Kullanıcı:Zemxer/deneme tahtası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Eskişehir, 1921. III. Yunan Kolordusunun geçit töreni

Eskişehir, Türk Kurtuluş Savaşı'nda Batı Cephesi için önemli bir şehirdir. Eskişehir-Kütahya savaşlarında Yunanistan ordusu tarafından işgal edilmiş daha sonra kurtarılmıştır. 19 Temmuz 1921'de Eskişehir düşmüş ve Büyük Taarruz ile beraber 2 Eylül 1922'de kurtarılmıştır.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Eskişehir 20. yüzyılın başlarında bağımsız bir mutasarrıflıktı ve çevresiyle birlikte kalabalık bir nüfusa sahipti. 1890'lı yıllarda Eskişehir'e gelen demiryolu daha da gelişmiş, doğal ticaret yollarını takip etmiştir. Bu sayede Eskişehir, demiryollarının bir kesişim noktası haline gelmiştir. Cer Atölyesi (bugünkü TÜRASAŞ) 1892 yılında kurulmuş, demiryolunun ve demiryolu araçlarının bakım ve onarımını yapan önemli bir kuruluş haline gelmiştir. Demiryolu Eskişehir'de ticaretin yanı sıra askeri açıdan da önemli bir stratejik nokta konumuna getirmiştir.[1]

Mondros sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması, İtilaf Devletleri'nin güvenlik gerekçesiyle Osmanlı İmparatorluğu sınırları içindeki önemli noktaları işgal edebilecekleri kararını taşıyordu. 13 Kasım 1918'de İstanbul'a çıkan İngiliz kuvvetleri, İstanbul Bağdat demiryolu hattında önemli gördükleri yerleri işgale başladılar. 1919 yılının ocak ayı sonlarında Eskişehir de işgalden nasibini almış, Eskişehir Garı çevresinde 520 mevcutlu bir İngiliz birliği karargahlarını kurmuştur.[1]

İzmir'in işgali Eskişehir'de büyük tepki görmüş, Eskişehirliler 17 Mayıs 1919'da Odunpazarı semtinde düzenledikleri mitingle İzmir'in işgalini protesto etmişlerdir. Mitingden sonra dükkanlar 24 saat matem işareti olarak kapatılmış, birçok protesto telgrafı çekilmiştir.[2] Leon Rouillon, Pour La Turquie adlı eserinde bu mitingden şöyle söz etmektedir:[3]

"Her yerde silah var, az bir süre sonra kaçınılmaz olarak bir ayaklanma olacak. Halkın silahlandırıldığını ve Türkler açısından müttefiklerin politikasının anlamsız ya da tek yanlı olduğunu müşahede ediyoruz. Mütarekenin açıkça ihlaliyle Yunanlıların İzmir'e çıkmaları müttefiklerce desteklendi. Sonuçta orada dayanılmaz, iğrenç işler yaptılar. Eskişehir'de gün boyunca şiddetli gösteriler yapıldı. Mağazalar kapatıldı. Gönüllü birlikler oluşturuldu..."

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Tarihçe". www.eskisehir.gov.tr. Erişim tarihi: 2024-02-07. 
  2. ^ Sarikoyuncu, Aii (2000-05-01). "MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE ESKİŞEHİR MİTİNGLERİ VE ÇEKİLEN PROTESTO TELGRAFLARI". Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 3 (4): 248–268. ISSN 1301-5265. 
  3. ^ (Leon Rouillon, Pour La Turquie, Paris, 1921, s.60)