Dpon-chen

Tibet yönetimi, Yuan Hanedanı döneminde, Budist ve Tibet İşleri Bürosu (Xuanzheng Yuan) olarak bilinen üst düzey departman altında yer almaktaydı.

Dpon-chen veya pönchen (Çince: 本钦), Tibetçe'de "büyük otorite" veya "büyük yönetici" anlamına gelir ve 13 ile 14. yüzyıllarda Tibet'in Yuan Hanedanı tarafından idare edildiği dönemde yönetim merkezi Sakya Manastırı'nda bulunan Tibet'in genel valisine verilen isimdir. Moğol İmparatorluğu'nda dpon-chen ofisi 1260'lı yıllarda kuruldu ve Yuan hanedanının Moğol imparatorlarına hizmet eden bir Tibet hükümeti olarak işlev gördü.

Moğollar, Hanbalık (günümüzdeki adıyla Pekin) şehrinde hem Tibet topraklarını yöneten hem de Budist rahipleri denetleyen Budist ve Tibet İşleri Bürosu olarak bilinen bir devlet kurumu kurdu. Bu departmanın amaçlarından biri, Sakya Lama (örn. Drogön Chögyal Phagpa ) Tibet dışındayken Tibet'i yönetecek bir dpon-Chen seçmekti. Dpon-chen'ler iktidardaki Sakya Lama tarafından aday gösterilen ve Moğol imparatoru tarafından onaylanan Tibetliler arasından seçilmiştir. Yuan Hanedanı'nın, 14. yüzyılın ortalarında gerilemesiyle birlikte, Tibet'te Tai Situ Changchub Gyaltsen, Sakya yönetimini devirmiş ve dpon-chen sisteminin oratadan kaldırarak Phagmodrupa Hanedanlığını kurmuştur.

Ayrıca bakınız

• Sakya (Tibet Budist okulu)
• Tibet hükümdarlarının listesi