İçeriğe atla

Dilettanti Cemiyeti

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dilettanti Cemiyeti
İngilizceThe Society of Dilettanti
Kuruluş1734 (289 yıl önce) (1734)
TürCentilmenler kulübü
MerkezLondra, Birleşik Krallık

Dilettanti Cemiyeti (İngilizceThe Society of Dilettanti) (1734 yılında kuruldu), Antik Yunan ve Roma sanatının incelenmesini ve bu tarzda yeni eserlerin yaratılmasını destekleyen İngiliz soylular ve bilim insanlarından oluşan bir toplumdur.

Kesin tarih bilinmemekle birlikte, toplumun 1734 yılında İtalya'ya Büyük Tur'a çıkmış bir grup insan tarafından bir centilmenler kulübü olarak kurulduğu düşünülmektedir.[2] Kulübün en erken toplantılarının kayıtları, biraz gayri resmi bir şekilde dağınık kağıt parçalarına yazılmıştı. Topluluğun belgelenen ilk toplantısı 6 Mart 1736'da Covent Garden'daki Bedford Head Tavern'de yapıldı. Sonraki toplantılar çeşitli tavernalarda yapıldı, ancak 1757'ye gelindiğinde Dernek genellikle Pall Mall'daki Star and Garter'da alternatif Pazar günleri akşam yemeği için bir araya geldi.[3] Cemiyetin ilk tutanak defterindeki ilk kayıt 5 Nisan 1736 tarihlidir.[4]

1743'te Horace Walpole, cemiyetin yapmacıklığını kınayarak şöyle tanımlamıştır: "... bir kulüp ki, sözde niteliği İtalya'da bulunmuş olmak, gerçek niteliği ise sarhoş olmaktır: iki lideri Lord Middlesex ve Sir Francis Dashwood'dur ki, İtalya'da bulundukları süre boyunca nadiren ayık kalmışlardır."[5]

Başlangıçta Francis Dashwood tarafından yönetilen grup, birkaç dük içeriyordu ve daha sonra aralarında Joshua Reynolds, David Garrick, Uvedale Price ve Richard Payne Knight'ın da bulunduğu kişiler tarafından genişletildi. Grup, Londra'nın en seçkin centilmenler kulüplerinden biri olan Brooks's ile yakından ilişkiliydi. Dernek, üyelerin çeşitli fonlara yapı projeleri ve arkeolojik seferleri desteklemek için katkıda bulunduğu bir sistem sayesinde hızla zenginleşti.

Cemiyete dahil olan ilk sanatçı bir İngiliz portre ressamı olan George Knapton olmuştu. Cemiyet, George Knapton'u ressam olarak atamış ve her üyenin bir portresinin yapılarak derneğe sunulması yönünde bir karar almıştı. Bir başka kararda ise, portresini sunmayan üyelere yıllık bir gine para cezası öngörülüyordu. Bu durum 'yüz-parası' (face-money) olarak adlandırılmıştı[3] ve bu sayede dernek için önemli miktarda para toplandı.

Dilettanti Cemiyeti, ülkenin kamu zevkini düzeltmeyi ve saflaştırmayı amaçlıyordu; 1740'lardan itibaren İtalyan operasını desteklemeye başladı. Joshua Reynolds üye olmadan birkaç yıl önce, dernek bir kamu akademisi oluşturma hedefi doğrultusunda çalışmaya başladı ve 1750'lerden itibaren Kraliyet Sanat Akademisi'nin kurulmasında baş itici güç oldu. 1775'te kulüp, bir öğrencinin Roma ve Yunanistan'a yapacağı seyahatleri veya antikacı Richard Chandler, ressam William Pars ve mimar Nicholas Revett gibi isimlerin gerçekleştireceği arkeolojik keşif gezilerini desteklemek amacıyla bir burs fonu oluşturacak kadar para biriktirmişti. Bu keşiflerin sonuçları, Britanya'daki neoklasizme büyük etki eden Ionian Antiquities adlı eserde yayınlanmıştır. Cemiyet üyelerine, keşif gezisi sırasında özellikle İyonya bölgesine odaklanarak topladıkları verileri bilimsel çalışmalarına temel almaları önerilmişti. Zira kitabın girişinde de vurgulandığı gibi, 'Doğanın sırlarının çözülmesi yolundaki ilk adımlar İyonya'da atılmıştır. Geometri, astronomi, matematik, ticaret, denizcilik gibi pek çok alanda olduğu gibi, tarih, tıp, sanat, şiir, mimari ve dekoratif sanatlar da İyonya'da doğmuş ve gelişmiştir.' denilerek bu bölgenin bilim ve sanat tarihindeki eşsiz yeri vurgulanıyordu.[6]

1812'de topografya sanatçısı William Gell'in başkanlığını yaptığı ekibin sponsorluğunda İyonya'ya ikinci bir keşif gezisi düzenlendi. Araştırmalar, Unedited Antiquities of Attica (1817) adlı eserde yayınlandı.[3]

Cemiyetin maliyetlerini karşıladığı yayınlar arasında Danimarkalı arkeolog Peter Oluf Bronsted'in The bronzes of Siris (Londra, 1836) adlı eseri de bulunuyordu.[7]

Cemiyetin bu çalışmaları, arkeoloji biliminin gelişmesi için çok önemli olsa da, ne yazık ki antik kalıntılar için her zaman aynı derecede faydalı olmamıştır. O dönemin modası olan antik eser merakı ve toplama hevesi nedeniyle, bu arkeolojik seferlere katılanlar bazen anıtlara zarar veren uygulamalarda da bulunmuşlardır.[6]

1736'da çoğunluğu "makam ve mevkii sahibi, tanınmış genç erkeklerden" oluşan 46 üyesi vardı.[3] Daha sonra üye sayısı 6 kişilik onur üyesiyle birlikte 60 olarak sınırlandırılmıştır. Tüzüklerinde aksi yönde bir ifade olmamasına rağmen, kulübün hiç kadın üyesi olmadı.[8] Üyelik töreni, seçkin bir Londra centilmenler kulübü olan Brooks's'ta gerçekleştirilirdi.

Dilettanti Cemiyeti, yardım vakfı aracılığıyla Roma, Atina ve Ankara'daki British School'lara düzenli bağışlarda bulunmuş, ayrıca çeşitli müze ve arşivlere özel bağışlar yapmıştır. Dernek, 1984 yılında IV. Normanby markisi Oswald Constantine John Phipps (1912-1994) tarafından kurulan Normanby Fonu aracılığıyla on sekizinci yüzyıldan kalma bir geleneği yeniden canlandırmıştır. Bu fon, "Yunanistan, İtalya veya Doğu Akdeniz'deki klasik sit alanlarını ve müzeleri ziyaret etmekten en çok fayda sağlayabilecek kişiler" için oluşturulmuştur.[9] (Dilettanti Derneği Yardım Vakfı, Yıllık Rapor, 2003, 2).[8]

Dilettanti Cemiyeti'nin arşivi 1972'de Londra Antikacılar Derneği'ne (Society of Antiquaries of London) bırakıldı. 1988'de arşivin büyük bir kısmı (1732-1900) mikrofilme alındı. Mikrofilmin tamamının kopyaları Kraliyet Akademisi Kütüphanesi ve Oxford'daki Ashmolean Müzesi'nde bulunmaktadır.[10]

Önemli üyeler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Joshua Reynolds'dan sonra Dilettanti Cemiyeti. Görselin solundan itibaren (1) Constantine, ikinci Lord Mulgrave ; (2) Henry Dundas, daha sonra Lord Dundas; (3) Seaforth Kontu ; (4) Sayın Charles Greville ; (5) Bay John Charles Crowe; (6) Bay Banks, daha sonra Sir Joseph Banks ; ve (7) Lord Carmarthen, daha sonra beşinci Leeds Dükü; sol elinde uzun bir baston var [11]
Bourchier Wray, George Knapton çizimi [12]
Sir Joseph Banks, Sir Joshua Reynolds tablosu, mezzotint ise William Dickinson'a (1746–1823) aittir.
  • Thomas Anson (kurucu üye)
  • Sir Joseph Banks
  • George Beaumont
  • Clayton Mordaunt Cracherode
  • Anthony Morris Storer[13]
  • Charles Crowle
  • Henry Dawkins of Standlynch Hall, Wiltshire
  • Francis Dashwood, 11. Despencer Baronu (kurucu üye)
  • Lord Dundas
  • Sir Henry Englefield
  • Stephen Payne-Gallwey
  • David Garrick
  • Major General Claude Martin
  • Sir James Gray, 2nd Baronet (kurucu üye)
  • Sir George Gray, 3rd Baronet (kurucu üye)
  • The Honourable Charles Francis Greville
  • Sir William Hamilton (diplomat)
  • Thomas Hope
  • Philip Metcalfe (1786'dan itibaren)
  • Richard Payne Knight (1781'den itibaren)
  • Duke of Leeds
  • Constantin John Lord Murlgrave
  • Uvedale Price
  • Sir Joshua Reynolds (1766'dan itibaren)
  • Lord Seaforth
  • John Spencer, 1st Earl Spencer
  • Spencer Stanhope
  • Sir John Taylor, 1st Baronet
  • Richard Thompson (1745–1820)
  • Sir Anthony R. Wagner, Garter Baş Kralı
  • William Wilkins
  • Sir Watkin Williams-Wynn, 4th Baronet
  • Charles Williams-Wynn (1775–1850)
  • Sir Charles Williams-Wynn (1822–1896)
  • Charles Towneley, antikacı ve koleksiyoner

Referanslar ve kaynaklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Referanslar
  1. ^ "'The Dilettanti Society' – National Portrait Gallery". www.npg.org.uk (İngilizce). 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2023. 
  2. ^ Jason M. The Society of Dilettanti: archaeology and identity in the British enlightenment. New Haven: Published for the Paul Mellon Centre for Studies in British Art by Yale University Press, 2009.
  3. ^ a b c d Knowles, Rachel (23 Nisan 2014). "The Society of Dilettanti". Regency History (İngilizce). 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  4. ^ Cust, L; Colvin, S (1914). "Antiquity of the Society". History of the Society of Dilettanti. Londra: Macmillan and Company, Ltd. ss. 1-21. 
  5. ^ Horace Walpole, quoted in Jeremy Black, The British and the Grand Tour (1985), p. 120.
  6. ^ a b İoli Vingopoulou. "Ionian Antiquities by the Society of Dilettanti, by R. Chandler, M.A. F.S.A. N. Revett, Architect; W. Pars, Painter, Londra, for T. Spilsbury & W. Haskell, MDCCLXIX [=1769]." tr.travelogues.gr. 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  7. ^ The National Cyclopaedia of Useful Knowledge, Vol.III, London, 1847, Charles Knight, p. 847.
  8. ^ a b Oxford DNB article: Society of Dilettanti 2015-05. Jason M. Kelly (İngilizce). Oxford University Press 2004–15. 26 Aralık 2015. s. 6. 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  9. ^ "Society of Dilettanti (2024) | Institute of Classical Studies". ics.sas.ac.uk (İngilizce). 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  10. ^ "Society of Antiquaries Collections Online | DIL". collections.sal.org.uk. 27 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2024. 
  11. ^ "'The Dilettanti Society' – National Portrait Gallery". npg.org.uk (İngilizce). 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2023. 
  12. ^ "Grecian Taste and Roman Spirit: The Society of Dilettanti". Getty Villa Exhibitions. J. Paul Getty Trust. 2008. 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010. 
  13. ^ Dictionary of National Biography, Volume 22 Page 1243
Kaynaklar
  • The Penguin Dictionary of British and Irish History, editor: Juliet Gardiner
  • Wood, James, ed. (1907). The Nuttall Encyclopædia. London and New York: Frederick Warne.
  • This article incorporates text from:The Life of Sir Joshua Reynolds, Volume 2, James Northcote, 1819
  • Members of the Society of Dilettanti, 1736–1874, edited by Sir William Frazer. Chiswick Press.

Daha fazla okuma

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Uyu, Richard. Dilettanti: Sanatı kutlayan seçkin bir topluluk (Daily Telegraph 2 Eylül 2008)
  • Harcourt-Smith, Sir Cecil ve George Augustin Macmillan, Dilettanti Derneği: Kıyafetleri ve Resimleri (Londra: Macmillan, 1932).
  • Kelly, Jason M., Dilettanti Derneği: İngiliz Aydınlanmasında Arkeoloji ve Kimlik (New Haven ve Londra: Yale Üniversitesi Yayınları ve Paul Mellon İngiliz Sanatı Çalışmaları Merkezi, 2009).
  • Redford, Bruce, Dilettanti: On Sekizinci Yüzyıl İngiltere'sinde Antika ve Antikacılık (Los Angeles: J. Paul Getty Müzesi, 2008).
  • Robinson, Terry F., "On Sekizinci Yüzyıl Uzmanlığı ve Kadın Bedeni" Oxford Handbooks Online. Oxford Üniversitesi Yayınları. İnternet. 10 Mayıs 2017.
  • Simon, Robin, "Reynolds ve Çift Anlamlı Sözler: Dilettanti Portreleri Derneği", The British Art Journal 3, no. 1 (2001): 69–77.
  • West, Shearer, "Libertinizm ve Dilettanti Topluluğu Portrelerinde Erkek Arkadaşlığının İdeolojisi", On Sekizinci Yüzyıl Hayatı 16 (1992): 76–104.

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]