İçeriğe atla

Behcetü't-Tevârîh

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Behcetü't Tevârîh
بهجة التواريخ
Nuruosmaniye Kütüphanesi
Eserin orijinal el yazmasının ilk sayfası.
TürTarih
Tarih1459
MenşeiBursa, Osmanlı İmparatorluğu
Dil(ler)Farsça
YazarŞükrullâh
AdananVeli Mahmud Paşa
Nüsha(lar)Viyana, Londra, Paris, Petersburg, Münih

Behcetü't-Tevârîh (Farsçaبهجة التواريخ), Şükrullâh'ın vezîriazam Veli Mahmud Paşa adına Farsça olarak yazdığı tarih kitabı.[1] Bursa'da 1456 ve 1459 yılları arasında yazılan eser 13 bölümden oluşmaktadır.[1] İlk 8 bölümde evrenin ve ilk insanın yaratılışından, Çin, Türk, Rum gibi kimi uluslardan, Muhammed ve tanınmış Müslüman kişilerden bahsedilmektedir.[1] Yunan filozofları ve bazı din büyüklerinden bahsedilen bölümlerden sonra gelen 11. bölümde İran şahları, Müslüman ve gayrımüslim hükümdarlar; 12. bölümde Emevîler, Abbasiler, Aleviler ve Selçuklulara ayrılmıştır.[1] Son bölümde ise Osmanlı tarihi anlatılmaktadır.[1]

Şükrullâh eserini yazarken Ahmedî'nin İskendernâme ve yazarı bilinmeyen Sahîhü't-Tevârîh adlı eserlerden yararlanmıştır.[2] Behcetü't Tevârîh ise Zaîm Mîr Mehmed tarafından Câmiu't-Tevârîh yazılırken kaynak olarak kullanılmıştır.[1][2]

İlk Türkçe çevirisi Mustafa Fârisî tarafından Mahbûbü Kulûbi’l-Ârifîn adıyla 1530 ya da 1531 yılında yapılmıştır.[2] Ayrıca Theodor Seif tarafından 1925 yılında Mitteilungen zur osmanischen Geschichte'nin ikinci cildinde yararlanılmak üzere Almancaya da çevrilmiştir.[2]

  1. ^ a b c d e f Demiroğlu, Ayla (1992). "BEHCETÜ't-TEVÂRÎH" (PDF). İslâm Ansiklopedisi. 5. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 349-350. 16 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Kasım 2024. 
  2. ^ a b c d Özcan, Abdulkadir (Ocak 2004). "FATİH DEVRİ TARİH YAZICILIĞI ve LİTERATÜRÜ" (PDF). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14. Erciyes Üniversitesi Matbaası. ss. 55-62. ISSN 1300-1582. OCLC 234423493. 11 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2014.  r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)