Blidinje Tabiat Parkı
| Blidinje Tabiat Parkı | |
|---|---|
IUCN kategori III (doğal anıt veya özellik)
| |
 Vadi ve göl
| |
| Alan türü | Tabiat anıtı |
| Sınıflandırma | IUCN kategori III |
| Devlet | Bosna-Hersek |
| Bölge | Batı Hersek Kantonu, Bosna-Hersek |
| Koordinatları | 43°37′N 17°37′E / 43.62°K 17.61°D |
| Kapladığı alan | 364 kilometrekare |
| Kuruluş tarihi | 1995 |
| Ziyaretçi sayısı | Yıl boyunca açık |
| Kontrol kuruluşu | Blidinje Nature Park Public Enterprise |
| İnternet sitesi Blidinje Tabiat Parkı | |
Blidinje Tabiat Parkı, 30 Nisan 1995 tarihinde kurulan, Bosna-Hersek'te yer alan bir tabiat parkıdır. Dinar Alpleri'nin merkezinde yer alır ve Bosna-Hersek'in önemli kültürel ve tarihi mirasa sahip Dinar karstında önemli doğal, hidrojeolojik koruma alanı olarak kabul edilir. Dinar Alpleri sıradağlarının büyük dağları, Dugopolje platosu, Blidinje Gölü, Grabovica vadisi ve diğer karakteristik karstik özelliklerden oluşur.[1]
Aralık 2007'den bu yana, Blidinje'nin doğal ve mimari topluluğu, bir Dünya Mirası Alanı statüsü elde etmek için Geçici Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır.[2]
Coğrafya ve hidroloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Eriyen buzullardan oluşan Čvrsnica iki geçmiş buz devri sırasında bu açık ve çorak vadiyi oluşturdu. 3–5 km uzunluğunda geniş bir platodur ve toplam 364 km² alana sahip Čvrsnica ve Vran dağları arasında 1.150-1.300 metre yükseklikte yer almaktadır. Her ne kadar jeomorfolojik olarak bir bütün olsa da, plato coğrafi olarak ve topografik olarak birbirinden farklı iki özelliğe ayrılmıştır, birincisi, alt güney kesiminde Blidinje gölü etrafında, diğeri düz bir düz Dugopolje'nin bulunduğu platonun kuzey yüksek kesiminde ve idari olarak dört belediye arasında: Posušje, Tomislavgrad, Mostar ve Jablanica .
Grabovica Vadisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Grabovica vadisi ve küçük Grabovica deresi Čvrsnica derinliklerine sıkılmış park içinde derin de dik kanyonlar oluşturur ve bir koruma alanı oluşturur. Vadi içinde iki küçük köy Gornja Grabovica (Jablanica) ve Donja Grabovica (Jablanica) bulunmaktadır. Diva Grabovica efsanesi, yerel bir çobanın efsanevi kızı hakkında hikâyeyi anlatır, çoban kızı hikâye ilerledikçe, başka biriyle evlenmemesi için reddettiği yerel asilzade tarafından öldürülür.[1]
Blidinje Gölü
[değiştir | kaynağı değiştir]Parktaki en önemli hidrojeolojik alan, Bosna-Hersek'teki türünün en büyüğü olan dağ gölü Blidinje Gölü'dür. Blidinje Gölü buzul çekilmesinin doğrudan sonucudur, ancak Poklečani Parishes belgelerine göre, göl aynı zamanda antropojenik müdahale ve insan sakinlerinin faaliyetlerinin bir ürünüdür. Bu belgelere göre göl yapaydır ve 19. yüzyılın sonunda oluşturulmuştur. Yeraltı geçidinde kaybolan suyu korumak için, yerel sakinler ve sığır yetiştiricileri, suları yeraltı yolunu bulamayacak şekilde dallar ve kil ile kapattılar. Bu nedenle göl oluştu. Yüzey alanı 2,5 ile 6 km² arasında değişmektedir. Ortalama derinliği 1,9 m, yüksekliği rakımı 1.184 metredir.[1]
Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Kayalık ve görünüşte cansız yamaçların bazılarında, Masna Luka'daki Pinus leucodermis adlı endemik beyaz çam da dahil olmak üzere çam ormanları görülür. İlkbahar ve yaz aylarında üç tür yabani Thymus ve onlarca yabani çiçek vadiyi ve dağ yamaçlarını kaplar.
Tarih, arkeoloji ve kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Vadinin her yerinde, Orta Çağ Bosna-Hersek mezar taşları stećci ile doludur. Burada insan yerleşmelerinin ne kadar süredir var olduğu belli değildir, ancak Blidinje yakın zamanda Doğa parkı statüsü aldığında araştırmalar başladı. İlirya mezarlarının ve Roma yollarının izleri, Blidinje'nin en az 2.500 yıldır yerleşim gördüğünü göstermektedir. Dugo Polyesi'ndeki büyük nekropol, 7. yüzyılda gelen Slav akınları sırasında da bu alanı yerleşim yeri haline dönüştürdüğünü göstermektedir.
Geleneksel yaşam tarzı
[değiştir | kaynağı değiştir]Parkın içinde ve ziyaretçilere açık bir Fransisken manastırı da bulunmaktadır. Buradaki evler, çoğunlukla ilkbahar ve yaz mevsimlerinde kullanılan saman çatılı geleneksel çoban evleridir. Kış bu bölgelerde sert ve soğuktur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Nature Park Blidinje". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.
- ^ "The natural and architectural ensemble of Blidinje - UNESCO World Heritage Centre". 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Blidinje Doğa Parkı
- Diva Blidinje
- Dolyani'deki1 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
