Kobalt mavisi
 | ||
|---|---|---|
| Renk koordinatları | ||
| Hex | #0047AB | |
| RGB | (r, g, b) | (0, 71, 171) |
| CMYK | (c, m, y, k) | (0.17, , , ) |
| HSV | (h, s, v) | (215°, 100%, 67%) |
Kobalt mavisi kobalt (II) oksit ile alüminyum oksit ile 1200 °Cde yapılan mavi bir pigmenttir. Kimyasal olarak, kobalt mavisi pigmenti, kobalt (II) oksit-alüminyum oksit veya kobalt (II) alüminattır (CoAl2O4). Kobalt mavisi (demir siyanür esaslı), Prusya mavisinden daha hafif ve yoğundur. Oldukça kararlıdır ve tarihsel olarak seramikte (özellikle Çin porseleni, mücevherat ve boya renklendiricilerde) bir renklendirici olarak kullanılmıştır. Şeffaf cam silika esaslı kobalt pigmenti smalt ile renklendirilir.
Tarihî kullanımı ve üretimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Saf olmayan formdaki kobalt mavisi uzun süre Çin porselenlerinde kullanılmıştır.[1] 1802'de Louis Jacques Thénard tarafından alümina bazlı pigment olarak keşfedildi.[2] Ticari üretimi, 1807'de Fransa'da başladı. İngilizcede kobalt mavisinden ilk kez 1777'de bahsedilmiştir.[3] 19. yüzyılda kobalt mavisi piyasısına Benjamin Wegner'in Blaafarveværket, ("mavi renk işleri") şirketi yön vermekteydi. Almanya, özellikle Saksonya'daki Cevher Dağları'nda ürettiği kobalt mavisi (Blaufarbenwerke) ile ünlüdür.
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Suluboya ressamı ve astrolog John Varley, gökyüzünü boyamak için ultramarine yerine kobalt mavisini kullanmayı önermiştir. Varley, 1818'de "Renk Listeleri"ni yazmıştır: "Kobal mavisi, Ultramarine'nin yerine kullanılıyordu. Üstün parlaklık ve kontrast ile, diğer mavilerin parlaklığını bastırmak için kullanılırdı."[4]
- Kobalt mavisi, Thénard tarafından keşfedilmesinin ardından Turner, Renoir, Monet ve Van Gogh gibi Post-Empresist İzlenimciler tarafından da kullanıldı.[5] Stabil ve hafiftir ve diğer tüm pigmentlerle uyumludur.
Pierre-Auguste Renoir, Boating on the Seine (La Yole), ca 1879
- Jeep ve Bugatti gibi birçok otomobil üreticisi bir boya seçeneği olarak kobalt mavisini sunmaktadır.
- Alkali varlığında kimyasal kararlılığı nedeniyle kobalt mavisi betonlarda kullanılır.
Cam yapımı
- Birçok cam eşyada görülen mavi kobalt mavisidir ve birçok başka alanda sanatçılar tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Kobalt camı iyonize sodyumun parlak sarı yayılımı hemen hemen mükemmel şekilde filtreler.
- Kobalt mavisi, oftalmoskoplarda kullanılan bir filtre olarak kullanılır ve kornea ülseri ve çiziklerini saptamak için kullanılan floresein boyası uygulamasını takiben göz korneasını aydınlatmak için kullanılır.
- Major League Soccer takımlarından Sporting Kansas City, 2008'den bu yana ev sahibi olduğu maçlarda formalarında ikincil renk olarak kobalt mavisini kullanmaktadır.[6]
- Hollanda, Romanya ve Nevada dahil olmak üzere birçok ülkenin bayraklarında kobalt mavisi yer almaktadır.
Video Oyunları
- Sega'nın resmi logosunun rengi kobalt mavisidir. Sega'nın günümüzdeki maskotu olan Kirpi Sonic'in rengi kobalt mavisidir.[7]
Zehirlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Kobalt mavisi, solunduğunda veya yutulduğunda toksiktir. Kobalt mavisi kullanırken yeterli önlem almayan kişiler kobalt zehirlenmesine yenik düşebilir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kerr, Rose; Wood, Nigel (2004), Science and Civilisation in China Volume 5. Part 12, Ceramic Technology, Cambridge: Cambridge University Press, ss. 658-692, ISBN 0-521-83833-9.
- ^ Gehlen, A.F. (1803). "Ueber die Bereitung einer blauen Farbe aus Kobalt, die eben so schön ist wie Ultramarin. Vom Bürger Thenard". Neues allgemeines Journal der Chemie, Band 2. H. Frölich. German translation from Thénard, L.J. (1803), "Considérations générales sur les couleurs, suivies d'un procédé pour préparer une couleur bleue aussi belle que l'outremer" (PDF), Journal des Mines, cilt 86, ss. 128-136, 29 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 11 Şubat 2017.
- ^ Maerz and Paul A Dictionary of Color New York:1930 McGraw-Hill Page 91; Color Sample of Cobalt Blue: Page 131 Plate 34 Color Sample L7
- ^ "[1] 20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. » J Varley's List of Colours » " The British Museum Collection Online. Accessed 28 May 2014.
- ^ Cobalt blue 15 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ColourLex
- ^ "Wizards unveil new look for '08 season," Kansas City Wizards Media Relations, January 20, 2008.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Sheffield, Brandon. "Out of the Blue: Naoto Ohshima Speaks". Gamasutra. 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2013.
Well, he's blue because that's Sega's more-or-less official company color
İleri düzey okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Roy, A. Cobalt blue, in Artists' Pigments, Berrie, B.H., Ed., National Gallery of Art Washington, 2007
- Wood, J.R. and Hsu Yi-Ting, 2019, An Archaeometallurgical Explanation for the Disappearance of Egyptian and Near Eastern Cobalt-Blue Glass at the end of the Late Bronze Age, Internet Archaeology 52, Internet Archaeology
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "History of Cobalt blue". Pigments through the Ages. WebExhibits. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2017.
- Cobalt blue15 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ColourLex
- An Archaeometallurgical Explanation for the Disappearance of Egyptian and Near Eastern Cobalt-Blue Glass at the end of the Late Bronze Age 14 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Internet Archaeology