Keloğlan Mağarası
| Keloğlan Mağarası | |
|---|---|
 Keloğlan Mağarası'ndan iç mekan görünümü | |
| Konumu | Denizli,Acıpayam, Türkiye |
| Koordinatlar | 37°23′15.4″K 29°29′58.6″D / 37.387611°K 29.499611°D |
| Yükseklik değişkeni | 5-6 m |
| Mağara turu uzunluğu | 145 m |
Keloğlan Mağarası, Denizli 'nin Acıpayam ilçesine bağlı Dodurgalar kasabasının sınırları içerisinde bir mağaradır. Mağaranın bulunduğu nokta, Denizli-Antalya karayoluna 3 km mesafededir. Mağaranın ortalama yüksekliği 5-6 metre, gezi alanı 145 metredir.[1]
Keloğlan Mağarası, 1990’a kadar kimsenin dikkatini çekmemiş, sadece çobanların bildiği, herhangi bir amaçla kullanılmayan bir konumda iken; Denizli Valiliği ve Dodurgalar Belediyesi'nin Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğüne yaptıkları başvuruları ile MTA tarafından etüdü (MTA Uygulama Projesi) yapılmış ve turizme açılmasına karar verilmiştir. Mağara, doğal görünümünü muhafaza etmiştir.2003 yılında turizme açılan mağara ve Türkiye’de turizme açık 31 mağaradan biridir.[2]
Mağara içideki hava, nemli ve sıcaktır. İlmî yayınlarda yaygın olarak belirtildiği üzere; karstik yapıdaki anakaya ve topraklardan, içinde kireç bulunan su damlacıklarının uzun yıllar boyunca oluşturduğu sarkıt ve dikitlerin bulunduğu mağara ortamları astım ve bronşit gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılmıştır.
Mağaranın bol çatlaklı yapısı karstlaşmaya son derece uygundur. Jura-kratase ve kireç taşları içinde gelişen mağara, birçok damlataş sütunları ile birbirine geçen çok sayıda odacığa ayrıldığından girintili çıkıntılı bir yapıya sahiptir.[3] İçerisinde çatlaklar boyunca gelişmiş damlataşlar (sarkıt, dikit, sütun duvar ve örtü damla taşları) yoğun olarak bulunmaktadır. Damlataş sütunları ile küçük odacıklara bölünmüş, tek bir salondan meydana gelen ve dar bir girişi olan mağara; nemli ve ılık bir havaya sahiptir. 1998 yılında yapılan tespitlerde, dış ortam sıcaklığı 32 santigrat derece ve mutlak nemin % 65 olduğu görülmüştür.
Mağaraya girildiğinde büyük bir galeri ile karşılaşılır. Galeri boyunca mağarada binlerce yıl boyunca oluşan sarkıtlardan, makarna tabir edilen ince sarkıtlar ve dantel sarkıtlara kadar çeşitli örnekler mevcuttur. Tavandan damlayan suların oluşturduğu sarkıt ve dikitlerin birleşerek oluşturdukları sütunlar ile traverten oluşumlar, mağaraya ayrıca gizemli bir atmosfer kazandırır. İlaveten, tavandaki geniş çatlaklardan kaynaklanan büyük sarkıtların dikitlerle ve birbirleri ile birleşmesi sonucu, mağaranın içinde doğal duvarlarla ayrılmış odalara benzer bölmeler oluşmuştur.[4]
Uygulama Projesi doğrultusunda inşa edilen gezi yolları aydınlatılmıştır. Mağaranın içerisi aynı zamanda kameralarla kontrol edilmektedir. Mağara, astım hastaları tarafından da büyük ilgi görmektedir. Mağaranın giriş kısmında küçük bir yarasa kolonisi bulunmaktadır.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Akıncı, S., Sarıtaş, M. ve Kazdağlı, C., (2003): Meraklı Gezginlerin Yeni Uğrak Yeri İlgi Topluyor: Keloğlan Mağarası. Denizlim (Denizli Ekonomi, Tarih, Sanat, Kültür ve Magazin Dergisi)-1, s. 54-57.
- Dağdaş, Said, Ay, Muhammed ve Dağdaş, Ayşenur, (2005): Denizli–Acıpayam - Dodurgalar Kasabası ve Yakın Çevresinin Turizm Potansiyeli (Keloğlan Mağarası Örneği). Ulusal Mağara Günleri Sempozyumu, 24-26 Haziran 2005 Beyşehir, s. 255-273, 310 s.
- MTA, (1998): Dodurgalar Mağarası Uygulama Projesi Raporu.
- Ozansoy, C. ve Mengi, H., (2006): Mağara Bilimi ve Mağaracılık, TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları- 235, s. 294-300.
- Törk, K. ve ark., (2005): Türkiye Mağaraları, Ulusal Mağara Günleri Sempozyumu, 24-26 Haziran 2005, s. 31-46, 310 s.
- ^ "Keloğlan Mağarası | Mağaralar | Türkiye'nin Gizli Hazineleri". www.magaralar.gov.tr. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "Turizme Açık Mağaralar". yigm.ktb.gov.tr. 12 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ "KELOĞLAN MAĞARASI". Kültür Portalı. 13 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.
- ^ a b "Acıpayam Keloğlan Mağarası". www.acipayam.gov.tr. 22 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2022.