Herman Frasch

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Herman Frasch
Kendi dilinde adıHermann Frasch
Doğum25 Ekim 1851(1851-10-25)
Oberrot bei Gaildorf, Württemberg
Ölüm1 Mayıs 1914 (62 yaşında)
Paris, Fransa
Tanınma nedeniFrasch Süreci
EvlilikRomalda Berkin (1869-1889)
Elizabeth Blee (1890-1914)
Çocuk(lar)George Berkin Frasch
Frieda Frasch
ÖdüllerPerkin Madalyası (1912)

Herman Frasch [veya Hermann Frasch ] (d. 25 Aralık 1851, Oberrot bei Gaildorf, Württemberg - ö. 1 Mayıs 1914, Paris), petrol ve kükürt ile yaptığı çalışmalarla tanınan Alman kimyager, maden mühendisi ve mucittir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Johannes ve Frieda Henrietta (Bauer) Frasch'ın oğlu olarak doğdu. Her iki ebeveyni de Stuttgart'ın yerlisiydi. Babası Gaildorf şehrininbelediye başkanıydı. Herman, Gaildorf'taki Latin okuluna gitti ve ardından yakındaki Schwäbisch Hall'da bir kitapçının yanında çıraklık yaptı.[1] :47–53 16 ya da 19 yaşındayken çıraklığı bıraktı ve Bremen'den New York'a yelken açtı, ardından Philadelphia'ya giden trene bindi.[1] :47–53 Amerika Birleşik Devletleri'ne geldikten sonra Philadelphia Eczacılık Koleji'nde John Michael Maisch'in laboratuvar asistanı oldu.[2] :41

Mühendislik kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Petrol kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1875 yılında Frasch, kalay hurdası için bir geri kazanım süreci ve galendan beyaz kurşun elde etme sürecini icat etti. 1876'da parafin mumunun rafine edilmesine yönelik bir işlemin patentini aldı ve patenti Cleveland'da danışman kimyager olduğu Standard Oil'e sattı.[2] :41–42

1884 yılında Frasch, yağı yan ürünlere ayırmada daha etkili olan fraksiyonel damıtma patentinin özel kullanımını Imperial Oil'e sattı.[3] Imperial daha sonra Silver Star rafinerilerini rafine etme süreciyle yenilemelerine yardımcı olması için Frasch'ı işe aldı.[3] Imperial, Frasch'a 10.000 dolarlık bir ücret teklif etti, ancak o, şirketi kendisine Imperial Oil Başkanı Frederick A. Fitzgerald'a eşdeğer bir maaş sağlamaya ikna etti.[3] Frasch, Şubat 1885'te rafinerideki işini tamamladıktan sonra istifa etti ve Empire Oil Company'nin kuruluşunda Imperial yönetim kurulu üyesi John Minhinnick'e katıldı.[4] Ortaklar Londra'da bir rafineri satın aldı ve Frasch, Petrolia yağından rafine edilen kerosendeki kükürdü gidermenin bir yolunu denemeye başladı.[5] Lambton County, Ontario, Kanada'daki petrol sahaları yüksek kükürt içeriğine sahipti, bu da gazyağının aşırı duman üretmesine ve yandığında keskin bir koku ortaya çıkmasına neden oluyordu.[6] Kanadalılar gazyağına "kokarca yağ" adını verdiler ve rafineriler ürünlerini yurt içinde ve yurt dışında pazarlamakta zorlandılar.[6] 1885 ile 1887 yılları arasında Frasch, damıtma işlemi sırasında bakır oksidin karıştırılmasının yağdaki kükürt içeriğini giderdiğini belirledi.[4]

Frasch'ın keşfiyle hemen hemen aynı sıralarda, Standard Oil Lima, Ohio'ya doğru genişlemeye başladı ve Lambton County'ninki gibi kendi petrolünün de yüksek kükürt içeriğine sahip olduğunu keşfetti.[7] Kanada petrolündeki herhangi bir iyileştirmenin Ohio petrolüne de uygulanabileceğini kabul eden Standard, Temmuz 1886'da Frasch'ı işe aldı ve ona "ülkedeki diğer bilim adamlarından daha yüksek bir maaş" ve Empire Oil Company'deki hisselerinin Standard Oil hisseleriyle değiştirilmesini teklif etti.[8] Frasch Amerika Birleşik Devletleri'ne döndüğünde, Lima, Ohio'daki Standard Oil'in bir yan kuruluşu olan Solar Refining Company'de çalışmaya başladı ve kükürt giderme yöntemini mükemmelleştirdi.[8] Standard Oil, 1905 yılına kadar kükürt giderme yöntemi üzerinde patent tekelini elinde tutuyordu ve bu da Lima petrol sahalarına yaptığı yatırımları şirket için son derece karlı hale getiriyordu.[9] Frasch, fiyatı hisse başına 168 dolardan 820 dolara yükseldikten sonra Standard hisselerinin yarısını satarak bağımsız olarak zengin oldu ve elinde tuttuğu hisselerden elde ettiği temettü yüzde 7'den yüzde 40'a çıktı.[2] :41–42

Kükürt kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Günümüzün Kükürt şehrinin yakınındaki Louisiana'da petrol araması sırasında, bataklık tabakasının altında kükürt bulundu. Geleneksel madencilik kuyularıyla kükürte ulaşmaya yönelik tüm girişimler felaketle sonuçlandı. Herman Frasch yakınlarda üç kuru delik açtı ama kükürt onun mülkünde değildi. Frasch, sülfürün Amerikan Sülfür Şirketi'ne ait bir adada bulunan kubbe yapısıyla ilişkili olduğu sonucuna vardı. 20 Ekim 1890'da Frasch Süreci için üç patent aldı. Frasch ve iş ortakları Frank Rockefeller ve F. B. Squire, daha sonra American Sulphur Company ile Union Sulphur Company adında yeni bir şirket kurmak için 50-50 oranında bir anlaşma imzaladılar.[2]

1894 yılında Frasch, 10 inçlik bir boru kullanarak 14 numaralı kuyuyu açmaya başladı ve üç ay sonra nihayet bataklıktan kapak kayasına ulaştı. Daha sonra kükürt yatağının dibine 8 inçlik bir delik açtı. 623 feet uzunluğundaki test tüpünün tabanına 6 inçlik delikli kasadan oluşan bir süzgeç yerleştirildi. Süzgecin üzerinde sıcak su çıkışı görevi gören daha büyük delikler vardı. 6 inçlik mahfazanın içindeki 3 inçlik bir boru, filtreye indi ve bir emme çubuğu pompasına bağlandı. Çevredeki bataklıktan gelen su, 4 kazan tarafından sağlanan buharla, 20 fit yüksekliğinde ve 30 inç çapında bir silindirde ısıtıldı. Kızgın su 24 saat boyunca kuyuya döküldü ve Noel Günü, 15 dakikada 40 varili dolduran erimiş kükürt yüzeye pompalandı. Fazlalık daha sonra katılaştığı bir sete yönlendirildi. Frasch'in ilk Frasch Süreci'nin ilk gösterimiyle ilgili söylediği gibi, "Yerdeki minerali eritip sıvı olarak yüzeye çıkarmıştık."[2] :40–49

Frasch daha sonra basınçlı hava yoluyla hava kaldırmayı kullanarak pompayı ortadan kaldırdı. Havadan kabarcıklar oluşur, kükürtün çevredeki sudan daha az yoğun olmasına neden olur, böylece havalandırılmış sütun yükselir. Odun ve kömürün petrolle değiştirilmesiyle maliyetler de azaldı. Daha sonra 1911'de fazla soğuk suyu boşaltmak için boşaltma pompalarını tanıttı.[2] :53,61,96–97

1908'de Frasch, İtalyan Hükûmeti ile dünya pazarını ABD dışında bölen ve Union Sulphur Company'nin üçte birini garanti ettiği bir anlaşma imzaladı. Maliyeti, Caltanissetta'da çıkarılan Sicilya kükürtünün beşte biri kadardı. Bu anlaşma 1912'de sona erdi.

Frasch, yaşamı boyunca 64 ABD patentiyle ödüllendirildi.[2] :43 Orijinal patentlerinin süresi dolduğunda Frasch, Freeport Sulphur Company'nin kendi sürecini kullanmasını engelleme konusunda başarısız oldu.[2] :67–68,71–73,82

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Frasch, 1869'da Romalda Berkin (1854-1889) ile evlendi. Ölümüne dair hiçbir kayıt yoktur. 2 çocukları vardı. George Berkin Frasch, 1873'te Philadelphia'da doğdu. Frieda Frasch (1871-1951) Cleveland'da doğdu. Frieda, daha sonra kayınpederinin yerine Union Sulphur Co.'nun başkanlığını yapacak olan Henry Devereux Whiton ile evlendi.[10]

Frasch, ikinci karısı Elizabeth Blee (1858-1924) ile 16 Haziran 1890'da, ilk karısının vefatından kısa bir süre sonra evlendi.

Herman Frasch, 1 Mayıs 1914'te Paris'teki evinde öldü ve Gaildorf'a gömüldü. Onun ve dul eşinin naaşı Amerika Birleşik Devletleri'ne getirildi ve Elizabeth'in 1924'te Paris'te ölümünün ardından New York'taki Sleepy Hollow Mezarlığı'na yeniden gömüldü.[1] :242–243

Onurlandırılmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Frasch, 1912'de Perkin Madalyası ile ödüllendirildi.[2] :48

Union Sulphur Company, 1910, 1920 ve 1947'de gemilerinden üçüne Herman Frasch adını vererek onu onurlandırdı.[11]

Calcasieu Parish'teki bir devlet okulu olan Frasch İlköğretim Okulu ve McNeese Eyalet Üniversitesi'ndeki bir bina olan Frasch Hall, onun adını almıştır. Frasch'ın soyadı genellikle Frash olarak yanlış yazılır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Sutton, William Ralph; Keene II, L. Russell (2013). Herman Frasch - the Sulphur King. Woodbridge, CT: Kiwi Publishing. ISBN 9781935768180. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 
  2. ^ a b c d e f g h i Haynes, Williams (1959). Brimstone, The Stone That Burns. Princeton: D. Van Norstrand Company, Inc. ss. 28-39. 
  3. ^ a b c Taylor, Graham D., 1944- (2019). Imperial standard : Imperial Oil, Exxon, and the Canadian oil industry from 1880. Calgary, Alberta, Canada: University of Calgary Press. ss. 43-44. ISBN 978-1-77385-036-8. OCLC 1087508620. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2023. 
  4. ^ a b Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920 (Master’s Thesis). The University of Manitoba. p. 102.
  5. ^ Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920 (Master’s Thesis). The University of Manitoba. p. 102-103.
  6. ^ a b Sutton, William. (1984) Herman Frasch (PhD Thesis). Louisiana State University. p. 82.
  7. ^ Gray, Earle. (2005). The great Canadian oil patch : the petroleum era from birth to peak. Edmonton: JuneWarren Pub. ss. 411-412. ISBN 0-9737342-0-5. OCLC 60679720. 
  8. ^ a b Taylor, Graham D., 1944- (2019). Imperial standard : Imperial Oil, Exxon, and the Canadian oil industry from 1880. Calgary, Alberta, Canada: University of Calgary Press. s. 45. ISBN 978-1-77385-036-8. OCLC 1087508620. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2023. 
  9. ^ Hill, Alan. (1979) Historical Foundation of Canada's Oil Industry and the Development of Imperial Oil Limited from 1880-1920. (Master’s Thesis).University of Manitoba. p.103-104.
  10. ^ Kutney, Gerald (2007). Sulfur: History, Technology, Applications and Industry. ChemTech Publishing. ss. 78-80. ISBN 978-1895198379. 
  11. ^ "Herman Frasch". Miramar Ship Index. 27 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022. 

Ek okuma[değiştir | kaynağı değiştir]