Işıklı Gölü
Işıklı Gölü | |
---|---|
Havza | |
Konum | Çivril, Denizli, Türkiye |
Koordinatlar | 38°13′54″K 29°54′1″D / 38.23167°K 29.90028°D |
Yerleşim(ler) (sahil) | Beydilli, Bucak,Sundurlu |
Genel bilgiler | |
Akarsu (gelen) | Büyük Menderes |
Akarsu (giden) | Büyük Menderes |
Göl türü | Tatlı su gölü |
Yüzölçümü | 73 km2 (28 sq mi) |
En derin noktası | 3 m (9,8 ft) |
Yüzey rakımı | 821 m (2.694 ft) |
Wikimedia Commons | |
Işıklı Gölü ya da Çivril Gölü, Denizli ili Çivril Ovası üzerinde yer alan bir tatlı su gölüdür. Büyük Menderes ırmağı Işıklı Gölü'nden çıkar. Göl yazın karasal tarımda sulama amacıyla kullanılması nedeniyle derinliğinde 3 metreye varan yıllık varyasyon göstermektedir.[1] Göl, aynı zamanda bir düzenleyici (regulateur)’dir. Işıklı gölünün geleğeni de gideğeni de vardır.[2] Aslında doğal bir göl olmasına karşın su seviyesinin yükseldiği dönemlerde etrafında yer alan yerleşim yerlerinin ve tarım alanlarının su baskınlarından korunması için DSİ tarafından etrafına bent yapılması suretiyle bir baraj gölüne dönüşmüştür.[3] Gölün güneybatısında yapılmış bir düzenekle, sular Büyük Menderes’e aktarılır ve ekeneklerin sulanmasında kullanılır.[2] Son yıllarda makrofitlerin aşırı çoğalmasıyla bir otlanma problemi yaşanmaktadır.[3] Günümüzde göl sulama, balıkçılık ve balık çiftlikleri amaçları ile değerlendirilmektedir. Göl, kerevit vebasının 1984 sonbaharında Türkiye'de görüldüğü ilk yerdir.
Fiziksel özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Göl türü
[değiştir | kaynağı değiştir]Işıklı Gölü Bir tatlı su gölüdür.
Yüzölçümü ve derinliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Işıklı Gölü’nün maksimum yüzey alanı yaklaşık 64 km² olup, maksimum derinliği ise 8.7 m’ye ulaşmaktadır.[1]
Beslendiği akarsular
[değiştir | kaynağı değiştir]Göl; Kufi Deresi, Işıklı Pınarları, Büyük Menderes, Akçay Deresi ve yer altı suları ile beslenmektedir.[1]
Doğal yaşam
[değiştir | kaynağı değiştir]Göl su kuşları için önemli bir yaşam, yumurtlama, kuluçka ve göç ortamı oluşturmaktadır. Bölgede kuluçkaya yatanlar arasında küçük balaban, Alaca balıkçıl, küçük-büyük ak balıkçıl, erguvan balıkçıl, çeltikçi, boz kaz, angıt, pasbaş dalağan, deniz kartalı, saz delicesi, kızıl şahin,flamingo,[4] uzunbacak, gülen sumru, kır incir kuşu önemli örneklerdir. Kışın gölde gözlenen su kuşları arasında Küçük karabatak, Büyük ak balıkçıl, sakarca, boz kaz, çamurcun, kıl ördek, kepçel, batak çulluğu örnek verilebilir. Ayrıca deniz kartalı, sakallı akbaba, gökçe delice, büyük orman kartalı, şah kartal, bıyıklı doğan, ulu doğan bölgede kışlayan yırtıcı kuşlardır. Göl taşıdığı potansiyel nedeniyle Önemli Kuş Alanı (ÖKA) ilan edilmiştir.
Çevre sorunları
[değiştir | kaynağı değiştir]Gölde yaban yaşamı ağır bir tehdit altındadır. Avcılar kurallara aldırmadan, yılın her mevsiminde avlanırlar. Gerçek bir koruma statüsü belirlenememiştir. Gölün Ankara, Bursa gibi yerlere fazla uzak olmayışı, doğal varlıkların süratle bozulmasına uygun koşulları yaratır. Ateşli silahların yaygın kullanımı bu değerli sulak alanın, kuş popülasyonunun zarar görmesine yol açmaktadır.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Yılmaz, M., 1992. The Final Report of Limnological Investigation of Çivril (Işıklı) Lake Project, (in Turkish). Tarım ve Köy İş. Bakanlığı, Tar. Araş. Genel Md., Su Ürün. Araş. Enst. Md., Eğirdir, 192 s.
- ^ a b c GÜNEY.E. 2004. Türkiye Hidrocoğrafyası,Dicle üniversitesi, s.205
- ^ a b Kuru, M., S. Balık, M. R. Ustaoğlu, E. Ünlü, E. Taşkavak, A. Gül, M. Yılmaz, H. M. Sarı, F. Küçük, B. Kutrup, M. Hamalosmanoğlu, 2001. The Evaluation Project of Wetlands in Turkey for Fish Criterions of Ramsar Convention, (in Turkish). T.C. Çevre Bakanlığı Çevre Koruma Genel Müdürlüğü 289 s.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Işıklı(Çivril) Gölü Haritası)
- Işıklı Köyü ve Işıklı Gölü Tanıtım Sitesi 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.