vatikan Kütüphanesinde bulunan el yazmaları: 110 adet parçadan oluşan el yazmalarının en eskileri miladi 1. yy'a kadar inebileceği ifade edilen tarihlendirmelere sahip el yazmalarıdır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/374780 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=20 Temmuz 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200830225726/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/374780 |arşivtarihi=30 Ağustos 2020 |ölüurl=hayır}}</ref>

== Kur'an'ın eleştirisi ==
{{Ana|Kur'an'a eleştiriler}}
Kur'an, birçok yazar tarafından [[Kutsal yalan|dindar bir kurgu]] olarak tanımlanmıştır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/formationofislam0000berk|başlık=The formation of Islam : religion and society in the Near East, 600-1800|sayfa=[https://archive.org/details/formationofislam0000berk/page/286 286]|yer=New York|yayıncı=Cambridge University Press|seri=[Online-Ausg.]|yıl=2008|isbn=978-0-521-58813-3|ilk=Jonathan P.}}</ref><ref name="Crone and Cook 1980 277">{{Kitap kaynağı|başlık=Hagarism: the Making of the Islamic World|sayfa=277|yer=Cambridge, UK|yayıncı=Cambridge University Press|yıl=1980|isbn=978-0-521-29754-7|ilk=Patricia and Michael}}</ref><ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Syro-Aramaic Reading of the Koran: a Contribution to the Decoding of the Language of the Koran|url=https://archive.org/details/syroaramaicreadi00luxe_348|sayfa=[https://archive.org/details/syroaramaicreadi00luxe_348/page/n349 349]|yayıncı=Verlag Hans Schiler|yıl=2007|isbn=978-3-89930-088-8|ilk=Christoph}}</ref>

[[Kur'an'a eleştiriler]], metodolojik olarak değişik başlıklar altında yapılmıştır. Bunlar bilimsel-tarihsel hatalar, iç tutarlık, kaynakları, dil (gramer, üslup) hataları vb. başlıklardan oluşur. Kur'an'ı [[İngilizce]], [[Fransızca]] ve [[İtalyanca]]ya tercüme eden [[Sami Ezzib]], Kur'an'daki dil bilgisi hatalarını tespit ederek bulgularını 500 sayfalık ''Al-Akhta' al-lughawiyyah fi al-Qur'an al-karim: Linguistic Errors in the Holy Koran'' adlı eserinde yayımladı.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.sami-aldeeb.com/3003-2/ |başlık=Contestation des erreurs du Coran |erişimtarihi=16 Temmuz 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201129170851/https://www.sami-aldeeb.com/3003-2/ |arşivtarihi=29 Kasım 2020 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>{{Web kaynağı |url=https://www.amazon.com/dp/1541396855/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1483337391 |başlık=Al-Akhta' al-lughawiyyah fi al-Qur'an al-karim: Linguistic Errors in the Holy Koran (Arabic Edition) |erişimtarihi=16 Temmuz 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210805172048/https://www.amazon.com/dp/1541396855/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1483337391 |arşivtarihi=5 Ağustos 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

[[Muazzez İlmiye Çığ]] bir kısmı Kur'an'da da aynen veya değiştirilerek anlatılan kutsal kitap hikâyelerini eski mitolojilerle karşılaştırdığı çalışmalarında bu konuda büyük paralellikler olduğu sonucuna ulaşır. İlmiye Çığ eserinde, Kur'an'da peygamber sayılan Lut'un Tevrat'ta iki kızı ile yatma hikâyesini Kenan baştanrısı [[El (tanrı)|El]]'in kızları olan iki tanrıça yaratıp onlarla yattığı hikâyesinin Tevrat versiyonu olarak değerlendiren görüşlere yer vermektedir.<ref>Muazzez İlmiye Çığ, ''İbrahim Peygamber'', s. 96</ref>

Iraklı alim ve tercüman N.J.Dawood [[Âl-i İmrân Suresi]]nde [[İmran]]-[[Meryem]] ilişkisini Yahudi-Hristiyan teolojisinin karmaşık bir aktarımı (zaman ve kişilerin karıştırılmış olduğu) şeklinde değerlendirmiştir.<ref>{{Kitap kaynağı|başlık=The Koran|tarih=1956|sayfalar=53|yer=Londra|yayıncı=Penguin Books|ad=N J|soyadı=Dawood|isbn=9780141393841}}</ref>

[[Dosya:Muhammad ibn Mustafa Izmiri - Right Side of an Illuminated Double-page Incipit - Walters W5771B - Full Page.jpg|küçükresim|upright=0.68|Kur’ân [[İslam hat sanatı|hat sanatı]], Osmanlılar devri.]]

[[Dosya:Ilkhanid Quran.jpg|küçükresim|upright=0.68|[[Arapça]] Kur’ân ve [[Farsça]] tercümesi, [[İlhanlılar]] devri.]]

[[Dosya:AndalusQuran.JPG|küçükresim|upright=0.68|12. yüzyıldan kalma bir [[Endülüs]] Kur’ân'ı.]]

[[Dosya:Qur'anic Manuscript - Maghribi script.jpg|küçükresim|upright=0.68|Chester Beatty [[Kütüphane]]si'nde segilenen 13-14üncü yüzyıllara ait olan [[Mağribî]] [[İslam hat sanatı|hat tarzı]]nda Kur’ân örneği, [[Dublin]], [[İrlanda]].]]

Bunun yanında, Kur'ân'nın yorumu neticesinde ortaya çıkmış hukuk sistemi [[şeriat]]ın günümüzdeki değerlere olan uyumluluğu ve Kur'ân'ın sadece ilahi bir [[vahiy]] olduğu inancı eleştirilmektedir. Kur'an, eleştirenler tarafından Muhammed'in koyduğu esasların toplu hâlde yer aldığı bir kitap olarak görülmektedir.<ref>Tarih II, sayfa 90, Kolektif-1933</ref>

Kur'ân'da geçen; evren ve dünyanın yaratılması, insan hayatının kökenleri, biyoloji, doğa bilimleri ve benzeri konular ile ilgili açıklama ve beyanlar bilim insanları tarafından kendi içinde çelişkili olma, bilimsel olmama ve gelişen bilimsel teorilere tezatlık oluşturma gibi nedenlerden ötürü eleştirilmektedir.<ref>Cook, Michael, ''The Koran: A Very Short Introduction'', Oxford University Press, (2000), s. 30</ref><ref>see also: Ruthven, Malise, ''A Fury For God'', London ; New York : Granta, (2002), s. 126</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.secweb.org/index.aspx?action=viewAsset&id=168|başlık=Secular Web Kiosk: The Koran Predicted the Speed of Light? Not Really|yayıncı=|ölüurl=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20080209094954/http://www.secweb.org/index.aspx?action=viewAsset&id=168|arşivtarihi=9 Şubat 2008|df=dmy-all|erişimtarihi=19 Mart 2019}}</ref> Bunun dışında Eski [[Arapça]] ve Arap kültürü üzerine uzman pek çok akademisyen Kur'ân'a karşı, açık ve anlaşılır bir kitap olduğunu iddia etmesine rağmen bu özellikleri barındırmaması ve kendini sürekli tekrar eden, anlamsız ve anlaşılmaz kısımlara sahip olması savına dayanaraktan eleştiriler yapmaktadır.{{refn|<ref>{{Kitap kaynağı |soyadı=Leirvik |ad=Oddbjørn |tarih=2010 |başlık=Images of Jesus Christ in Islam: 2nd Edition |url=https://books.google.com/?id=IEUdCgAAQBAJ&pg=PR5&dq=child+jesus+islam#v=onepage&q=child%20jesus%20islam&f=false |yer=New York |yayıncı=[[Bloomsbury Publishing|Bloomsbury Academic]]; 2nd edition |sayfalar=33-66|isbn=978-1441181602 |erişimtarihi=19 Mart 2019 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200602150305/https://books.google.com/books?id=IEUdCgAAQBAJ&pg=PR5&dq=child+jesus+islam&hl=en#v=onepage&q=child%20jesus%20islam&f=false |arşivtarihi=2 Haziran 2020 |ölüurl=hayır }}</ref><ref>Gerd Puin is quoted in the Atlantic Monthly, January, 1999:«The Koran claims for itself that it is 'mubeen' or 'clear'. But if you look at it, you will notice that every fifth sentence or so simply doesn't make sense... the fact is that a fifth of the Koranic text is just incomprehensible...«</ref><ref>Wansbrough, John (1977). ''Quranic Studies: Sources and Methods of Scriptural Interpretation''</ref><ref>[[Norman Geisler|Geisler, N. L.]] (1999). In Baker encyclopedia of Christian apologetics. Grand Rapids, MI: Baker Books. Entry on ''Qur'an, Alleged Divine Origin of.''</ref><ref>{{Haber kaynağı | url=https://www.theatlantic.com/doc/199901/koran | yayıncı=The Atlantic Monthly | başlık=What Is the Koran? | yazar=Toby Lester | tarih=Ocak 1999 | erişimtarihi=19 Mart 2019 | arşivurl=https://web.archive.org/web/20080723141827/http://www.theatlantic.com/doc/199901/koran | arşivtarihi=23 Temmuz 2008 | ölüurl=hayır }}</ref>}}

== Ayrıca bakınız ==
* [[Sureler listesi]] 
* [[Mushaf]]
* [[Cüz]]
* [[Sure]]
* [[Ayet]]
* [[Kur'ancılık]]
* [[Kur'an'a eleştiriler]]
* [[Kur'an ve bilim]]
* [[Kur'an mucizeleri]]
* ''[[Gerçek Furkan]]''

== Dış bağlantılar ==
{{Kardeş proje bağlantıları |commons=Qur'an |wikt=:en:Special:Search/Qur'an |s=Kur'an-ı Kerim |q=Kur'an-ı Kerim |v=Qur'an}}
* [http://kuran.diyanet.gov.tr Diyanet İşleri Başkanlığı Kur'an-ı Kerim web uygulaması]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20160611010834/http://kuran.diyanet.gov.tr/ |tarih=11 Haziran 2016 }}
* [http://www.kuranmeali.com Kur'ân-ı Kerim Meâlleri] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080520022500/http://kuranmeali.com/ |tarih=20 Mayıs 2008 }}

== Notlar ==
{{Not listesi}}

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}
{{İslam konuları}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Kur'an| ]]
[[Kategori:7. yüzyıl kitapları]]
[[Kategori:İslam terimleri]]
[[Kategori:İslami metinler]]
[[Kategori:İslam ilahiyatı]]
[[Kategori:Orta Çağ edebiyatı]]
[[Kategori:Dinî metinler]]
[[Kategori:Muhammed'in mucizeleri]]