Foxley Operasyonu

Foxley Operasyonu (İngilizce: Operation Foxley) 1944'te, II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz Özel Harekat İdaresi (SOE) tarafından tasarlanan, Adolf Hitler'e suikast planıydı. Ayrıntılı hazırlıklar yapılmasına rağmen planı gerçekleştirmek için herhangi bir girişimde bulunulmadı. Tarihçiler, bir girişim için en olası tarihin, Hitler'in Berghof'a yaptığı ziyaretlerden biri olan 13-14 Temmuz 1944 olduğuna inanmaktadırlar.

Önceki planlar[değiştir | kaynağı değiştir]

İngilizlerin Hitler'e suikast düzenlemeye yönelik ilk gerçek planlarından biri, seyahat ettiği özel tren "Amerika"yı (1943'te adı "Brandenburg" olarak değiştirildi) bombalamaktı; İngiliz Özel Harekât İdaresi, patlayıcı kullanarak trenleri raydan çıkarma konusunda geniş deneyime sahipti. Plan iptal edildi çünkü Hitler'in programı çok düzensiz ve öngörülemiyordu: Uğrayacağı istasyonlar onun gelişinden sadece birkaç dakika önce haberdar ediliyordu.

Başka bir plan, Hitler'in trenindeki içme suyu kaynağına tatsız ama öldürücü bir zehir koymaktı. Ancak, içeriden bir adama ihtiyaç duyulduğu için bu plan çok karmaşık kabul edildi.

Suikast planı[değiştir | kaynağı değiştir]

Nihayetinde, bir keskin nişancı saldırısı, başarılı olma olasılığı en yüksek yöntem olarak kabul edildi. 1944 yazında, Hitler'in Berghof'taki özel korumalarından olan bir Alman, Normandiya'da esir alınmıştı. Sorgusunda, Hitler'in Berghof'ta her zaman yaklaşık aynı saatlerde (10.00'dan sonra) 20 dakikalık bir sabah yürüyüşü yaptığını açıkladı. Hitler bu yürüyüş sırasında yalnız bırakılmayı severdi ve onu nöbetçi karakollarının görüş alanı dışında olduğu ormanların yakınında korumasız kalırdı. Hitler, Berghof'dayken, yakındaki kasabadaki bir kafeden görülebilen bir Nazi bayrağı dalgalanıyordu.

Plan, sabah egzersizi sırasında Berghof konutundan Mooslahnerkopf Tepesi'ndeki Teehaus'a korumasız yürüyen Hitler'e suikast düzenlemekti. Plan, İngiliz Özel Harekât İdaresi'nin Almanca konuşan bir Polonyalı ve bir İngiliz keskin nişancıyı Avusturya'ya paraşütle atmasını gerektiriyordu. Yakınlarda (20 km) Salzburg'da yaşayan bir dükkan sahibi olan ve şiddetle Nazi karşıtı olan "Heidentaler" olarak tanımlanan Dieser adlı bir savaş esirinin amcası "içeriden bir adam" olarak işe alındı.^[1] Heidentaler, ajanları barındıracak ve Alman dağ birlikleri (Gebirgsjäger) kılığında, saldırı için gözetleme noktasına yaklaşacakları Berchtesgaden'e nakledecekti.^[2]

Bir keskin nişancı görevlendirildi ve bilgilendirildi ve plan anlatıldı.^[3] Keskin nişancı, planlanan saldırıyı simüle eden koşullar altında Wehrmacht'ın standart tüfeği olan Mauser dürbünlü bir Karabiner 98k ile hareket eden sahte hedeflere ateş ederek tatbikat yaptı. Ek olarak, keskin nişancının hedefe yaklaşırken herhangi bir tehdide sessizce müdahale edebilmesi için İngiliz yapımı bir susturucu ile donatılmış 9 mm'lik bir parabellum Luger tabancası sağlandı. Luger günümüzde Essex, Maldon'daki Birleşik Askeri Hizmetler Müzesi'nde sergilenmektedir.^[4]

Suikast planına İngiliz yetkililer arasında, özellikle de Özel Harekât İdaresi'nin Almanya direktörü Başkan Yardımcısı Yarbay Ronald Thornley'den bir miktar muhalefet geldi. Ancak amiri Sir Gerald Templer ve İngiltere Başbakanı Winston Churchill bunu destekledi.

Operasyon önerisi Kasım 1944'te sunuldu, ancak İngiliz hükûmeti içinde Hitler'in görevden alınmasının zaferi hızlandırmanın sağlam bir yolu olup olmadığı konusundaki bölünme nedeniyle asla onay çıkmadı. O zamana kadar, İngilizler tarafından o kadar zayıf bir stratejist olarak görülüyordu ki, onun yerini alacak adayların Müttefiklerin savaş çabalarına daha fazla meydan okuyabileceğinin mümkün olduğu düşünülüyordu. Thornley ayrıca Almanya'nın neredeyse yenildiğini ve Hitler'in suikasta kurban gitmesi halinde bazı Almanlar için bir şehit figürü olacağını ve muhtemelen, el altından öldürülmeseydi Almanya'nın muzaffer olabileceğine dair bir efsaneye yol açacağını savundu. Müttefiklerin savaş hedefleri yalnızca Üçüncü Reich'ın askeri yenilgisi değil, aynı zamanda genel olarak Orta Avrupa'daki Nasyonal Sosyalist siyasi ideolojiyi yok etmek haline geldiğinden, bu, önerilen suikast planını potansiyel olarak istenmeyen hale getirdi. İngiliz hükûmetindeki tartışma fikirleri ikiye böldü ve bu nedenle operasyona izin verilmedi. Saldırı ekibine makul bir başarı şansı vermek için Hitler'in Berghof'taki günlük rutinine ilişkin güvenilir istihbarat eksikliği de suikast planının onaylanmasını baltaladı.

Hitler, Berghof'tan son kez 14 Temmuz 1944'te bir daha geri dönmemek üzere ayrıldı ve Avrupa'daki savaşın sona ermesinden birkaç gün önce, 30 Nisan 1945'te Berlin'de intihar etti.