HMS Ocean (1898)
.jpg) HMS Ocean | |
| Tarihçe | |
|---|---|
 Birleşik Krallık
| |
| Adı | HMS Ocean |
| Sipariş | 1896/97 (tahmini) |
| İnşa eden | Devonport Tersanesi |
| Kızağa konuluşu | 15 Şubat 1897 |
| Denize indirilişi | 5 Temmuz 1898 |
| Görevlendirme | 20 Şubat 1900 |
| Akıbet | 18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı'nda topla isabet alıp mayına çarparak battı |
| Genel karakteristik | |
| Sınıf ve tipi | Canopus sınıfı zırhlı |
| Deplasman | 12.950 emperyal ton (13.160 t) |
| Uzunluk | 431 fit (131 m) |
| Genişlik | 74 fit (23 m) |
| Çekiş | 26 fit (7,9 m) |
| Kurulu güç | 15.400 nominal beygirgücü (11.500 kW) |
| İtme gücü |
2 × dikey üçlü genleşme tipi buhar motoru 2 × şaft |
| Hız | 18 knot (21 mph; 33 km/sa) |
| Kişi kapasitesi | 750 |
| Silah donanımı | 4 × BL 12 inç (300 mm)/35 kal Mk VIII top,[1] 12 × QF 6 inç (150 mm)/40 kal top,[1] 10 × QF 12 libre (76,2 mm) top,[2] 6 × QF 3 libre (47 mm) top,[2] 4 × 18 inç (450 mm) torpido tüpü (deniz altında) |
| Zırh | |
HMS Ocean,[Not 1] Canopus sınıfına mensup, Birleşik Krallık'a ait bir zırhlı. İnşasına 5 Temmuz 1898'de, Devonport Tersanesi'nde başlanıldı ve Kraliyet Donanması'ndaki ilk görevini 20 Şubat 1900 tarihinde aldı. Akdeniz Filosu'nda hizmete başlayan gemi, Boxer Ayaklanması'nın çıkmasının ardından Çin'e hareket etti. 1905'te geri çağrıldı ve 2 Ocak 1906'da Kanal Filosu'na katıldı. 2 Haziran 1908'de yeniden Akdeniz Filosu'na dahil olan Ocean, 16 Ocak 1910'da Birleşik Krallık karasularındaki filoya atandı.
I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinin ardından, 14 Ağustos 1914 tarihinde Kanal Filosu'na bağlı 8. Muharebe Birliğinde görevlendirildi ve İrlanda adası çevresinde yapılan birtakım operasyonlara katıldı.[3]
Ocean, 21 Ağustos'ta Queenstown, İrlanda'ya, orada muhafız gemisi olarak görev yapmak ve o bölgede faaliyet gösteren bir kruvazör filosunu desteklemek üzere ayrıldı. Eylül 1914'te Yeşil Burun Adaları-Kanarya Adaları İstasyonu'ndaki kardeş gemisi Albion'un görevini devralması emredildi, ancak yoldayken önce Madeira'ya sonra da Azorlar'a yönlendirildi. Alman Doğu Asya Filosu ve SMS Königsberg kruvazörünün tehdidinden dolayı Amirallik, Ocean'ı Orta Doğu'da konvoy görevindeki kruvazörleri desteklemek üzere tekrar Doğu Hint Adaları Filosuna desteğe yönlendirmek zorunda kaldı. Ocean'a korumalı kruvazör Minerva da katıldı.[4][5]
Ekim-Aralık 1914 tarihleri arasında Basra Körfezi'nde Basra'ya yönelik operasyonları destekleyen filonun sancak gemisi olarak görev yaptı. Bu dönemde, Ekim ayı ortasında Bahreyn'e giden bir Hint konvoyuna eşlik etti; konvoy, 16 Ekim'de Hindistan'dan ayrılmıştı ve Ocean, üç gün sonra konvoyla denizde buluşarak eskort görevini üstlendi. Konvoyun 3 Kasım'da Bahreyn'e ulaşmasının ardından Ocean, Basra'ya yapılacak saldırı için hazırlıklara başladı. Basra'ya giden nehir olan Şattülarap'a girmek üzere çok sayıda küçük tekne silahlandırıldı. İlk hedef El-Fav'daki eski kaleyi ele geçirmekti. 5 Kasım'da İngiltere, Osmanlı'ya savaş ilan etti ve ertesi sabah Ocean, El-Fav'ı bombalamaya başladı. Ocean'dan mürettep 600 kişilik Kraliyet Deniz Piyadeleri'nden oluşan çıkarma birliği kaleye saldırdı ve hiçbir direnişle karşılaşmadan kaleyi ele geçirdi.[4][6]
Aralık 1914'e gelindiğinde Ocean'ın desteklediği kara kuvvetleri Fırat ve Dicle nehirlerinin birleştiği El-Kurne'ye kadar ilerlemişti. İngiliz amiralliği ise HMS Ocean'ı, görevi bittiği için başka bir görev için geri çağırmıştı. Bunun üzerine Ocean, 29 Aralık'ta Süveyş Kanalı'nın savunulmasına yardımcı olmak üzere Mısır'ın Süveyş kentinde konuşlandırıldı. Ocean, 29 Aralık'ta kanalın güney ucunda demirledi ve Ocak 1915 ortalarına kadar bu bölgede kaldıktan hemen sonra kanalın kuzeyine doğru ilerledi.
Şubat 1915'te, Çanakkale Deniz Harekâtı'na gidecek olan armadada yer alması kararlaştırıldı. 3-4 Şubat'ta Himalaya kruvazörü ile birlikte El Kubri civarında kanala yönelik bir Osmanlı saldırısına karşı kara birliklerini destekledi. 3 Şubat'ta El Kubri'deki Osmanlı saldırısı püskürtüldükten sonra Ocean, buradaki garnizona topçu desteği sağlamak üzere Deversoir'a gönderildi, ancak Osmanlı saldırıları etkisizdi. Ertesi gün Osmanlı saldırısı tamamen çökmüştü.[4][7] 18 Mart 1915 günü, Çanakkale Boğazı'ndan geçmeye çalışırken Rumeli Mecidiye Tabyası'ndaki Seyit Onbaşı'nın ateşlediği top ile dümen donanımından vurulduktan sonra Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlardan birine çarpan gemi; bugün Çanakkale Şehitler Anıtı'nın bulunduğu, Eskihisarlık diye bilinen yerin karşısında battı.[3]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Conway's All the World's Fighting Ships 1860-1905, sf. 36
- ^ a b Conway's All the World's Fighting Ships 1860-1905, sf. 35
- ^ a b Akalın, Durmuş. "Birinci Dünya Savaşı'nda Çanakkale Savaşı". Belgi dergisi, Sayı 10, Yıl 2015. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2021.
- ^ a b c Burt, s. 156.
- ^ Corbett 1920, ss. 84, 275, 309.
- ^ Corbett 1920, ss. 391–392.
- ^ Corbett 1921, ss. 73, 77, 114, 116–118.