İçeriğe atla

Kailasa Tapınağı, Ellora

Koordinatlar: 20°01′26″K 75°10′45″D / 20.02389°K 75.17917°D / 20.02389; 75.17917
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kailasa Tapınağı
Ellora Mağaraları'ndali Kailasa Tapınağı
Harita
Temel bilgiler
KonumEllora Mağaraları, Aurangabad ili, Maharaştra
Koordinatlar20°01′26″K 75°10′45″D / 20.02389°K 75.17917°D / 20.02389; 75.17917
İnançHinduizm
Mimari
KurucusuI. Krişna I (756-773), Raştrakuta İmparatorluğu
TamamlanmaMS 8. yüzyıl

Kailaşa (IAST: Kailāśa) veya Kailaşanatha (IAST: Kailāśanātha) Tapınağı, Hindistan'ın Maharaştra eyaletindeki Çhatrapati Sambhacinagar bölgesi yakınlarındaki Ellora Mağaraları'nda bulunan, bir zamanlar Şiva'ya adanmış olan ve daha sonra Budist yöneticiler tarafından değiştirilen en büyük kaya oyma tapınaktır. Bir megalit yüzeyinden oyulmuş bu devasa yapı, boyutu, mimarisi ve heykeltıraşlık detayları nedeniyle dünyanın en dikkat çekici mağara tapınaklarından biri olarak kabul edilir.[1] "Hint mimarisinin kaya oyma döneminin zirvesi" olarak adlandırılmıştır.[2]

Kailasa Tapınağı (Mağara 16), toplamda 34 Budist Mahayana, Budist ve Caynist mağara tapınakları ve manastırlarından oluşan ve topluca Ellora Mağaraları olarak bilinen yapılar arasında en büyüğüdür. Bu mağaralar, yaklaşık iki kilometre (1,2 mil) boyunca eğimli bazalt kayalık bir yamaç boyunca uzanır.[3] Tapınağın büyük bir kısmının, sekizinci yüzyıl Raştrakuta Kralı Krişna I (hy. 756 - 773) döneminde inşa edildiği, bazı unsurların ise daha sonra tamamlandığı düşünülmektedir. Tapınak mimarisi, Pallava ve Çalukya tarzlarının izlerini taşır. Tapınak, mimarisiyle eşdeğer büyüklükte bir dizi rölyef ve serbest duran heykeller içerse de başlangıçta tapınağı süsleyen resimlerden geriye sadece izleri kalmıştır.[4]

Mimarisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Kailasa Tapınağı'nın mimarisi, Dekken bölgesinde yaygın olan önceki stilden farklıdır. Tarzı Pattadakal'daki Virupakşa Tapınağı ve Kançi'deki Kailasa Tapınağı'na dayanıyor gibi görünse de bu iki tapınağın birebir taklidi değildir.[5] Tapınak mimarisindeki güney etkisi, inşasında Çalukya ve Pallava sanatçılarının yer almasından kaynaklanmaktadır.[6] Yerli Dekkan zanaatkarları tapınağın inşasında ikincil bir rol oynamış gibi görünmektedir.[7]

Tapınağın avlusunun girişinde alçak bir gopuram bulunmaktadır.[1] Girişin solundaki tanrıların çoğu Şaivait (Şiva'ya bağlı) iken, sağ taraftaki tanrılar Vaişnavait (Vişnu'ya bağlı) tanrılardır. İki katlı bir geçit, U şeklinde bir avluya açılmaktadır. Avlunun boyutları tabanda 82 m x 46 m'dir.[1] Avlu, üç kat yüksekliğinde sütunlu bir kemerle çevrilidir. Kemerler, devasa heykel panelleri ve çeşitli tanrıların büyük heykellerini içeren girintilerle bölünmüştür. Başlangıçta bu galerileri merkezi tapınak yapısına bağlayan taş köprüler bulunmaktaydı. Ancak bunlar yıkılmıştır. En ünlü heykellerden bazıları, çileci Şiva, dans eden Şiva, Şiva'nın Parvati tarafından şeytan Ravana konusunda uyarılması ve nehir tanrıçalarının heykelleridir.[8]

Avlunun içinde Şiva'ya adanmış merkezi bir tapınak ve onun bineği Nandi'nin (kutsal boğa) bir heykeli bulunmaktadır. Lingamın bulunduğu merkezi tapınak, 16 sütunla desteklenen düz çatılı bir mandapaya ve Güney Hindistan tapınak mimarisinde bir şikharaya sahiptir.[1] Tapınak; nişler, sütunlar, pencereler ile tanrı, mithuna (erotik erkek ve kadın figürleri) ve diğer figürlerin tasvirleriyle oyulmuştur. Şiva tapınaklarında geleneksel olduğu gibi, Nandi, merkezi tapınağın önündeki bir verandada oturur. Nandi mandapası ve ana Şiva tapınağı yaklaşık 7 metre yüksekliğinde olup iki katlıdır. Nandi Mandapası'nın alt katları, ayrıntılı betimleyici oymalarla süslenmiş sağlam yapılar halindedir. Tapınağın tabanı, yapının filler tarafından taşındığı izlenimini verecek şekilde oyulmuştur. Kayadan bir köprü Nandi Mandapası'nı tapınağın girişine bağlamaktadır. Tapınak salonunun tabanında Mahabharata ve Ramayana'dan sahneler bulunmaktadır.[9]

Tapınak alanında beş bağımsız mabet vardır. Bunlardan üçü nehir tanrıçaları Ganga, Yamuna ve Sarasvati'ye adanmıştır.[1]

Avluda iki Dhvajastambha (bayrak direkli sütun) bulunmaktadır. Ravana'nın Kailasa Dağı'nı kaldırmaya çalışmasını tasvir eden bir heykel de yer almaktadır.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f "Section II: Periodic Report on the State of Conservation of Ellora Caves, India, 2003" (PDF). UNESCO. 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2024. 
  2. ^ Michell, 362
  3. ^ Michell, 357
  4. ^ Michell, 362-366
  5. ^ Deepak Kannal 1996, s. 102.
  6. ^ M. K. Dhavalikar 1982, ss. 38-40.
  7. ^ Deepak Kannal 1996, s. 108.
  8. ^ Habib, Irfan (2007). Medieval India the study of a civilization. National Book Trust, India. s. 49. ISBN 978-81-237-5255-6. 
  9. ^ M. K. Dhavalikar 2003, s. 56.

Bibliyografya