Hortense Wood
Hortense Wood (1844, İzmir-1924, İzmir), Osmanlı döneminde İzmir'de yaşamış olan Levanten asıllı sanatçı, kadın hakları savunucusu.
Yaşadığı dönemde Bornova'nın tanınmış entelektüel kişiliklerindendi. Ömrü boyunca Bornova'da babasının köşkünde yaşadı ve evinde devrin tanınmış kişileri ağırladı. Kurtuluş Savaşı döneminde Millî Mücadele'yi destekledi ve 1922'de Mustafa Kemal Paşa, Halide Edip, Asım, Fevzi, İsmet Paşa'ları evinde ağırladı. Günlüğü, Türk ordusunun Büyük Taarruz'dan sonra İzmir'e girişi ve sonrasında yaşanan olaylara ışık tutma açısınıdan önemli bir belge kabul edilir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1844 yılında İzmir'de doğdu. Babası dönemin İngiliz hastanesinde başhekim olan Doktor Charles Wood, annesi İngiliz Maltass ailesinin kızı Eugenie Wood'dur. Ailenin yedi çocuğundan birisi idi. Hiç evlenmedi ve 1924'te ölene kadar Bornova'daki baba evi olan köşkte kızkardeşleri Louisa Paterson ile Lucy de Cramer ve Fethiye civarında krom madeni işleten eniştesi Ernest Paterson yaşamaya devam etti.[1] Resim yapar, şiir yazar ve beste yapardı. Ünlü besteci Franz Liszt'ten piyano dersleri aldı.[2]
Hortsense Wood, Kurtuluş Savaşı yıllarında İngiliz yetkililerin önerisi üzerine ailesinin diğer üyeleri Anadolu'yu terk derken ülkeden ayrılmayı reddeti, yeğeni Fernand de Cramer ile köşkte kalmaya devam etti. Millî Mücadele'nin önderi Mustafa Kemal'i yazdığı tebrik ve destek mektupları ile destekledi.
Eylül 1922'de Mustafa Kemal, beraberinde Mareşal Fevzi Paşa, Garp Cephesi Komutanı İsmet Paşa, Garp Cephesi Kurmay Başkanı Yarbay Asım Bey ile İzmir'e geldiğinde 16 ve 17 Eylül tarihlerinde onları evinde ağırladı.[3][4] 1 Haziran 1922 günü yazmaya başladığı günlüğünde, İzmir'den Yunan ordusunun çekilmesi ve Türk ordusunun şehre girişi hakkında gözlemlerini yazdı. Son günlüğü Bornovalı torunu Renee Steinbiichel'de, daha önceki günlükleri ise Londra'daki diğer akrabalarında bulunmaktadır.[1] Günlüğü, Türk ordusunun Büyük Taarruz'dan sonra İzmir'e girişi ve sonrasında yaşanan olaylara ışık tutma açısınıdan önemli bir belge kabul edilir.[5] 16 ve 17 Eylül 1922 tarihlerinde Mustafa Kemal ve arkadaşlarının Bayan Wood'un evini ziyaret edişi, Türkmen Parlak'ın İşgalden Kurtuluşa (1983) adlı kitabında Hortense Wood'un günlüklerinden nakledilerek anlatılır.
Hortense Wood, İngiliz süfrajet hareketiyle ilgili olarak yabancı basında 1908-1923 yılları arasında yer alan haber ve yazı kesiklerini derledi. Oluşturduğu ve bir albüm şekline getirdiği kupür koleksiyonu, 2019'da Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı'na bağışlanmıştır.[6]
Hortense Wood, 1924'te İzmir'de öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hobbins, A.J. (1 Ocak 2003). "Paradise Lost: The Merchant Princes and the Destruction of Smyrna, 1922". Fontanus. 11. doi:10.26443/fo.v11i.177. ISSN 0838-2026.
- ^ "Tarihçe". Arcas Academia. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
- ^ Kıycı, Aşir Kayhan (2018). ""Büyük İzmir Yangını"nı Hatırlamak (13 Eylül 1922)" (PDF). Türk-İslâm Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi. 13 (25). 11 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
- ^ Altın, Altan (22 Ağustos 2020). "Bornova'da Genelkurmay Başkanlığı!". 24 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
- ^ Üstün, Mustafa Tayfun (3 Ekim 2022). "Whittall Ailesinin Kişisel Arşiv Belgeleri Işığında Osmanlı Devleti'nin Son Dönemine Ait Tespitler" (PDF). XIX. Türk Tarih Kongresi Bildirisi. 24 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Ağustos 2024.
- ^ "Feminist, Süfrajist, Şair, Piyanist ve Ressam Hortense Wood ve Arşivleri – Konferans". Kadıneserleri.org. 2019. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.