Dünya Snooker Şampiyonası (İng.: World Snooker Championship), profesyonel snookerın en uzun soluklu ve en prestijli turnuvasıdır. Aynı zamanda en çok para ödülü olan turnuvadır. İlk kez 1927 yılında düzenlenen turnuva, şu anda snooker'ın Üçlü Taç Serisini oluşturan üç turnuvadan (Birleşik Krallık Şampiyonası ve davetli Masters ile birlikte) biridir. Son Dünya Şampiyonu finalde Mark Selby'yi 18-15'le geçen Belçikalı Luca Brecel 'dir.
Joe Davis, 1946'daki son zaferinden sonra yenilgisiz olarak emekli olmadan önce ilk 15 Dünya Şampiyonasını kazanarak turnuvanın ilk yirmi yılına hükmetti. Tepesinde bir çoban kızı heykelciği bulunan kendine özgü Dünya Şampiyonası kupası, Davis tarafından 1926 yılında 19 sterline satın alındı ve günümüzde de kullanılmaya devam etmektedir.[2]İkinci Dünya Savaşı nedeniyle 1941 ile 1945 yılları arasında ve Profesyonel Bilardo Oyuncuları Birliği (PBPA) ile Bilardo Birliği ve Kontrol Konseyi (BACC) arasındaki anlaşmazlık nedeniyle 1952 ile 1963 yılları arasında turnuva düzenlenmedi. PBPA, 1952 ve 1957 yılları arasında resmi olmayan bir alternatif olan Dünya Profesyonel Match-play Şampiyonasını düzenledi. Resmi şampiyona 1964 yılında mücadele esasına göre yeniden düzenlendi.
Dünya Snooker Şampiyonası, 1969 yılında eleme usulü turnuva formatına dönerek snookerın modern dönemi olarak bilinen dönemi başlatmıştır. O zamandan beri her yıl düzenlenen şampiyona, 1977'den beri Sheffield'daki Crucible Tiyatrosu'nda düzenlenmektedir. 1982'den bu yana büyük ölçüde değişmeyen formata göre her yıl 32 oyuncu Crucible'a katılıyor; dünya sıralamasındaki ilk 16 oyuncu otomatik olarak katılmaya hak kazanırken, diğer 16 oyuncu da bir eleme turnuvası aracılığıyla yer kazanıyor. Turnuvayı şimdiye kadar sadece üç eleme oyuncusu kazandı: 1972'de Alex Higgins, 1979'da Terry Griffiths ve 2005'te Shaun Murphy.
Stephen Hendry ve Ronnie O'Sullivan modern çağda yedişer Dünya Şampiyonluğu ile ortak rekoru ellerinde tutuyorlar. Ray Reardon ve Steve Davis altı; John Higgins ve Mark Selby dört; John Spencer ve Mark Williams üç; Alex Higgins ise iki şampiyonluk kazandı. Turnuva tarihindeki en genç şampiyon, 1990 yılında 21 yıl 106 günlükken ilk şampiyonluğunu kazanan Hendry'dir. Ronnie O'Sullivan ise 2022'de 46 yıl 148 günlükken yedinci şampiyonluğunu kazanarak en yaşlı şampiyon oldu. Steve Davis ve O'Sullivan, 30'ar kez ile şampiyonaya en çok katılma rekorunu ortaklaşa ellerinde tutarken, O'Sullivan 1993-2022 yılları arasında her yıl turnuvaya katılarak en çok üst üste katılan isim oldu. Turnuva tarihinde toplamda 12 kez en yüksek seri gerçekleşti ve bunların ilkini 1983 yılında Cliff Thorburn yapmıştır.
İlk şampiyona, Profesyonel Snooker Şampiyonası adıyla 1927 yılında düzenlenmiştir. İngiliz Amatör Şampiyonası 1916'dan beri düzenlenmesine rağmen bu ilk profesyonel snooker turnuvasıydı. Önde gelen İngiliz bilardo oyuncularından on profesyonel katıldı. Maçlar 15 frame üzerinden, yarı finaller 23 frame üzerinden ve final 31 frame üzerinden yapıldı. İlk maç Melbourne Inman ve Tom Newman arasında Londra'da Leicester Meydanı'daki Thurston's Hall'da oynandı. Snooker, iki hafta boyunca oynanan bir bilardo maçı olan ana etkinliğe ek olarak oynandı. Maç 29 Kasım 1926 Pazartesi günü başladı ve her seansın sonunda bir frame snooker oynandı. Joe Davis ve Tom Dennis arasındaki final, Mayıs ayı başında Birmingham'daki Camkin's Hall'da dört gün boyunca oynandı. Davis ilk yedi frame'i kazandı, üçüncü gün 16-7 öne geçti, sonunda 20-11 kazandı. Turnuvanın en yüksek serisi, yarı finalde Albert Cope tarafından yapılan 60 sayıydı.[3]
1928 Şampiyonası mücadele esasına göre oynandı ve diğer altı katılımcı finalde Davis ile mücadele etme hakkı için play-off oynadı. Fred Lawrence finale kadar ilerledi, ancak 13-16 kaybetti. 1929 Şampiyonası'nda mücadele sistemi kaldırıldı. Davis, Dennis'in memleketi Nottingham'da oynanan finalde Dennis ile karşılaştı. Davis, 19-14'lük galibiyete giden yolda 61'lik seri ile yeni bir rekor kırdı. Aynı ikili 1930 Şampiyonası'nda Londra'daki Thurston's Hall'da ilk kez oynanan finalde karşılaştı ve Davis bir gün kala 25-12 kazandı ve 79'luk serisi ile yeni bir rekor kırdı. Çok az başarı ve çok az maddi kazanç nedeniyle 1931 Şampiyonası'na sadece iki katılım oldu. Davis ve Tom Dennis, Nottingham'da oynanan etkinlikte dördüncü kez karşılaştı. Dennis bir aşamada 19-16 öndeydi, ancak Davis sonraki on bir karenin dokuzunu kazanarak Şampiyonayı 25-21 aldı.
1932'deki turnuvaya üç kişi katıldı. Clark McConachy, Thurston's Hall'da oynanan finalde Davis ile karşılaştı. Davis 30-19'luk galibiyetin ardından şampiyon oldu ve 99'luk serisiyle yeni rekor kırdı. Yüzlük seriyi ise kendi kendine yaptığı snooker ile kaçırdı. 1933'te beş katılım vardı, ilk kez katılan Willie Smith finalde Davis ile karşılaştı, ancak 18-25 kaybetti. 1934'te sadece iki katılımcı vardı ve Davis'in karşısında altı kez Dünya Bilardo Şampiyonu olan Tom Newman vardı. Maç kısmen Nottingham'da yapıldıktan sonra Kettering'de sona erdi[4] ve Davis 25-22 kazandı.[5]
^Turner, Chris. "World Professional Championship". cajt.pwp.blueyonder.co.uk. Chris Turner's Snooker Archive. 16 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2011.
^Due to a disagreement with the Billiards Association ve Control Club ve the Professional Billiards Players' Association (PBPA), Lindrum ve McConachy were the only players to compete, with most professional players playing in the World Professional Match-play Championship instead. As a result, Lindrum's title win is sometimes ignored, with Cliff Thorburn (CAN), Ken Doherty (IRL) ve Neil Robertson (AUS) usually regarded as the only non-United Kingdom winners.[9]
^Due to lack of interest there was no championship organised between 1957 ve 1964. It was agreed between the Professional Billiard Players Association ve the BACC that the championship would be contested by having the reigning champion play in challenge matches. This was the case until the 1969 Championship.[12] The agreement in 1964 was that there should be a stake by both parties of £50 (Şablon:İnflation) involved, that matches could be of any duration agreed by both participants, ve that the challenger would be responsible for finding a suitable venue.[13]
^abThe title was decided over a series of matches rather than frames.[14]
Luca Brecel
