Bahoutdin Mimari Merkezi

Bahoutdin Mimari Merkezi Buhara, Özbekistan'da bulunan bir yapıdır. Şeyh Baha-ud-Din veya Bohoutdin Nakşibendi Tarikatının kurucusudur ve Buhara valilerinin manevi patronu olarak kabul edilirdi; 1389'da öldü. Bu nedenle mezarında sonradan inşa edilen nekropolü her zaman Özbekistan'da en saygın olanı ve ünü diğer İslam ülkelerine ulaşmıştır. Bu yerleşimin antik toponimi Kasri Arifon adı altında bilinir.

1993 yılında Bahauddin Nakşband'ın 675. yıldönümü şerefine Özbekistan'ın bağımsızlığından sonra türbe restore edildi. Özbekistan Başkanı Karimov'un girişimi üzerine, 2003 yılında kompleksi iyileştirmek için büyük çalışmalar yapıldı. Yüksek kubbeli Darvazahana (giriş odası) yapılmıştır. Geniş bahçe, tek bir kompozisyonda Bahoutdin'in kutsal mezarını ve annesinin mezar yerini birleştirdi. Dahmai Shokhon (cetvellerin Nekropolü) de restore edildi, burada Timuridler, Sheibanidler, Ashtarkhanidler ve Mangyts hanedanlarından bazı yöneticilerin kalıntıları gömüldü.^[1]

Konum Açıklaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu Mimari yapı, eşzamanlı olmayan birkaç yapıdan oluşur:

1. En eskisi Şeyh Baha-ud-Din Nakşband'ın dahma (mezar taşı), mermer bloklarla perçinlenmiş ve mermer kafesin bir açıklığının üzerine yerleştirilmiştir. Şeyh Baha-ud-Din'in mezarı, mermer mezar taşı ve stel ile üst platformda yer almaktadır. Küçük bir khauz (havza) kuzeydedir ve mermer tarafından da perçinlenmiştir.

2. Kompleksin alanı, rotunda tipinin dörtgen pavyonunu temsil eden Saho-khona'dır. Küçük kubbelerle örtülü minare biçimli taretlerle köşelere çevrili dört kemerli bir yapıdır.

3. Komplekste, iki sütun tarafından desteklenen ve altı boyalı plafond oluşturan düz trabeation ile Khakim Kushbegi adlı bir cami var. Güneyde beş sütun ve aynı sayıda boyalı levha ile ayvan bitişiktir. Kuzeyde ayrıca beş ahşap sütun, kiriş tavan ve vassa ile bir başka ayvan bulunur.

4. Muzaffarkhan Camii de tuğla duvarlara sahip olan kompleksin bir bileşenidir. Dört sütun üzerinde ahşap sütunlar ve ayvan tarafından desteklenen beş kirişli düz kirişli tavan mevcuttur.

5. Caminin kuzey kısmından, sekiz kemerli kuleden fenerle pişmiş tuğladan inşa edilen küçük minare.

6. Kompleksin küçük bir medresesi de var.

7. Abdul-Lazizkhan khonaqo avlunun kuzeybatı kesiminde yer almaktadır. Khonaqo'nun bileşimi, kare plan kullanılarak klasik yöntemle inşa edildi. Kompleksin girişi, küçük bir kemerli kubbe yapısı ve Khodja Dilyavar kapısı şeklinde Toki-mionka adlı iki kapıdan yapılmıştır. Ana khonaqo cephesinin önünde Dahman-Shahon (valiler mezarlığı) nekropolü bulunur. Mermer bloklardan perçinli duvarlarla 2,5 m yüksekliğe kadar 6 dikdörtgen sufa temsil eder. Ayrıca 2 kuyu ve 2 hauz (havza) vardır.^[2]