Enisüddevle
Fatıma bilinen adıyla Enisüddevle (? - 1896), İran şahı Nasıreddin'in eşi.[1]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Tahran'ın kuzeydoğusunda bulunan Lavasan'daki bir köyde yaşayan yoksul bir çobanın kızıydı. 1859 yılında Kaçar Hanedanından olan Ceyran'ın (Naser al-Din Şah'ın karısı) ücretsiz hizmetçisiydi. Ceyran'ın 1860 yılında ölmesinden sonra şahın gözdesi oldu.
Nasreddin ile yemek yiyen ve diğer eşler tarafından ziyaret edildikten sonra şahla birlikte uyuyan tek kadındı; ayrıca onu açıkça eleştirebilen tek kişiydi. Şah'ın, hizmetçisi Amine Akdes gibi başka gözdeleri olsa da, Enisüddevle'nin yerine kimse geçemedi.
Batı'yı ziyaret etmek büyük arzusuydu. 1873 senesinde Şah'ın Moskova ziyaretine eşlik etti; ancak, ev sahibi hükûmetin tesettürlü kadınlarla ilgili protokolü yönetemediği ortaya çıktıktan sonra ziyareti yarıda kesmek zorunda kaldı. Kesintiye uğrayan yolculuğu için Başbakan Mirza Hüseyin Han'ı suçladı ve onu görevinden uzaklaştırmayı başardı.
Haremde, diğer seksen beş kadından daha üstündü. 1873 yılında ölümünden sonra şahın annesi Melik Cihan Hanım'ın görevlerini devraldı. Yabancı elçilerin ve konuk devlet başkanlarının eşlerini kabul etti. Şah üzerindeki etkisi, halktan çokça çağrı almasına neden oldu.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ G. Nashat, “ANĪS-AL-DAWLA,” Encyclopædia Iranica, II/1, pp. 74-76, available online at http://www.iranicaonline.org/articles/anis-al-dawla-d 17 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (accessed on 30 December 2012).
- ^ "İran Şahı Nasıreddin ve karısı Anis el-Doleh - Sayfa 13". CNN Türk. 31 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2022.