Kırık Cami (Manastır)
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ocak 2024) |
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Manastır |
| Koordinatlar | 41°01′45″K 21°20′17″D / 41.02917°K 21.33806°D |
| İnanç | İslam |
| Mezhep | Sünni |
| Mimari | |
| Mimari tür | Cami |
| Mimari biçim | Osmanlı Mimarisi |
| Özellikler | |
| Genişlik | 7.90 m |
| Kubbe sayısı | 1 |
| Minare sayısı | 1 |
| Malzemeler | taş (kireç taşı), tuğla (zemin kaplaması), ahşap, demir, kurşun ve bakır kaplama |
Kırık Cami veya Yıkık Cami (Makedonca: Скршена џамија) Manastır'da XVI-XVII. yüzyıllarda inşa edildiği düşünülen bir Müslüman ibadethanesidir.[1]
Konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Cami, şehrin güney kesiminde, çarşının yakınında, Lenski Köprüsüne giden cadde üzerinde bulunuyordu ancak tam konumu tespit edilememiştir.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Yerel bir Hristiyan inancına göre, caminin bulunduğu yerde daha önce Aziz Nicholas'a veya Aziz Paul'a adanmış bir Hristiyan kilisesi bulunuyordu.[1] Yerel Hristiyanlar ve Müslümanlar yapının doğu duvarına gelerek mumlar yakmakta ve şehirde sık sık karşılaşılan yerel inanışlarını devam ettiriyordu. 1974 yılında Makedonya Kültür Eserleri Koruma Kurumu tarafından yapılan arkeolojik kazı çalışmaları sırasında ise daha önceki bir yapının varlığına ilişkin bir bulguya rastlanmamıştır.[2] Skršena (Yıkık) adının, Birinci Dünya Savaşındaki bombardıman sırasında yıkılan minareden kaynaklandığı düşünülmektedir.[1]
Harap durumdaki bina 1974 yılında tamamen yıkılmıştır.[2] Yerine Grozd binaları inşa edilmiştir.[3]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Yapı kare tabanlı ve 7.90 x 7.90 m ölçülerinde kare şeklinde bir ibadet mekanına sahipti. 6 m çapında pandantiflerin üzerinde sekizgen bir kasnak üzerine oturan basık tek bir kubbe ile örtülüydü. Duvar işçiliği, dönüşümlü taş sıraları ve dört sıra tuğladan örülmüştü. Duvarlar 1 metre kalınlığındaydı. Minarenin kaidesi taş ve tuğladan inşa edilmiş, kubbesi ise fotoğraflarda görüleceği üzere sonradan dökülen kiremitlerle kaplanmıştı. Kuzeyde 3.72 x 7.93 m ölçülerinde silindirik tonozlu bir revakla örtülü son cemaat yeri bulunmaktaydı.[2][4][5]
Bu cami mimari üslubu, plan, cephe ve pencere düzeninden hareketle XVI veya XVII. yüzyıla ait bir eser olduğu düşünülmektedir.
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d Robert Mihajlovski (2012). "The Seventeenth Century Ottoman Religious Architecture of Bitola/Manastir" (PDF). V (10): 294. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2024.
- ^ a b c Robert Mihajlovski (2012). "The Seventeenth Century Ottoman Religious Architecture of Bitola/Manastir" (PDF). V (10): 295. 19 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Ocak 2024.
- ^ Некогашната скршена џамија во Битола 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Babam Bitola isimli internet sitesi
- ^ Bülbül, S. (2011). Manastır Şehri'ndeki Osmanlı Mimarisi [Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi]. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/568091 8 Ocak 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Bülbül, S. (2013). Manastır Şehri’nde Günümüzde Ayakta Olmayan İki Camii. Karadeniz Araştırmaları, 38(38), 15-28. https://doi.org/10.12787/KARAM633