Bencil genetik unsur
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Bencil genetik unsurlar (tarihsel olarak aynı zamanda bencil genler, aşırı bencil genler, bencil DNA, parazitik DNA veya genomik haydutlar olarak da anılır), organizmanın uygunluğu üzerinde olumlu veya bir olumsuz etki olmasa bile, genomdaki diğer genler pahasına kendi aktarımlarını artırabilen genetik bölümlerdir.[1][2][3][4][5][6] Genomlar, geleneksel olarak, organizmanın ortama uygunluğunu iyileştirmek için birlikte hareket eden, birbirine bağlı birimler olarak görülmüştür. Bununla birlikte, genler kendi aktarımları üzerinde bir miktar kontrole sahip olduğunda, kurallar değişebilir ve bu nedenle, tüm sosyal gruplar gibi, genomlar da kendi bölümleri tarafından bencil davranışlara karşı zayıftır.
Bencil genetik unsurların ilk gözlemleri neredeyse bir yüzyıl önce yapıldı, ancak konu birkaç on yıl sonrasına kadar yaygın bir ilgi görmedi. George Williams[7] ve Richard Dawkins[8] tarafından popüler hale getirilen gen merkezli evrim görüşlerinden esinlenen iki makale, 1980'de Nature'da art arda yayınlandı - Leslie Orgel ve Francis Crick tarafından[9] ve Ford Doolittle ve Carmen Sapienza tarafından[10] - ve bencil genetik unsurlar kavramını (o zamanlar "bencil DNA" olarak adlandırılıyordu) daha geniş bilimsel topluluğa tanıttı. Her iki makale de, bir aktarılma avantajına sahip oldukları sürece genlerin organizmanın ortama uygunluğu üzerindeki etkilerinden bağımsız olarak bir popülasyonda yayılabileceğini vurguladı.
Bencil genetik unsurlar artık çoğu organizma grubunda tanımlanmıştır ve kendi aktarımlarını teşvik etme yollarında dikkate değer bir çeşitlilik gösterirler.[11] Uzun zamandır, evrim ile alakası az, genetik bir merak olarak görmezden gelinse de, artık genom boyutu ve mimarisinden türleşmeye kadar geniş biyolojik süreçleri etkilediği kabul ediliyor.[12]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Selfish genetic elements". Trends in Ecology & Evolution. 3 (11): 297-302. Kasım 1988. doi:10.1016/0169-5347(88)90105-x. PMID 21227262.
- ^ "Intranuclear conflict and its role in evolution". Trends in Ecology & Evolution. 7 (11): 373-8. Kasım 1992. doi:10.1016/0169-5347(92)90007-x. PMID 21236071.
- ^ "Genetic conflicts". The Quarterly Review of Biology. 71 (3): 317-64. Eylül 1996. doi:10.1086/419442. PMID 8828237.
- ^ "The role of selfish genetic elements in eukaryotic evolution". Nature Reviews Genetics. 2 (8): 597-606. Ağustos 2001. doi:10.1038/35084545. PMID 11483984.
- ^ "Genetic conflicts: the usual suspects and beyond". The Journal of Experimental Biology. 220 (Pt 1): 6-17. Ocak 2017. doi:10.1242/jeb.148148. PMC 5278622 $2. PMID 28057823.
- ^ "The meaning of intragenomic conflict" (PDF). Nature Ecology & Evolution. 1 (12): 1807-1815. Aralık 2017. doi:10.1038/s41559-017-0354-9. PMID 29109471.
- ^ Adaptation and Natural Selection A Critique of Some Current Evolutionary Thought. Princeton University Press. 2 Eylül 2008. ISBN 978-1-4008-2010-8.
- ^ The Selfish Gene. Oxford University Press. 1976. ISBN 978-0-19-109306-7. OCLC 953456293.
- ^ "Selfish DNA: the ultimate parasite". Nature. 284 (5757): 604-7. Nisan 1980. doi:10.1038/284604a0. PMID 7366731.
- ^ "Selfish genes, the phenotype paradigm and genome evolution". Nature. 284 (5757): 601-3. Nisan 1980. doi:10.1038/284601a0. PMID 6245369.
- ^ Genes in Conflict. Cambridge, MA and London, England: Harvard University Press. 31 Ocak 2006. doi:10.4159/9780674029118. ISBN 978-0-674-02911-8.
- ^ "Selfish genetic elements, genetic conflict, and evolutionary innovation". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 Suppl 2 (Supplement 2): 10863-70. Haziran 2011. doi:10.1073/pnas.1102343108. PMC 3131821 $2. PMID 21690392.