İçeriğe atla

Forsteritik olivin

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Forsterit
Sanidin (küçük renksiz kristaller) üzerinde forsterit (büyük tabular ve renksiz)
hematit (kırmızımsı) ile birlikte
Genel
KategoriNesosilikatlar
Formül
(tekrarlayan birim)
Magnezyum silikat (Mg2SiO4)
IMA sembolüFo[1]
Strunz sınıflandırması9.AC.05
Kristal sistemiOrtorombik
Kristal sınıfıDipiramidal (mmm)
H-M Sembolü: (2/m 2/m 2/m)
Kristal ikizlenmePbnm
Kristal yapıa = 4,7540 Å,
b = 10,1971 Å
c = 5,9806 Å;
Z = 4
Kimyasal Özellikler
Molekül kütlesi140,691 g·mol−1
RenkRenksiz, yeşil, sarı, sarı yeşil, beyaz
Kristal biçimiDipiridimal prizmalar genellikle tabular, yaygın olarak granüler veya kompakt masif
İkizlenme{100}, {011} ve {012}'de
Dilinim{010}'de mükemmel
{100}'de kusurlu
KırıkKonkoidal
Mohs sertliği7
LusterCamsı
Çizgi rengiBeyaz
SaydamlıkŞeffaf ila yarı saydam
Bağıl yoğunluk3,21 – 3,33
Optik özelliklerİki eksenli (+)
Kırılma indisinα = 1,636 – 1,730
nβ = 1,650 – 1,739
nγ = 1,669 – 1,772
Çift kırılmaδ = 0,033 – 0,042
2V açısı82°
Erime noktası1890 °C[2]
Kaynakça[3][4][5]

Forsteritik olivin Magnezyum silikat (Mg2SiO4) kimyasal formülüyle bilinen, olivin grubuna ait, ekonomik önemi olan bir mineral türü (Diğer olivin minerali fayalitin -Fe2SiO4- ekonomik önemi çok çok azdır). En önemli kullanım alanları sırasıyla demir-çelik sanayi ve refrakter tuğla imalatıdır. Son zamanlarda şehir şebeke suyunun temizlenmesinde de kullanılmaktadır. Yıllık 4 milyon ton kadar üretimin çok büyük bir bölümü Norveç'teki Aheim yataklarından karşılanmakta olup maden ocakları A/S adlı bir devlet firması tarafından işletilmektedir. Türkiye'de de oldukça önemli rezerv ve kalitede forsterit yatakları bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi Antalya ile Konya İl sınırında yer alan Kızıldağ olivin yatağıdır. Yatağın toplam rezervi yaklaşık 9 milyar ton olup en büyük dezavantaj yatağın liman kentlerine ya da demiryolu hatlarına uzak olmasıdır.[6] Olivin son derece ucuz bir hammaddedir. Bir ton ham olivin 10-12 USD olmasından dolayı ocaktan limana-tren istasyonuna taşıma maliyetleri çok etkilemektedir.

  1. ^ Warr, L.N. (2021). "IMA–CNMNC approved mineral symbols". Mineralogical Magazine. 85 (3): 291-320. Bibcode:2021MinM...85..291W. doi:10.1180/mgm.2021.43Özgürce erişilebilir. 
  2. ^ Klein, Cornelis; Hurlbut, Cornelius Jr. (1985). Manual of MineralogyÜcretsiz kayıt gerekli (20. bas.). Wiley. ss. 373-375. ISBN 978-0-471-80580-9. 
  3. ^ "Forsterite" (PDF). Handbook of Mineralogy. 4 Eylül 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  4. ^ "Forsterite". Mindat.org. 
  5. ^ "Forsterite Mineral Data". WebMineral.com. Mineralogy Database 
  6. ^ Zedef, V; Doyen, A; Oncel, M.S. and Köseleli, T. et al. (2004) Chemical and physical properties of the Kizildag olivines. A giant olivine deposit, Antalya, SW Turkey, OFIOLITI, 29(2) 243-246.