McDonnell Douglas F-15 Eagle

F-15
F-15
Türü	Avcı
Ulusal köken	ABD
Üretici	McDonnell Douglas/Boeing IDS
İlk uçuş	27 Temmuz 1972
Hizmete giriş	9 Ocak 1976
Diğer kullanıcılar	Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri; İsrail Hava Kuvvetleri; Japon Öz Savunma Kuvvetleri; Suudi Arabistan Kraliyet Hava Kuvvetleri

F-15 kullanıcıları

F-15 Eagle (Kartal), her türlü hava şartlarında görev yapabilen, yüksek manevra yetenekli ve hava muharebelerinde üstünlük sağlamak üzere tasarlanmış bir avcı uçağıdır.

F-15 manevra yeteneği, ivmelenme, menzil, silah donanımı ve gelişmiş avionikleri (radar,yön bulma sistemi vs. vs.) ile çok üstün bir uçaktır. F-15'in elektronik sistemi birden fazla düşman uçağını tespit etme, bilgi toplama, izleme ve taarruza uygundur. Silah donanımı bir kişinin güvenli ve verimli bir şekilde hava muharebesi yapmasına imkân verecek bir tarzdadır.

F-15 Eagle 1960’ın ortalarında “FX” (Fighter Experimental- Deneysel Avcı) kavramı ile hayata geçirildi. FX çalışmalarının gayesi eşsiz manevra yeteneği olan, çok iyi avioniklerle ve silah teçhizatıyla donatılmış bir avcı uçağıydı. Bütün sanayiye açık olan rekabet 23 Aralık 1969’da sonuçlandı ve daha sonraları Boeing ile birleşecek olan McDonnell Douglas’a F-15 ihalesi verildi. USAF tarihindeki en başarılı uçak geliştirme ve siparişini içeren F-15A nın ilk uçuşu 27 Temmuz 1972’de gerçekleşti. Kazasız geçen bir deney ve değerlendirme sürecinden sonra uçak 14 Kasım 1974'te USAF’a teslim edildi. 1976 Ocak’ında da ilk “Eagle” 1. Taktik Avcı Filosu’na teslim edildi.

1978’de F-15C’lerin imalatına geçilene kadar 365 F-15A üretildi. F-15C tek kişilik hava üstünlük savaşçısı F-15A’nın geliştirilmiş bir modelidir. İlaveler geliştirilmiş avionikleri, arttırılmış dahili yakıt miktarını ve daha fazla brüt kalkış ağırlığını içermektedir. Tek kişilik F-15C ile iki kişilik F-15D USAF’a 1979’dan itibaren girmeye başladı.

F-15’in sıfır kayba karşılık 100 zafer gibi harika bir hava muharebe rekoru vardır. Balkan olaylarında dört MiG-29 düşürmüş, Çöl Fırtınası Operasyonu’nda düşürülen 35 sabit kanatlı Irak uçağından 33’ünü düşürmüştür. Şu anda USAF’a ilaveten Suudi ve İsrail hava kuvvetlerinde 1,300’den fazla F-15 görev yapmaktadır.

Hava aracının en son müşterisi Katar'dır. Ağustos 2019 da 36 uçağı kapsayan 12 milyar $'lık anlaşmayla, Katar uçağın son kullanıcısı konumuna gelmiştir. ^[1] Test uçuşlarına Temmuz 2020'de başlayan uçakların ilkinin Mart 2021'de Katar'a teslim edilmesi öngörülmektedir. Projenin 2023'in ortasında tamamlanması planlanmaktadır. ^[2]

Teknik özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

F-15 Proje çizimi

Uzunluk: 19,43 metre
Yükseklik: 5,69 metre
Kanat açıklığı: 13,06 metre
Servis tabanı: 19812 metre
Hızı: 2,5 Mach (13716 metrede)
Ağırlık: 30.600 kilogram (tam yüklü)
Menzil: 2000-3500 kilometre
İtme: Çift motor (6744 lb)
Motor: 2 × Pratt & Whitney F100-PW-100 ya da 220 afterburning (ard yakma) turbofans
- Özgün itme gücü: 14,590 lbf^[124] (64.9 kN) her biri
- Ard yakmayla itme gücü: 23,770 lbf (220^[124] için 105.7 kN ) her biri