Doğu Anadolu Gözlemevi

Doğu Anadolu Gözlemevi

Alternatif isimler	DAG
Organizasyon	Atatürk Üniversitesi
Bulunduğu yer	Erzurum, Türkiye
Koordinatlar	39°46′50″N 41°13′36″E
Yükseklik	3.170 m (10.400 ft)
Kuruluş tarihi	2021
dag.atauni.edu.tr
Doğu Anadolu Gözlemevi konumu

Doğu Anadolu Gözlemevi, Türkiye'nin Erzurum ilinde yer alan astronomik gözlemevidir. Palandöken ilçesine bağlı Konaklı Mahallesi'ndeki 3.170 metre (10.400 ft) yüksekliğe sahip bir tepede 2012'de inşa edilmeye başladı. Atatürk Üniversitesi bünyesinde hayata geçirilen gözlemevi, 4 metre (13 ft) çapıyla Türkiye'nin en büyük ve ilk kızılötesi teleskobuna ev sahipliği yapacaktır. Teleskobun testlerinin Lecco, İtalya'da yapıldığı ve Ekim 2019 itibarıyla tamamlanacağı duyuruldu. Başlangıçta 2020'de hizmete girmesi planlanan gözlemevinin COVID-19 pandemisi nedeniyle açılış tarihi 2021'e ertelendi.

Teleskop Tasarımı

Optical layout of DAG telescope.

DAG Teleskobunun optik düzeni. (mm)

Teleskop Optik Özellikleri

Teleskop	FT	DT (opt.)	FT/DT
(mm)	56.000	3940	14,2
İlkel ayna (M1)	F1	D1 (opt.)	F1/D1	R1	K1
(mm)	7.210	3940	1,83	14.420	-1,006574
İkincil ayna (M2)	F2	D2 (opt.)	F2/D2	R1	K2	D2 (mek.)
(mm)	-1.362,880	704	1,936	-2.725,760	-1,738819	764
Ayna uzaklıkları	${\overline {M_{1}M_{2}}}$	${\overline {M_{2}M_{3}}}$	${\overline {M_{1}M_{2}}}$	${\overline {M_{3}F}}$
(mm)	-6.022,591	5.022,591	-1000	4200
Normalize parametreleri	k	m2	ρ	β
	0,164689	7,766990	0,189026	0,443828

İki Aynalı Teleskopların Normalize Parametreleri

k: D₂/D₁ oranı (görüş alanı sıfırken)

m₂: M2 aynasının yanal magnifikasyonu, F_T/F₁

ρ: aynaların eğri yarıçaplarının oranları, R₂/R₁

β: F₁ cinsinden arka odak uzaklığı, M₁'in tepe noktasından odak düzlemine olan uzaklık

$k={\frac {1+\beta }{1+m_{2}}},\quad m_{2}={\frac {F_{T}}{F_{1}}},\quad \rho ={\frac {m_{2}k}{m_{-}1}},\quad \beta ={\frac {1}{F_{1}}}({\overline {M_{3}F}}+{\overline {M_{1}M_{3}}})$

İkincil Aynanın Optik Çapı

D₁ ve D₂ aynaların çapları

F₁ ve F₁ odak uzaklıkları

θ_FoV görüş alanının açısal çapı

$D_{2}=kD_{1}+\theta _{FoV}F_{1}(1-k)$

İlkel ve İkincil Aynaların Konik Sabitleri

$K_{1}=-{\frac {2(1+\beta )}{m_{2}^{2}(m_{2}-\beta )}}-1$

$K_{2}=-\left({\frac {m_{2}+1}{m_{2}-1}}\right)^{2}-{\frac {2m_{2}(m_{2}+1)}{(m_{2}-\beta )(m_{2}-1)^{3}}}$

Ritchey-Chretien teleskopu konfigürasyonunda sabitlerin -1'den küçük olması her iki aynanın da hiperbolik olduğunu gösterir.

Odak Sistem Aletleri

Odak	Alet No.	Dalga boyu	Model
N1/N2		-	DR
N1		-	AO
N1	a	VIS	Im
N1	b	NIR	Im
N1	c	V/N	NTD
N2	a	VIS	Spec
N2	b	NIR	Spec
N2	c	NIR	MOS

DR (Derotator): Döndürücü; AO (Adaptive Optics): Uyarlanabilir optik; Im (Imager): Görüntüleyici; NTD: (New Technology Detector): Yeni teknoloji algılayıcı; Spec (Spectroscopy): Tayf bilimi; MOS (Multi Object Spectrograph): Çoklu cisim tayfölçeri

NIR (Near Infrared): Yakın kızılötesi; VIS (Visible): Görünür; V/N (VIS/NIR): Görünür/Yakın kızılötesi

N1: AO’lu odak; N2: AO’suz odak

Nasmyth 1

N1-a: Optik görüntüleyici. Işığa duyarlı fotodiyotlarıyla algılanan, geçen gök cisimlerini gözlemede kullanılır.

N1-b: Kızılötesi görüntüleyici. X-ışını ikili yıldızlarını ve etkin galaksi çekirdeklerinin gözlemlenmesiyle galaksilerin evrimlerinin gözlemlenmesinde kullanılır.

N1-c: Yeni teknoloji algılayıcıları 100mK’de çalışarak yakın kızılötesi dalgaboylarının gözleminde kullanılır.

Nasmyth 2

N2-a: 350-1000 nm dalga boylarında çalışır.

N2-b: 0.9 – 2.5 mikron dalga boylarında çalışır.

N2-c: Çoklu cisim tayfölçeri yapılması planlanıyor.

Dış bağlantılar

• Resmî site