Karl Haushofer
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Mayıs 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Karl Ernst Haushofer (27 Ağustos 1869 - 13 Mart 1946), Alman jeopolitikacı ve general.
Nazi Almanyası'nda devlet başkan yardımcılığı yapan Rudolf Hess'in öğretmenidir. Nazi Almanyası'nda unutulmaya yüz tutan bir kişi ve Adolf Hitler'in arkasındaki en güçlü isimlerdendir.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]General Prof. Karl Haushofer, gençliğinde askerliğe merak duyan bir kişiydi. Alman İmparatorluğu döneminde topçu yüzbaşı olarak ülkeye hizmet verdikten sonra, yine Alman İmparatorluğu'nun başlattığı I. Dünya Savaşı'nda tümgeneralliğe kadar yükseldi. Kendisi iyi bir jeopolitika eğitimi aldı. Savaşın Almanya aleyhine sonuçlanmasının ardından Haushofer bir süre Almanya'da coğrafya öğretmenliği yaptı.
Haushofer 1908 yılında İmparatorluk Japonyası'na bir dizi ağır silah eğitimi vermek için gitti. Bu esnada bir dil dehası olan Haushofer bildiği dillerden olan İngilizce, Fransızca, Rusça dillerinin yanına Japonca, Korece ve Çince gibi Uzak Doğu dillerini de ekledi.
Haushofer Japonya'da bulunduğu sırada gelecekte SS olarak bilinen Alman savunma kıtalarının tasarımını, Japonya'da Kara Ejderler olarak bilinen gizli bir teşkilattan örnek almıştır. Ayrıca bu Japon geleneğinin en önemli yönü olan disiplin ve sadakat gibi konuları da SS mensuplarına aşılayan kişidir.
Haushofer, tıpkı diğer milliyetçi subaylar gibi Almanya'nın yenilmesini ve Versay Antlaşması'nı bir türlü hazmedemiyordu. Bu sebeple sık sık eski dostlarıyla bu konu üzerinde tartışıyor ve Almanya'nın eksiklikleri hakkında planlar yapıyordu.
General Haushofer'ın en büyük planı şüphesiz, Büyük Avrasya Projesiydi. Bu proje Almanya-SSCB-Japonya ve diğer doğu devletlerinin güçlü batı devletlerine özellikle de ABD'ye karşı cephe almasını öngören bir dizi sistematik yaklaşımı bünyesinde barındırıyordu.
Nazi Partisi ile Olan İlişkileri
[değiştir | kaynağı değiştir]1919 yılında Nazi Partisi'nin kurulmasından kısa bir süre sonra Haushofer bu partiyi yakından incelemeye başladı. Kısa süre sonra Haushofer çıkarları ve idealleri için en uygun partinin Nazi Partisi olduğunu tespit etti. Öğrencisi olan Rudolf Hess'i bu partiye yaklaşması için gönderdi. Hess, kısa sürede bu partinin yeni bir üyesi ve Hitler'in sekreteri konumuna gelirken, Haushofer da Hitler'le olan ilişkilerine derinlik kazandırdı. Hatta Haushofer oğlunu bu partinin iyi bir aşamasına taşımayı başardı.
Haushofer'ın asıl amacı Büyük Avrasya Projesinin gelişimini görmekti. 1919'da şöyle yazar: ''Doğu Avrupa'ya hükmeden dünyanın merkezine de hükmeder, dünyanın merkezine hükmeden dünya adasına hükmeder, dünya adasına hükmeden dünyaya hükmeder.'' Ancak planları her zaman için düzgün biçimde işlemiyordu.
1923 yılında Adolf Hitler darbe girişimde bulundu ve kötü şöhretli Landsberg Cezaevi'ne gönderildi. Cezaevinde bulunduğu sırada yanına iki ziyaretçi geliyordu. Bunlardan ilki yakın dostu Rudolf Hess'di. Diğer ziyaretçi ise Karl Haushofer'dı. Kesin olmamasına karşın Hitler'in ünlü Kavgam adlı kitabının bir bölümünü General Haushofer'ın yazdığı söylenmektedir. Haushofer ayrıca Nazi Partisi için gamalı haçı seçen kişiydi. Özellikle de hayat sahası görüşünün temeli Haushofer'ın Büyük Avrasya Projesine dayanmaktaydı.
1933 yılında Adolf Hitler'in iktidara gelmesiyle birlikte Haushofer Büyük Avrasya Projesi'ni gerçekleştirmeye bir adım daha yaklaştı. Ancak, Hitler'in komünizm hakkındaki düşünceleri ve SSCB ile uzlaşmaz bir tavırda olması projeyi tehlikeye düşürüyordu. Ne var ki, Almanya'nın SSCB ile bir saldırmazlık paktı imzalaması Haushofer'ın ümidini yeniden canlandırdı.
Haushofer Nazilerin birçok konuda özellikle de Uzak Doğu konusundaki en büyük danışmanlarıydı. 1934 yılında Hitler'in diktatörlüğünü ilan etmesinin ardından Büyük Avrasya Projesinin ilk adımlarından Mihver Devletleri'nin oluşum süreci başladı. Karl Haushofer'ın nüfuzuyla ilk antlaşma Almanya-Japonya arasında imzalandı. Daha sonra da İtalya bu ittifaka katıldı.
1934-1939 yılları arasında Japonya Çin'in Mançurya bölgesini ele geçirdi. Almanya ise Çekoslovakya ve Avusturya'yı ilhak etti. Bu gelişmelerin arkasındaki en güçlü ve bir o kadar da gizli bir isim olan General Karl Haushofer vardı.[kaynak belirtilmeli]
Haziran 1941'de, Hitler Sovyetler Birliği'ne aniden saldırma kararı aldığında buna karşı çıkma cüretini bile göstermiştir.[kaynak belirtilmeli] Gözden düşünce 1944 yılında Gestapo tarafından tutuklanır.
Hitler'e 20 Temmuz suikast girişiminden sonra, Haushofer'in oğlu Albrecht (1903-1945) saklanmaya başladı ama 7 Aralık 1944 tarihinde tutuklandı ve Berlin'de Moabit Cezaevi'ne konuldu. 24 Eylül 1945'te, Karl Haushofer gayri savaş suçlarından Nürnberg'de yargılanması gerektiğini belirten Müttefik güçler adına Edmund A. Walsh tarafından sorguya çekildi.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]10-11 Mart 1946 gecesi, kendisi ve eşi, Pähl/Ammersee'de Hartschimmelhof arazisi üzerinde tenha yerde intihar ettiler. Her ikisi de Arsenik içti ve eşi daha sonra kendini astı.
İlgili filmler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 'Fullmetal Alchemist the Movie - Conqueror of Shamballa (Japonca: 鋼の錬金術師 シャンバラを征く者 Hagane no Renkinjyutsushi - Shamballa wo Yuku Mono)', (2005) Opening 18 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ana Britannica Ansiklopedisi, Karl Haushofer madddesi.
- History Channel International veb dokümanları.
- Johannes Mattern. 'Geopolitik: Doctrine of National Self-Sufficiency and Empire.
- Barış Adıbelli, Büyük Avrasya Projesi, IQ Yayıncılık, İstanbul, 2006
- Christian W. Spang, Karl Haushofer und Japan. Die Rezeption seiner geopolitischen Theorien in der deutschen und japanischen Politik, Munich: Iudicium, 2013. ISBN 978-3-86205-040-6.
- Yves Lacoste, La longue hıstoire d'aujord'hui, 2006