Enver Sedat suikastı
 | |
 | |
| Bölge | Kahire |
|---|---|
| Tarih | 6 Ekim 1981 |
| Hedef | Enver Sedat |
| Silahlar | Ak47 |
| Ölü | 11 |
| Yaralı | 4+ |
| Saldırganlar | Halid el-İslambuli ve silah arkadaşları |
| Örgüt(ler) | Cihad harekatı |
| Sebep | İsrail’in 1967 sınırlarını tanıması |
Enver Sedat suikasti X, Mısır cumhurbaşkanı Enver Sedat'a karşı 6 Ekim 1981 tarihinde Yom Kippur Savaşı'nın (6 Ekim Savaşı) 8. yılına özel düzenlen resmi geçit töreninde Cihad Hareketi mensubu olup Mısır ordusunda subay olarak görev yapan Halid el-İslâmbûlî liderliğindeki grup tarafından suikaste uğramıştır.[1]
Suikastten önce yaşananlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Enver Sedat, cumhurbaşkanı olduğu zamanda arasında Mısır'ın da bulunduğu Arap ülkeleri ile İsrail arasında 6 Ekim 1973 (Yom Kippur) savaşı başlamış ve bu savaştan sonra "İsrail-Mısır" arasında barış antlaşması yapılmıştır.[1][2]
Sedat, İsrail’in o zamanki Filistin devleti üzerinde hakim olduğu bölge sınırlarını tanımış ve diğer Arap ülkelerini de bu görüşe davet etmiştir. Bu çağrısı sonrası Enver Sedat "Hain" ilan edilerek 6 Ekim 1981 tarihinde Kahire'de resmi tören geçidi sırasında suikast sonucu hayatını kaybetmiştir.[2]
Suikast zamanı yaşananlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Mısır ordusunda görevli olan subay Halid el İslambuli ve iş birliği içerisinde olduğu silah arkadaşları, resmî geçit töreninde kaskının içine gizlenmiş el bombasını Sedat'a, üst düzey yetkililere ve komutanlara atarak suikast girişiminde bulunmuşlardır. El bombaları atıldıktan sonra otomatik silahlarla protokolün üzerine ateş açmışlardır. Olay anında Enver Sedat'ın vücuduna 72 adet mermi isabet etmiştir.
Suikast anında Enver Sedat'ın aracının olduğu yerden protokole doğru gelen askerler ilk anda bu kargaşayı törenin bir parçası sanmıştır.[1][2] Enver Sedat'ın yeğeni Talat Sedat yaptığı açıklamada şu sözleri söylemiştir: “Enver Sedat, gösteri anında protokole yaklaşan askerleri törenin bir parçası sanarak onlara selam vermek adına ayağa kalkmıştır.”[2]
Olay anında Sedat ve beraberinde bulunan 11 kişi yaşamını yitirmiştir. Hayatını kaybeden 11 kişi arasında kimliği bilinenler; Umman ordusuna bağlı bir general, Ortodoks bir piskopos, Mısır Merkezi Denetleme Ajansı başkanı Samir Hilmi ve Küba büyükelçisi.[2]
Aralarında İrlanda Savunma Bakanı James Tully, Amerikalı dört subay ve Hüsnü Mübarek'in bulunduğu birçok kişi de yaralanmıştır.[2]
Suikastten sonra yaşananlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Olay sonrası Halid el İslambuli ve iş birliği içerisinde olduğu silah arkadaşları yakalanmıştır. İslambuli ve 8 askerin de içinde bulunduğu toplam 23 kişi Mısır askeri mahkemesinde yargılanmıştır. Suçlu bulunan İslambuli ve beraberindeki 3 kişi hakkında idam kararı çıkmıştır. 15 Nisan 1982'de kurşuna dizilerek idam edilmişlerdir.[3][4] İdamdan sonra İran Yüksek Dini Lideri Ruhullah Humeyni, İslambuli ve silah arkadaşlarını şehit ilan etmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "Dünya siyasi tarihinde liderlere yönelik suikastlar". www.aa.com.tr. 21 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ a b c d e f "Tarih | Enver Sedat suikastı". Mepa News. 6 Ekim 2023. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2023.
- ^ Kramer, Martin (1 Haziran 2004). "Nation and Assassination in the Middle East". Middle East Quarterly (İngilizce). 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.
- ^ "halid el islambuli anlamı, halid el islambuli nedir". www.nedemek.page. 14 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2023.