Karabağ şivesi
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Nisan 2024) |
Karabağ lehçesi Azerbaycan dilinin lehçelerinden biridir. Gence ve Gazah lehçeleri ayrı lehçelerle birlikte Azerbaycan dilinin batı lehçeleri grubuna dahil edilmektedir.[1] Ağdam, Şuşa, Hocalı, Hocavend, Berde, Ağcabedi, Fuzuli ve Terter bölgeleri ile Azerbaycan'ın Hankendi şehrinde yaygın olarak konuşulmaktadır.[2]
Gelişimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Karabağ lehçesi, Karabağ topraklarında yaşayan çeşitli Türk boylarının konuşma dili esas alınarak oluşmuş ve geniş bir alanda yayılma göstermiştir. Yüzyıllar boyunca gelişmesi sonucunda boyların dil özellikleri birbirine karışmıştır ve yaşayan konuşma dilinde bazı Oğuz ve Kıpçak unsurları arkaikliğini korumuştur.[2]
Orta Çağ'da Karabağ'ın siyasi, sosyal ve ekonomik konumu güçlendikten sonra bölgedeki Türk nüfusun konuşması Koyne lehçesi seviyesine yükselmiş ve Azerbaycan'ın edebi dilinin normlarının oluşmasında ana kaynak olmuştur.[2] Böylece daha 18. yüzyılda Azerbaycan'ın edebi dili Karabağ lehçesi ortaya çıkmıştır.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Азербайджанский язык. 7 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ a b c Məmmədov 2021.
- ^ Məmmədli 2019.
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Azerice kaynaklar
| Azerbaycan dilinin şiveleri |
|---|
- Azərbaycan dialektologiyasının əsasları. — Şərq-Qərb, 2008.
- Azərbaycan dialektologiyası. — Zərdabi Nəşr, 2019.
- "Azərbaycan dilinin Qarabağ dialektində arxaik sözlər". 2021.
- Məmmədli M. Azərbaycan dialektologiyası (азерб.) / Elmi redaktor: Məmmədəli Qıpçaq. — Б.: Zərdabi Nəşr, 2019. — 352 с.
- Məmmədov M. Azərbaycan dilinin Qarabağ dialektində arxaik sözlər (азерб.) // Uluslararası Türk Lehçe Araştırmaları Dergisi. — Турция, 2021. — C. V, no 2. — S. 241-250.
- Rusça kaynaklar
- Ağayev P. J. Azerbaycan dilinin Karabağ lehçesi (Ağdam ilçesi). Cand. diss.. - M., 1951.