Gladys Anderson Emerson
Gladys Ludwina Anderson Emerson | |
|---|---|
| Doğum | 1 Temmuz 1903 Caldwell, Kansas |
| Ölüm | 18 Ocak 1984 (80 yaşında) Santa Monica, California |
| Eğitim | Oklahoma College for Women Stanford University University of California, Berkeley |
| Ödüller | Garvan-Olin Madalyası (1952) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Biyokimya, beslenme |
| Çalıştığı kurumlar | Göttingen Üniversitesi, Almanya University of California, Berkeley; Merck & Co.; Sloan Kettering Institute; University of California, Los Angeles |
| Etkilendikleri | Adolf Otto Reinhold Windaus, Adolf Butenandt, Herbert McLean Evans |
Gladys Ludwina Anderson Emerson (1 Temmuz 1903 - 18 Ocak 1984), vitaminlerin vücut üzerindeki etkisini araştıran Amerikalı bir tarihçi, biyokimyacı ve beslenme uzmanı. E Vitaminini saf formda izole eden ilk kişi oldu ve 1952'de Garvan-Olin Madalyasını kazandı.
Hayatının erken dönemi ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Gladys Anderson, 1 Temmuz 1903'te Caldwell, Kansas'ta doğdu; Otis ve Louise (Williams) Anderson'ın tek çocuğuydu. İlkokulu Fort Worth, Teksas'ta ve liseyi El Reno, Oklahoma'da okudu.[1][2]
Oklahoma College for Women'dan kimya ve fizik alanında Lisans Diploması (BS) derecesini ve İngilizce Artium Baccalaureatus (AB) derecesini aldı.[3][4][5] 1926'da ise Stanford Üniversitesi'nden tarih ve ekonomi alanında Yüksek Lisans derecesini aldı.[6]
Bir ortaokulda bölüm başkanı olarak coğrafya ve tarih öğretmenliği yaptıktan sonra Berkeley'deki California Üniversitesi'nde biyokimya ve beslenme alanında burs aldı.[2] Doktorasını, 1932'de Berkeley'de hayvan beslenmesi ve biyokimya alanında tamamladı. 1932'de meslektaşı Dr. Oliver Huddleston Emerson ile evlendi.[7] Hemen ardından, her ikisi de Almanya'nın Göttingen Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak kabul edildiler.[8] Burada Nobel ödülü kazanan Adolf Otto Reinhold Windaus ve Adolf Butenandt ile birlikte çalıştı.[2][6]
Araştırma kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Anderson, 1933'ten 1942'ye kadar Berkeley'deki Kaliforniya Üniversitesi Deneysel Biyoloji Enstitüsü'nde araştırma görevlisi olarak Herbert McLean Evans'la birlikte çalıştı. Herbert Evans, 1922'de E Vitaminini tanımlayıp isimlendirmişti, ancak Gladys Emerson, buğday tohumu yağından alfa-tokoferol elde ederek onu izole eden ilk kişi oldu.[2] 1940'ta eşinden boşandı.[1]
1942'de Merck & Co.'da kadrolu araştırmacı olarak çalışmaya başladı ve burada 14 yıl kalarak hayvan besleme bölümünün başkanı oldu. Al yanaklı maymunlarla çalıştı ve B vitamini kompleksini inceledi.[2] Merck'te, B6'nın durdurulmasının etkisinin arterioskleroz gelişimine veya arterlerin sertleşmesine katkıda bulunduğunu tespit etti.[2]
1950'den 1953'e kadar Sloan-Kettering Enstitüsü'nde diyet ve kanser arasındaki bağlantıyı araştırdı.[4][5]
1956'da Los Angeles Kaliforniya Üniversitesi Edebiyat ve Bilim Bölümü'nde beslenme profesörü oldu. 1961 yılında Üniversitenin Halk Sağlığı Yüksekokulu'nun beslenme bilimleri bölümüne geçti ve burada 1962'den 1970'e kadar başkan yardımcısı olarak görev yaptı.[2]
1969'da Başkan Richard M. Nixon, Emerson'u Tüketiciyi Etkileyen Gıdaların Temini Panelinin (Beyaz Saray Gıda, Beslenme ve Sağlık Konferansı) başkan yardımcısı olarak atadı. 1970 yılında Gıda ve İlaç İdaresi'nin gıdalara eklenen vitamin ve mineral takviyeleri ve katkı maddeleri hakkındaki duruşmasında bilirkişi olarak görev yaptı.[4][5]
Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Yakın bir arkadaşı ve meslektaşına göre o tam bir şakacıydı. Karl Folkers, Merck'te garaj ayrıcalıkları kazandıktan kısa bir süre sonra geç saatlere kadar çalışıyordu. Emerson, bir gün dışarı çıkarken Folkers'ın arabasının ön camına bir park cezası yapıştırdı. Folkers, geceyarısı saat 2'de ancak evine gelebildiğinde, Emerson'u arayarak hakkında suçlamada bulunacağını söylemişti.[8]
18 Ocak 1984'te Santa Monica, Kaliforniya'da öldü.[6] 24 Ocak 1984'te El Reno, Oklahoma'da ailesinin yanına gömüldü.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Windsor, Laura Lynn (2002). Women in medicine : an encyclopedia. Oxford: ABC-Clio. ss. 71-72. ISBN 978-1576073926. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b c d e f g Elizabeth H. Oakes (2007), "Emerson, Gladys Anderso", Encyclopedia of World Scientists, Infobase, ss. 211-212, ISBN 978-1438118826
- ^ "Emerson, Gladys Anderson 1972". University of Science and Arts of Oklahoma. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b c "Gladys Anderson Emerson". World of Chemistry. Online. Thomson Gale. 2006. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b c "Gladys Emerson". Notable Women Scientists. Online. Thomson Gale. 2000. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b c "Gladys L. A. Emerson". Chemical Heritage Foundation. 12 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Gladys A. Emerson, Public Health: Los Angeles". Calisphere. 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2015.
- ^ a b Karl Folkers (1985). "Gladys Anderson Emerson (1903-1984) A Biographical Sketch" (PDF). Journal of Nutrition. American Institute of Nutrition. 115 (7): 837-841. doi:10.1093/jn/115.7.835. PMID 3891927. 27 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2023.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Emerson, Gladys Anderson 1972 - Oklahoma Bilim ve Sanat Üniversitesi Mezunlar Onur Listesi
- Folkers, Karl (1985). "Gladys Anderson Emerson" (PDF). The Journal of Nutrition. 115 (7): 837-41. doi:10.1093/jn/115.7.835. PMID 3891927.
Daha fazla okuma[değiştir | kaynağı değiştir]
- Haber, Louis (1979). Women pioneers of science. 1st. New York: Harcourt Brace Jovanovich. ISBN 9780152992026.
